Καφεΐνη: Πόση περιέχει ένα φλυτζάνι καφέ και πότε πρέπει να αποφεύγεται;

Η ποσότητα της καφεΐνης που υπάρχει σε ένα φλυτζάνι καφέ εξαρτάται από τον τύπο του καφέ που πίνετε και το μέγεθος του φλυτζανιού που χρησιμοποιείτε. Για παράδειγμα, ένα φλυτζάνι καφέ μπορεί να περιέχει από 85 mg (μια μικρή κούπα καφέ) μέχρι 450 mg καφεΐνης (μεγάλη κούπα καφέ). Μερικοί άνθρωποι επιλέγουν ένα μικρό φλυτζάνι καφέ, ενώ άλλοι χρειάζονται μεγαλύτερη ποσότητα για να νιώσουν τα αποτελέσματα της καφεΐνης. Μάλιστα, η ποσότητα του καφέ που χρειάζεται ένα άτομο για να ξυπνήσει το πρωί, μπορεί για κάποιο άλλο άτομο να είναι υπερβολική και να του προκαλεί άγχος και άλλα συμπτώματα.

Σε κάθε περίπτωση, η ποσότητα της καφεΐνης που υπάρχει σε ένα φλυτζάνι καφέ δεν είναι ακριβής, καθώς ακόμη και ο ίδιος καφές σε δύο διαφορετικές συσκευασίες, μπορεί να έχει διαφορές εξαιτίας των φυσικών παραλλαγών που παρατηρούνται στους κόκκους του κατά τη διαδικασία του αλέσματος και της παρασκευής του.

Πιο κάτω θα αναφέρουμε την βασική ποσότητα καφεΐνης που υπάρχει σε ένα φλυτζάνι καφέ και τον τρόπο που επηρεάζει το ανθρώπινο σώμα. Σημειώνεται ότι οι αριθμοί που αναφέρονται είναι κατά προσέγγιση και δεν τεκμηριώνονται επιστημονικά με ακρίβεια.

Πόση καφεΐνη υπάρχει σε ένα φλυτζάνι καφέ;

Η ποσότητα της καφεΐνης που υπάρχει σε ένα φλυτζάνι καφέ ποικίλει ανάλογα με τα εμπορικά σήματα, την ποικιλία του καφέ και τις τεχνικές επεξεργασίας.

Τι πρέπει να γνωρίζετε για την καφεΐνη;

Υπάρχουν κάποιες γενικές αρχές που πρέπει να γνωρίζετε για την καφεΐνη στον καφέ, ανεξάρτητα από το αν προσπαθείτε να την μειώσετε ή όχι.

1. Μη καφεϊνούχος καφές

Γενικά, ο μη καφεϊνούχος καφές, περιέχει ελάχιστη καφεΐνη ανά φλυτζάνι και όχι καθόλου. Σύμφωνα με μελέτες, ο στιγμιαίος καφές χωρίς καφεΐνη περιέχει 0-3 mg καφεΐνης ανά φλυτζάνι 227 γραμμαρίων, ενώ ο παρασκευασμένος εσπρέσο περιέχει μέχρι και 16 mg καφεΐνης ανά 29 γραμμάρια.

2. Στιγμιαίος καφές

Πέραν από τον μη καφεϊνούχο καφέ, ο στιγμιαίος καφές περιέχει ελάχιστη ποσότητα καφεΐνης συγκριτικά με τους κανονικούς καφέδες. Ένα κουταλάκι του γλυκού καφέ, που χρησιμοποιείται για ένα φλυτζάνι 227 γραμμαρίων, περιέχει περίπου 65 mg καφεΐνης.

3. Ψημένος καφές

Η καφεΐνη στον ψημένο καφέ ξεκινά από 85 mg ανά φλυτζάνι 227 γραμμαρίων και ανεβαίνει σταδιακά. Σημειώνεται ότι όσο πιο ελαφριά ψημένος είναι ο καφές, τόσο περισσότερη καφεΐνη περιέχει.

4. Εσπρέσο

Ο εσπρέσο μετριέται διαφορετικά από τον κανονικό καφέ. Ειδικότερα, μετριέται σε shots 29 γραμμάριων αντί σε φλυτζάνια. Ένα shot εσπρέσο περιέχει 75 – 95 mg καφεΐνης, ανάλογα με τον τύπο του καφέ που χρησιμοποιείται και τον τρόπο παρασκευής του. Ως εκ τούτου, ένα ποτό με βάση το εσπρέσο με δύο shots (πχ ένα latte μεσαίου μεγέθους) περιέχει έως και 190 mg καφεΐνης.

5. Καφές vs τσάι και σόδα

Ο καφές δεν είναι το μοναδικό ποτό που περιέχει καφεΐνη. Και το τσάι και η σόδα περιέχουν καφεΐνη, αλλά σε μικρότερα ποσοστά συγκριτικά με τον καφέ. Για παράδειγμα, το μαύρο τσάι περιέχει 24 – 150 mg, ανάλογα με το τσάι και το μέγεθος του φλυτζανιού, ενώ ένα κουτάκι σόδας 340 γραμμαρίων, περιέχει 34 – 55 mg καφεΐνης, ανάλογα με το εμπορικό σήμα.

Ποιες παρενέργειες έχει η καφεΐνη;

Για τους περισσότερους ανθρώπους, είναι ασφαλές να καταναλώνουν έως και 400 mg καφεΐνης την ημέρα. Ωστόσο, για πολλούς αυτή η ποσότητα μπορεί να προκαλέσει διάφορες παρενέργειες όπως:

• Ταραχή, θλίψη, αγωνία
• Προβλήματα ύπνου
• Πονοκέφαλος και ζάλη
• Αφυδάτωση (η καφεΐνη είναι διουρητική)
• Ταχυκαρδία

Σημειώνεται ότι πολλοί άνθρωποι πίνουν καφέ για να βελτιώσουν την αποδοτικότητα τους, ωστόσο, το κύριο πρόβλημα είναι ότι για να αποκομίσουν τα ίδια αποτελέσματα, με την πάροδο του χρόνου, πρέπει να καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες καφέ, πράγμα που δεν είναι πάντα καλό για την υγεία.

Ποια ευεργετικά αποτελέσματα έχει η καφεΐνη στην υγεία;

Η καφεΐνη δεν έχει μόνο αρνητικά αποτελέσματα στην υγεία του ανθρώπου. Σύμφωνα με μια μελέτη, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 400.000 άνθρωποι, που παρακολουθήθηκαν για πάνω από 10 χρόνια, διαπιστώθηκε ότι όσοι έπιναν μεγάλες ποσότητες καφέ είχαν 10-15% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου, συγκριτικά με όσους δεν έπιναν καθόλου καφέ. Ειδικότερα, η κατανάλωση δύο ή περισσοτέρων φλυτζανιών καφέ την ημέρα βελτίωσε τον κίνδυνο θανάτου από καρδιακές παθήσεις, αναπνευστικές νόσους, εγκεφαλικά επεισόδια, τραυματισμούς και ατυχήματα, διαβήτη και λοιμώξεις, αλλά δεν μείωσε τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο. Παρόλα αυτά, η μελέτη δεν μπόρεσε να προσδιορίσει την αιτία αυτών των αποτελεσμάτων, ούτε εξέτασε το είδος του καφέ που κατανάλωναν οι συμμετέχοντες (καφεϊνούχο ή χωρίς καφεΐνη).

Ποιοι πρέπει να αποφεύγουν τον καφεϊνούχο καφέ;

Αν και ο καφεϊνούχος καφές είναι ασφαλής για τους περισσότερους ανθρώπους σε μέτριες ποσότητες, υπάρχουν και άτομα τα οποία πρέπει να περιορίσουν ή να διακόψουν εντελώς την κατανάλωση του υπό συγκεκριμένες συνθήκες όπως:

• Εγκυμοσύνη (το Αμερικανικό Κολέγιο Μαιευτικής και Γυναικολογίας συνιστά τον περιορισμό της καφεΐνης σε λιγότερο από 200 mg ημερησίως).
• Διαταραχές ύπνου (κατανάλωση μόνο κατά τις πρωινές ώρες).
• Ημικρανίες (η καφεΐνη μπορεί να επιδεινώσει τις ημικρανίες).
• Άγχος (η καφεΐνη συνήθως προκαλεί ανήσυχα συναισθήματα).
• GERD (επιδείνωση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης).
• Γλαύκωμα (η κατανάλωση καφεϊνούχων ποτών μπορεί να αυξήσει την πίεση των ματιών).

Εάν αντιμετωπίζετε οποιαδήποτε από τις προαναφερθείσες καταστάσεις, θα πρέπει να συμβουλευτείτε περαιτέρω τον γιατρό σας.

Παράλληλα, αξίζει να σημειώσουμε ότι παρόλο που η καφεΐνη αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό υπάρχουν ενδείξεις ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν καφεΐνη αντιμετωπίζουν μικρότερο κίνδυνο κολπικής μαρμαρυγής (ακανόνιστος καρδιακός παλμός). Επιπλέον, παρόλο που λέγεται ότι η καφεΐνη αυξάνει την αρτηριακή πίεση, οι μελέτες δείχνουν ότι δεν προκαλεί υπέρταση, ωστόσο, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.

Τέλος, σημειώνεται ότι υπάρχουν μερικά συνταγογραφούμενα φάρμακα που αλληλεπιδρούν με την καφεΐνη, επομένως μπορεί να χρειαστεί να αποφύγετε τον καφεϊνούχο καφέ (και άλλα καφεϊνούχα ποτά) αν λαμβάνετε τα ακόλουθα φάρμακα:

• Μερικά αντιβιοτικά
• Φάρμακα για θυρεοειδή
• Ορισμένα φάρμακα κατά των επιληπτικών κρίσεων
• Ορισμένα αντικαταθλιπτικά και άλλα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία ψυχολογικών παθήσεων
• Ορισμένα φάρμακα για το άσθμα