Οι οστεολυτικές βλάβες, που ονομάζονται επίσης οστεοκλαστικές ή λυτικές βλάβες, είναι περιοχές κατεστραμμένων οστών που εμφανίζονται συχνότερα σε άτομα με συγκεκριμένους καρκίνους, όπως το πολλαπλούν μυέλωμα και ο καρκίνος του μαστού. Σε μια ακτινογραφία, οι οστεολυτικές βλάβες εμφανίζονται ως μικροσκοπικές τρύπες, δίνοντας στο οστό μια «φαγωμένη από τον σκόρο» ή «τρυπημένη» εμφάνιση. (Καρκίνος των οστών στο ισχίο: Ποια συμπτώματα προκαλεί;)

Οι οστεολυτικές βλάβες εξασθενούν τα οστά, προκαλώντας πόνο, κατάγματα οστών και άλλες δυνητικά σοβαρές επιπλοκές. Η θεραπεία είναι απαραίτητη για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και την αποτροπή περαιτέρω φθοράς των οστών. (Θυμός και καρκίνος: Υπάρχει άραγε σύνδεση;)

Ποια συμπτώματα προκαλούν οι οστεολυτικές βλάβες;

Οι οστεολυτικές βλάβες μπορούν να προκαλέσουν μια σειρά από συμπτώματα και επιπλοκές, είτε είναι καρκινικές, είτε όχι. Μερικά από τα συμπτώματα -και καταστάσεις- που προκύπτουν από τις λυτικές βλάβες είναι:

• Πόνος στα οστά, ο οποίος μπορεί να είναι σοβαρός και συχνά συνοδεύεται από νευρική βλάβη.
• Οστεοπόρωση: Προοδευτική εξασθένηση των οστών.
• Παθολογικά κατάγματα, που προκαλούνται από την εξασθένηση των οστών, από τον καρκίνο.
• Υπερασβεστιαιμία κακοήθειας: Όταν το οστό απελευθερώνει υπερβολικό ασβέστιο στην κυκλοφορία του αίματος, προκαλώντας μια σειρά συμπτωμάτων, όπως ναυτία, σύγχυση, μυαλγία (μυϊκός πόνος) και αρρυθμίες (ακανόνιστοι καρδιακοί παλμοί).

Τι προκαλεί οστεολυτικές βλάβες;

Οι οστεολυτικές βλάβες συμβαίνουν όταν η βιολογική διαδικασία διάσπασης και αντικατάστασης των παλιών κυττάρων των οστών με νέα, δεν πραγματοποιείται σωστά (χαρακτηρίζεται από ανισορροπία). Αυτός ο κύκλος, γνωστός ως αναδόμηση των οστών, περιλαμβάνει δύο τύπους κυττάρων:

• Οστεοκλάστες, οι οποίοι απελευθερώνουν ουσίες που διασπούν τα οστά, ώστε να μπορέσουν να αντικατασταθούν.
• Οστεοβλάστες, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για το χτίσιμο των οστών.

Ορισμένοι τύποι καρκίνου μπορούν να διαταράξουν την παραγωγή νέων κυττάρων. Για παράδειγμα, όταν το μυέλωμα εισβάλλει στον οστικό ιστό, αναστέλλει τους οστεοβλάστες από το να σχηματίσουν νέο οστό, ενώ ταυτόχρονα διεγείρει τους οστεοκλάστες να αυξήσουν την κυτταρική διάσπαση. (Καρκίνος των οστών: Τι τον προκαλεί;)

Οι οστεολυτικές βλάβες είναι συχνές στους μεταστατικούς καρκίνους, όπως:

• Καρκίνος του προστάτη
• Καρκίνος του θυροειδούς
• Καρκίνος του πνεύμονα
• Καρκίνος των νεφρών
• Καρκίνος του μαστού

Σε περιπτώσεις μεταστατικού καρκίνου, οι οστεολυτικές βλάβες εντοπίζονται κυρίως στα μεγαλύτερα οστά, όπως το κρανίο, η σπονδυλική στήλη, η λεκάνη, το πλευρό και τα μακριά οστά των ποδιών. (Σάρκωμα Ewing: Ποια συμπτώματα προκαλεί αυτός ο επιθετικός καρκίνος των οστών;)

Πώς θεραπεύονται οι οστεολυτικές βλάβες;

Η θεραπεία των λυτικών βλαβών εξαρτάται από την αιτία τους και από το εάν είναι καλοήθεις ή όχι.

Πολλές οστεολυτικές βλάβες σχετίζονται με τον καρκίνο και αντιμετωπίζονται με χαμηλή δόση ακτινοβολίας, σε συνδυασμό με διφωσφονικά, μια κατηγορία φαρμάκων που χρησιμοποιείται συνήθως σε άτομα με οστεοπόρωση. (Καρκίνος: Ποια είναι τα στάδια και οι βαθμίδες του; Ποια η σημασία τους;)

Η ακτινοθεραπεία που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία πολλών τύπων καρκίνου, έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στον έλεγχο του πόνου που προκαλείται από οστεολυτικές βλάβες.

Τα διφωσφονικά χορηγούνται ενδοφλεβίως, περίπου κάθε τέσσερις εβδομάδες και συνήθως παράλληλα με τη χημειοθεραπεία. Τα διφωσφονικά ωστόσο, έχουν δυνητικά σοβαρές παρενέργειες, όπως η μειωμένη νεφρική λειτουργία και σε σπάνιες περιπτώσεις, η οστεονέκρωση της γνάθου (όπου το οστό της γνάθου αρχίζει να φθείρεται). (Καρκίνος: Πώς θα μειώσετε τον κίνδυνο ανάπτυξής του;)

Επίσης, στους ασθενείς με καρκίνο συνταγογραφούνται και φάρμακα, όπως:

• Το Reclast (ζολεδρονικό οξύ) για την πρόληψη της επιδείνωσης των οστικών βλαβών.
• Το XGEVA (δενοσουμάμπη) για την αναστολή της πρωτεΐνης που διατάζει τους οστεοκλάστες να καταστρέψουν τα οστά.