Τι είναι η διάρροια;

Η διάρροια χαρακτηρίζεται από μαλακά, υδαρά κόπρανα ή συχνή ανάγκη κένωσης του εντέρου. Συνήθως διαρκεί λίγες ημέρες και συχνά υποχωρεί χωρίς θεραπεία. Η διάρροια μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια.

Η οξεία διάρροια συμβαίνει όταν η πάθηση διαρκεί για μία με δύο ημέρες. Μπορεί να βιώσετε διάρροια ως αποτέλεσμα ιικής ή βακτηριακής λοίμωξης. Άλλοτε μπορεί να οφείλεται σε τροφική δηλητηρίαση.

Υπάρχει ένας τύπος οξείας διάρροιας, γνωστή ως η διάρροια του ταξιδιώτη, η οποία συμβαίνει όταν παρουσιάζετε διάρροια μετά την έκθεση σε βακτήρια ή παράσιτα, ενώ έχετε ταξιδέψει σε μία αναπτυσσόμενη χώρα. Η οξεία διάρροια είναι αρκετά κοινή.

Η χρόνια διάρροια αναφέρεται σε διάρροια που διαρκεί τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες. Συνήθως είναι το αποτέλεσμα μιας εντερικής νόσου ή διαταραχής, όπως η κοιλιοκάκη ή η νόσος του Crohn.

Τι προκαλεί τη διάρροια;

Μπορεί να βιώσετε διάρροια ως αποτέλεσμα μιας πληθώρας παθήσεων. Πιθανές αιτίες της διάρροιας είναι οι εξής:

• Δυσανεξία σε κάποιο τρόφιμο, όπως η δυσανεξία στη λακτόζη
• Αλλεργία σε τροφές
• Ανεπιθύμητη αλλεργική αντίδραση σε ένα φάρμακο
• Ιική λοιμωξη
• Βακτηριακή λοίμωξη
• Εντερική νόσος
• Παρασιτική λοίμωξη
• Χειρουργική επέμβαση στη χοληδόχο κύστη ή το στομάχι

Ο ροταϊός είναι μία κοινή αιτία παιδικής διάρροιας. Βακτηριακές λοιμώξεις που οφείλονται στη σαλμονέλα ή το E. coli, μεταξύ άλλων, είναι επίσης ιδιαίτερα εκείνες.

Η χρόνια διάρροια μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα μιας σοβαρής πάθησης, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή κάποιας φλεγμονώδους νόσου του εντέρου. Η συχνή και έντονη διάρροια μπορεί να αποτελεί ένδειξη εντερικής νόσου ή λειτουργικής διαταραχής του εντέρου.

Ποια είναι τα συμπτώματα της διάρροιας;

Υπάρχουν πολλά διαφορετικά συμπτώματα της διάρροιας. Μπορεί να βιώσετε μόνο ένα ή οποιοδήποτε συνδυασμό των παρακάτω. Τα συμπτώματα εξαρτώνται από την αιτία και συνήθως αναφέρονται ένα ή περισσότερα από τα εξής:

• Ναυτία
• Κοιλιακό άλγος
• Κράμπες στην κοιλιά
• Φούσκωμα στην κοιλιά
• Αφυδάτωση
• Πυρετός
• Αίμα στα κόπρανα
• Συχνή ανάγκη κένωσης του εντέρου
• Μεγάλος όγκος κοπράνων

Μιλήστε στο γιατρό σας αν βιώνετε τα παραπάνω συμπτώματα.

Αφυδάτωση και διάρροια

Η διάρροια μπορεί να προκαλεί την ταχεία απώλεια υγρών και να σας θέσει σε κίνδυνο αφυδάτωσης. Αν δεν λάβετε θεραπεία για τη διάρροια, μπορεί να βιώσετε σοβαρές επιπτώσεις της αφυδάτωσης, όπως:

• Κόπωση
• Ξηρές βλεννογόνους μεμβράνες
• Αυξημένος καρδιακός ρυθμός
• Πονοκέφαλος
• Ζάλη
• Αυξημένη δίψα
• Μειωμένη ούρηση
• Ξηροστομία

Επικοινωνήστε αμέσως με το γιατρό σας αν πιστεύετε ότι η διάρροια σάς έχει προκαλέσει αφυδάτωση.

Διάρροια σε βρέφη και μικρά παιδιά

Η διάρροια είναι ιδιαίτερα σοβαρή στα μικρά παιδιά. Μπορεί να προκαλέσει έντονη αφυδάτωση σε ένα βρέφος σε μόλις μία ημέρα.

Καλέστε τον παιδίατρο ή αναζητήστε επείγουσα ιατρική φροντίδα αν παρατηρήσετε συμπτώματα αφυδάτωσης, όπως:

• Μειωμένη ούρηση
• Ξηροστομία
• Πονοκέφαλο
• Κόπωση
• Έλλειψη δακρύων κατά το κλάμα
• Ξηροδερμία
• Βαθουλωμένα μάτια
• Βαθουλωμένη πηγή κρανίου
• Υπνηλία
• Ευερεθιστότητα

Αναζητήστε άμεση θεραπεία αν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα στο παιδί σας:

• Έχει διάρροια για 24 ώρες ή περισσότερο.
• Έχει πυρετό πάνω από 39 ᵒC.
• Τα κόπρανα περιέχουν αίμα.
• Τα κόπρανα περιέχουν πύον.
• Τα κόπρανα είναι μαύρα και σκληρά.

Όλα τα προαναφερθέντα συμπτώματα υποδεικνύουν επείγον ιατρικό περιστατικό.

Πώς διαγιγνώσκεται η αιτία της διάρροιας;

Ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση και θα λάβει υπόψιν του το ιατρικό ιστορικό σας για τον καθορισμό της αιτίας της διάρροιας. Μπορεί επίσης να ζητήσει εργαστηριακές αναλύσεις για τον έλεγχο δειγμάτων ούρων και κοπράνων.

Επιπρόσθετες εξετάσεις που μπορεί να ζητήσει ο γιατρός για να καθορίσει την αιτία της διάρροιας και άλλων σχετιζόμενων παθήσεων είναι:

• Εξετάσεις νηστείας, για να καθοριστεί εάν κάποια δυσανεξία ή αλλεργία σε τρόφιμο είναι η αιτία της διάρροιας
• Απεικονιστικές τεχνικές για τον έλεγχο φλεγμονής και δομικών ανωμαλιών του εντέρου
• Καλλιέργεια κοπράνων για τον έλεγχο βακτηρίων, παρασίτων ή ενδείξεων κάποιας νόσου
• Κολονοσκόπηση για τον έλεγχο ολόκληρου του παχέος εντέρου για ενδείξεις εντερικής νόσου
• Σιγμοειδοσκόπηση για τον έλεγχο του ορθού και του κατώτερου τμήματος του παχέος εντέρου για ενδείξεις εντερικής νόσου

Η κολονοσκόπηση και η σιγμοειδοσκόπηση είναι ιδιαίτερα χρήσιμες στον καθορισμό ύπαρξης εντερικής νόσου αν έχετε σοβαρή ή χρόνια διάρροια.

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για τη διάρροια;

Η θεραπεία της διάρροιας συνήθως απαιτεί αποκατάσταση των χαμένων υγρών. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι χρειάζεται να πίνετε περισσότερο νερό ή ροφήματα ηλεκτρολυτών, όπως τα αθλητικά ροφήματα.

Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να λάβετε ενδοφλέβια υγρά. Εάν κάποια βακτηριακή λοίμωξη είναι η αιτία της διάρροιας, ο γιατρός θα σας συνταγογραφήσει αντιβιοτικά.

Ο γιατρός θα επιλέξει τη βέλτιστη θεραπεία με βάση:

• Τη σοβαρότητα της διάρροιας και όποιας σχετικής πάθησης
• Τη συχνότητα της διάρροιας
• Το βαθμό της αφυδάτωσης
• Τη γενικότερη εικόνα της υγείας σας
• Το ιατρικό ιστορικό σας
• Την ηλικία σας
• Την ικανότητα ανοχής διαφορετικών διαδικασιών ή φαρμάκων
• Τις προσδοκίες βελτίωσης της κατάστασής σας

Πώς μπορεί να προληφθεί η διάρροια;

Παρόλο που η διάρροια μπορεί να οφείλεται σε μία πληθώρα αιτιών, υπάρχουν τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα:

• Μπορείτε να αποφύγετε την εμφάνιση διάρροιας από τροφική δηλητηρίαση πλένοντας τις περιοχές προετοιμασίας του φαγητού πιο συχνά.
• Σερβίρετε το φαγητό αμέσως μόλις το ετοιμάσετε.
• Τοποθετήστε εναπομείναντα τρόφιμα στο ψυγείο ή στην κατάψυξη.
• Πάντα να ξεπαγώνετε το φαγητό όταν το βγάζετε από την κατάψυξη.

Πρόληψη της διάρροιας του ταξιδιώτη

Μπορείτε να αποτρέψετε την εμφάνιση διάρροιας του ταξιδιώτη ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα όταν ταξιδεύετε σε μία αναπτυσσόμενη χώρα:

• Ρωτήστε το γιατρό σας αν μπορείτε να ξεκινήσετε μία προληπτική θεραπεία με αντιβιοτικά πριν το ταξίδι. Αυτό θα μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης διάρροιας του ταξιδιώτη.
• Αποφύγετε το νερό βρύσης, τα παγάκια και τα φρέσκα προϊόντα που πιθανώς έχουν πλυθεί με νερό βρύσης για όσο διάστημα βρίσκεστε στο ταξίδι.
• Για όλη τη διάρκεια του ταξιδιού σας πίνετε μόνο εμφιαλωμένο νερό.
• Για όλη τη διάρκεια του ταξιδιού σας τρώτε μόνο μαγειρεμένο φαγητό.

Πρόληψη της εξάπλωσης ιικών ή βακτηριακών λοιμώξεων

Αν έχετε διάρροια που οφείλεται σε βακτηριακή ή ιική λοίμωξη, μπορείτε να αποτρέψετε τη μετάδοσή της στους άλλους πλένοντας στα χέρια σας πιο συχνά. Πλένετε τα χέρια σας για 20 δευτερόλεπτα χρησιμοποιώντας σαπούνι. Σε περίπτωση που δεν έχετε πρόσβαση σε σαπούνι, χρησιμοποιείστε αντισηπτικό χεριών.

Βιβλιογραφία

Diarrhea. (n.d.).
hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/adult/digestive_disorders/diarrhea_85,P00365/

Mayo Clinic Staff. (2019). Diarrhea.
mayoclinic.org/diseases-conditions/diarrhea/basics/definition/con-20014025