Η παρωτίτιδα είναι μια ιογενής λοίμωξη που είναι γνωστή για την παραγωγή επώδυνων διογκωμένων σιελογόνων αδένων, την εμφάνιση πυρετού και έντονου πονοκέφαλου.

Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι ήπια και ειδικά στα παιδιά μπορεί να μην προκαλέσει καθόλου συμπτώματα. Σε περίπτωση που ένα παιδί μολυνθεί μετά την εφηβεία, υπάρχει κίνδυνος επιπλοκών, ανάμεσά τους η φλεγμονή των όρχεων και των ωοθηκών. Οι σοβαρές επιπλοκές περιλαμβάνουν απώλεια ακοής και σπάνια απειλητική για τη ζωή μηνιγγίτιδα και εγκεφαλίτιδα.

Η παρωτίτιδα μεταδίδεται εύκολα με την επαφή με μολυσμένο σάλιο, το φτέρνισμα και τον βήχα. Η συνήθης περίοδος επώασης της παρωτίτιδας κυμαίνεται από 12 έως 25 ημέρες. Ο ασθενής είναι επίσης μεταδοτικός 2 ημέρες πριν την έναρξη των συμπτωμάτων και πέντε ημέρες μετά την έναρξη του οιδήματος.

Ποια συμπτώματα προκαλεί η παρωτίτιδα;

Τα συμπτώματα της παρωτίτιδας περιλαμβάνουν:

• Πυρετό
• Πονοκέφαλο
• Ευαισθησία και οίδημα ενός ή περισσότερων σιελογόνων αδένων κοντά στη γνάθο
• Πόνο κατά τη μάσηση ή την κατάποση
• Απώλεια όρεξης
• Μυϊκοί πόνοι
• Κούραση

Λιγότερο συχνά, αλλά πιο σοβαρά συμπτώματα, περιλαμβάνουν:

• Υψηλό πυρετό
• Τρέμουλο
• Ναυτία
• Εμετό
• Κοιλιακό άλγο
• Πονόλαιμο

Η φλεγμονή του καλύμματος του εγκεφάλου ή του νωτιαίου μυελού (μηνιγγίτιδα) ή του ίδιου του εγκεφάλου (εγκεφαλίτιδα), μπορεί να προκαλέσει μέτριους έως σοβαρούς πονοκεφάλους.

Η φλεγμονή του παγκρέατος είναι σπάνια, αλλά μπορεί προκαλέσει πόνο στην άνω κοιλιακή χώρα, ναυτία και έμετο. Πρόκειται για μια προσωρινή κατάσταση, η οποία μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και σε άλλα όργανα του σώματος, όπως η καρδιά.

Η φλεγμονή των όρχεων (ορχίτιδα) παρατηρείται σε άνδρες που έχουν περάσει την εφηβεία. Μια κατάσταση που επηρεάζει το 30% των μη εμβολιασμένων ανδρών και το 6% των εμβολιασμένων ανδρών μετά την εφηβεία. Σε αυτή την περίπτωση, ο ένας ή και οι δύο όρχεις πρήζονται και είναι επώδυνοι. Το συγκεκριμένο σύμπτωμα ξεκινά 7-10 μέρες μετά τη διόγκωση των σιελογόνων αδένων και συνοδεύεται από υψηλό πυρετό. Μερικές φορές εμφανίζεται κοιλιακός πόνος που μπορεί να θεωρηθεί λανθασμένα σκωληκοειδίτιδα. Η φλεγμονή των όρχεων συνήθως υποχωρεί σε 3-7  ημέρες.

Η φλεγμονή των ωοθηκών και των μαστών παρατηρείται σε γυναίκες που έχουν φτάσει στην εφηβεία, αλλά εμφανίζεται μόνο στο 5% των συνολικών περιπτώσεων. Τα συμπτώματα που προκαλεί είναι ευαισθησία στην κοιλιά εάν υπάρχει φλεγμονή των ωοθηκών και πόνος στο στήθος εάν υπάρχει φλεγμονή στους μαστούς.

Σε ποιες επιπλοκές μπορεί να οδηγήσει η παρωτίτιδα;

Η απώλεια ακοής είναι μια σπάνια επιπλοκή της παρωτίτιδας, που εμφανίζεται σε λιγότερο από 1% των περιπτώσεων. Συνήθως παρατηρείται μόνο στο ένα αυτί και η ακοή επιστρέφει σε μικρό χρονικό διάστημα. Παρόλα αυτά, υπάρχει το μικρό ενδεχόμενο η απώλεια ακοής να γίνει μόνιμη. Σημειώνεται ότι η παρωτίτιδα αποτελεί την πιο συχνή αιτία μονόπλευρης νευροαισθητήριας κώφωσης σε παιδιά. (Απώλεια ακοής: Πώς επηρεάζεται η ακοή μας καθώς μεγαλώνουμε;)

Οι έφηβοι που δεν έχουν εμβολιαστεί ή νόσησαν προηγουμένως με παρωτίτιδα, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών λόγω της φλεγμονής των όρχεων, των ωοθηκών και του κεντρικού νευρικού συστήματος. Η ορχίτιδα έχει ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των όρχεων στις μισές περίπου περιπτώσεις και την μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων στο 10% των περιπτώσεων. Στις γυναίκες, η φλεγμονή των ωοθηκών μπορεί σε σπάνιες περιπτώσεις να οδηγήσει σε στειρότητα και πρόωρη εμμηνόπαυση.

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό σας;

Θα πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό σας εάν έχετε κάποια από τα πιο πάνω συμπτώματα, αλλά δεν μπορείτε να προσδιορίσετε από πού προκύπτουν.

Σημειώνεται ότι δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για την παρωτίτιδα, αλλά ο γιατρός αρχικά θα αποκλείσει άλλες αιτίες που προκαλούν παρόμοια συμπτώματα, για να μπορέσει να κάνει διάγνωση και να χορηγήσει θεραπεία.

Καλέστε τον γιατρό σας εάν εμφανίσετε κάποια από τις πιο κάτω επιπλοκές:

• Στραβολαίμιασμα
• Επιληπτικές κρίσεις
• Έντονο πονοκέφαλο
• Έντονη υπνηλία
• Απώλεια συνείδησης
• Πόνο στην κοιλιά
• Εμετό
• Πόνο στους όρχεις