Πρόληψη και θεραπεία

Αφυδάτωση: 4 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε και ποια είναι τα σημάδια της;

Οι μέσες θερμοκρασίες του αέρα, στα μέσα του Ιούλη του 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας, είχαν φτάσει στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών. Μάλιστα, νοουμένου ότι το καλοκαίρι δεν έχει φτάσει ακόμη στο τέλος του, οι υψηλές θερμοκρασίες αναμένεται να συνεχιστούν και ενδεχομένως να φτάσουν σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η σωστή ενυδάτωση του σώματος θεωρείται ζωτικής σημασίας.

Ένας άνθρωπος θεωρείται αφυδατωμένος, όταν το σώμα του χάνει περισσότερα υγρά από αυτά που προσλαμβάνει. Σε κατάσταση αφυδάτωσης, το σώμα στερείται νερού και αλάτων, τα οποία είναι απαραίτητα για τη σωστή του λειτουργία. Υπάρχουν πολλές αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν σε αφυδάτωση, όπως η διάρροια και ο έμετος, ωστόσο, η πιο κοινή αιτία είναι η παρατεταμένη έκθεση στη ζέστη, σε συνδυασμό με τη μειωμένη πρόσληψη υγρών. Ένας καλός τρόπος αποφυγής της αφυδάτωσης, τις πολύ ζεστές ημέρες του καλοκαιριού, είναι τα συχνά διαλείμματα (ανά μισή ώρα) από την οποιαδήποτε δραστηριότητα (κυρίως σωματική), για πρόσληψη υγρών, κυρίως αν οι εξωτερικές θερμοκρασίες ξεπερνούν τους 40 βαθμούς κελσίου.

Διαβάστε επίσης: 2 ώρες αφυδάτωσης μπορούν να επηρεάσουν το σώμα και τον εγκέφαλο!

Πώς θα εντοπίσετε τα σημάδια της αφυδάτωσης; Τι πρέπει να γνωρίζετε για αυτήν;

1. Όταν ένας άνθρωπος είναι πολύ διψασμένος, είναι ήδη αφυδατωμένος

Η Brenna Farmer, Επικεφαλής Επείγουσας Ιατρικής στο New York-Presbyterian Brooklyn Methodist Hospital, εξήγησε ότι τα ήπια συμπτώματα της αφυδάτωσης, μπορεί να περιλαμβάνουν έντονη δίψα και κόπωση, μαζί με ήπιους πονοκεφάλους και πιο σκούρα ούρα.

Τα ούρα, υπό κανονικές συνθήκες, έχουν πιο ανοιχτό κίτρινο χρώμα και η ούρηση είναι πιο τακτική. Οι γονείς που έχουν παιδιά ή βρέφη, θα πρέπει να σημειώνουν το πότε και πόσες πάνες τους άλλαξαν κατά τη διάρκεια της μέρας, όταν οι θερμοκρασίες είναι πολύ αυξημένες. Αν οι πάνες είναι στεγνές για αρκετές ώρες, υπάρχει ενδεχόμενο αφυδάτωσης και οι γονείς θα πρέπει να μιλήσουν με τον παιδίατρό τους. Στους ενήλικες, τα πρώτα σημάδια της αφυδάτωσης είναι τα πιο σκούρα ούρα με έντονη οσμή, η μειωμένη συχνότητα ούρησης και η έντονη δίψα. 

Ένα επιπρόσθετο σημάδι αφυδάτωσης, είναι η ευερεθιστικότητα. Όταν ο καιρός είναι πολύ ζεστός, ειδικά τα παιδιά που δεν μπορούν να εκφράσουν το τι ακριβώς τους συμβαίνει, γίνονται ιδιότροπα και κλαίνε χωρίς εμφανή λόγο. Επίσης, το κοκκίνισμα στο δέρμα τους και η έντονη εφίδρωση, αποτελεί ένδειξη ανάγκης για άμεση ενυδάτωση.

Τα πιο πάνω σημάδια, τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αγνοούνται, γιατί η παράβλεψή τους μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή αφυδάτωση, η οποία χρήζει άμεσης ιατρικής παρέμβασης.

Διαβάστε επίσης: Μείνετε ενυδατωμένοι, μείνετε υγιείς: Πόσο νερό πρέπει να καταναλώνετε ημερησίως;

2. Η σοβαρή αφυδάτωση προκαλεί ζάλη, κόπωση και σύγχυση

Σε περιπτώσεις σοβαρής αφυδάτωσης, η αφίδρωση σταματά, ενώ τα ούρα και τα δάκρυα μειώνονται αισθητά και αυτό γιατί το σώμα δεν έχει στη διάθεσή του αρκετά υγρά για να αποβάλει.

Τα συμπτώματα της σοβαρής αφυδάτωσης είναι τα ακόλουθα:

Στα μικρά παιδιά, τα σημάδια της σοβαρής αφυδάτωσης είναι τα ακόλουθα:

  • Κλάμα χωρίς δάκρυα
  • Ευερεθιστικότητα και έντονο κλάμα
  • Μειωμένος αριθμός από βρεγμένες πάνες
  • Νωθρότητα
  • Βυθισμένη κοιλιά, μάτια και μάγουλα
  • Δέρμα που δεν ισιώνει αμέσως μετά το τσίμπημα
  • Μαλακό σημείο στο τριχωτό της κεφαλής του βρέφους

Αν η αφυδάτωση γίνει αντιληπτή στα αρχικά της στάδια, τις πλείστες φορές, για την αντιμετώπισή της είναι αρκετή η κατανάλωση νερού ή ροφημάτων με ηλεκτρολύτες. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, κρίνεται απαραίτητη η ιατρική παρέμβαση, ενδεχομένως και η νοσηλεία.

Διαβάστε επίσης: Αθλητικά ποτά: Πόσο σημαντικά είναι για την ενυδάτωση των αθλητών;

3. Η αφυδάτωση προκαλεί ναυτία και τάσεις για έμετο. Η κατανάλωση μικρών γουλιών νερού κρίνεται απαραίτητη

Η αφυδάτωση προκαλεί ναυτία και έμετο και παρόλο που στις περισσότερες περιπτώσεις η κατανάλωση νερού είναι αναζωογονητική, η απότομη κατανάλωση μεγάλης ποσότητας νερού μπορεί να επιδεινώσει αυτά τα συμπτώματα. Αντί για μεγάλες ποσότητες νερού, προτείνεται η κατανάλωση μικρών γουλιών νερού, για αποφυγή του έμετου, ο οποίος επιδεινώνει την αφυδάτωση.

Αν το παιδί σας ή εσείς αφυδατωθείτε και νιώθετε ναυτία, φροντίστε να καταναλώνετε 2-3 γουλιές νερού κάθε λίγα λεπτά μέχρι να υποχωρήσουν τα συμπτώματά σας. Όταν η ναυτία αρχίσει να υποχωρεί και το σώμα σας αρχίσει να δέχεται μεγαλύτερες ποσότητες νερού χωρίς συμπτώματα, μπορείτε να καταναλώνετε στο εξής όσο νερό θέλετε.  

Σημειώνεται ότι τα φρούτα και τα λαχανικά που είναι πλούσια σε νερό, όπως το καρπούζι και το αγγούρι, μπορούν να ευνοήσουν την ενυδάτωση του σώματος.

Διαβάστε επίσης: Αφυδάτωση: 6 συμπτώματά της που μπορεί να μην γνωρίζετε

4. Τα παιδιά και οι μεγαλύτεροι ενήλικες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο αφυδάτωσης

Όλοι οι άνθρωποι επιβάλλεται να παραμένουν ενυδατωμένοι όταν έξω κάνει ζέστη, αλλά υπάρχουν άτομα που πρέπει να προσέχουν ακόμη περισσότερο, να πίνουν αρκετό νερό και να παραμένουν για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα στη σκιά.

  • Μικρά παιδιά και βρέφη: Τα μικρά παιδιά και τα βρέφη, έχουν μικρότερο σωματικό μέγεθος και χάνουν πιο εύκολα τα υγρά του σώματός τους μέσω της εφίδρωσης. Οι  γονείς θα πρέπει να δείχνουν ιδιαίτερη προσοχή στα σημάδια της αφυδάτωσης που αναφέραμε πιο πάνω, διότι τα παιδιά και τα βρέφη δεν μπορούν να πουν ότι διψούν ή να μιλήσουν για το πώς ακριβώς νιώθουν.
  • Μεγαλύτεροι ενήλικες: Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, τα αποθέματά τους σε σωματικά υγρά μειώνονται, η ικανότητα του σώματός τους να εξοικονομεί νερό μειώνεται και η αίσθηση της δίψας γίνεται λιγότερο έντονη. Αυτές οι αλλαγές αυξάνουν τον κίνδυνο μη επαρκούς ενυδάτωσης και κατά συνέπεια το ενδεχόμενο αφυδάτωσης καθίσταται πιο πιθανό.
  • Μικρά παιδιά και αθλητές: Τα μικρά παιδιά που τείνουν να παίζουν σε εξωτερικούς χώρους και οι αθλητές που προπονούνται στη ζέστη, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο αφυδάτωσης, διότι τα άτομα που είναι σωματικά δραστήρια τείνουν να χάνουν περισσότερα σωματικά υγρά, που επιβάλλεται να αναπληρώνουν.
  • Παιδιά και ενήλικες με αναπηρίες και αναπτυξιακές διαφορές: Τα άτομα που δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν τη δίψα του, λόγω λεκτικών προβλημάτων, πρέπει να παρακολουθούνται στενά για σημάδια αφυδάτωσης. Επίσης, τα άτομα με αναπηρίες, όπως η καθήλωση σε αναπηρικό καροτσάκι, είναι πιο επιρρεπή στην αφυδάτωση, καθώς το αναπηρικό καροτσάκι συμβάλλει στην υπερθέρμανση του σώματος.
  • Άτομα που καταναλώνουν φάρμακα ή ουσίες: Ορισμένα φάρμακα, όπως τα διουρητικά που προκαλούν πιο συχνή ούρηση και ουσίες όπως το αλκοόλ, επηρεάζουν την ενυδάτωση του σώματος και αυξάνουν τον κίνδυνο αφυδάτωσης.
  • Άτομα με χρόνιες ασθένειες: Χρόνιες παθήσεις όπως ο μη ελεγχόμενος διαβήτης και η νεφρική νόσος αυξάνουν τον κίνδυνο αφυδάτωσης.

Διαβάστε επίσης: Ενίσχυση της ενυδάτωσης: Μπορεί η προσθήκη αλατιού στο πόσιμο νερό να βελτιώσει την απορρόφηση υγρών;