Πριν αρχίσουμε να μιλάμε για την αύξηση του σωματικού βάρους, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν χρειάζεται όλα τα άτομα με διατροφικές διαταραχές να πάρουν βάρος προκειμένου να αναρρώσουν. Η διαιώνιση της εσφαλμένης αντίληψης ότι όλα τα άτομα με διατροφικές διαταραχές είναι λιποβαρή και πρέπει να πάρουν βάρος για να γίνουν καλά, τροφοδοτεί τους επιβλαβείς μύθους γύρω από τις διατροφικές διαταραχές. Στην πραγματικότητα, λιγότερο από το 6% των ατόμων με διατροφικές διαταραχές διαγιγνώσκονται ιατρικά ως λιποβαρή. Πολλοί άνθρωποι που αναζητούν επαγγελματική βοήθεια με την υποψία διατροφικής διαταραχής θα θεωρηθούν “φυσιολογικού” ή “υγιούς” βάρους ή “υπέρβαροι”.

Γιατί η αύξηση του βάρους μπορεί να είναι σημαντική για τα άτομα με διατροφικές διαταραχές;

Δεν μπορεί να αγνοηθεί ότι η αύξηση του σωματικού βάρους μετά από τον περιορισμό της πρόσληψης τροφής για παρατεταμένο χρονικό διάστημα – και η απώλεια βάρους ως αποτέλεσμα – μπορεί να είναι ζωτικής σημασίας για τη διάσωση μιας ζωής. Αυτή η διαδικασία είναι επίσης γνωστή ως αποκατάσταση του βάρους, καθώς επιτρέπει στον οργανισμό να φτάσει σε ένα σημείο σταθερότητας του σωματικού βάρους και σε ένα βάρος που είναι υγιές και διατηρήσιμο για το άτομο. Αυτό μπορεί να ακολουθεί μια διατροφική διαταραχή όπως η νευρική ανορεξία, η νευρική βουλιμία ή η διαταραχή της αδηφαγίας (BED).

Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι το χαμηλό βάρος μπορεί να έχει μια σειρά από επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία, όπως:

• Χαμηλή διάθεση
• Αυξημένο άγχος
• Συρρίκνωση του εγκεφάλου – η οποία μπορεί να επηρεάσει τη γνωστική ευελιξία
• Μειωμένη παραγωγή ορμονών – η οποία μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητα
• Αποδυναμωμένη υγεία των οστών
• Δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων και στον αυθορμητισμό
• Ευερεθιστότητα ή δυσκολία στη διαχείριση των συναισθημάτων

Η αύξηση του βάρους καθώς συνεχίζετε τη θεραπεία και αντιμετωπίζετε τη ρίζα των προβλημάτων σας μπορεί επίσης να βελτιώσει τη σχέση σας με το φαγητό. Καθώς κερδίζετε βάρος και γίνεστε λιγότερο ελεγκτικοί και περιοριστικοί όσον αφορά την πρόσληψη θερμίδων, η υπόλοιπη ζωή σας μπορεί να ανθίσει. Η επιτυχής αποκατάσταση μπορεί να σας βοηθήσει να τρώτε χωρίς να πρέπει να διαχειρίζεστε κάθε μπουκιά και να μην δίνετε πλέον στις επιλογές τροφίμων μια ηθική αξία – θεωρώντας τα τρόφιμα με χαμηλές θερμίδες ως “καλά” και τα τρόφιμα με υψηλές θερμίδες ως “κακά“.

Γιατί μπορεί να είναι δύσκολη η πρόσληψη βάρους αν είχατε μια διατροφική διαταραχή;

Στη ρίζα της πλειονότητας των διατροφικών διαταραχών βρίσκεται η τάση για έλεγχο – είτε πρόκειται για τον έλεγχο της πρόσληψης τροφής είτε για την εφαρμογή άκαμπτων ρουτινών σε άλλες πτυχές της ζωής, όπως η άσκηση. Ως εκ τούτου, η πραγματικότητα του να πρέπει να πάρετε βάρος και να εγκαταλείψετε αυτόν τον έλεγχο μπορεί να είναι τρομακτική.

Άλλες δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίσετε περιλαμβάνουν:

• Φόβο ότι η αποκατάσταση του βάρους μπορεί να μη σταματήσει
• Φόβο ότι η αποκατάσταση του βάρους θα έχει ως αποτέλεσμα οι άλλοι να νομίζουν ότι έχετε αναρρώσει, ενώ εξακολουθείτε να αγωνίζεστε
• Δυσκολίες στη διατήρηση ενός προγράμματος γευμάτων και τακτικών διατροφικών συνηθειών
• Αυξημένα συναισθήματα αυτοαποστροφής και ανασφάλειας καθώς εγκαθίσταστε σε ένα σώμα που μεγαλώνει
• Προβλήματα στην εύρεση πιο υγιεινών μηχανισμών αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων που δεν περιλαμβάνουν φαγητό

Μπορεί επίσης να υπάρχουν σωματικές προκλήσεις στην αποκατάσταση του βάρους, όπως οι εξής:

• Πρώιμος κορεσμός – αίσθημα κορεσμού στα μισά των γευμάτων
• Θέματα εντέρου – φούσκωμα, πόνος, δυσκοιλιότητα/διάρροια
• Αποκατάσταση του βάρους που συμβαίνει γύρω από τη μέση – περιοχή του στομάχου – χωρίς έλεγχο για το πού θα κατανεμηθούν τα κιλά στο σώμα
• Επανέναρξη της εμμήνου ρύσεως αν αυτή έχει σταματήσει, κάτι που δεν είναι πάντα ευπρόσδεκτο

Μια διατροφική διαταραχή μπορεί να επιδεινωθεί από την ανάγκη να πάρετε βάρος, αν η ασθένεια έχει ενισχύσει σταθερά την ιδέα ότι πρέπει να κάνετε το αντίθετο για τόσο πολύ καιρό.

Είναι κατανοητό γιατί οι άνθρωποι αγχώνονται κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης του βάρους, αφού αμφισβητούν τη διατροφική τους διαταραχή. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να συνεργαστείτε με έναν θεραπευτή και διαιτολόγο για να καταλάβετε πώς να διαχειριστείτε τα δύσκολα συναισθήματα. Οι επαγγελματίες μπορούν να εργαστούν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων για τη διαχείριση του άγχους, την αμφισβήτηση των παρεμβατικών σκέψεων και την εστίαση στους λόγους της αποκατάστασης.

Το να τρώτε μαζί με ένα μέλος της οικογένειας ή έναν φίλο για υποστήριξη στα αρχικά στάδια μπορεί να βοηθήσει, όπως και το να γράφετε σε ένα ημερολόγιο για να αναλογίζεστε τα συναισθήματά σας.

Πώς μπορεί να μοιάζει ένα σχέδιο αποκατάστασης του βάρους για τα άτομα που είχαν μια διατροφική διαταραχή;

Το σχέδιο αποκατάστασης βάρους του καθενός θα είναι μοναδικό, καθώς σχεδιάζεται γύρω από το άτομο και τις ανάγκες του. Το σχέδιο αυτό θα πρέπει να συμφωνηθεί με έναν διαιτολόγο, με τη συμβολή ενός θεραπευτή, καθώς συχνά απαιτείται να δουλέψουν πάνω σε νοητικά και συναισθηματικά εμπόδια.

Ο διαιτολόγος θα κάνει μια διατροφική αξιολόγηση και θα συμφωνήσει σε ένα σχέδιο με βάση τις ανάγκες του ασθενούς του. Για να διασφαλίσετε ότι θα επαναφέρετε το βάρος σας με ασφάλεια, θα πρέπει να ακολουθήσετε τις συμβουλές ενός διαιτολόγου, ο οποίος μπορεί να παρακολουθεί και να αναθεωρεί κατάλληλα.

Ενώ και μόνο η σκέψη μιας διαδικασίας αποκατάστασης του βάρους μπορεί να σας τρομάζει, θα πρέπει να θυμάστε ότι ένα διατροφικό πλάνο πιθανότατα θα αυξάνεται σταδιακά. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να προσαρμοστείτε και οφείλεται επίσης στον κίνδυνο του συνδρόμου επανασίτισης, μιας σοβαρής κατάστασης που προκαλείται από την εισαγωγή τροφής σε ένα υποσιτισμένο άτομο. Υπάρχει κίνδυνος μοιραίας μετατόπισης των υγρών και των ηλεκτρολυτών, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε κλινικές επιπλοκές. Οι θερμίδες πρέπει να αυξάνονται σταδιακά υπό την επίβλεψη γιατρού.

Οι διαιτολόγοι συνήθως ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν τα τρόφιμα για την αύξηση του σωματικού βάρους αυξάνοντας το μέγεθος των μερίδων ή αυξάνοντας τη συχνότητα των γευμάτων ή των σνακ ή αυξάνοντας τη θρεπτική πυκνότητα των τροφίμων που καταναλώνονται. Τα ροφήματα συνήθως δεν συνιστώνται.

Είναι καλύτερο οι άνθρωποι να χρησιμοποιούν φαγητό επειδή προσφέρει την εμπειρία ολόκληρης της διαδικασίας του φαγητού, συμπεριλαμβανομένης της μάσησης και της κατάποσης.

Ωστόσο, τα συμπληρώματα διατροφής από το στόμα μπορούν περιστασιακά να χρησιμοποιηθούν στη διαδικασία επανασίτισης, καθώς πολλά άτομα με διατροφικές διαταραχές μπορεί να υποσιτίζονται. Επομένως, μαζί με την καθοδήγηση ενός επαγγελματία, σε ορισμένες περιπτώσεις, τα ροφήματα και τα συμπληρώματα μπορούν να είναι ανεκτίμητα. Αυτό μπορεί να ισχύει ιδιαίτερα στην αρχή της ανάρρωσης, όπου το άτομο δυσκολεύεται να πάρει αρκετές θερμίδες μόνο από το φαγητό.

Πώς μπορείτε να διατηρήσετε την αύξηση του βάρους σας μετά από την διατροφική διαταραχή;

Ενώ η αρχική αύξηση του βάρους μπορεί να είναι επίπονη, η διατήρηση του βάρους αυτού μπορεί να είναι ακόμη πιο δύσκολη. Αυτό μπορεί να οφείλεται στη σωματική ενόχληση που προκαλεί το πιο παχύ σώμα ή στη συναισθηματική δυσκολία που συνεπάγεται η απομάκρυνση από μια ψυχική ασθένεια. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας με συνέπεια τα οφέλη της ανάρρωσης, συνεργαζόμενοι στενά με την ομάδα θεραπείας της διατροφικής διαταραχής.

Η αποκατάσταση του βάρους δεν σημαίνει ότι το άτομο έχει αναρρώσει και μπορεί να είναι μόνο στην αρχή του ταξιδιού του. Θα χρειαστείτε συνεχή υποστήριξη για να δουλέψετε για την αποσυναρμολόγηση της διατροφικής διαταραχής μέχρι να φτάσετε σε ένα σημείο όπου θα είστε σίγουροι ότι μπορείτε να διαχειριστείτε ανεξάρτητα το φαγητό και τις ορμές σας.

Μπορείτε να αναρρώσετε και να ζήσετε μια υγιή, ευτυχισμένη ζωή μετά από μια διατροφική διαταραχή και όλοι πρέπει να αισθάνονται δυνατοί να έχουν πρόσβαση στα εργαλεία που χρειάζονται για να τους βοηθήσουν να γίνουν καλύτερα.

Δείτε ακόμη:

• Διατροφικές διαταραχές στους αθλητές: Πώς μπορείτε να τις αντιμετωπίσετε;
• Διατροφικές διαταραχές εφήβων και πανδημία: Πώς σχετίζονται μεταξύ τους;
• Αθλητική ανορεξία: Τι πρέπει να γνωρίζετε για την διατροφική αυτή διαταραχή;
• Διαταραχές πρόσληψης τροφής: Πώς θα βοηθήσετε τα παιδιά σας;
• Μπορεί να υπάρξει απώλεια περιόδου λόγω περιοριστικών δίαιτων και υπερβολικής άσκησης;