Η έκθεση σε μια επαρκή ποσότητα ηλιακού φωτός κατά τη διάρκεια της μέρας είναι πολύ σημαντική για την ανθρώπινη υγεία. Όταν όμως βραδιάζει, η έκθεση στο τεχνητό έντονο -κυρίως μπλε- φως, δυνητικά μπορεί να καταστείλει την παραγωγή μελατονίνης και αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου.

Διαβάστε επίσης: Ηλιακό φως: Μειώνει τα συμπτώματα της κατάθλιψης και βελτιώνει τον ύπνο

Συγκεκριμένα και με βάση τα αποτελέσματα πληθώρας μελετών, η έκθεση στο έντονο τεχνητό φως το βράδυ και κυρίως στο τεχνητό μπλε φως, αυξάνει τον κίνδυνο διαφόρων τύπων καρκίνου, όπως ο καρκίνος του προστάτη, ο καρκίνος του παχέος εντέρου και ο καρκίνος του μαστού.

Σύμφωνα με τον Yong Zhu, βοηθό διευθυντή του Κέντρου Καρκίνου του Yale. Global Cancer Epidemiology, η έκθεση του ανθρώπινου σώματος στο έντονο φως το βράδυ, μπορεί να επηρεάσει και συγκεκριμένα να καταστείλει την παραγωγή μελατονίνης, μιας ορμόνης που είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση του ύπνου και ταυτόχρονα έχει αντικαρκινικές ιδιότητες. Με αυτή την καταστολή, ο κίνδυνος καρκίνου και ειδικότερα καρκίνου του μαστού αυξάνεται.

Ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), από την πλευρά του, έχει ταξινομήσει τις νυχτερινές δουλειές, κατά τις οποίες οι άνθρωποι εκτίθενται σε αυξημένες ποσότητες τεχνητού φωτός, ως μια πιθανή αιτία καρκίνου. Σύμφωνα μάλιστα με μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε και δημοσιεύθηκε το 2017, η μακροχρόνια εργασία σε δουλειές με νυχτερινές βάρδιες, έχει άμεσα συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού, κυρίως σε γυναίκες νεότερης ηλικίας. Την ίδια ώρα, μια άλλη μελέτη που πραγματοποιήθηκε και δημοσιεύθηκε το 2018, διαπίστωσε ότι η εργασία τη νύχτα, αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, κυρίως σε εκείνες που εκτίθενται σε αυξημένα επίπεδα τεχνητού φωτός.

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος: Ποια είναι τα στάδια και οι βαθμίδες του; Ποια η σημασία τους;

Γιατί η έκθεση στο έντονο τεχνητό φως αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου;

Σύμφωνα με τον Martin Moore-Ede, MD, PhD , πρώην καθηγητή στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ που έγραψε το βιβλίο «The Light Doctor», η μελατονίνη θεωρείται η ορμόνη του ύπνου διότι είναι αυτή που ρυθμίζει τον κιρκάδιο ρυθμό του σώματος, το εσωτερικό δηλαδή ρολόι που δίνει εντολή στον εγκέφαλο ότι ήρθε η ώρα για ύπνο. Αυτή η ορμόνη μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού. Το έντονο φως όμως, στο οποίο εκτίθενται οι άνθρωποι τα βράδια, διαταράσσει τον κιρκάδιο ρυθμό, οδηγώντας σε καταστολή της μελατονίνης και κατά συνέπεια σε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.

Οι άνθρωποι που εργάζονται σε βραδινές εργασίες, οι οποίες προϋποθέτουν αυξημένη έκθεση στο φως ή τα άτομα που μένουν μέχρι αργά και ασχολούνται με κινητά και υπολογιστές, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου και κυρίως καρκίνων που είναι ορμονοευαίσθητοι, όπως ο καρκίνος του μαστού και ο καρκίνος του προστάτη.

Όπως εξήγησε ο Moore-Ede, το πρόβλημα δεν είναι το έντονο φως από μόνο του, αλλά η διατάραξη του κιρκάδιου ρυθμού που προκαλείται από τα μήκη κύματος του μπλε φωτός που ανέρχονται στα 440-495 νανόμετρα (nm), τα οποία μοιάζουν με το φυσικό φως της ημέρας. Το ανθρώπινο σώμα είναι περισσότερο από 25 φορές πιο ευαίσθητο στο μπλε φως, παρά στο λευκό φως και τα φώτα LED είναι πολύ πιο πλούσια σε μπλε μήκη κύματος. Το μπλε φως στο οποίο εκτίθεται το ανθρώπινο σώμα τη νύχτα μπορεί να καταστείλει την έκκριση της μελατονίνης και να επηρεάσει τον κιρκάδιο ρυθμό, πολύ περισσότερο από το λευκό φως.

Την ίδια ώρα, πέραν από τον επηρεασμό των ορμονικών εκκρίσεων, το μπλε φως μπορεί να διαταράξει τον ύπνο σε διάρκεια και ποιότητα, αυξάνοντας τον κίνδυνο άλλων ασθενειών, όπως ο διαβήτης και η κατάθλιψη.

Διαβάστε επίσης: Η έκθεση στο μπλε φως βλάπτει το δέρμα, υπάρχουν όμως και πλεονεκτήματα;

Πώς επηρεάζει το μπλε φως τον ύπνο και γενικά την υγεία του σώματος;

Η έκθεση στο μπλε φως πριν τον ύπνο, όπως είπαμε πολλές φορές σε αυτό το άρθρο, μπορεί να διαταράξει τον κιρκάδιο ρυθμό του σώματος και την παραγωγή μελατονίνης. Η διατάραξη του κιρκάδιου ρυθμού, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης και άλλων ασθενειών πέραν του καρκίνου, όπως οι ακόλουθες:

• Διαβήτης τύπου 2
• Καρδιαγγειακές παθήσεις
• Γνωστική δυσλειτουργία
• Προβλήματα ύπνου

Διαβάστε επίσης: Πώς επηρεάζει το φως LED και OLED τον μεταβολισμό μας στη διάρκεια του ύπνου;

Πώς θα μειώσετε την έκθεσή σας στο έντονο φως τη νύχτα;

Για να μειώσετε την έκθεσή σας στο έντονο φως τη νύχτα, ακολουθήστε τις πιο κάτω πρακτικές:

• Επιλογή φώτων με μηδενικό μπλε περιεχόμενο
• Ύπνος σε σκοτεινό δωμάτιο
• Χρήση κουρτινών συσκότισης (για βελτίωση του βραδινού ύπνου και μείωση της έκθεσης στο φως)

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να σημειωθεί ότι παρόλο που μια μεγάλη γκάμα στοιχείων δείχνουν ότι υπάρχει όντως σύνδεση ανάμεσα στην έκθεση στο έντονο τεχνητό φως  τη νύχτα και τον αυξημένο κίνδυνο καρκίνου, εν τούτοις χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να γίνει πιο ξεκάθαρη και κατανοητή αυτή η σύνδεση.

Διαβάστε επίσης: Φως κατά τη διάρκεια του ύπνου: Μπορεί να βλάψει την υγεία;

Πόσο επιβλαβές είναι το μπλε φως για τα μάτια;

Δεδομένου ότι τα ανθρώπινα μάτια δεν είναι κατασκευασμένα έτσι ώστε να μπλοκάρουν το μπλε φως, το ορατό φως αυτού του τύπου περνά ολόκληρο στο μπροστινό μέρους του ματιού, τον κερατοειδή δηλαδή και τον φακό και φτάνει στον αμφιβληστροειδή, όπου τα κύτταρα της περιοχής το μετατρέπουν σε εντολή για τον εγκέφαλο, ο οποίος το επεξεργάζεται και το μετατρέπει σε εικόνες.

Η συνεχής λοιπόν έκθεση στο τεχνητό μπλε φως, μπορεί να βλάψει τα κύτταρα του αμφιβληστροειδή και να οδηγήσει σε προβλήματα όρασης, όπως η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, ο καρκίνος των ματιών και ο καταρράκτης. Μια παλαιότερη μελέτη που πραγματοποιήθηκε από το Εθνικό Ινστιτούτο για τα μάτια, διαπίστωσε ότι τα παιδιά κινδυνεύουν περισσότερο συγκριτικά με τους ενήλικες από τις ψηφιακές συσκευές και το μπλε φως τους, διότι τα μάτια τους τείνουν να απορροφούν περισσότερο μπλε φως.

Διαβάστε επίσης: Το μπλε φως των κινητών μπορεί να προκαλέσει ρυτίδες!

Τα γυαλιά μπλε φωτός μπορούν να βοηθήσουν ενάντια στην καταπόνηση των ματιών;

Υπάρχουν πολλές μελέτες που έχουν εξετάσει την αποτελεσματικότητα των γυαλιών μπλε φωτός σε ότι αφορά την προστασία που προσφέρουν ενάντια στην καταπόνηση των ματιών, όμως δεν έχουν όλες καταλήξει σε ένα κοινό αποτέλεσμα. Παρόλα αυτά, οι επιστήμονες θεωρούν ότι μπορούν να βοηθήσουν στην προστασία των ματιών από την καταπόνηση που έρχεται ως αποτέλεσμα της υπερβολικής έκθεσης στο μπλε φως. Εάν ανήκετε στην μερίδα του πληθυσμού που ξοδεύει πολύ χρόνο μπροστά σε ψηφιακές συσκευές, τότε τα γυαλιά μπλε φωτός θα μπορούσαν δυνητικά να μειώσουν την καταπόνηση των ματιών σας. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα εν λόγω γυαλιά φιλτράρουν το μπλε φως και μειώνουν τα αρνητικά του αποτελέσματα κατά 10% έως 23%.

Διαβάστε επίσης: 5 τρόποι να μην καταπονείτε τα μάτια σας όταν βλέπετε τηλεόραση