Εξετάσεις τροφικών αλλεργιών

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιούνται οι εξετάσεις τροφικών αλλεργιών;

Οι εξετάσεις τροφικών αλλεργιών χρησιμοποιούνται για να διαπιστωθεί αν εσείς ή το παιδί σας έχετε αλλεργία σε μία συγκεκριμένη τροφή. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθούν για να διαπιστωθεί αν έχετε αληθινή αλλεργία ή απλώς ευαισθησία σε μία τροφή.

Η ευαισθησία, γνωστή και ως τροφική δυσανεξία, συγχέεται συχνά με την τροφική αλλεργία. Οι δύο παθήσεις έχουν παρόμοια συμπτώματα, όμως οι επιπλοκές είναι εντελώς διαφορετικές.

Η τροφική αλλεργία είναι μία αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος που μπορεί να επηρεάσει όργανα σε όλο το σώμα και να προκαλέσει επικίνδυνες επιπλοκές. Η ευαισθησία σε τροφές, από την άλλη πλευρά, είναι λιγότερο σοβαρή. Αν έχετε ευαισθησία, το σώμα δεν μπορεί να πέψει μία συγκεκριμένη τροφή ή η τροφή ερεθίζει το πεπτικό σύστημα. Τα συμπτώματα της τροφικής ευαισθησίας περιορίζονται σε πεπτικά προβλήματα, όπως κοιλιακό άλγος, ναυτία, αέρια και διάρροια.

Κοινές τροφικές ευαισθησίες είναι οι εξής:

• Λακτόζη, ένας τύπος σακχάρου που εντοπίζεται σε γαλακτοκομικά προϊόντα. Η δυσανεξία στη λακτόζη συχνά συγχέεται με την αλλεργία στο γάλα.
• Γλουταμινικό μονονάτριο, ένα προσθετικό τροφίμων
• Γλουτένη, μία πρωτεΐνη που εντοπίζεται στο σιτάρι, το κριθάρι και άλλα σιτηρά. Πολλές φορές συγχέεται με την αλλεργία στο σιτάρι. Η ευαισθησία στη γλουτένη και η αλλεργία στο σιτάρι επίσης διαφέρουν από την κοιλιοκάκη. Στην κοιλιοκάκη, το ανοσοποιητικό σύστημα καταστρέφει το λεπτό έντερο όταν καταναλώνετε γλουτένη. Ορισμένα από τα πεπτικά συμπτώματα είναι παρόμοια, όμως η κοιλιοκάκη δεν αποτελεί τροφική ευαισθησία ή αλλεργία.

Γιατί χρειάζομαι εξετάσεις τροφικών αλλεργιών;

Εσείς ή το παιδί σας μπορεί να χρειαστείτε εξετάσεις τροφικών αλλεργιών αν έχετε συγκεκριμένους προδιαθεσικούς παράγοντες ή/και συμπτώματα.

Οι προδιαθεσικοί παράγοντες για τις τροφικές αλλεργίες περιλαμβάνουν:

• Οικογενειακό ιστορικό τροφικών αλλεργιών
• Άλλες τροφικές αλλεργίες
• Άλλους τύπους αλλεργιών, όπως αλλεργική ρινίτιδα ή έκζεμα
• Άσθμα

Τα συμπτώματα των τροφικών αλλεργιών συνήθως επηρεάζουν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα μέρη του σώματος:

• Δέρμα. Τα δερματικά συμπτώματα περιλαμβάνουν κνίδωση, αίσθηση μυρμηγκιάσματος, κνησμό και ερυθρότητα. Στα βρέφη με τροφικές αλλεργίες το πρώτο σύμπτωμα είναι συχνά ένα εξάνθημα.
• Πεπτικό σύστημα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος, μεταλλική γεύση στο στόμα και οίδημα ή/και κνησμό της γλώσσας.
• Αναπνευστικό σύστημα (περιλαμβάνει τους πνεύμονες, τη μύτη και το λαιμό). Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν βήχα, συριγμό της αναπνοής, ρινική συμφόρηση, δυσκολία στην αναπνοή και σφίξιμο στο στήθος.

Το αναφυλακτικό σοκ είναι μία σοβαρή αλλεργική αντίδραση που επηρεάζει ολόκληρο το σώμα. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν τα προαναφερθέντα, καθώς και:

• Ταχύ οίδημα της γλώσσας, των χειλιών ή/και του λαιμού
• Στένωση των αεραγωγών και δυσκολία στην αναπνοή
• Ταχυπαλμία
• Ζάλη
• Ωχρό δέρμα
• Αίσθηση λιποθυμίας

Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν μέσα σε δευτερόλεπτα μετά την έκθεση του ατόμου στο αλλεργιογόνο. Χωρίς άμεση ιατρική παρέμβαση, το αναφυλακτικό σοκ που μπορεί να αποβεί θανατηφόρο. Εάν υπάρχει υποψία αναφυλακτικού σοκ, θα πρέπει να καλέσετε αμέσως το 166.

Αν εσείς ή το παιδί σας βρίσκεστε σε κίνδυνο αναφυλακτικού σοκ, ο αλλεργιολόγος σας θα σας συνταγογραφήσει μία ένεση που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Αυτή η αυτο-ένεση περιέχει μία δόση επινεφρίνης (αδρεναλίνης), ένα φάρμακο που επιβραδύνει την αλλεργική αντίδραση. Σαφώς, θα πρέπει να αναζητήσετε άμεσα ιατρική φροντίδα μετά τη χρήση της ένεσης.

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιούνται οι εξετάσεις τροφικών αλλεργιών;

Η εξέταση θα ξεκινήσει με τον αλλεργιολόγο να πραγματοποιεί μία κλινική εξέταση και να σας κάνει ερωτήσεις αναφορικά με τα συμπτώματά σας. Ακολούθως, θα διενεργήσει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες εξετάσεις:

• Δοκιμασία τροφικής πρόκλησης. Σε αυτό το τεστ, ο αλλεργιολόγος θα δώσει σε σας ή το παιδί σας μικρές ποσότητες της τροφής για την οποία υπάρχει υποψία ότι προκαλεί αλλεργική αντίδραση. Η τροφή θα χορηγηθεί σε κάψουλα ή σε ένεση. Ο γιατρός θα σας παρακολουθεί στενά για να διαπιστώσει εάν υπάρξει αλλεργική αντίδραση και θα σας παρέχει άμεση θεραπεία σε αυτή την περίπτωση.
• Δίαιτα αποκλεισμού τροφών. Αυτή χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί ποια συγκεκριμένη τροφή ή τροφές προκαλούν την αλλεργία. Θα ξεκινήσετε να απομακρύνετε όλες τις ύποπτες τροφές από τη διατροφή τη δική σας ή του παιδιού σας. Ακολούθως, θα τις επανεισάγετε μία τη φορά, αναζητώντας συμπτώματα αλλεργικής αντίδρασης. Η δίαιτα αποκλεισμού δεν μπορεί να αναδείξει εάν η αντίδραση οφείλεται σε τροφική αλλεργία ή ευαισθησία. Επίσης, δεν συστήνεται στα άτομα που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης.
• Δοκιμασία νυγμού. Σε αυτή την εξέταση, ο αλλεργιολόγος ή άλλος επαγγελματίας υγείας θα τοποθετήσει μία μικρή ποσότητα της ύποπτης τροφής στο δέρμα σας στην περιοχή του πήχη ή της πλάτης. Ακολούθως, θα τρυπήσει το δέρμα με μία βελόνα, ώστε να επιτρέψει σε μία ελάχιστη ποσότητα της τροφής να εισέλθει κάτω από το δέρμα. Αν εμφανίσετε ερυθρό, κνησμώδες εξάνθημα στο σημείο, αυτό σημαίνει ότι έχετε αλλεργία στην τροφή.
• Εξέταση αίματος. Αυτή η εξέταση ελέγχει τα επίπεδα των αντισωμάτων IgE στο αίμα. Τα αντισώματα IgE παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα όταν εκτίθεστε σε αλλεργιογόνα. Ένας επαγγελματίας υγείας θα λάβει δείγμα αίματος από μία φλέβα στο χέρι σας, χρησιμοποιώντας μία μικρή βελόνα. Όταν η βελόνα εισαχθεί, μία μικρή ποσότητα αίματος θα συλλεχθεί εντός μιας σύριγγας ή φιαλιδίου. Μπορεί να αισθανθείτε ένα μικρό τσίμπημα κατά την είσοδο ή την έξοδο της βελόνας. Η διαδικασία ολοκληρώνεται σε λιγότερο από πέντε λεπτά.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για τις εξετάσεις τροφικών αλλεργιών;

Δεν απαιτείται καμία ειδική προετοιμασία.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με τις εξετάσεις τροφικών αλλεργιών;

Η δοκιμασία τροφικής πρόκλησης μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αλλεργική αντίδραση και για αυτό το λόγο πραγματοποιείται μόνο υπό τη στενή επίβλεψη ενός αλλεργιολόγου.

Μπορεί εμφανίσετε αλλεργική αντίδραση κατά τη δίαιτα αποκλεισμού. Οφείλετε να συμβουλευτείτε το γιατρό σας αναφορικά με το πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε πιθανές αλλεργικές αντιδράσεις.

Η δοκιμασία νυγμού μπορεί να ερεθίσει το δέρμα. Αν το δέρμα σας είναι κνησμώδες ή ερεθισμένο μετά το τεστ, ο αλλεργιολόγος μπορεί να σας συνταγογραφήσει κάποιο φάρμακο για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η δοκιμασία νυγμού μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αντίδραση. Επομένως, και αυτή η εξέταση πρέπει να πραγματοποιείται υπό τη στενή επίβλεψη ενός αλλεργιολόγου.

Ελάχιστοι κίνδυνοι συνοδεύουν μία εξέταση αίματος. Μπορεί να αισθανθείτε ήπιο πόνο ή να σχηματιστεί μικρός μώλωπας στο σημείο που εισήχθη η βελόνα, όμως τα περισσότερα συμπτώματα υποχωρούν άμεσα.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Εάν τα αποτελέσματα δείξουν ότι εσείς ή το παιδί σας έχετε κάποια τροφική αλλεργία, η θεραπεία είναι να αποφεύγετε τη συγκεκριμένη τροφή.

Δεν υπάρχει ίαση για τις τροφικές αλλεργίες, όμως η απομάκρυνση της τροφής από τη διατροφή αποτρέπει αλλεργικές αντιδράσεις.

Για να αποφύγετε αλλεργιογόνα στις τροφές, θα πρέπει να διαβάζετε προσεκτικά τις ετικέτες στα συσκευασμένα τρόφιμα. Επίσης, θα πρέπει να ενημερώνετε για αλλεργίες οποιονδήποτε προετοιμάζει ή σερβίρει φαγητό για εσάς ή το παιδί σας, όπως σερβιτόρους, babysitter και δασκάλους. Όμως, ακόμη και αν είστε προσεκτικοί, εσείς ή το παιδί σας μπορεί να εκτεθείτε στο αλλεργιογόνο τυχαία.

Εάν βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης, ο αλλεργιολόγος θα σας συνταγογραφήσει ένεση επινεφρίνης, την οποία μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αν τυχαία εκτεθείτε στο αλλεργιογόνο. Ο γιατρός θα σας δείξει πώς πρέπει να χορηγηθεί η ένεση στο μηρό.

Αν έχετε ερωτήσεις αναφορικά με τα αποτελέσματά σας ή/και τον τρόπο διαχείρισης αλλεργικών επιπλοκών, συμβουλευτείτε έναν αλλεργιολόγο.

Περαιτέρω πληροφορίες

Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω αναφορικά με τις εξετάσεις τροφικών αλλεργιών;

Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης μία τροφικής αλλεργίας είναι η αποφυγή της τροφής στην οποία είστε αλλεργικός/ή. Όμως, υπάρχουν ορισμένες νέες θεραπείες που αποτρέπουν σοβαρή αντίδραση αν τυχαία εκτεθείτε στην εν λόγω τροφή:

• Από του στόματος ανοσοθεραπεία (OIT). Αυτή περιλαμβάνει την κατανάλωση μικρής ποσότητας αλλεργιογόνου και σταδιακή αύξηση της ποσότητας. Ο στόχος της θεραπείας είναι να αυξήσετε την ποσότητα της τροφής που μπορεί να καταναλωθεί προτού πυροδοτηθεί αλλεργική αντίδραση.
• Επιδερμική ανοσοθεραπεία (EPIT). Είναι παρόμοια με την από του στόματος ανοσοθεραπεία, όμως αντί για την κατανάλωση μιας συγκεκριμένης τροφής, μία πρωτεΐνη της εν λόγω τροφής χορηγείται μέσω ενός δερματικού επιθέματος. Το δερματικό επίθεμα αντικαθίσταται καθημερινά με σταδιακά αυξανόμενες ποσότητες της πρωτεΐνης.

Και οι δύο τύποι ανοσοθεραπείας πραγματοποιούνται πάντα υπό στενή ιατρική επίβλεψη. Για να μάθετε περισσότερα αναφορικά με αυτές τις μεθόδους, συμβουλευτείτε έναν αλλεργιολόγο.