Αβεβαιότητα: Πόσο την φοβάστε;

“Τι σημαίνει αυτό το περίεργο σύμπτωμα;”

“Θα αποτύχω στο τεστ αύριο;”

“Θυμήθηκα να κλειδώσω την πόρτα όταν έφυγα από το σπίτι;”

“Θα έχω κάποιον να μιλήσω στο πάρτι;”

“Τι θα γίνει αν δεν πάρω τη δουλειά που θέλω;”

Για πολλούς, η αβεβαιότητα είναι τρομακτική, ειδικά για όσους είναι επιρρεπείς στην υπερβολική ανησυχία και σε άλλες μορφές άγχους. Κάποιος μου είπε κάποτε: “Αν είχα μόνο μια κρυστάλλινη σφαίρα που θα μπορούσε να μου πει ότι όλα θα πάνε τελικά καλά, τότε θα ήμουν ευτυχισμένος”.

Δυστυχώς, αυτή η κρυστάλλινη σφαίρα δεν υπάρχει.

Παλεύετε με τον φόβο της αβεβαιότητας;

Υπάρχουν τρία βήματα που μπορείτε να κάνετε για να συμφιλιωθείτε με αυτήν:

1.  Αμφισβητήστε τις απόψεις σας σχετικά με την αβεβαιότητα

Αν διαβάζετε αυτή την ανάρτηση, το πιθανότερο είναι ότι πιστεύετε ότι η αβεβαιότητα είναι κάτι κακό. Πολλοί άνθρωποι καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι αν υπάρχει αβεβαιότητα για κάτι, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα αρνητικής έκβασης. Αυτή η λάθος σκέψη τείνει να συμβαίνει όταν πρόκειται για καταστάσεις με υψηλότερο ρίσκο.

Στην πραγματικότητα, πολλά από όσα συμβαίνουν στη ζωή είναι αβέβαια σε κάποιο σημείο. Όταν υπάρχει αβεβαιότητα για ασήμαντα πράγματα, οι άνθρωποι δεν το σκέφτονται καθόλου. Σκεφτείτε όλα τα άγνωστα αποτελέσματα που συναντάτε μέσα στην ημέρα:

• Θα συναντήσετε κάποιον γνωστό σας στο παντοπωλείο;
• Θα λάβετε κανένα μήνυμα μέσα στην επόμενη μισή ώρα;
• Θα υπάρχει το αγαπημένο σας γλυκό στην καφετέρια όταν πάτε εκεί;
• Θα σας διακόψει κάτι πριν τελειώσετε αυτό το άρθρο;

Πολλά από αυτά τα είδη πραγμάτων δεν τα σκέφτεστε καν, αλλά είναι όλα αβέβαια. Αν και οι άνθρωποι τείνουν να την ταυτίζουν με καταστροφικά αποτελέσματα, η αβεβαιότητα είναι στην πραγματικότητα ουδέτερη: Είναι απλώς μέρος της ζωής. Βρίσκεται παντού γύρω σας και σχεδόν όλα όσα συμβαίνουν στο μέλλον φέρουν κάποιο επίπεδο αβεβαιότητας.

2. Αξιολογήστε τις στρατηγικές σας για τη διαχείριση της αβεβαιότητας

Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν πολλές τεχνικές για να προσπαθήσουν να διαχειριστούν την αβεβαιότητα. Δυστυχώς, συχνά είναι αναποτελεσματικές και επιδεινώνουν το άγχος και την αγωνία. Ενισχύουν επίσης τη λανθασμένη πεποίθηση ότι η αβεβαιότητα είναι επικίνδυνη. Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα:

Ανησυχία. Οι άνθρωποι συχνά χρησιμοποιούν την ανησυχία ως έναν τρόπο διαχείρισης της αβεβαιότητας. Για παράδειγμα, μπορεί να προσπαθήσουν να σκεφτούν κάθε πιθανό σενάριο για να νιώσουν πιο προετοιμασμένοι για ό,τι πρόκειται να συμβεί. Ορισμένες φορές η ανησυχία έχει προληπτικό χαρακτήρα: Κάποιος μπορεί να πιστεύει ότι πρέπει να ανησυχεί για κάτι τρομερό προκειμένου να το αποτρέψει από το να συμβεί.

Υπερβολική αναζήτηση καθησυχασμού. Πολλοί άνθρωποι απευθύνονται σε άλλους για να πάρουν επιβεβαίωση για τους φόβους τους που σχετίζονται με την αβεβαιότητα. Ή, μπορεί να χρησιμοποιούν υπερβολικά το διαδίκτυο για να βοηθήσουν στη μείωση των φόβων τους. Για παράδειγμα, τα άτομα με άγχος υγείας συχνά χρησιμοποιούν υπερβολικά το διαδίκτυο για να κάνουν αυτοδιάγνωση.

Έλεγχος συμπεριφορών. Όσοι αισθάνονται υπερβολικά υπεύθυνοι για τα πράγματα μπορεί να επιδίδονται σε υπερβολικές συμπεριφορές ελέγχου, όπως το να ελέγχουν τις κλειδαριές ή τον θερμοσίφωνα πολλές φορές, ως τρόπο μείωσης της αβεβαιότητας.

Αναβλητικότητα. Η αποφυγή, με τη μορφή αναβλητικότητας, παρατηρείται συνήθως σε όσους δυσκολεύονται να ανεχθούν την αβεβαιότητα. Οι άνθρωποι μπορεί να αναβάλλουν τη λήψη αποφάσεων από φόβο μήπως πάρουν τη “λάθος” απόφαση.

Απόσπαση προσοχής. Μερικοί άνθρωποι γεμίζουν τις μέρες τους με πάρα πολλά πράγματα που πρέπει να κάνουν, προκειμένου να αποφύγουν να αντιμετωπίσουν την αβεβαιότητα. Εκείνοι που χρησιμοποιούν αυτή τη στρατηγική μπορεί να έχουν δυσκολίες να χαλαρώσουν για ύπνο και να παλεύουν με αϋπνία. Η χρήση ουσιών είναι μια άλλη μορφή απόσπασης της προσοχής που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να διαχειριστούν την αβεβαιότητα.

3. Αναλάβετε δράση

Για να απομακρύνετε τον φόβο από την αβεβαιότητα, δεσμευτείτε να αναλάβετε κάποια δράση.

Αποδεχτείτε την αβεβαιότητα ως μέρος της ζωής και συνειδητοποιήστε ότι συνήθως δεν είναι σημάδι επικείμενης καταστροφής. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η αβεβαιότητα δεν ισοδυναμεί με καταστροφή. Την επόμενη φορά που θα ανησυχήσετε για κάποιο πιθανό φρικτό γεγονός στο μέλλον, υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι η αβεβαιότητα πρέπει να υπάρχει επειδή δεν έχει συμβεί ακόμη. Δεν σημαίνει ότι περιμένει μια καταστροφή στη γωνία.

Τι θα μπορούσε να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε καλύτερα τον φόβο της αβεβαιότητας;

Κάντε έναν κατάλογο με τις φορές στη ζωή σας που παλέψατε με την αβεβαιότητα για κάτι και αναφέρετε το αποτέλεσμα. Κάποια από αυτά τα αποτελέσματα μπορεί να μην ήταν καλά, αλλά οι πιθανότητες είναι ότι η πλειονότητα δεν ήταν φρικτή και καταστροφική.

Κάντε αλλαγές στη συμπεριφορά σας για να αντιμετωπίσετε την αβεβαιότητα. Σκεφτείτε συγκεκριμένους τρόπους για να μειώσετε τις μη βοηθητικές συμπεριφορές σας για τη διαχείριση της αβεβαιότητας. Αν χρησιμοποιείτε την ανησυχία για να διαχειριστείτε την αβεβαιότητα, αμφισβητήστε αν η ανησυχία σας σας βοηθάει πραγματικά ή όχι. Αν δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα παραγωγικό με την ανησυχία σας, υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι η ανησυχία δεν είναι χρήσιμη και ότι μπορείτε να χειριστείτε οποιοδήποτε αποτέλεσμα έρθει στο δρόμο σας.

Εάν εμπλέκεστε σε υπερβολικές συμπεριφορές αναζήτησης καθησυχασμού ή ελέγχου, μειώστε τις ενεργά. Μπορεί στην αρχή να σας προκαλεί άγχος, αλλά όσο περισσότερο αντιστέκεστε, τόσο πιο εύκολο θα γίνει. Ακόμα και αν ξεκινήσετε αντιστεκόμενοι για 30 δευτερόλεπτα ή ένα λεπτό και μετά ενδώσετε στη συμπεριφορά, αυτό είναι μια καλή αρχή.

Αν αποφεύγετε την αβεβαιότητα με αναβλητικότητα, πείτε στον εαυτό σας ότι θα πρέπει να αντιμετωπίσετε την εργασία κάποια στιγμή και ότι η αναβολή της δεν βοηθάει. Δώστε στον εαυτό σας ένα σύντομο χρονικό όριο για να ξεκινήσετε ή να ολοκληρώσετε την εργασία (π.χ. “Θα δώσω στον εαυτό μου 15 λεπτά αυτή τη στιγμή για να στείλω email στο αφεντικό μου και πρέπει να το κάνω κατά τη διάρκεια αυτού του χρονικού περιορισμού”).

Αν η απόσπαση της προσοχής είναι η στρατηγική αποφυγής σας, εργαστείτε για να επιβραδύνετε. Εξετάστε το ενδεχόμενο να ξεκινήσετε μια πρακτική ενσυνειδητότητας για να σας βοηθήσει να νιώσετε πιο άνετα με το να μην είστε απασχολημένοι. Μπορείτε να ξεκινήσετε με λίγα μόνο λεπτά την ημέρα.

Ζητήστε πρόσθετη βοήθεια. Πολλές πηγές αυτοβοήθειας είναι διαθέσιμες για το άγχος, την ανησυχία, την αναβλητικότητα και την ενσυνειδητότητα, αν χρειάζεστε περισσότερη υποστήριξη. Αν διαπιστώσετε ότι το άγχος σας για την αβεβαιότητα προκαλεί πολλά προβλήματα στη ζωή σας, σκεφτείτε να βρείτε έναν θεραπευτή για να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε καλύτερα αυτά τα ζητήματα.

Να θυμάστε: Μην συγχέετε την αβεβαιότητα με την καταστροφή. Σχεδόν τα πάντα στο μέλλον ενέχουν κάποιο βαθμό αβεβαιότητας. Μπορεί να μην έχετε αυτή την κρυστάλλινη σφαίρα για να επιλύσετε την αβεβαιότητα, αλλά υπάρχουν βήματα που μπορείτε να κάνετε για να συμφιλιωθείτε με αυτήν.