Εξέταση θυλακιοτρόπου ορμόνης (FSH)

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιείται η εξέταση θυλακιοτρόπου ορμόνης;

Η θυλακιοτρόπος ορμόνη συνεργάζεται με την ωχρινοτρόπο ορμόνη (LH) για τον έλεγχο των σεξουαλικών λειτουργιών. Επομένως, συχνά μαζί με την εξέταση FSH παραγγέλλεται και η εξέταση LH. Οι εν λόγω εξετάσεις χρησιμοποιούνται με διαφορετικούς τρόπους ανάλογα με το αν πρόκειται για γυναίκα, άντρα ή παιδί.

Στις γυναίκες, αυτές οι εξετάσεις χρησιμοποιούνται συχνά:

• Για να εντοπιστεί η αιτία της υπογονιμότητας
• Για να διαπιστωθεί εάν υπάρχει πρόβλημα στη λειτουργία των ωοθηκών
• Για να διαπιστωθεί η αιτία των ατάκτων περιόδων ή της αμηνόρροιας
• Για την επιβεβαίωση της έναρξης της εμμηνόπαυσης ή περιεμμηνόπαυσης. Η εμμηνόπαυση είναι η περίοδος στη ζωή της γυναίκας όπου ο εμμηνορροϊκός κύκλος έχει σταματήσει και δεν μπορεί πλέον να μείνει έγκυος. Συνήθως ξεκινάει γύρω στα 50 έτη. Η περιεμμηνόπαυση είναι η μεταβατική περίοδος πριν την εμμηνόπαυση και μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια. Η εξέταση FSH μπορεί να πραγματοποιηθεί προς το τέλος αυτής της μεταβατικής περιόδου.

Στους άντρες, αυτές οι εξετάσεις χρησιμοποιούνται συχνά:

• Για να εντοπιστεί η αιτία της υπογονιμότητας
• Για να εντοπιστεί η αιτία χαμηλού αριθμού σπερματοζωαρίων
• Για να διαπιστωθεί αν υπάρχει πρόβλημα στους όρχεις

Στα παιδιά, αυτές οι εξετάσεις χρησιμοποιούνται συχνά για τη διάγνωση πρόωρης ή καθυστερημένης εφηβείας.

• Η εφηβεία θεωρείται πρόωρη αν ξεκινά πριν τα 9 έτη στα κορίτσια και πριν τα 10 έτη στα αγόρια.
• Η εφηβεία θεωρείται καθυστερημένη αν δεν έχει ξεκινήσει μέχρι την ηλικία των 13 ετών στα κορίτσια και των 14 ετών στα αγόρια.

Γιατί χρειάζομαι την εξέταση θυλακιοτρόπου ορμόνης;

Αν είστε γυναίκα, μπορεί να χρειαστείτε αυτήν την εξέταση εάν:

• Δεν μπορείτε να μείνετε έγκυος μετά από 12 μήνες προσπαθειών.
• Έχετε άτακτο εμμηνορροϊκό κύκλο.
• Η περίοδός σας έχει σταματήσει. Αυτή η εξέταση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να διαπιστωθεί εάν βρίσκεστε σε περίοδο εμμηνόπαυσης ή περιεμμηνόπαυσης.

Αν είστε άντρας, μπορεί να χρειαστείτε την εξέταση θυλακιοτρόπου ορμόνης εάν:

• Η σύντροφός σας δεν μένει έγκυος μετά από 12 μήνες προσπαθειών.
• Έχετε μειωμένη σεξουαλική επιθυμία.

Τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες μπορεί να χρειαστούν εξέταση FSH αν παρουσιάζουν συμπτώματα υποφυσιακής διαταραχής. Η συμπτωματολογία περιλαμβάνει ορισμένα από τα προαναφερθέντα, καθώς και:

• Κόπωση
• Αδυναμία
• Απώλεια βάρους
• Μειωμένη όρεξη

Το παιδί σας μπορεί να χρειαστεί εξέταση FSH εάν δεν έχει ξεκινήσει η εφηβεία έως τη σωστή ηλικία.

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιείται η εξέταση θυλακιοτρόπου ορμόνης;

Ένας επαγγελματίας υγείας θα λάβει δείγμα αίματος από μία φλέβα στο χέρι σας, χρησιμοποιώντας μία μικρή βελόνα. Όταν η βελόνα εισαχθεί, μία μικρή ποσότητα αίματος θα συλλεχθεί εντός μιας σύριγγας ή φιαλιδίου. Μπορεί να αισθανθείτε ένα μικρό τσίμπημα κατά την είσοδο ή την έξοδο της βελόνας. Η διαδικασία ολοκληρώνεται σε λιγότερο από πέντε λεπτά.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για την εξέταση θυλακιοτρόπου ορμόνης;

Αν είστε γυναίκα και δεν έχετε εισέλθει στην εμμηνόπαυση, ο γιατρός θα προγραμματίσει την εξέταση για μία συγκεκριμένη ημέρα του εμμηνορροϊκού κύκλου.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με την εξέταση θυλακιοτρόπου ορμόνης;

Ελάχιστοι κίνδυνοι συνοδεύουν μία εξέταση αίματος. Μπορεί να αισθανθείτε ήπιο πόνο ή να σχηματιστεί μικρός μώλωπας στο σημείο που εισήχθη η βελόνα, όμως τα περισσότερα συμπτώματα υποχωρούν άμεσα.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων εξαρτάται από το αν είστε γυναίκα, άνδρας ή παιδί.

Αν είστε γυναίκα, υψηλά επίπεδα FSH μπορεί να σημαίνει ότι έχετε:

• Πρωτοπαθή ωοθηκική ανεπάρκεια (POI). Η πρωτοπαθής ωοθηκική ανεπάρκεια είναι η απώλεια της ωοθηκικής λειτουργίας πριν την ηλικία των 40 ετών.
• Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), μία κοινή ορμονολογική διαταραχή που επηρεάζει τις γυναίκες κατά τα γόνιμα έτη. Είναι μία από τις κύριες αιτίες γυναικείας υπογονιμότητας.
• Εμμηνόπαυση ή περιεμμηνόπαυση
• Όγκος στις ωοθήκες
• Σύνδρομο Turner, μία γενετική διαταραχή που επηρεάζει τη σεξουαλική ανάπτυξη στις γυναίκες και συχνά προκαλεί υπογονιμότητα.

Αν είστε γυναίκα, χαμηλά επίπεδα FSH μπορεί να σημαίνει ότι:

• Οι ωοθήκες δεν παράγουν αρκετά ωάρια
• Η υπόφυση δεν λειτουργεί φυσιολογικά
• Έχετε πρόβλημα στον υποθάλαμο, το μέρος του εγκεφάλου που ελέγχει την υπόφυση και άλλες σημαντικές σωματικές λειτουργίες
• Είστε ελλιποβαρής

Αν είστε άντρας, υψηλά επίπεδα FSH μπορεί να σημαίνει ότι:

• Οι όρχεις έχουν υποστεί βλάβη λόγω χημειοθεραπείας, ακτινοθεραπείας, λοίμωξης ή κατάχρησης αλκοόλ.
• Έχετε σύνδρομο Klinefelter, μία γενετική διαταραχή που επηρεάζει τη σεξουαλική ανάπτυξη στους άνδρες και συχνά προκαλεί υπογονιμότητα.

Αν είστε άνδρας, χαμηλά επίπεδα FSH μπορεί να σημαίνει ότι πάσχετε από κάποια διαταραχή της υπόφυσης ή του υποθαλάμου.

Στα παιδιά, υψηλά επίπεδα FSH σε συνδυασμό με υψηλά επίπεδα LH μπορεί να σημαίνει ότι η εφηβεία πρόκειται να ξεκινήσει άμεσα ή έχει ήδη ξεκινήσει. Εάν αυτό συμβαίνει πριν την ηλικία των 9 ετών σε ένα κορίτσι ή πριν τα 10 έτη σε ένα αγόρι, μπορεί να αποτελεί ένδειξη:

• Διαταραχής του κεντρικού νευρικού συστήματος
• Τραυματισμού του εγκεφάλου

Χαμηλά επίπεδα FSH και LH στα παιδιά μπορεί να αποτελούν ένδειξη καθυστερημένης εφηβείας. Αιτίες της καθυστερημένης εφηβείας είναι οι εξής:

• Διαταραχή των ωοθηκών ή των όρχεων
• Σύνδρομο Turner στα κορίτσια
• Σύνδρομο Klinefelter στα αγόρια
• Μία λοίμωξη
• Κάποια ορμονική ανεπάρκεια
• Κάποια διατροφική διαταραχή

Αν έχετε ερωτήσεις αναφορικά με τα αποτελέσματα τα δικά σας ή του παιδιού σας, συμβουλευτείτε το γιατρό σας.

Περαιτέρω πληροφορίες

Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω αναφορικά με την εξέταση θυλακιοτρόπου ορμόνης;

Υπάρχει ένα σπιτικό τεστ που μετρά τα επίπεδα FSH στα ούρα. Αυτό το kit είναι σχεδιασμένο για γυναίκες που θέλουν να διαπιστώσουν εάν συγκεκριμένα συμπτώματα, όπως άτακτες περίοδοι, κολπική ξηρότητα και εξάψεις, οφείλονται σε εμμηνόπαυση ή περιεμμηνόπαυση. Το εν λόγω τεστ θα δείξει εάν έχετε υψηλά επίπεδα FSH, ένδειξη εμμηνόπαυσης ή περιεμμηνόπαυση. Όμως, δεν μπορεί να διαγνώσει καμία από τις δύο καταστάσεις. Αν κάνετε αυτό το τεστ, θα πρέπει ακολούθως να ενημερώσετε το γιατρό σας για τα αποτελέσματα.