Ποια θρεπτικά συστατικά βελτιώνουν την καρδιαγγειακή και μεταβολική υγεία;

Σύμφωνα με μια μελέτη που παρουσιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο για την Παχυσαρκία (ECO), που πραγματοποιήθηκε στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας, μπορεί να υπάρχουν κάποιες πολύ ιδιαίτερες διατροφικές αλλαγές, που η υιοθέτησή τους μπορεί να διατηρήσει τις αρτηρίες ευέλικτες και υγιείς.

Οι συγγραφείς της μελέτης, ανέφεραν ότι η πρωτεΐνη, η νιασίνη και ο ψευδάργυρος συνδέονται με βελτιώσεις, τόσο στη δομή, όσο και τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων. Μάλιστα, επισήμαναν ότι υπάρχει ένα συγκεκριμένο διατροφικό μοτίβο που κάνει αυτή τη δουλειά, παρέχοντας τα συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά και άλλα που συνδέονται με την καρδιαγγειακή υγεία.

Ποια θρεπτικά συστατικά βελτιώνουν την καρδιαγγειακή και μεταβολική υγεία;

Σύμφωνα με την επικεφαλής συγγραφέα της μελέτης, Δρ. Brurya Tal και την ομάδα της, στο The Sagol Center for the Metabolic Syndrome, Institute of Endocrinology, Metabolism and Hypertension, Tel Aviv-Sourasky Medical Center, είναι γνωστό ότι η απώλεια βάρους σχετίζεται με βελτιώσεις στην καρδιαγγειακή και μεταβολική υγεία. Αυτό όμως που δεν είναι γνωστό, είναι το κατά πόσο η κατανάλωση συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών κατά τη διάρκεια μιας δίαιτας, μπορεί να οδηγήσει σε αυτές τις βελτιώσεις. (Τι είναι το μεταβολικό σύνδρομο; Ποια η σημασία του;)

Για να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα, οι ερευνητές εξέτασαν 72 άτομα με μεταβολικό σύνδρομο και παχυσαρκία, σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους, το οποίο διήρκησε ένα χρόνο.

Να υπενθυμίσουμε ότι σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Καρδιάς, μεταβολικό σύνδρομο έχουν τα άτομα που έχουν τουλάχιστον τρεις από τους ακόλουθους παράγοντες κινδύνου:

• Υψηλό σάκχαρο στο αίμα
• Χαμηλά επίπεδα «καλής» χοληστερίνης HDL
• Υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων
• Υπερβολικό κοιλιακό λίπος
• Υψηλή πίεση του αίματος

Το μεταβολικό σύνδρομο θέτει τους ανθρώπους σε μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις και παθήσεις των αιμοφόρων αγγείων.  Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), παχύσαρκο θεωρείται ένα άτομο που έχει δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) μεγαλύτερο από 30.

Στους συμμετέχοντες στη μελέτη, παραχωρήθηκε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής και άσκησης, ενώ παράλληλα πραγματοποιούνταν τακτικές συναντήσεις με γιατρό και διαιτολόγο. Ο μέσος όρος ηλικίας των συμμετεχόντων ήταν τα 53 χρόνια. Σημειώνεται ότι οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα διατροφικό ερωτηματολόγιο μια εβδομάδα πριν ξεκινήσουν το πρόγραμμα απώλειας βάρους και ένα στο τέλος του προγράμματος.

Στο τέλος του χρόνου, η ερευνητική ομάδα, μέτρησε την ευκαμψία των αιμοφόρων αγγείων μέσω τριών μέτρων:

• Ταχύτητα κύματος παλμού (PWV): Ο ρυθμός με τον οποίο κινούνται προς τα κάτω τα κύματα πίεσης.
• Πάχος μέσου έσω χιτώνα της κοινής καρωτίδας (IMT): Το πάχος των δύο εσωτερικών τοιχωμάτων των αρτηριών που παρέχουν αίμα στον εγκέφαλο.
• Διαστολή μέσω ροής (FMD): Το πόσο διευρύνεται η αρτηρία καθώς αυξάνεται η ροή του αίματος.

Στο τέλος της δίαιτας, ο ΔΜΣ των συμμετεχόντων είχε πέσει κατά μέσο όρο 9,4%, ενώ όλα τα μέτρα ευκαμψίας των αιμοφόρων αγγείων παρουσίασαν βελτίωση.

• Η βελτίωση της PWV, συνδέθηκε με μειωμένη πρόσληψη θερμίδων, χαμηλότερη πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών και αυξημένη πρόσληψη ψευδαργύρου.
• Το IMT συνδέθηκε με μειωμένη πρόσληψη θερμίδων και κορεσμένων λιπαρών και με αυξημένη πρόσληψη πρωτεϊνών.
• Η βελτίωση του FMD συνδέθηκε με αυξημένη πρόσληψη νιασίνης (βιταμίνη Β3)

Η αρτηριακή δυσκαμψία που σχετίζεται με τη γήρανση, προκαλείται από την απώλεια των ινών ελαστίνης και την αντικατάστασή τους με ίνες κολλαγόνου, γεγονός που καθιστά τις αρτηρίες λιγότερο εύκαμπτες.

Τα πολύ δύσκαμπτα αιμοφόρα αγγεία αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, υψηλής αρτηριακής πίεσης, χρόνιας νεφρικής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου. Ωστόσο, φαίνεται ότι αυτή η ακαμψία είναι αναστρέψιμη και η αναστροφή της είναι πολύ σημαντική για την πρόληψη μελλοντικών καρδιαγγειακών παθήσεων.

Σύμφωνα με την Tal, η διατροφή είναι ένας φυσικός τρόπος μείωσης του κινδύνου καρδιακών παθήσεων και η παρούσα μελέτη έχει φέρει στο φως βελτιωτικές δυνατότητες που δεν έχουν εξεταστεί μέχρι σήμερα. Ορισμένα από τα θρεπτικά συστατικά που φάνηκε να παίζουν σημαντικό ρόλο στην αρτηριακή ευελιξία ήταν ο ψευδάργυρος, η νιασίνη και η πρωτεΐνη.

• Ο ψευδάργυρος παίζει καθοριστικό ρόλο στην παραγωγή νιτρικού οξειδίου, το οποίο βοηθά τα αιμοφόρα αγγεία να χαλαρώσουν και να διευρυνθούν.
• Η νιασίνη βοηθά στη διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, ειδικά στο πάνω μέρος του σώματος.

Όσον αφορά το διατροφικό μοτίβο που μπορεί να προσφέρει περισσότερα από τα πιο πάνω θρεπτικά συστατικά, η Tal ανέφερε ότι η μεσογειακή διατροφή που είναι πλούσια σε πρωτεΐνες και λαχανικά, ξηρούς καρπούς και σπόρους και μέτρια σε ποσότητα φρούτων και αμύλου, είναι πολύ βοηθητική. (Η Μεσογειακή διατροφή ανακηρύσσεται ως χρυσό διατροφικό πρότυπο: Τι πρέπει να γνωρίζετε;)