Μηνιγγίτιδα: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις για να προστατέψεις τον εαυτό σου και τα παιδιά σου

Τι είναι η μηνιγγίτιδα;

Η μηνιγγίτιδα είναι μια σπάνια λοίμωξη που μπορεί να προσβάλει τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες, η οποία επηρεάζει τις μήνιγγες, τις λεπτές δηλαδή μεμβράνες που καλύπτουν τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό.

Ποιες αιτίες μπορεί να προκαλέσουν μηνιγγίτιδα;

Υπάρχουν διάφορες αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν μηνιγγίτιδα, όπως τα βακτήρια, οι ιοί και οι μύκητες. Η μηνιγγίτιδα προκαλείται σχεδόν πάντοτε από μια βακτηριακή ή ιογενή λοίμωξη που ξεκινά από κάπου αλλού στο σώμα, όπως για παράδειγμα από τα αυτιά, τον κόλπο ή το λαιμό. Οι λιγότερο συχνές αιτίες μηνιγγίτιδας είναι:

• Αυτοάνοσες διαταραχές
• Καρκίνος
• Σύφιλη
• Φυματίωση

Ποιοι είναι οι τύποι της μηνιγγίτιδας;

Τα είδη της μηνιγγίτιδας είναι τρία. Η βακτηριακή, η ιογενής και η μυκητιασική μηνιγγίτιδα.

• Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα είναι μεταδοτική από άνθρωπο σε άνθρωπο και μερικές φορές μπορεί να είναι θανατηφόρα.
• Η ιογενής μηνιγγίτιδα τείνει να είναι λιγότερο σοβαρή και οι περισσότεροι άνθρωποι θεραπεύονται χωρίς κάποια θεραπεία.
• Η μυκητιασική μηνιγγίτιδα είναι μια σπάνια μορφή της νόσου και μολύνει άτομα τα οποία έχουν αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Ποια είναι τα συμπτώματα της μηνιγγίτιδας;

Τα συμπτώματα της μηνιγγίτιδας αναπτύσσονται μέσα σε λίγες ώρες ή μέρες από την στιγμή της μόλυνσης και είναι τα ακόλουθα:

• Σύγχυση
• Πυρετός
• Πονοκέφαλος
• Μούδιασμα στο πρόσωπο
• Ευαισθησία στο φως
• Δυσκαμψία λαιμού
• Τάση για εμετό

Τι είναι βακτηριακή μηνιγγίτιδα;

Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα είναι μια εξαιρετικά σοβαρή ασθένεια για την οποία χρειάζεται άμεση ιατρική περίθαλψη. Μάλιστα, μπορεί να αποβεί θανατηφόρα ή να προκαλέσει εγκεφαλική βλάβη, εάν η θεραπεία δεν είναι άμεση. Σημειώνεται ότι βακτήρια που προκαλούν μηνιγγίτιδα μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω του βήχα και του φταρνίσματος.

Ποιοι τύποι βακτηρίων προκαλούν βακτηριακή μηνιγγίτιδα;

Υπάρχουν αρκετά είδη βακτηρίων που μπορούν να προκαλέσουν βακτηριακή μηνιγγίτιδα, όπως:

• Streptococcus pneumoniae (πνευμονόκοκκος)
• Neisseria meningitidis (μηνιγγιτιδόκοκκος)
• Listeria monocytogenes (σε ηλικιωμένους, έγκυες γυναίκες ή σε άτομα με προβλήματα ανοσοποιητικού συστήματος)

Παλαιότερα, πριν ανακαλυφθεί το εμβόλιο, το βακτήριο Haemophilus influenzae τύπου b (Hib) ήταν η πιο συνηθισμένη αιτία μηνιγγίτιδας σε μικρά παιδιά. Σήμερα, εκτός από το εν λόγω εμβόλιο υπάρχουν επίσης εμβόλια για το βακτήριο Neisseria meningitidis και το Streptococcus pneumoniae, με τους ειδικούς να συστήνουν τον εμβολιασμό όλων των παιδιών, αλλά και των ενηλίκων που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν. Σημειώνεται ότι πέραν από τα προαναφερόμενα βακτήρια, σε πολλές περιπτώσεις, η βακτηριακή μηνιγγίτιδα μπορεί να προκληθεί από βακτήρια των κοπράνων, του λαιμού ή των αυτιών, όταν αυτά εισέλθουν με κάποιο τρόπο στο αίμα και καταφέρουν να ταξιδέψουν στον εγκέφαλο.

Τι είναι Ιογενής μηνιγγίτιδα;

Η ιογενής μηνιγγίτιδα είναι πιο κοινή από τη βακτηριακή, αλλά είναι – όχι πάντα – λιγότερο σοβαρή. Υπάρχουν αρκετοί ιοί που μπορούν να προκαλέσουν την νόσο, όπως εκείνοι που προκαλούν διάρροια.

Τι είναι μυκητιασική μηνιγγίτιδα;

Η μυκητιασική μηνιγγίτιδα είναι πολύ λιγότερο συχνή από ότι η βακτηριακή και η ιογενή. Οι άνθρωποι με αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως αυτοί που έχουν AIDS για παράδειγμα, είναι πιο επιρρεπείς στην μυκητιασική μηνιγγίτιδα, ενώ οι υγιείς άνθρωποι σπάνια προσβάλλονται από αυτήν.

Πώς γίνεται διάγνωση της μηνιγγίτιδας;

Ο γιατρός για να μπορέσει να κάνει διαγνώσει μηνιγγίτιδας αρχικά πρέπει να ενημερωθεί για το ιατρικό ιστορικό του ασθενή και να κάνει μερικές φυσικές εξετάσεις, όπως να ελέγξει το λαιμό για ακαμψία και αν υπάρχει κάποιο δερματικό εξάνθημα που να υποδηλώνει βακτηριακή λοίμωξη. Ακολούθως θα ζητήσει επιπρόσθετες εξετάσεις όπως:

• Εξέταση αίματος για να διαπιστωθεί αν υπάρχουν βακτήρια στο αίμα
• CT ή MRI στο κεφάλι για να διαπιστωθεί εάν υπάρχει οίδημα ή φλεγμονή
• Αφαίρεση υγρού από τον νωτιαίο μυελό, για να διαπιστωθεί ποιο μικρόβιο προκάλεσε μηνιγγίτιδα.

Πώς θεραπεύεται η μηνιγγίτιδα;

• Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα χρειάζεται άμεση θεραπεία με αντιβιοτικά. Αρχικά, ο γιατρός θα χορηγήσει ένα γενικού φάσματος αντιβιοτικό, ακόμη και πριν βρεθεί το είδος του βακτηρίου που προκάλεσε την ασθένεια και στη συνέχεια θα συνταγογραφήσει το αντιβιοτικό που στοχεύει τον συγκεκριμένο τύπο βακτηρίων που βρέθηκε στο αίμα. Επιπρόσθετα, ενδέχεται να συνταγογραφήσει και κορτικοστεροειδή, ώστε να μειωθεί η φλεγμονή.
• Η ιογενής μηνιγγίτιδα συνήθως φεύγει από μόνη της χωρίς θεραπεία. Ο γιατρός θα συστήσει ξεκούραση, άφθονα υγρά και παυσίπονα εάν παρατηρηθεί πυρετός. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι η ασθένεια προκλήθηκε από τον ιό του έρπη ή της γρίπης, τότε θα συνταγογραφήσει το ανάλογο αντιιικό φάρμακο.
• Η μυκητιακή μηνιγγίτιδα αντιμετωπίζεται με αντιμυκητιακά φάρμακα.

Ποιος είναι πιο πιθανό να προσβληθεί από μηνιγγίτιδα;

Ο καθένας μπορεί να προσβληθεί από μηνιγγίτιδα, αλλά η έρευνα δείχνει ότι είναι πιο συχνή στις ακόλουθες ηλικιακές ομάδες:

• Παιδιά κάτω των 5 ετών
• Νέοι ηλικίας 16-25 ετών
• Ενήλικες άνω των 55 ετών

Σημειώνεται ότι η μηνιγγίτιδα είναι πιο επικίνδυνη για άτομα με υποκείμενα νοσήματα, χρόνιες ασθένειες και διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος.