Το θυμάρι (Thymus vulgaris) είναι ένα βότανο ευρέως χρησιμοποιούμενο στη Μεσογειακή κουζίνα, το οποίο αξιοποιείται επίσης από την αρχαιότητα για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Η υψηλή περιεκτικότητά του σε μονοτερπενικές φαινόλες, όπως η θυμόλη και η καρβακρόλη, το καθιστά ιδιαίτερα αποτελεσματικό στη θεραπεία διαταραχών του αναπνευστικού, πεπτικού, καρδιαγγειακού και νευρικού συστήματος.

Σε ποιες περιπτώσεις μπορεί είναι αποτελεσματικό το θυμάρι;

1. Ακμή

Το θυμάρι είναι γνωστό για τις πολύτιμες αντιβακτηριδιακές του ιδιότητες, οι οποίες το καθιστούν αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση της ακμής. Συγκεκριμένα, μια μελέτη του 2010 διαπίστωσε πως το αιθέριο έλαιο θυμαριού μπορεί να δράσει ενάντια στο βακτήριο Propionibacterium acnes, το οποίο ευθύνεται για την εμφάνιση της ακμής.

Η αντιβακτηριδιακή δράση του θυμαριού αποδείχτηκε επίσης ισχυρότερη από αυτή του υπεροξειδίου του βενζοϋλίου, που συνήθως  χρησιμοποιείται ως δραστικό συστατικό σε προϊόντα περιποίησης για την ακμή. Ως αποτέλεσμα, το αιθέριο έλαιο θυμαριού θα μπορούσε να αποτελέσει ένα αξιόλογο μέσο αντιμετώπισης της ακμής με λιγότερες ανεπιθύμητες παρενέργειες σε σχέση με αρκετά προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά.

2. Υψηλή αρτηριακή πίεση

Σύμφωνα με μια μελέτη του 2014, υδατικά εκχυλίσματα θυμαριού παρουσίασαν ευεργετικά αποτελέσματα στη μείωση της αρτηριακής πίεσης σε υπερτασικούς αρουραίους, καθώς και στη μείωση της χοληστερόλης και του κινδύνου σχηματισμού αθηρωματικής πλάκας.

Παρόλο που τα παραπάνω αποτελέσματα δεν έχουν επιβεβαιωθεί από μελέτες σε ανθρώπους, θεωρείται πως το θυμάρι μπορεί να δρα το ίδιο ευεργετικά και στον ανθρώπινο οργανισμό.

3. Βήχας

Το αιθέριο έλαιο θυμαριού, το οποίο προκύπτει από τα φύλλα του, θεωρείται ιδιαίτερα ευεργετικό στην ανακούφιση του βήχα και άλλων συμπτωμάτων των λοιμώξεων του αναπνευστικού, όπως η οξεία βρογχίτιδα. Μάλιστα, το τσάι θυμαριού παραδοσιακά χρησιμοποιείται ευρύτατα για την αντιμετώπιση του βήχα και του πονόλαιμου.

Μελέτες σε ζώα έχουν δείξει επίσης πως το θυμάρι μπορεί να βοηθήσει στη διάσπαση της βλέννας στους αεραγωγούς και μείωση της φλεγμονής.

4. Βακτηριακές & μυκητιασικές λοιμώξεις

Ορισμένες in vitro μελέτες έχουν διαπιστώσει πως το αιθέριο έλαιο θυμαριού είναι αποτελεσματικό ενάντια σε αρκετά παθογόνα βακτήρια, τα οποία προκαλούν τροφιμογενή νοσήματα στον άνθρωπο, όπως αυτά του γένους Staphylococcus, Enterococcus, Escherichia και Pseudomonas.

Εκτός από την ισχυρή αντιβακτηριδιακή του δράση όμως, το αιθέριο έλαιο θυμαριού έχει φανεί αποτελεσματικό και ενάντια στον μύκητα Candida albicans, ο οποίος ευθύνεται για λοιμώξεις στο στόμα και τον κόλπο του ανθρώπου.

5. Καρκίνος

Μια in vitro μελέτη του 2018 έδειξε πως το αιθέριο έλαιο θυμαριού μπορεί να αναστείλει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων του μαστού και να προκαλέσει απόπτωση αυτών. Ωστόσο, τα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με την αντικαρκινική δράση του θυμαριού είναι ελάχιστα, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να διεξαχθούν σαφή συμπεράσματα για τα οφέλη του.

6. Καταπολέμηση του κουνουπιού τίγρης

Το κουνούπι τίγρης (Aedes aegypti) είναι γνωστό παγκοσμίως ως φορέας πολλών σοβαρών ασθενειών για τον άνθρωπο, όπως ο ιός του Δυτικού Νείλου, ο δάγκειος πυρετός, ο κίτρινος πυρετός, η εγκεφαλίτιδα του St. Louis και η νόσος Chikungunya.

Μια μελέτη του 2021 διαπίστωσε πως η θυμόλη, η καρβακρόλη και το α-τερπινένιο του αιθέριου ελαίου θυμαριού μπορούν να εξοντώσουν τις προνύμφες, αλλά και τα ενήλικα κουνούπια του είδους Aedes aegypti.

7. Διαταραχές διάθεσης

Σύμφωνα με μια μελέτη σε ζώα, η καρβακρόλη, το κύριο δραστικό συστατικό του αιθέριου ελαίου θυμαριού, μπορεί να αυξήσει τις συγκεντρώσεις σεροτονίνης και ντοπαμίνης στο εγκέφαλο, οι οποίες ρυθμίζουν τη διάθεση. Ως αποτέλεσμα, η τακτική χρήση του αιθέριου ελαίου θυμαριού θεωρείται πως μπορεί να δρα ευεργετικά στη βελτίωση της διάθεσης, χωρίς όμως κάτι τέτοιο να έχει επιβεβαιωθεί πλήρως από ανθρώπινες μελέτες.