Διατροφικές διαταραχές: Μύθοι και αλήθειες

Ποιοι είναι οι πιο κοινοί μύθοι που πιστεύουμε για τις διατροφικές διαταραχές;

Μύθος #1: Λευκά κορίτσια στην εφηβεία

Γεγονός διατροφικής διαταραχής: Οι διατροφικές διαταραχές δεν κάνουν διακρίσεις και μπορούν να επηρεάσουν οποιονδήποτε, ανεξαρτήτως ηλικίας, εθνικότητας, φύλου ή σεξουαλικού προσανατολισμού.

Έρευνα που διεξήχθη από τη φιλανθρωπική οργάνωση Beat για τις διατροφικές διαταραχές διαπίστωσε ότι 4 στους 10 ανθρώπους πιστεύουν εσφαλμένα ότι οι διατροφικές διαταραχές (ΔΔ) είναι πολύ πιο συχνές στους λευκούς. Με τη σειρά τους, οι μαύρες, ασιατικές και μειονοτικές εθνοτικές ομάδες αισθάνονται λιγότερο σίγουροι από τους λευκούς ανθρώπους στο να ζητήσουν βοήθεια από έναν επαγγελματία υγείας για μια διατροφική διαταραχή. Το 52% δήλωσε ότι θα αισθανόταν αυτοπεποίθηση να το κάνει, σε σύγκριση με το 64% των λευκών Βρετανών ερωτηθέντων.

Όσον αφορά την ηλικία, η συνήθης παρανόηση ότι μόνο τα κορίτσια στην εφηβεία έχουν διατροφικές διαταραχές υποδηλώνει ότι πρόκειται για “παιδική ασθένεια“, ενώ στην πραγματικότητα μπορούν να αναπτυχθούν σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής. Οι έρευνες δείχνουν ότι περισσότεροι ενήλικες υποφέρουν από διατροφικές διαταραχές από ό,τι οι νέοι. Ωστόσο, οι αγώνες όσων είναι μεγαλύτεροι συχνά περνούν απαρατήρητοι. Το 60% των ερωτηθέντων στην έρευνα της Beat πιστεύει ότι οι διατροφικές διαταραχές επηρεάζουν κυρίως τους νέους.

Οι διατροφικές διαταραχές δεν είναι επίσης αποκλειστικά γυναικεία υπόθεση. Το 25% των πασχόντων πιστεύεται ότι είναι άνδρες, και αυτό περιλαμβάνει μόνο εκείνους που διαγιγνώσκονται και εκείνους που μιλούν. Ωστόσο, τα στερεότυπα γύρω τόσο από τις διατροφικές διαταραχές όσο και από τον ανδρισμό μπορεί να αποτρέψουν τα αγόρια και τους άνδρες από το να αναζητήσουν βοήθεια, φοβούμενοι ότι θα θεωρηθούν “αδύναμοι”.

Μύθος #2: Η ανορεξία και η βουλιμία είναι οι μόνες σοβαρές διατροφικές διαταραχές

Γεγονός για τις διατροφικές διαταραχές: Το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο (DSM) αναγνωρίζει επτά ταξινομήσεις διατροφικών διαταραχών.

Το DSM εκδόθηκε αρχικά το 1952, με την τελευταία έκδοση να είναι το DSM-5. Γραμμένο από την Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση (APA), το εγχειρίδιο ταξινομεί τις ψυχικές διαταραχές χρησιμοποιώντας μια κοινή γλώσσα και τυποποιημένα κριτήρια.

Οι επτά διατροφικές διαταραχές που αναγνωρίζονται επίσημα στην τελευταία έκδοση είναι οι εξής:

1. Νευρική ανορεξία
2. Νευρική βουλιμία
3. Διαταραχή αδηφαγίας (BED)
4. Διαταραχή αποφεύγουσας περιοριστικής πρόσληψης τροφής (AFRID)
5. Pica – καταναγκασμός να τρώει κανείς ουσίες που δεν είναι τρόφιμα, όπως κιμωλία ή κάρβουνο
6. Διαταραχή επαναλαμβανόμενου αναμασημού – επαναλαμβανόμενο αναμάσημα της τροφής, μάσημα και κατάποση)
7. Άλλες καθορισμένες διαταραχές σίτισης και διατροφής (OSFED). Αυτές οι διατροφικές διαταραχές δεν πληρούν τα αυστηρά κριτήρια που απαιτούνται για κάποια από τις παραπάνω διαγνώσεις, αλλά μπορεί να είναι εξίσου σοβαρές.

Ενώ οι τρεις πιο συνηθισμένες διατροφικές διαταραχές είναι η ανορεξία, η βουλιμία και η διαταραχή της αδηφαγίας, δεν είναι οι μόνες, ούτε είναι εκ φύσεως πιο σοβαρές.

Το Εθνικό Ινστιτούτο Αριστείας για την Υγεία και τη Φροντίδα (NICE) αναφέρει ότι οι άτυπες διατροφικές διαταραχές είναι στην πραγματικότητα οι πιο συχνές. Αυτές είναι εκείνες που εμπίπτουν στην κατηγορία «άλλες καθορισμένες διαταραχές σίτισης και διατροφής». Ακολουθούν οι διαταραχές αδηφαγίας και η νευρική βουλιμία. Η νευρική ανορεξία είναι η λιγότερο συχνή.

Μύθος #3: Όλα τα άτομα με διατροφικές διαταραχές είναι λιποβαρή

Γεγονός για τις διατροφικές διαταραχές: Δεν μπορείτε να καταλάβετε αν κάποιος έχει διατροφική διαταραχή απλώς κοιτάζοντάς τον.

Ορισμένοι άνθρωποι παρουσιάζουν απώλεια βάρους ως αποτέλεσμα μιας διατροφικής διαταραχής. Άλλοι παίρνουν βάρος ή παραμένουν στα ίδια επίπεδα. Τα ορατά σωματικά συμπτώματα διαφέρουν μεταξύ διαφορετικών διατροφικών διαταραχών και μεταξύ ατόμων με την ίδια διάγνωση.

Επιπλέον, οι αυξομειώσεις του βάρους ή τα σωματικά συμπτώματα που σχετίζονται με τις διατροφικές διαταραχές θα μπορούσαν να οφείλονται σε άλλες ασθένειες ή συνθήκες, όπως το άγχος. Δεν μπορείτε να καταλάβετε αν ή κατά πόσο κάποιος παλεύει με μια διατροφική διαταραχή μόνο από την εμφάνισή του.

Λιγότερο από το 6% των ατόμων με διατροφικές διαταραχές χαρακτηρίζονται ιατρικά ως “λιποβαρείς“. Ενώ το βάρος χρησιμοποιείται συχνά ως καθοδήγηση στη θεραπεία και μπορεί να καθορίσει το είδος της υποστήριξης που χρειάζεται κάποιος, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι διατροφικές διαταραχές είναι ψυχικές ασθένειες και διαταραχές συμπεριφοράς – όχι διαταραχές βάρους.

Μύθος #4: Η ανάρρωση είναι απλώς θέμα εκμάθησης του πώς να τρως ξανά

Γεγονός της διατροφικής διαταραχής: Η ανάρρωση είναι μια πολύπλοκη διαδικασία.

Μια διατροφική διαταραχή προκαλείται και διατηρείται από πολλαπλές φυσιολογικές και ψυχολογικές διαδικασίες. Ως εκ τούτου, η εσφαλμένη αντίληψη ότι η ανάρρωση περιλαμβάνει αποκλειστικά την εκμάθηση του να τρώει κανείς ξανά είναι επιβλαβής.

Η πεποίθηση αυτή μπορεί να σημαίνει ότι η θεραπεία επικεντρώνεται υπερβολικά στη συμπεριφορά και όχι στις σκέψεις και τις διεργασίες που διέπουν αυτή τη συμπεριφορά. Εάν η νοοτροπία κάποιου απέναντι στο φαγητό και το σώμα του παραμένει σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητη, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να υποτροπιάσει.

Αυτή η παρανόηση σημαίνει ότι η οικογένεια και οι φίλοι μπορεί να νομίζουν ότι κάποιος έχει αναρρώσει αν οι διατροφικές του συνήθειες γίνουν πιο “φυσιολογικές”. Όμως, το άτομο μπορεί να εξακολουθεί να παλεύει με άγχος και ενοχές γύρω από το φαγητό. Ως εκ τούτου, εξακολουθεί να χρειάζεται συμπόνια και βοήθεια.

Μύθος #5: Οι διατροφικές διαταραχές είναι επιλογή τρόπου ζωής και πηγάζουν από τη ματαιοδοξία

Γεγονός για τις διατροφικές διαταραχές: Δεν υπάρχει ποτέ μία και μόνη αιτία για μια διατροφική διαταραχή και δεν είναι κάτι που οι άνθρωποι επιλέγουν.

Οι άνθρωποι δεν “επιλέγουν” να έχουν μια διατροφική διαταραχή. Η προώθηση αυτής της ιδέας διαιωνίζει την παραπληροφόρηση και λέει στους πάσχοντες ότι η ασθένειά τους είναι δικό τους λάθος. Στην πραγματικότητα, κανείς δεν φταίει, και το να υπονοείται κάτι τέτοιο δεν βοηθάει τη διαδικασία θεραπείας.

Η διατροφική διαταραχή είναι ένας μηχανισμός αντιμετώπισης και αντίδρασης σε γεγονότα της ζωής -συχνά σε τραύματα– που αλληλεπιδρούν με τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και την ατομική βιολογία.

Για ορισμένους ανθρώπους, η εικόνα του σώματος παίζει ρόλο στην ανάπτυξη μιας διατροφικής διαταραχής, εάν αλλάζουν τον τρόπο που τρώνε ή/και γυμνάζονται προκειμένου να προσπαθήσουν να ελέγξουν το βάρος ή το σχήμα τους.

Υπολογίζεται ότι το 25% των ανθρώπων που ξεκινούν μια δίαιτα αναπτύσσουν στη συνέχεια μια διατροφική διαταραχή, η οποία μπορεί να είναι μια νευροβιολογική αντίδραση στον υποσιτισμό και την πείνα.

Όσον αφορά τη διαταραχή της αδηφαγίας, συχνά δεν αποτελεί συνειδητή επιλογή την πρώτη φορά και διατηρείται από τις “ανταμοιβές” της συμπεριφοράς. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν την ευκαιρία να αποσυνδεθεί κανείς από το άγχος της ζωής ή να θρέψει το σώμα μετά από μια περίοδο ακραίου περιορισμού. Οι άνθρωποι μπορεί στη συνέχεια να αισθάνονται υποχρεωμένοι να συνεχίσουν να το κάνουν.

Γιατί αυτοί οι μύθοι για τις διατροφικές διαταραχές είναι επιβλαβείς;

Η διαιώνιση των μύθων σχετικά με τις διατροφικές διαταραχές μπορεί να σημαίνει ότι οι μη πάσχοντες έχουν μια λανθασμένη αντίληψη για το τι πραγματικά είναι. Αυτό μπορεί να εμποδίσει τους πάσχοντες να παραδεχτούν ότι αγωνίζονται. Η κατάρριψη των μύθων είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί ότι όλοι είναι σε θέση να απευθυνθούν για βοήθεια.

• Καθυστερήσεις στην αναζήτηση θεραπείας

Το να αφήνετε ανεξέλεγκτους τους μύθους για τις διατροφικές διαταραχές μπορεί να εμποδίσει τα άτομα με συμπτώματα να συνειδητοποιήσουν ότι χρειάζονται βοήθεια εξαρχής. Εάν κάποιος δεν ταιριάζει στο στερεότυπο του πώς νομίζει ότι “μοιάζει” μια διατροφική διαταραχή, μπορεί να μην γνωρίζει ότι η σχέση του με το φαγητό είναι επιζήμια. Ως αποτέλεσμα, μπορεί να υπάρξουν καθυστερήσεις στη θεραπεία τους. Η έγκαιρη παρέμβαση είναι το κλειδί για να διασφαλιστεί ότι κάποιος μπορεί να αναρρώσει πλήρως το συντομότερο δυνατό. Όσο περισσότερο περιμένουν να έχουν πρόσβαση στη θεραπεία, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να προκληθεί ζημιά στη σωματική και ψυχολογική τους ευεξία.

• Αυξημένη ντροπή

Ορισμένες δημογραφικές ομάδες – όπως οι ετεροφυλόφιλοι, cisgender άνδρες – μπορεί να βιώνουν μεγάλη ντροπή γύρω από συμπεριφορές διατροφικών διαταραχών. Μπορεί να συνδεθεί με το αυξημένο στίγμα με μια διάγνωση, επειδή αυτοί οι άνθρωποι δεν ταιριάζουν στο στερεότυπο.

Εάν οι άνθρωποι συνεχίσουν να πιστεύουν σε εσφαλμένες αντιλήψεις και δεν αναζητούν θεραπεία, οι στατιστικές που αφορούν το πόσο συχνές είναι οι διατροφικές διαταραχές μεταξύ αυτών των ομάδων θα είναι διαστρεβλωμένες. Αυτό με τη σειρά του θα διαιωνίσει την πεποίθηση ότι οι άνθρωποι από ορισμένες ομάδες δεν επηρεάζονται – γεγονός που μπορεί να αποτρέψει περαιτέρω τους ανθρώπους αυτών των ομάδων από το να αναζητήσουν βοήθεια ,.

Επιπλέον, δίνοντας μεγάλη έμφαση στο βάρος υποβαθμίζει το πόσο πολύπλοκες είναι αυτές οι ασθένειες. Οι διατροφικές διαταραχές είναι ψυχολογικές ασθένειες και συναισθήματα όπως το άγχος, ο φόβος και η μοναξιά συχνά βιώνονται, ανεξάρτητα από το βάρος κάποιου.

• Υποβαθμίζοντας την πολυπλοκότητα της ανάρρωσης

Η θεώρηση μιας διατροφικής διαταραχής ως επιλογή υπονοεί ότι κάποιος μπορεί απλώς να επιλέξει να αναρρώσει και, ξαφνικά, είναι καλύτερα. Αλλά δεν είναι τόσο απλό. Παρόλο που πιστεύεται ότι η συνειδητή επιλογή να επιδιώξει κανείς την ανάρρωση είναι σημαντική, η ανάρρωση είναι μια σειρά από επιλογές. Κάποιος πρέπει να κάνει επιλογές πολλές φορές την ημέρα, όταν συναντά πειρασμούς.

Τι πρέπει να γίνει για να καταρριφθούν αυτοί οι μύθοι περί διατροφικών διαταραχών;

Είναι επείγουσα ανάγκη η ευαισθητοποίηση σχετικά με το τι πραγματικά είναι οι διατροφικές διαταραχές. Αυτό προσφέρει διορατικότητα στους οικείους σχετικά με τις πολύπλοκες αιτίες των διατροφικών διαταραχών και μπορεί να βοηθήσει τους πάσχοντες να κατανοήσουν τι τους συμβαίνει.

Μπορούμε να το κάνουμε αυτό κάνοντας ανοιχτές συζητήσεις και ακούγοντας τις εμπειρίες που έχει βιώσει ένα ευρύ φάσμα ανθρώπων.

Χρειάζεται επιπλέον υποστήριξη και ευαισθητοποίηση για τις διατροφικές διαταραχές στην υγειονομική περίθαλψη;

Επιπλέον, οι γιατροί πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τα σημάδια των διατροφικών διαταραχών, κάτι που προέρχεται από την προσφορά της καλύτερης δυνατής εκπαίδευσης.

Εννοείται ότι οι γενικοί ιατροί έχουν εκτεταμένη εκπαίδευση σε πολλούς τομείς της υγείας. Ωστόσο, λόγω του εύρους των κλινικών τομέων που πρέπει να καλύπτουν, η πρόσθετη μάθηση θα μπορούσε να προσφέρει βαθύτερη εικόνα για συγκεκριμένες ασθένειες.

Η υποστήριξη του υγειονομικού προσωπικού στην εκπαίδευσή του σημαίνει ότι μπορεί να εντοπίζει τα σημάδια πριν να είναι πολύ αργά και να παραπέμπει τους ασθενείς στις κατάλληλες υπηρεσίες.

Η κατάρριψη των στερεοτύπων στα ιατρικά περιβάλλοντα είναι επίσης ζωτικής σημασίας για να αισθάνονται οι ασθενείς άνετα αποκαλύπτοντας την πλήρη έκταση των διατροφικών διαταραχών τους.

Οι ασθενείς μπορεί σκόπιμα να αποκρύψουν σημαντικές πληροφορίες από τον γιατρό ή τον θεραπευτή τους, αν πιστεύουν ότι θα κριθούν για την ύπαρξη διατροφικής διαταραχής, λόγω λανθασμένων αντιλήψεων ότι μόνο οι γυναίκες εμφανίζουν διατροφικές διαταραχές ή ότι αυτές οφείλονται στη ματαιοδοξία.

Πιστεύεται ότι οι γενικοί γιατροί θα επωφεληθούν από τη συμμετοχή ατόμων με βιωματικές εμπειρίες στην εκπαίδευσή τους, καθώς γνωρίζουν καλύτερα τα πρώιμα σημάδια και μπορούν να μοιραστούν τι πρέπει να πουν και τι όχι.

Η έρευνα για τις διατροφικές διαταραχές πρέπει να γίνει πιο ποικιλόμορφη για να δημιουργηθεί μια πλήρης εικόνα για το ποιοι επηρεάζονται.

Πρέπει να συμπεριλάβουν προληπτικά ένα πιο ποικιλόμορφο δείγμα συμμετεχόντων. Οι περισσότερες έρευνες διεξάγονται με γυναίκες και με όσους ταιριάζουν στις ταξινομήσεις του DSM-5 για ανορεξία, βουλιμία ή αδηφαγία.