Η αναιμία είναι μια κατάσταση κατά την οποία, ανάλογα με τον τύπο της, ο αριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων (RBC) είναι χαμηλότερος από το κανονικό ή υπάρχει πρόβλημα με την πρωτεΐνη της αιμοσφαιρίνης μέσα στα κύτταρα. Η αιμοσφαιρίνη είναι υπεύθυνη για τη μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς, επομένως η αναιμία μπορεί να προκαλέσει αδυναμία και κόπωση.

Υπάρχουν διάφορες αιτίες που οδηγούν σε αναιμία, από απώλεια αίματος έως ελλείψεις θρεπτικών συστατικών. Η θεραπεία της αναιμίας καθορίζεται από τον τύπο της.

Ποια συμπτώματα προκαλεί η αναιμία;

Εάν η αναιμία είναι ήπια, μπορεί να μην προκαλέσει κανένα σύμπτωμα στα αρχικά στάδια. Στη συνέχεια όμως, καθώς επιδεινώνεται, τα συμπτώματα που προκαλεί είναι πιο έντονα και περιλαμβάνουν:

• Κόπωση
• Αδυναμία
• Χλωμό δέρμα
• Ζάλη
• Ταχυκαρδία
• Δυσκολία στην αναπνοή
• ίκτερος

Ποιοι τύποι αναιμίας υπάρχουν και ποιες οι βασικές τους αιτίες;

Οι τύποι της αναιμίας χωρίζονται σε τρείς διαφορετικές κατηγορίες ανάλογα με την αιτία τους:

• Μειωμένη παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων
• Απώλεια αίματος
• Αυξημένη καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων

1. Οι τύποι της αναιμίας που προκαλούνται από μειωμένη παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων περιλαμβάνουν:

• Αναιμία λόγω έλλειψης σιδήρου: Λόγω μειωμένης ικανότητας απορρόφησης σιδήρου ή από χρόνια απώλεια αίματος που εξαντλεί τα αποθέματα σιδήρου στο σώμα. (Πώς αντιμετωπίζεται η σιδηροπενική αναιμία;)
• Αναιμία λόγω έλλειψης βιταμινών: Αναιμία που προκαλείται από ανεπαρκή πρόσληψη φυλλικού οξέος, βιταμίνης Β-12 ή βιταμίνης C.
• Αναιμία φλεγμονής: Οφείλεται σε χρόνιες ασθένειες, όπως η νεφρική νόσος, η λευχαιμία και άλλοι καρκίνοι του αίματος, ο λύκος, ο HIV και η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
• Αναιμία που προκαλείται από τη χημειοθεραπεία: Η εν λόγω αναιμία είναι προσωρινή και είναι αποτέλεσμα των θεραπειών για τον καρκίνο.
• Απλαστική αναιμία: Αποτέλεσμα ανεπάρκειας μυελού των οστών

2. Οι τύποι αναιμίας που σχετίζονται με την απώλεια αίματος είναι:

• Αναιμία οξείας απώλειας αίματος: Εμφανίζεται μετά από σοβαρό τραυματισμό ή μετά από μια χειρουργική επέμβαση.
• Αναιμία χρόνιας απώλειας αίματος: Μπορεί να προκληθεί από βαριές εμμηνορροϊκές περιόδους ή καταστάσεις που προκαλούν αιμορραγία στον γαστρεντερικό σωλήνα, όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου ή η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου.

3. Η αυξημένη καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων μπορεί να προκαλέσει τους ακόλουθους τύπους αναιμίας:

• Κληρονομικές αναιμίες: Αλλάζουν τη δομή της αιμοσφαιρίνης ή των ερυθρών αιμοσφαιρίων, καθιστώντας τα πιο εύθραυστα. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει η δρεπανοκυτταρική αναιμία, η θαλασσαιμία, η ανεπάρκεια αφυδρογονάσης 6-φωσφορικής γλυκόζης (G6PD), η ανεπάρκεια πυροσταφυλικής κινάσης, η κληρονομική ελλειπτοκυττάρωση και κληρονομική σφαιροκυττάρωση.
• Αλλοάνοση αιμολυτική αναιμία: Οφείλεται στην έκθεση σε κάποια ασύμβατη ομάδα αίματος μέσω μετάγγισης ή κατά την εγκυμοσύνη όταν η μητέρα είναι Rh-αρνητική και το έμβρυο είναι Rh-θετικό.
• Αυτοάνοση αιμολυτική αναιμία: Πρόκειται για μια κατάσταση κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα μπερδεύεται και επιτίθεται λανθασμένα στα ερυθρά αιμοσφαίρια και τα καταστρέφει.
• Αιμολυτική αναιμία που προκαλείται από φάρμακα: Αιμολυτική αναιμία μπορεί να προκληθεί ως ανοσολογική αντίδραση σε κάποιο φάρμακο.
• Μηχανική αιμολυτική αναιμία: Οφείλεται σε κάποια σωματική βλάβη στα ερυθρά αιμοσφαίρια, μέσω κάποιας ιατρικής συσκευής, υψηλής αρτηριακής πίεσης ή λόγω έντονης δραστηριότητας.

Υπάρχει θεραπεία για την αναιμία;

Δεν υπάρχουν σήμερα θεραπείες για την αναιμία, αλλά στρατηγικές μείωσης και διαχείρισης των συμπτωμάτων που προκαλεί, οι οποίες εξαρτώνται από την αιτία που την προκαλεί, όπως:

• Συμπληρώματα, όπως σίδηρος, φυλλικό οξύ ή βιταμίνη Β12
• Μεταγγίσεις αίματος
• Χημειοθεραπεία (εάν η αναιμία προκαλείται από τον καρκίνο)
• Ενέσεις ερυθροποιητίνης (για άτομα με αναιμία που προκαλείται από νεφρική νόσο)
• Στεροειδή (για αυτοάνοση αιμολυτική αναιμία)
• Σπληνεκτομή (χειρουργική αφαίρεση σπλήνας) για ορισμένες μορφές αιμολυτικής αναιμίας

Σημειώνεται ότι ορισμένες μορφές αναιμίας δεν έχουν κάποια συγκεκριμένη θεραπεία. Σε περίπτωση που η αναιμία προκαλείται από μια χρόνια ασθένεια, η θεραπεία της υποκείμενης πάθησης μειώνει τα συμπτώματα.