Μάθε πώς μεταδίδονται οι λοιμώξεις και πώς μπορείς να προφυλαχθείς

Οι λοιμώξεις προκαλούνται από μικροσκοπικούς οργανισμούς, γνωστούς ως παθογόνα – βακτηρίδια, ιούς, μύκητες ή παράσιτα – που εισέρχονται στο σώμα, πολλαπλασιάζονται και παρεμβαίνουν στις φυσιολογικές του λειτουργίες.

Οι μολυσματικές ασθένειες είναι η κύρια αιτία ασθένειας και  θανάτου σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι άνθρωποι που έχουν υποκείμενες ασθένειες, σοβαρούς τραυματισμούς και αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα είναι πιο δύσκολο να αποφύγουν την ασθένεια από μια λοίμωξη.

Πώς μεταδίδονται οι λοιμώξεις;

Η κατανόηση του πώς μεταδίδονται οι λοιμώξεις, θα σας βοηθήσει να αποφύγετε την ασθένεια.

Πριν από λίγο καιρό, κανείς δεν καταλάβαινε ότι οι μολυσματικές ασθένειες προκαλούνται από μικροσκοπικούς οργανισμούς, οι οποίοι μεταδίδονται από άτομο σε άτομο. Ακόμα και τώρα, αν και γνωρίζουμε ότι τα μικροσκοπικά ζωντανά μικρόβια προκαλούν ασθένειες, ο τρόπος που το καταφέρνουν δεν είναι πάντα προφανής.

Σε κάθε περίπτωση, τα μικρόβια εισέρχονται στον οργανισμό μέσα από κάποιο άνοιγμα του σώματος, όπως η μύτη, το στόμα, τα αφτιά, ο λαιμός, τα γενετικά όργανα, τα μάτια ή μέσω του δέρματος (τσίμπημα ενός εντόμου, δάγκωμα ενός ζώου, τραυματισμός). Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης είναι η παρεμπόδιση των παθογόνων από το να εισέλθουν στο σώμα.

Πώς μπορείτε να προφυλαχθείτε από τις λοιμώξεις;

1. Ακολουθείστε καλές πρακτικές υγιεινής

• Καλό πλύσιμο χεριών. Φροντίστε να πλένετε πολύ καλά τα χέρια σας μετά τη χρήση του μπάνιου, πριν προετοιμάσετε το φαγητό σας, πριν φάτε, όταν τελειώσετε το φαγητό σας, αφού τελειώσετε βρόμικες εργασίες, αφού αγγίξετε το κατοικίδιο σας, αφού φυσήξετε τη μύτη σας, βήξετε ή φταρνιστείτε και όταν επισκεφτείτε κάποιον άρρωστο. Βρέξτε καλά τα χέρια σας, βάλτε σαπούνι και τρίψτε καλά τις παλάμες, τις πλευρές και την ράχη του χεριού σας, ανάμεσα στα δάκτυλα και κάτω από τα νύχια σας. Ξεπλύνετε με τρεχούμενο νερό και στεγνώστε καλά με μια καθαρή πετσέτα.
• Καλύψτε το στόμα σας όταν βήχετε. Καλύψτε το στόμα και τη μύτη σας με ένα χαρτομάντηλο όταν φταρνίζεστε ή βήχετε και στη συνέχεια πετάξτε το στα σκουπίδια. Εάν δεν έχετε χαρτομάντηλο, βήξτε ή φταρνιστείτε στον αγκώνα σας και όχι στις παλάμες σας.
• Καθαρίστε και τυλίξτε με επίδεσμο τις πληγές σας: Η οποιαδήποτε πληγή ή κόψιμο πρέπει να πλένεται καλά, να τυλίγεται με επίδεσμο και να εξετάζεται από κάποιον γιατρό.
• Μην πειράζετε τις πληγές, τις φουσκάλες και τα σπυράκια σας
• Μην μοιράζεστε οικιακά σκεύη με άλλα άτομα (πιάτα, ποτήρια κλπ)
• Αποφύγετε την άμεση επαφή με χαρτοπετσέτες, χαρτομάντιλα, μαντήλια και παρόμοια αντικείμενα που χρησιμοποιούνται από άλλους.

2. Χρησιμοποιείστε τα τρόφιμα με ασφάλεια

Παρόλο που οι περισσότερες περιπτώσεις λοιμώξεων από τρόφιμα δεν είναι επικίνδυνες, μερικές μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές ιατρικές καταστάσεις, όπως νεφρική ανεπάρκεια και μηνιγγίτιδα. Για να αποφύγετε τις λοιμώξεις από παθογόνα που μεταδίδονται μέσω του φαγητού, προετοιμάστε και αποθηκεύστε τα τρόφιμα σας με ασφάλεια.

• Ξεπλύνετε όλα τα κρέατα, τα πουλερικά, τα ψάρια, τα φρούτα και τα λαχανικά κάτω από τρεχούμενο νερό πριν τα μαγειρέψετε ή τα σερβίρετε.
• Πλύνετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό πριν και αφού ακουμπήσετε ωμό κρέας.
• Ξεχωρίστε ωμά τρόφιμα και μαγειρεμένα τρόφιμα. Μην χρησιμοποιείτε τα ίδια σκεύη ή σανίδες κοπής για ψημένα και ωμά κρέατα.
• Μαγειρέψτε καλά τα τρόφιμα, χρησιμοποιώντας ένα μαγειρικό θερμόμετρο. (α) Τα ψημένα πουλερικά μαγειρεύονται στους 180 ° F, (β) τα ψητά και οι μπριζόλες στους 145 ° F  και (γ) τα αλεσμένα κρέατα στους 160 °. Επιπρόσθετα, ψήστε τα ψάρια μέχρι να ασπρίσουν εντελώς.
• Αποψύξτε τα τρόφιμα μόνο στο ψυγείο ή στο φούρνο μικροκυμάτων.

3. Εμβολιαστείτε

Είτε είστε νέοι, είτε μεγαλύτεροι σε ηλικία, ο εμβολιασμός είναι ένα σημαντικό μέρος της καλής υγείας. Με την ανοσοποίηση αποτρέπονται πολλές σοβαρές λοιμώξεις και παρόλο που μερικές φορές τα εμβόλια προκαλούν παρενέργειες, όπως  χαμηλός πυρετός και πόνος στο σημείο του εμβολιασμού, είναι γενικά ασφαλή και αποτελεσματικά. Οι συστάσεις για τους εμβολιασμούς αναφέρουν:

• Τα παιδιά πρέπει να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα εμβόλια που προνοούνται από τις ιατρικές υπηρεσίες.
• Οι ενήλικες πρέπει να είναι βέβαιοι ότι έχουν όλους τους απαραίτητους εμβολιασμούς.
• Όσοι θέλουν να ταξιδέψουν στο εξωτερικό πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους για το εάν χρειάζονται επιπλέον συγκεκριμένα εμβόλια.
• Όσοι έχουν κατοικίδια πρέπει να βεβαιώνονται ότι έχουν όλα τα απαραίτητα εμβόλια. Να υπενθυμίσουμε ότι οι εμβολιασμοί στα κατοικίδια προστατεύουν τόσο το ζώο, όσο και εσάς και την οικογένεια σας.

4. Προφυλαχθείτε όταν ταξιδεύετε

Εάν σχεδιάζετε ένα ταξίδι, ρωτήστε το γιατρό σας, τουλάχιστον τρείς μήνες πριν, εάν χρειάζεστε επιπλέον εμβολιασμούς.

• Εάν θα ταξιδέψετε σε μια περιοχή όπου ευδοκιμεί κάποια ασθένεια που προκαλείται από έντομα, πάρτε μαζί σας και χρησιμοποιείστε ένα εντομοαπωθητικό που περιέχει DEET. Σε πολλές τροπικές περιοχές, τα κουνούπια είναι φορείς ελονοσίας, δάγκειου πυρετού, κίτρινου πυρετού, ιαπωνικής εγκεφαλίτιδας κλπ.
• Αποφύγετε να εμβολιαστείτε ή να κάνετε τατουάζ σε μια ξένη χώρα. Οι βελόνες και οι σύριγγες σε πολλά μέρη του κόσμου επαναχρησιμοποιούνται.
• Μην καταναλώνετε παγωμένα τρόφιμα και υγρά όταν ταξιδεύετε. Η κατάψυξη δεν σκοτώνει όλα τα μολυσματικά μικρόβια που μεταδίδονται μέσω του νερού.
• Επιλέξτε μόνο εμφιαλωμένα ποτά – αναψυκτικά ή εμφιαλωμένο νερό- καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο ο φρέσκος χυμός να έχει κατασκευαστεί με ακατέργαστο τοπικό νερό ή το νερό που θα σας σερβίρουν να είναι από την βρύση.
• Χρησιμοποιείστε βρασμένο νερό βρύσης ή εμφιαλωμένο νερό για να πλύνετε τα δόντια σας.
• Μην τρώτε ωμά λαχανικά και φρούτα που δεν έχετε ξεφλουδίσει οι ίδιοι.
• Μην καταναλώνετε γαλακτοκομικά προϊόντα (το γάλα μπορεί να μην είναι παστεριωμένο).

5. Προφυλαχθείτε από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα

Ο μόνος σίγουρος τρόπος για να προστατευθείτε 100% από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα είναι να μην έχετε σεξουαλική επαφή. Αυτό ωστόσο, δεν είναι εφικτό, οπότε η αμέσως επόμενη καλύτερη επιλογή είναι να ακολουθήσετε τις πιο κάτω κατευθυντήριες γραμμές για ασφαλέστερο σεξ:

• Κάντε σεξ μόνο με τον σύντροφο σας, ο οποίος κάνει σεξ μόνο με εσάς.
• Τόσο εσείς όσο και ο σύντροφός σας θα πρέπει να κάνετε εξετάσεις για HIV και για άλλες σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες.

Όταν κάνετε σεξ με τον σύντροφο σας, βεβαιωθείτε ότι ο σύντροφός σας λαμβάνει τις εξής προφυλάξεις:

• Για το κολπικό σεξ, χρησιμοποιήστε προφυλακτικό από λάτεξ ή πολυουρεθάνη ή γυναικείο προφυλακτικό.
• Για στοματικό σεξ, χρησιμοποιήστε ανδρικό προφυλακτικό από λάτεξ ή πολυουρεθάνη ή γυναίκειο προφυλακτικό.
• Για το πρωκτικό σεξ, χρησιμοποιήστε ανδρικό προφυλακτικό από λατέξ ή πολυουρεθάνη.

6. Προστατευθείτε από τα κουνούπια

Τα περισσότερα κουνούπια είναι φορείς ιών και βακτηρίων και έχουν συνδεθεί με σοβαρές επιδημίες την τελευταία δεκαετία.

Το μεγαλύτερο στοίχημα είναι να προστατεύσετε τον εαυτό σας από τα τσιμπήματα των κουνουπιών και πιο κάτω δίνονται μερικές συμβουλές:

• Χρησιμοποιήστε εντομοαπωθητικά εγκεκριμένα από την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος. Εάν σας τσιμπήσει κάποιο κουνούπι εφαρμόστε επανειλημμένα απωθητικό στην περιοχή.
• Περιορίστε τις υπαίθριες βόλτες σας τις ώρες που τα κουνούπια μετακινούνται πιο πολύ, δηλαδή πολύ νωρίς το πρωί και το βράδυ.
• Αν υπάρχει στάσιμο νερό κοντά στο σπίτι σας, φροντίστε να το απομακρύνετε για να αποτρέψετε την αναπαραγωγή κουνουπιών.
• Αν σχεδιάζετε να περάσετε χρόνο σε μια περιοχή όπου ευδοκιμούν τα τσιμπούρια, φορέστε ανοιχτόχρωμα ρούχα, ώστε να βλέπετε τα τσιμπούρια και να τα αφαιρείτε. Όταν περπατάτε σε μονοπάτια, φροντίστε να βρίσκεστε στο κέντρο του μονοπατιού για να αποφύγετε τα τσιμπούρια από τους θάμνους. Στην περίπτωση που κολλήσει πάνω σας κάποιο τσιμπούρι αφαιρέστε το προσεκτικά με μια τσιμπίδα, καθαρίστε με αντισηπτικό την πληγή και παρακολουθήστε την για μερικές ημέρες μήπως προκληθεί κάποιο εξάνθημα ή οίδημα.

7. Απομακρύνετε τα τρωκτικά

Για να αποφύγετε τις λοιμώξεις είναι πολύ σημαντικό να ελέγξετε εάν υπάρχουν τρωκτικά έξω ή μέσα στο σπίτι σας. Τα τρωκτικά φιλοξενούν ένα μεγάλο αριθμό παθογόνων, όπως ο ιός της λεμφοκυτταρικής χοριομηνιγγίτιδας, της λεπτοσπείρωσης, της πανώλης και του hantavirus, ενώ άλλα άγρια ζώα είναι φορείς λύσσας και άλλων λοιμώξεων. Τα ακόλουθα μέτρα θα σας βοηθήσουν να αποφύγετε τα τρωκτικά και τις ασθένειες που μεταφέρουν:

• Κρατήστε τα σκουπίδια σας σε καλυμμένα και ανθεκτικά δοχεία.
• Σφραγίστε τις τρύπες και τις ρωγμές του σπιτιού σας για να αποτρέψετε την είσοδο τρωκτικών.
• Καθαρίστε τα σκουπίδια από τα θεμέλια του σπιτιού σας.
• Εάν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα τρωκτικών κοντά στο σπίτι σας, συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό.