Μολυσματικές ασθένειες

Είναι ο κορωνοϊός εργαστηριακό κατασκεύασμα; Γονιδιακή μελέτη εκτιμά τη φυσική του προέλευση

© Luckybusiness | Dreamstime Stock Photos
© Luckybusiness | Dreamstime Stock Photos

Στο διαδίκτυο υπάρχει μια έντονη συζήτηση γύρω από την νόσο του κορωνοϊού (COVID-19). Μερικοί ισχυρίζονται απροκάλυπτα ότι ο νέος κορωνοϊός, που προκάλεσε την πανδημία, σχεδιάστηκε σε ένα εργαστήριο και εσκεμμένα αφέθηκε ελεύθερος για να αρρωστήσει ολόκληρη την ανθρωπότητα. Μια νέα μελέτη, ωστόσο, φέρνει στο φως επιστημονικές ενδείξεις που αποδεικνύουν ότι ο νέος κορωνοϊός, προέκυψε φυσικά.

Πώς προέκυψε ο νέος κορωνοϊός;

Τα ευρήματα της μελέτης, είναι αποτέλεσμα γονιδιωματικών αναλύσεων, που διεξήχθησαν από μια διεθνή ερευνητική ομάδα, η οποία υποστηρίζεται, εν μέρει, από την NIH. Στη μελέτη τους, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Medicine, ο Kristian Andersen, το Scripps Research Institute, το La Jolla CA, ο Robert Garry και η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Tulane της Νέας Ορλεάνης, χρησιμοποίησαν εξελιγμένα βιοπληροφορικά εργαλεία σε μια προσπάθεια να συγκρίνουν τα διαθέσιμα γονιδιωματικά δεδομένα δυο διαφορετικών κορωνοϊών, του νέου που προκαλεί την COVID-19 και ενός παλαιότερου κορωνοϊού που ονομάζεται SARS.

Συγκεκριμένα, οι ερευνητές μελέτησαν τα τμήματα του γονιδιώματος του κορωνοϊού που είναι υπεύθυνα για την κωδικοποίηση της πρωτεΐνης ακίδα, στην οποία οφείλεται και η ονομασία της οικογενείας των κορωνοϊών, καθώς οι προεξοχές που δημιουργούν μοιάζουν με κορώνα. Όλοι οι κορωνοϊοί βασίζονται στις πρωτεΐνες ακίδα, για να μολύνουν άλλα κύτταρα. Όμως, με την πάροδο του χρόνου, κάθε κορωνοϊός, διαμορφώνει διαφορετικά αυτές τις πρωτεΐνες και οι εξελικτικές ενδείξεις για αυτές τις τροποποιήσεις, διατυπώνονται στα γονιδιώματα τους.

Τα γονιδιωματικά δεδομένα του νέου κορωνοϊού, δείχνουν ότι η πρωτεΐνη ακίδα περιέχει μερικές μοναδικές προσαρμογές. Μία από αυτές τις προσαρμογές, παρέχει την ειδική ικανότητα αυτού του κορωνοϊού, να δεσμεύεται με μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη στα ανθρώπινα κύτταρα, που ονομάζεται ένζυμο μετατροπής αγγειοτενσίνης (ACE2). Ένας παρόμοιος κορωνοϊός που προκαλεί σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS) στους ανθρώπους, δεν δεσμεύεται σε αυτό το ένζυμο.

Τα υπάρχοντα υπολογιστικά μοντέλα, προέβλεπαν ότι ο νέος κορωνοϊός, δεν θα συνδεόταν με το ACE2, όπως ακριβώς και ο SARS. Ωστόσο, προς έκπληξη τους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η πρωτεΐνη ακίδα του νέου κορωνοϊού συνδέθηκε, παρά τις προβλέψεις τους, πιθανώς λόγω φυσικής επιλογής του ενζύμου ACE2, η οποία επέτρεψε στον ιό να εκμεταλλευτεί μια προηγουμένως άγνωστη εναλλακτική περιοχή δέσμευσης. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό από μόνο του αποδεικνύει ότι ο νέος αυτός ιός, δεν δημιουργήθηκε σε κάποιο εργαστήριο σκόπιμα, καθώς, η βιοϊατρική, που θα προσπαθούσε να σχεδιάσει έναν κορωνοϊό, για να απειλήσει την ανθρώπινη υγεία, δεν θα είχε επιλέξει μια άγνωστη διαμόρφωση.

Οι ερευνητές συνεχίζοντας να αναλύουν τα γονιδιωματικά δεδομένα που σχετίζονται με τη συνολική μοριακή δομή του νέου κορωνοϊού, διαπιστώσαν ότι η ραχοκοκαλιά του γονιδιώματος του νέου κορωνοϊού, μοιάζει με την δομή ενός ιού που βρέθηκε πριν την έναρξη της πανδημίας COVID-19. Όμως, η περιοχή που δεσμεύει το ACE2 μοιάζει με έναν νέο ιό που βρέθηκε στις πανγκολίνες. Το γεγονός αυτό παρέχει πρόσθετες ενδείξεις ότι ο κορωνοϊός που προκαλεί την ασθένεια COVID-19, προέρχεται από τη φύση. Εάν ο νέος κορωνοϊός είχε κατασκευαστεί σε εργαστήριο, οι επιστήμονες πιθανότατα θα χρησιμοποιούσαν τους σκελετούς των ήδη γνωστών κορωνοϊών που είναι σίγουρο ότι θα προκαλέσουν σοβαρή λοίμωξη στους ανθρώπους και όχι κάτι άγνωστης αποτελεσματικότητας.

Επομένως, ποια είναι η φυσική προέλευση του νέου κορωνοϊού που είναι υπεύθυνος για την πανδημία COVID-19;

Οι ερευνητές δεν έχουν ακόμα μια ακριβή απάντηση στο ερώτημα αυτό, αλλά παρουσιάζουν δύο πιθανά σενάρια.

Το πρώτο σενάριο αναφέρει ότι ο νέος κορωνοϊός εξελίχθηκε στους φυσικούς ξενιστές του, ενδεχομένως τις νυχτερίδες ή τις πανγκολίνες. Τα γονίδια που κωδικοποιούν τις πρωτεΐνες ακίδα μεταλλάχτηκαν, με αποτέλεσμα να αλλάξει και η δομή των πρωτεϊνών με τρόπο που να αναγνωρίζουν και να δεσμεύουν παρόμοια μόρια, όπως η ανθρώπινη πρωτεΐνη ACE2, επιτρέποντας τελικά στον ιό να μολύνει και τα ανθρώπινα κύτταρα. Αυτό το σενάριο φαίνεται να ταιριάζει και με άλλες ασθένειες που προκαλούνται από κορωνοϊούς στους ανθρώπους, όπως ο SARS και το αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής (MERS), το οποίο προήρθε από καμήλες.

Το δεύτερο σενάριο αναφέρει ότι ο νέος κορωνοϊός πέρασε από τα ζώα στους ανθρώπους πριν καταστεί ικανός να προκαλεί λοίμωξη στους ανθρώπους. Ακολούθως, ως αποτέλεσμα σταδιακών εξελικτικών αλλαγών που πραγματοποιούνταν για χρόνια, ο ιός τελικά απέκτησε την ικανότητα να εξαπλώνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και να προκαλεί σοβαρή και συχνά απειλητική για τη ζωή ασθένεια.

Συμπερασματικά

Η μελέτη αυτή αντικρούει, στην βάση δεδομένων, την άποψη ότι ο νέος κορωνοϊός είναι κατασκευασμένος σε κάποιος εργαστήριο, αποδεικνύοντας ότι πρόκειται για προϊόν που «προέκυψε» εξελικτικά από την φύση.