Ραγάδες εντέρου (Πρωκτικές ραγάδες)

Συμπτώματα

Ποια συμπτώματα χαρακτηρίζουν τις ραγάδες του εντέρου;

Τα συμπτώματα που χαρακτηρίζουν τις ραγάδες του εντέρου είναι τα ακόλουθα:

• Οξύς πόνος στον πρωκτό κατά την αφόδευση
• Αιματηρά κόπρανα με έντονο κόκκινο αίμα ή αίμα στο χαρτί της τουαλέτας
• Πόνος στον πρωκτό που διαρκεί αρκετές ώρες μετά την αφόδευση
• Ορατή σχισμή στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό
• Μικρό εξόγκωμα (ετικέτα του δέρματος) κοντά στην πρωκτική σχισμή
• Κάψιμο και φαγούρα στον πρωκτό κατά την αφόδευση
• Μυϊκοί σπασμοί στον πρωκτό

Αιτίες

Ποιες οι βασικότερες αιτίες σχηματισμού των ραγάδων του εντέρου;

Οι πιο κοινές αιτίες, εξαιτίας των οποίων εμφανίζονται ραγάδες στον πρωκτό είναι οι ακόλουθες:

• Σκληρά κόπρανα
• Δυσκοιλιότητα ή χρόνια δυσκοιλιότητα
• HIV
• Συχνή και επίμονη διάρροια
• Καρκίνος του πρωκτού
• Σύφιλη
• Πρωκτική σεξουαλική επαφή
• Φυσιολογικός τοκετός (λόγω σφιξίματος)
• Νόσος του Crohn
• Ελκώδης κολίτιδα
• Φυματίωση
• Έρπης
• Σύνδρομο αποφρακτικής αφόδευσης
• Βρεφική δυσχεσία
• Εξάνθημα από πάνα (σε βρέφη)
• Προηγούμενη χειρουργική επέμβαση

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκονται οι ραγάδες του πρωκτού;

Ο γιατρός, για να κάνει διάγνωση ραγάδων του εντέρου, θα εξετάσει αρχικά τα συμπτώματα του ασθενή και το ιατρικό του ιστορικό. Ακολούθως, μέσω φυσικής εξέτασης θα εξετάσει αν υπάρχει ραγάδα στον πρωκτό. Συνήθως, η σχισμή στον πρωκτό είναι ορατή με το μάτι. Αν η πρωκτική ραγάδα δεν είναι ορατή, θα προχωρήσει σε μια άλλη εξέταση που ονομάζεται ορθική εξέταση (δακτυλική), κατά την οποία θα εισάγει ένα δάκτυλο απαλά στον πρωκτό του ασθενή, αφού πρώτα βάλει γάντια και λιπαντικό. Με το δάκτυλο θα ψηλαφίσει την περιοχή και θα αναζητήσει μέσω της αφής υπάρχουσες ανωμαλίες. Η συγκεκριμένη διαδικασία είναι λίγο άβολη και ελαφρώς επώδυνη.

Η θέση της ραγάδας στον πρωκτό, δίνει πληροφορίες για την αιτία της. Για παράδειγμα, όταν η ραγάδα είναι στο πλάι του ανοίγματος του πρωκτού, αντί στο πίσω ή το μπροστινό μέρος, συνήθως αποτελεί σύμπτωμα της νόσου του Crohn. Για να προσδιοριστεί το αν υπάρχει κάποια υποκείμενη πάθηση, πραγματοποιούνται μια σειρά από άλλες εξετάσεις όπως:

• Ανασκόπηση: Μια διαδικασία κατά την οποία εισάγεται στον πρωκτό μια σωληνοειδής συσκευή, με την οποία ο γιατρός ελέγχει το εσωτερικό του ορθού και τον πρωκτό.
• Κολονοσκόπηση: Κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης, εισάγεται στον πρωκτό ένας εύκαμπτος σωλήνας με κάμερα στο άκρο, μέσω του οποίου ελέγχεται ολόκληρο το παχύ έντερο.
• Ευέλικτη σιγμοειδοσκόπηση: Με τη βοήθεια ενός λεπτού και ευκάμπτου σωλήνα με κάμερα στο άκρο, ο οποίος εισάγεται στον πρωκτό του ασθενή, ο γιατρός ελέγχει το τελευταίο τμήμα του παχέος εντέρου.

 

Θεραπεία

Οι ραγάδες του εντέρου υποχωρούν μόνες τους ή χρειάζεται ιατρική θεραπεία;

Σύμφωνα με τους ειδικούς, τις περισσότερες φορές, οι ραγάδες του πρωκτού είναι προσωρινές και υποχωρούν μόνες τους, χωρίς ιατρική θεραπεία, με σπιτικές θεραπείες αυτοφροντίδας και ενδεχομένως κάποια συνταγογραφούμενη κρέμα για την ανακούφιση του πόνου. Ωστόσο, σε περιπτώσεις όπου οι ραγάδες δεν επουλώνονται εντός οκτώ εβδομάδων, τότε επιβάλλεται επίσκεψη στον γιατρό για εξέταση και θεραπεία.

Πώς θεραπεύονται οι ραγάδες του εντέρου;

Με την κατάλληλη φροντίδα στο σπίτι, οι ραγάδες του εντέρου επουλώνονται μέσα σε λίγες εβδομάδες. Σε περίπτωση ωστόσο που τα συμπτώματα επιμένουν, τότε χρήζουν περαιτέρω θεραπείας.

1. Μη χειρουργικές θεραπείες

• Νιτρογλυκερίνη για εξωτερική χρήση (Rectiv): Αυξάνει τη ροή του αίματος στην ραγάδα και προωθεί την επούλωσή της. Η νιτρογλυκερίνη χρησιμοποιείται όταν οι θεραπείες αυτοφροντίδας αποτύχουν.
• Τοπικές αναισθητικές κρέμες: Βοηθούν στην ανακούφιση του πόνου.
• Φάρμακα για την αρτηριακή πίεση: Βοηθούν στην χαλάρωση του σφικτήρα του πρωκτού. Διατίθενται σε μορφή κρέμας ή χαπιού. Χρησιμοποιούνται όταν η νιτρογλυκερίνη δεν έχει αποτελέσματα.

2.Χειρουργική επέμβαση

Η χειρουργική επέμβαση επιλέγεται σε περιπτώσεις χρόνιων ραγάδων και σοβαρών συμπτωμάτων. Η χειρουργική επέμβαση ονομάζεται πλευρική εσωτερική σφιγκτηροτομή (LIS), κατά την οποία αποκόπτεται ένα μικρό τμήμα του πρωκτικού σφιγκτήρα, για τη μείωση του πόνου και του σπασμού και την προώθηση της επούλωσης. Σημειώνεται ότι η χειρουργική επέμβαση είναι πολύ αποτελεσματική, ωστόσο ενέχει μικρό κίνδυνο επιπλοκών, όπως η προσωρινή ή η μόνιμη απώλεια ελέγχου του εντέρου (ακράτεια).

3.Μέτρα αυτοφροντίδας για τις ραγάδες του εντέρου

Υπάρχουν κάποια απλά μέτρα αυτοφροντίδας, μέσω των οποίων, δίνεται η ευκαιρία στις υπάρχουσες ραγάδες να επουλωθούν πιο εύκολα. Όπως είπαμε νωρίτερα, μια από τις βασικότερες αιτίες των ραγάδων του εντέρου είναι η δυσκοιλιότητα και τα σκληρά κόπρανα. Για την αποφυγή της δυσκοιλιότητας φροντίστε:

• Να καταναλώνετε πολλές φυτικές ίνες, μέσω φρούτων, λαχανικών και τροφίμων ολικής αλέσεως (ζυμαρικά, ρύζι και ψωμί ολικής αλέσεως). Σημειώνεται ότι οι ενήλικες πρέπει να καταναλώνουν τουλάχιστον 30 γραμμάρια φυτικών ινών σε καθημερινή βάση.
• Να καταναλώνετε άφθονα υγρά σε καθημερινή βάση. Τουλάχιστον 8 ποτήρια την ημέρα.
• Να ασκείστε τακτικά. Τουλάχιστον 150 λεπτά άσκησης την εβδομάδα
• Να μην αγνοείτε την επιθυμία σας για αφόδευση. Αν περιμένετε περισσότερο από όσο πρέπει, τα κόπρανα σκληραίνουν και είναι πιο δύσκολο να εξέλθουν από το σώμα.

Για να μειώσετε τον πόνο που προκαλούν οι ραγάδες του εντέρου, χρησιμοποιείστε μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα, όπως η παρακεταμόλη ή ιβουπροφαίνη, ή μουλιάστε την περιοχή του πρωκτού σας σε ζεστό νερό κατά τη διάρκεια του μπάνιου.

Πρόληψη

Πώς θα αποτρέψετε τις πρωκτικές ραγάδες;

Για να αποτρέψετε τις ραγάδες, θα πρέπει να λάβετε μέτρα πρόληψης της δυσκοιλιότητας, όπως αυτά που αναφέραμε αναλυτικά πιο πάνω. Φροντίστε να τρέφεστε υγιεινά με πολλές φυτικές ίνες, να ασκείστε και να πίνετε πολλά υγρά. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για περεταίρω πρακτικές πρόληψης.

Επιπλοκές

Σε ποιες επιπλοκές μπορεί να οδηγήσουν οι ραγάδες του εντέρου;

Οι ραγάδες του εντέρου μπορούν δυνητικά να οδηγήσουν σε επιπλοκές όπως:

• Χρόνιες ραγάδες: Όταν μια ραγάδα του εντέρου δεν επουλώνεται σε διάστημα οκτώ περίπου εβδομάδων, τότε θεωρείται χρόνια και χρήζει ιατρικής θεραπείας.
• Επανεμφάνιση ραγάδων: Τα άτομα που έχουν ραγάδες του εντέρου, είναι συνήθως πιο ευάλωτα στην εμφάνιση νέων ραγάδων μετά τη θεραπεία των προηγουμένων.
• Επέκταση πρωκτικής ραγάδας στον εσωτερικό σφικτήρα του πρωκτού: Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι πρωκτικές ραγάδες επεκτείνονται στον μυϊκό δακτύλιο που κρατά κλειστό τον πρωκτό, μια κατάσταση που για την αντιμετώπισή της χρειάζονται φάρμακα και χειρουργική επέμβαση, γιατί μπορεί να οδηγήσει σε περεταίρω επιπλοκές.

Όταν οι πρωκτικές ραγάδες είναι επίμονες και δεν επουλώνονται, προκύπτουν άλλα προβλήματα, όπως:

• Πρωκτικό συρίγγιο
• Στένωση του πρωκτού
• Ενσφήνωση κοπράνων