Επαναλαμβανόμενος στρεπτόκοκκος λαιμού: Αιτίες, επιλογές θεραπείας και πρόληψη

Αν εσείς ή το παιδί σας εμφανίζετε επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο του λαιμού, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι:

• Ο στρεπτόκοκκος του λαιμού είναι μια εξαιρετικά μολυσματική ασθένεια.
• Τα παιδιά είναι πιο επιρρεπή στον στρεπτόκοκκο του λαιμού, ο οποίος επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους, μικρούς και μεγάλους, κάθε χρόνο σε παγκόσμιο επίπεδο.
• Υπάρχουν διαθέσιμες διάφορες μέθοδοι θεραπείας για την αποτροπή της εξέλιξης του στρεπτόκοκκου του λαιμού σε μια πιο σοβαρή κατάσταση.

Τι είναι ο στρεπτόκοκκος του λαιμού;

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), ο στρεπτόκοκκος πήρε το όνομά του από τα βακτήρια που τον προκαλούν και συγκεκριμένα από τα βακτήρια στρεπτόκοκκου της ομάδας Α (GAS). Τα εν λόγω βακτήρια ζουν στους ιστούς του λαιμού και της μύτης και μπορούν να εξαπλωθούν εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω της ομιλίας, του βήχα, του φτερνίσματος και του φιλιού. (Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τον πονόλαιμο και τη θεραπεία του!)

Ποια συμπτώματα προκαλεί ο στρεπτόκοκκος του λαιμού;

Παρόλο που ο γρήγορα εμφανιζόμενος πονόλαιμος είναι σημάδι στρεπτόκοκκου, υπάρχουν και άλλα συμπτώματα που πρέπει να γνωρίζετε, όπως:

• Επώδυνη κατάποση
• Φλεγμονώδεις ή διογκωμένες αμυγδαλές
• Πρησμένοι αδένες του λαιμού
• Μικρές κόκκινες κουκκίδες στην οροφή του στόματος
• Πυρετός
• Πονοκέφαλος
• Μυϊκοί πόνοι
• Εξάνθημα
• Ναυτία ή έμετος
• Πόνος στο στομάχι

Επιπλέον, τα βρέφη με στρεπτόκοκκο ενδέχεται να αναπτύξουν πύον στη μύτη και να εμφανίσουν μειωμένη όρεξη.

Σημειώνεται ότι ο πονόλαιμος μπορεί να υποδηλώνει λοίμωξη από κάποιον ιό και όχι από στρεπτόκοκκο, εάν συνοδεύεται από καταρροή, βήχα, βραχνάδα και κόκκινα μάτια.

Σε κάθε περίπτωση, είναι καλό να υποβάλλεστε σε εξέταση ανίχνευσης βακτηρίων GAS, για να προσδιορίζεται με ακρίβεια αν ο πονόλαιμός σας είναι αποτέλεσμα στρεπτόκοκκου ή είναι απλώς πονόλαιμος. (Πονόλαιμος: Πόσο βοηθητικές είναι οι γαργάρες με αλατόνερο;)

Ποιοι άνθρωποι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο του λαιμού;

Τα παιδιά αναπτύσσουν συχνότερα στρεπτόκοκκο, αλλά ο στρεπτόκοκκος μπορεί να επηρεάσει άτομα όλων των ηλικιών, σύμφωνα με το CDC. Τα βακτήρια μπορούν να εξαπλωθούν σε περιβάλλοντα όπου τα μολυσμένα και υγιή άτομα βρίσκονται σε κοντινή απόσταση, όπως σε σχολεία και παιδικούς σταθμούς. (Πονόλαιμος: Αποτελεί πάντα ένδειξη ασθένειας;)

Εάν εσείς ή το παιδί σας προσβληθείτε από στρεπτόκοκκο και υποβληθείτε σε ένα επιτυχημένο σχέδιο θεραπείας, δυστυχώς, δεν αποκτάτε ανοσία ενάντια στη λοίμωξη. Μάλιστα, ακόμη και αν αποφεύγετε άτομα με συμπτώματα στρεπτόκοκκου του λαιμού, θα μπορούσατε να νοσήσετε και πάλι αν έρθετε σε επαφή με κάποιο ασυμπτωματικό άτομο.

Μερικοί άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στις επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο συγκριτικά με άλλους, σύμφωνα με μια ομάδα ερευνητών της Αμερικανικής Ένωσης για την Πρόοδο της Επιστήμης, που δημοσίευσε τα ευρήματά της μελέτης της στο Science Translational Medicine.(Πονόλαιμος: Πότε πρέπει να ανησυχείτε για το παιδί σας; Τι μπορεί να σημαίνει ο έντονος πονόλαιμος;)

Παράγοντες που παίζουν ρόλο στον επαναλαμβανόμενο στρεπτόκοκκο είναι:

• Γενετική
• Αστάθεια ορισμένων κυττάρων
• Αδυναμία παραγωγής των απαραίτητων αντισωμάτων για τη δημιουργία ισχυρής ανοσίας

Πώς αντιμετωπίζεται ο επαναλαμβανόμενος στρεπτόκοκκος του λαιμού;

Ο επαναλαμβανόμενος στρεπτόκοκκος του λαιμού αντιμετωπίζεται με μια σειρά αντιβιοτικών. Σύμφωνα με ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Current Treatment Options in Pediatrics (CTOP), όσοι ταλαιπωρούνται από επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις στρεπτόκοκκου, αναπτύσσουν μερική ανοσία στη μόλυνση με την πάροδο του χρόνου. Μετά από μερικά χρόνια επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων, ο αριθμός των φορών που μολύνονται μειώνεται. (Κρυολόγημα: Για πόσες μέρες είναι μεταδοτικό; Πώς θα μειώσετε τον κίνδυνο;)

Ο γιατρός ή ο παιδίατρος, για να μειώσει τις επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις μπορεί να συνταγογραφήσει μακροχρόνια θεραπεία αντιβιοτικών, για παράδειγμα μέχρι να κλείσουν τα σχολεία, για να αποτρέψει τις συνεχείς λοιμώξεις.

Επιπρόσθετα, η αφαίρεση των αμυγδαλών θα μπορούσε να μειώσει τη συνεχή επαναμόλυνση από στρεπτόκοκκο. Μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Pediatrics της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής, διαπίστωσε ότι η αφαίρεση των αμυγδαλών των παιδιών, μείωσε βραχυπρόθεσμα τη συχνότητα εμφάνισης στρεπτόκοκκου, αλλά δεν είχε μακροπρόθεσμα προστατευτικά αποτελέσματα.

Το πιο σημαντικό από όλα, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι η έγκαιρη λήψη θεραπείας, καθώς ο στρεπτόκοκκος που δεν αντιμετωπίζεται μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρές καταστάσεις υγείας. (Έχεις πονόλαιμο; Μήπως είναι σύμπτωμα αλλεργίας;)

Πώς θα καταπραΰνετε το λαιμό σας στο σπίτι;

Παρόλο που οι σπιτικές θεραπείες δεν αντικαθιστούν τη φαρμακευτική αγωγή, μπορείτε να δοκιμάσετε ορισμένα πράγματα για να καταπραΰνετε τον πόνο και τη φλεγμονή του λαιμού σας, όπως:

• Επαρκής ξεκούραση. Ο ύπνος δίνει χρόνο στο σώμα να ανακάμψει
• Ζεστά ροφήματα, όπως κοτόσουπα και τσάι με λεμόνι ή μέλι
• Γαργάρες με αλατόνερο
• Κατανάλωση πολύ παγωμένων ροφημάτων
• Σπρέι για το λαιμό που περιέχουν τοπικά αναισθητικά (πχ βενζοκαΐνη, φαινόλη) για την αντιμετώπιση του πόνου
• Παστίλιες για το λαιμό
• Μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα
• Αποφυγή ροφημάτων που προκαλούν αφυδάτωση, όπως ο καφές και το αλκοόλ
• Αποφυγή καπνίσματος (προκαλεί αφυδάτωση)
• Υγραντήρας δωματίου
• Κατανάλωση άφθονων υγρών

Πώς θα μειώσετε τον κίνδυνο στρεπτόκοκκου του λαιμού;

Σύμφωνα με το CDC, οι καλές πρακτικές υγιεινής μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη των λοιμώξεων από στρεπτόκοκκο του λαιμού. Οι εν λόγω προληπτικές πρακτικές περιλαμβάνουν:

• Συχνό και καλό πλύσιμο χεριών
• Κάλυψη προσώπου κατά το φτέρνισμα ή το βήξιμο
• Καλό πλύσιμο οικιακών σκευών όταν κάποιος από την οικογένεια έχει στρεπτόκοκκο του λαιμού
• Αποφυγή κοινής χρήσης αντικειμένων

Εάν αναγνωρίζετε συμπτώματα στρεπτόκοκκου στο παιδί σας ή στον εαυτό σας, επισκεφθείτε αμέσως το γιατρό σας. Σύμφωνα με το CDC, τα αντιβιοτικά βελτιώνουν τα συμπτώματα εντός 48 ωρών. (9 απλοί τρόποι να σταματήσετε την καταρροή!)