Υπερνέφρωμα, που ονομάζεται και αδενοκαρκίνωμα των νεφρικών κυττάρων, είναι ένας τύπος καρκίνου του νεφρού που ξεκινά στην επένδυση των μικρών σωλήνων του νεφρού, που είναι γνωστοί ως νεφρικά σωληνάρια. Τα νεφρικά σωληνάρια είναι υπεύθυνα για το φιλτράρισμα και τον καθαρισμό του αίματος απομακρύνοντας τα απόβλητα, ενώ παράλληλα βοηθούν και στην παραγωγή ούρων. (Καρκίνος των νεφρών: Αυτοί οι παράγοντες επηρεάζουν τα αποτελέσματα της ανοσοθεραπείας)

Αν και σπάνιο, το υπερνέφρωμα είναι ο πιο κοινός τύπος καρκίνου του νεφρού. Για τη διάγνωσή του χρησιμοποιούνται διαδικασίες, όπως η βιοψία και απεικονιστικές εξετάσεις. Η θεραπεία και η πρόγνωση του υπερνεφρώματος εξαρτώνται από τη γενική υγεία του ασθενούς και από το πόσο έχει εξαπλωθεί ο καρκίνος.

Ποια συμπτώματα προκαλεί το υπερνέφρωμα;

Το υπερνέφρωμα μπορεί να μην προκαλεί συμπτώματα στα αρχικά στάδια, αλλά αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους καθώς μεγαλώνει ο όγκος. Τα πιο κοινά συμπτώματα που προκαλεί είναι αίμα στα ούρα, πόνος στα πλευρά και μια αισθητή μάζα στο σημείο που αναπτύσσεται. 

Άλλα συμπτώματα του υπερνεφρώματος περιλαμβάνουν:

• Απώλεια όρεξης
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Αναιμία
• Πρησμένοι όρχεις

Ποιες είναι οι βασικότερες αιτίες του υπερνεφρώματος;

Το υπερνέφρωμα εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα 40 – 60 ετών και είναι 2-3 φορές πιο συχνό στους άνδρες, από ότι στις γυναίκες.

Η ύπαρξη μιας γενετικής πάθησης γνωστής ως νόσος von Hippel-Lindau, αυξάνει τον κίνδυνο υπερνεφρώματος. Η νόσος Von Hippel-Lindau προκαλεί την ανάπτυξη κύστεων (ή/και όγκων) σε όλο το σώμα. Εάν η κύστη (ή ο όγκος) βρίσκεται στο νεφρό, μπορεί να εξελιχθεί σε υπερνέφρωμα. Υπολογίζεται ότι το 20-50% των υπερνεφρωμάτων σχετίζονται με τη νόσο von Hippel-Lindau.

Όσοι έχουν ιστορικό νεφρικής νόσου ή νεφρικής ανεπάρκειας ή οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του νεφρού διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν υπερνέφρωμα. (Οι νεφροπαθείς διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου: Τι αυξάνει αυτόν τον κίνδυνο;)

Το υπερνέφρωμα είναι επίσης πιο συχνό στους καπνιστές και ο κίνδυνος πιστεύεται ότι αυξάνεται με την ποσότητα του καπνίσματος.

Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

• Υψηλή πίεση του αίματος
• Αυξημένο σωματικό βάρος
• Υπερβολική χρήση παυσίπονων (ακεταμινοφένη)
• Εργασιακή έκθεση σε ουσίες, όπως το τριχλωροαιθυλένιο, ένας βιομηχανικός διαλύτης.

Πώς θεραπεύεται το υπερνέφρωμα;

Η θεραπεία του υπερνεφρώματος εξαρτάται από το εάν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στο σώμα, και εάν ναι, πόσο μακριά έχει εξαπλωθεί. Επίσης, η θεραπεία εξαρτάται και από την συνολική υγεία του ασθενούς. 

Σε περιπτώσεις όπου ο όγκος είναι μικρός και δεν έχει εξαπλωθεί στα γύρω όργανα, οι γιατροί συνήθως επιλέγουν «ενεργητική επιτήρηση», μια διαδικασία κατά την οποία πραγματοποιούνται απεικονιστικές εξετάσεις για την παρακολούθηση του μεγέθους του όγκου.

1. Χειρουργική επέμβαση

Η χειρουργική επέμβαση χρησιμοποιείται για την αφαίρεση του όγκου, μαζί με ολόκληρο ή μέρος του νεφρού.

Οι τύποι χειρουργικής επέμβασης που χρησιμοποιούνται για τα υπερνεφρώματα είναι οι ακόλουθοι:

• Μερική νεφρεκτομή: Αφαίρεση του όγκου και μέρους του νεφρού
• Απλή νεφρεκτομή: Αφαίρεση ολόκληρου του νεφρού
• Ριζική νεφρεκτομή: Αφαίρεση του νεφρού, των επινεφριδίων και των γύρω λεμφαδένων

Σε περιπτώσεις που ο ασθενής έχει άλλες ιατρικές παθήσεις που τον εμποδίζουν να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση, οι γιατροί χρησιμοποιούν μια διαδικασία που ονομάζεται κατάλυση.

2. Άλλες Θεραπείες

Σε περιπτώσεις που ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί, χρησιμοποιούνται άλλες θεραπείες, αντί ή επιπλέον της χειρουργικής επέμβασης, όπως:

• Ακτινοθεραπεία
• Χημειοθεραπεία
• Στοχευμένη θεραπεία, η οποία περιλαμβάνει τη χρήση φαρμάκων που στοχεύουν ειδικά πρωτεΐνες στα καρκινικά κύτταρα ή μπλοκάρουν νέα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν τον όγκο.
• Ανοσοθεραπεία, η οποία χρησιμοποιεί φάρμακα για να βοηθήσει το ανοσοποιητικό σύστημα να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα.