Η οστεοπόρωση είναι τόσο συχνή στους ηλικιωμένους, που οι περισσότεροι νομίζουν ότι είναι αναπόφευκτη. Η αλήθεια όμως είναι ότι υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο, τους οποίους μπορούμε να ελέγξουμε, παρόλο που δεν συνειδητοποιούμε καν ότι σχετίζονται με την οστεοπόρωση. Πιο κάτω λοιπόν, θα δούμε μερικούς από αυτούς.

Ποιοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο οστεοπόρωσης;

Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο οστεοπόρωσης χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: στους τροποποιήσιμους και στους μη τροποποιήσιμους. Οι τροποποιήσιμοι αφορούν τον τρόπο ζωής μας και μπορούμε να τους αλλάξουμε και οι μη τροποποιήσιμοι αφορούν τη γενετική και άλλα έμφυτα χαρακτηριστικά, τους οποίους δεν μπορούμε να αλλάξουμε.

1. Χαμηλά επίπεδα φυλετικών ορμονών

Τα χαμηλά οιστρογόνα στις γυναίκες και η χαμηλή τεστοστερόνη στους άνδρες, είναι παράγοντες που αυξάνουν την οστική απώλεια. Ο κίνδυνος οστεοπόρωσης μάλιστα, αυξάνεται σημαντικά στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, γιατί η απότομη πτώση των οιστρογόνων οδηγεί σε πιο γρήγορη οστική απορρόφηση. Αυτές οι ορμονικές ανισορροπίες, μπορούν να αντιμετωπιστούν με συγκεκριμένες φαρμακευτικές αγωγές. Συζητήστε με τον γιατρό σας.

2. Καθιστικός τρόπος ζωής

Ο οστικός ιστός είναι ζωντανός ιστός, ο οποίος χρειάζεται ενδυνάμωση. Η άσκηση λοιπόν, ακριβώς όπως ενισχύει τους μυς του σώματος, ενισχύει και τα οστά. Γενικότερα, οι ειδικοί συνιστούν ασκήσεις ενδυνάμωσης και αντοχής. Συζητήστε με τον γιατρό σας.

3. Νευρική ανορεξία (και υποσιτισμός)

Ο υποσιτισμός γενικότερα και κυρίως η νευρική ανορεξία, τείνει να στερεί από το σώμα θρεπτικά συστατικά, ανάμεσα τους και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται η οστική μάζα για να διατηρηθεί, όπως το ασβέστιο και η βιταμίνη D. Επιπρόσθετα, το χαμηλό σωματικό βάρος επηρεάζει τις ορμόνες του φύλου, που όπως είπαμε πιο πάνω, αυξάνουν την οστική απώλεια.

4. Κάπνισμα

Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης με δύο τρόπους: (α) εμποδίζει το σώμα από το να απορροφά το ασβέστιο που καταναλώνεται μέσω της τροφής, το οποίο είναι απαραίτητο για την υγεία των οστών και (β) μειώνει τα επίπεδα των οιστρογόνων στις γυναίκες, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η οστική απώλεια.

5. Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ

Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με την οστική απώλεια και πολύ περισσότερο κατά την εφηβεία και λίγο αργότερα, διότι αυτές οι ηλικίες θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικές για την ανάπτυξη της οστικής μάζας.

6. Χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης D

Υπάρχουν πολλά θρεπτικά συστατικά που υποστηρίζουν την υγεία των οστών, αλλά δύο από τα πιο σημαντικά είναι το ασβέστιο και η βιταμίνη D. Το σώμα χρησιμοποιεί το ασβέστιο που καταναλώνεται μέσω των τροφίμων για την συντήρηση των δοντιών και των οστών. Ωστόσο, η έλλειψη ασβεστίου ωθεί τον οργανισμό να απορροφά από τα οστά το ασβέστιο που χρειάζεται για να πραγματοποιεί ζωτικές λειτουργίες του σώματος, πράγμα που οδηγεί σε οστική απώλεια. Από την άλλη, η βιταμίνη D βοηθά το σώμα να απορροφά ευκολότερα το ασβέστιο που εξασφαλίζει ο οργανισμός μέσω της τροφής, οπότε η επάρκεια της είναι εξίσου σημαντική.

7. Γενετικοί παράγοντες

Οι γενετικοί παράγοντες δεν μπορούν να ελεγχθούν με κανένα τρόπο. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με μελέτες, μεγαλύτερο κίνδυνο οστεοπόρωσης διατρέχουν:

• Οι λεπτές γυναίκες, γιατί έχουν λεπτότερα οστά και μικρότερη οστική μάζα, οπότε είναι πιο ευάλωτες στην απώλεια οστών που παρατηρείται κατά τη γήρανση.
• Τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης.

8. Γήρανση

Ο κίνδυνος οστεοπόρωσης αυξάνεται φυσικά κατά την γήρανση, όπου τα οστά αραιώνουν και εξασθενούν. Σύμφωνα ωστόσο με τους ειδικούς, υπάρχουν προληπτικά μέτρα που μπορούν να μετριάσουν την κατάσταση. Συζητήστε με τον γιατρό σας.

9. Φάρμακα

Δυστυχώς, υπάρχουν πολλά φάρμακα που αυξάνουν την οστική απώλεια, όπως η μακροχρόνια χρήση στεροειδών ή ορισμένων αντιόξινων για το στομάχι. Για να σταθμίσετε τα οφέλη και τους κίνδυνους των φαρμάκων σας, συζητήστε με τον γιατρό σας.

Συμπερασματικά

Είναι φανερό ότι οι περισσότεροι από τους παράγοντες κίνδυνου που αναφέραμε πιο πάνω, μπορούν να ελεγχθούν με αλλαγές στον τρόπο ζωής. Για να προστατεύσετε, λοιπόν, όσο γίνεται περισσότερο τα οστά σας, αρχίστε να τρώτε υγιεινά, να ασκείστε και διακόψτε το κάπνισμα.