Μπορούν φάρμακα της ΔΕΠΥ να θεραπεύσουν το Αλτσχάιμερ;

Εξετάζονται φάρμακα της ΔΕΠΥ ως πιθανή θεραπεία συμπτωμάτων του Αλτσχάιμερ

Τα νοραδρενεργικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), της κατάθλιψης και της υψηλής αρτηριακής πίεσης μπορούν να ωφελήσουν και τα άτομα με νόσο του Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με μια νέα ανασκόπηση μελετών που δημοσιεύθηκε στο Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry.

Τα φάρμακα για τη ΔΕΠΥ μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα του Αλτσχάιμερ;

Στην ανασκόπησή τους, οι ερευνητές εξέτασαν μελέτες που δημοσιεύθηκαν μεταξύ 1980 και 2021 και επικεντρώθηκαν στη δυνατότητα των νοραδρενεργικών φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία νευροεκφυλιστικών ασθενειών.

Συνολικά, οι επιστήμονες βρήκαν 19 μελέτες στις οποίες συμμετείχαν 1.811 συμμετέχοντες. Αρχικά εξέτασαν και ανέλυσαν τα αποτελέσματα 10 μελετών στις οποίες συμμετείχαν 1.300 άτομα με θέματα προσοχής, προσανατολισμού, μνήμης, λεκτικής ευχέρειας και οπτικοχωρικής ικανότητας. (Μπορεί η ΔΕΠΥ να προκαλέσει άγχος και κατάθλιψη;)

Στις μελέτες που χρησιμοποίησαν τη μέθοδο Mini-Mental State Exam ή την κλίμακα αξιολόγησης της νόσου του Αλτσχάιμερ, οι ερευνητές βρήκαν μια μικρή, αλλά σημαντικά θετική επίδραση των νοραδρενεργικών φαρμάκων στη συνολική γνωστική λειτουργία.

Οκτώ πρόσθετες μελέτες, στις οποίες συμμετείχαν 425 άτομα, επικεντρώθηκαν στη συμπεριφορά και στα νευροψυχιατρικά συμπτώματα, όπως η διέγερση και η απάθεια, βρίσκοντας μια σημαντικά θετική επίδραση των νοραδρενεργικών φαρμάκων στην απάθεια. (Ποιος βιοδείκτης μπορεί να προβλέψει τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ;)

Πώς μπορούν να βοηθήσουν τα φάρμακα της ΔΕΠΥ στη νόσο του Αλτσχάιμερ;

Η νόσος του Αλτσχάιμερ είναι μια σοβαρή κατάσταση που επηρεάζει τη γνωστική υγεία, τη διάθεση, τη συμπεριφορά και τη σωματική υγεία, για την οποία δεν υπάρχει θεραπεία. Πρόκειται για μια προοδευτική ασθένεια που καταστρέφει σιγά σιγά τη μνήμη και τις γνωστικές δεξιότητες και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ικανότητα του ασθενούς να εκτελεί τις καθημερινές του εργασίες. (Νόσος Αλτσχάιμερ: Στο φως νέοι παράγοντες κινδύνου και πρώιμα σημάδια)

Τα νοραδρενεργικά φάρμακα, που περιλαμβάνουν την ατομοξετίνη, τη μεθυλφαινιδάτη και τη γουανφασίνη, στοχεύουν στον νευροδιαβιβαστή νοραδρεναλίνη (νορεπινεφρίνη), η οποία απελευθερώνεται στον εγκέφαλο από ένα δίκτυο νοραδρενεργικών νευρώνων. Αυτό το δίκτυο είναι σημαντικό για τη διέγερση και τις γνωστικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένης της προσοχής, της μάθησης, της μνήμης, της ετοιμότητας για δράση και της καταστολής ακατάλληλων συμπεριφορών. Η νοραδρενεργική διαταραχή εμφανίζεται νωρίς στη νόσο του Αλτσχάιμερ και συμβάλλει στην εμφάνιση γνωστικών και νευροψυχιατρικών συμπτωμάτων. (Είναι Αλτσχάιμερ ή φυσιολογική γήρανση;)

Για την ώρα, οι θεραπείες για τη νόσο του Αλτσχάιμερ, το μόνο που κάνουν είναι να επιβραδύνουν την εξέλιξη της ασθένειας. Σύμφωνα όμως με τους ειδικούς, η χρήση νοραδρενεργικών φαρμάκων θα μπορούσε να είναι άλλη μια χρήσιμη οδός για τη θεραπεία των συμπτωμάτων του Αλτσχάιμερ. Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε ότι πρόκειται για μια ομάδα φαρμάκων με δυνητικά σοβαρές παρενέργειες, που συνήθως δεν συνιστώνται για ηλικιωμένους. Οι εν λόγω παρενέργειες περιλαμβάνουν, ακανόνιστο καρδιακό παλμό, υψηλή αρτηριακή πίεση, σύγχυση, δύσπνοια και κίνδυνο εθισμού.

Τι είναι η απάθεια που σχετίζεται με το Αλτσχάιμερ;

Η απάθεια είναι ένα κοινό συμπεριφορικό σύμπτωμα που προκύπτει στα άτομα με νόσο του Αλτσχάιμερ και άλλες μορφές άνοιας. Συγκεκριμένα, ο ασθενής που εμφανίζει ως σύμπτωμα την απάθεια, έχει περιορισμένο ενδιαφέρον να σχεδιάσει ή να συμμετάσχει σε δραστηριότητες και εκδηλώσεις που προηγουμένως του προκαλούσαν ευχαρίστηση.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι πολύ σημαντικό το εύρημα της μελέτης ότι η  χρήση διεγερτικών, όπως η μεθυλφαινιδάτη, μπορεί να βοηθήσει σε περιπτώσεις απάθειας. Η μείωση της οποίας μπορεί να οδηγήσει σε πιο κοινωνικές και γνωστικά διεγερτικές δραστηριότητες, που βοηθούν στην επιβράδυνση της γνωστικής μείωσης με τη δημιουργία και τη διατήρηση του γνωστικού αποθέματος.

Με βάση το πιο πάνω, ακόμα και αν τα εν λόγω φάρμακα δεν καταφέρουν να επηρεάσουν σημαντικά τη γνωστική λειτουργία και τη μνήμη των ατόμων με Αλτσχάιμερ, θα μπορούσαν να αυξήσουν τη συμμέτοχη τους σε δραστηριότητες που ωφελούν έτσι και αλλιώς τον εγκέφαλο. (Μπορεί η απάθεια να έχει θετικό πρόσημο;)