Από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, το σκόρδο (επιστημονική ονομασία: Allium sativum) καταναλώνεται παγκοσμίως σε μεγάλες ποσότητες και χρησιμοποιείται τόσο για την γεύση που προσδίδει στα φαγητά όσο και για τα σπουδαία οφέλη που παρουσιάζει στην πρόληψη και θεραπεία διαφόρων ασθενειών. Ο βολβός του σκόρδου είναι το μέρος του φυτού που χρησιμοποιείται πιο συχνά, σε φρέσκια ή αποξηραμένη μορφή, ενώ το λάδι σκόρδου είναι επίσης αρκετά διαδεδομένο.

Η αλλιίνη, ένα από τα βασικά συστατικά του σκόρδου, κατά την κοπή, άλεση ή μάσημά του μετατρέπεται σε αλισίνη, η οποία προσδίδει τη χαρακτηριστική μυρωδιά και καυστική γεύση στο σκόρδο. Η ισχυρή αντιμικροβιακή δράση που παρουσιάζει το σκόρδο οφείλεται στην αλισίνη, ενώ επίσης προστατεύει από διάφορες καρδιαγγειακές παθήσεις και συμβάλει στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης και χοληστερόλης.

Ποια είναι τα οφέλη του σκόρδου για την υγεία;

1. Το σκόρδο μπορεί να μειώσει τα υψηλά επίπεδα χοληστερίνης

Παρόλο που τα αποτελέσματα ερευνών είναι αντικρουόμενα σχετικά με το πως το σκόρδο δρα, έχει φανεί πως πιθανότατα να μειώνει τα επίπεδα της ολικής χοληστερόλης και της LDL («κακίας») χοληστερόλης σε ανθρώπους με υψηλά επίπεδα αυτών. Ωστόσο, η βελτίωση είναι ήπια και χρειάζονται περισσότερες από 8 εβδομάδες για να παρατηρηθεί. Αντιθέτως, τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων και της HDL («καλής») χοληστερόλης δεν φαίνεται να επηρεάζονται σε σημαντικό βαθμό.

Η ευεργετική αυτή δράση του σκόρδου φαίνεται πως μπορεί να συμβάλει στην επιβράδυνση της ανάπτυξης αθηροσκλήρωσης, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά επεισόδια.

2. Το σκόρδο μπορεί να μειώσει την υψηλή αρτηριακή πίεση

Η θετική επίδραση του σκόρδου στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης έχει παρατηρηθεί εξίσου σε άτομα με υπέρταση αλλά και σε άτομα με φυσιολογική αρτηριακή πίεση. Παρόλα αυτά τα αποτελέσματα είναι μέτριας κλίμακας και χρειάζεται περισσότερη μελέτη για να εξακριβωθεί η δράση του.

3. Το σκόρδο μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη και θεραπεία των καρκίνων του στομάχου και του παχέος εντέρου

Μελέτες έχουν δείξει πως το σκόρδο μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη ορισμένων ειδών καρκίνου μέσω καταστολής της ανάπτυξης και πολλαπλασιασμού των καρκινικών κυττάρων, προκαλώντας απόπτωση αυτών, μειώνοντας την αγγειογένεση και επηρεάζοντας τον μεταβολισμό των καρκινογόνων ουσιών.

4. Το σκόρδο μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση λοιμώξεων

Η αλισίνη, που αποτελεί κύριο συστατικό του σκόρδου, παρουσιάζει ισχυρές αντιμικροβιακές ιδιότητες και φαίνεται να ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Έτσι το σκόρδο πιθανότατα να βοηθά στην πρόληψη και θεραπεία λοιμώξεων, όπως το κοινό κρυολόγημα, η γρίπη, η χρόνια βρογχίτιδα, ο πονόλαιμος, κλπ.

Τι απαιτεί προσοχή κατά την κατανάλωση σκόρδου;

Το σκόρδο όταν καταναλώνεται σε φυσιολογικές ποσότητες στο φαγητό θεωρείται ασφαλές και το μόνο ανεπιθύμητο σύμπτωμα είναι η δυσάρεστη αναπνοή. Η υπερβολική κατανάλωση φρέσκου σκόρδου, ωστόσο, μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στο στομάχι και καούρες. Μερικοί άνθρωποι, επίσης, μπορεί να έχουν αλλεργία στο σκόρδο και σε αυτή την περίπτωση να παρουσιαστεί αλλεργική αντίδραση κατά την κατανάλωσή του.

Η λήψη συμπληρωμάτων που περιέχουν σκόρδο φαίνεται πως μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο της αιμορραγίας, γι’ αυτό άτομα που λαμβάνουν ήδη αντιπηκτικά φάρμακα, όπως η βαρφαρίνη ή άτομα που πρόκειται να χειρουργηθούν, συνιστάται να συμβουλευτούν τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης. Επιπλέον, τα συμπληρώματα σκόρδου όταν χρησιμοποιούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα διαφόρων φαρμάκων, όπως η σακουιναβίρη που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του AIDS.