Το «εξάνθημα», είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια περιοχή ερεθισμένου δέρματος, η οποία χαρακτηρίζεται από αλλαγές στο χρώμα και την υφή. Υπάρχουν πολλές καταστάσεις υγείας που προκαλούν εξανθήματα, όπως οι λοιμώξεις και οι αλλεργίες. Μάλιστα, η ηλικία και τα γονίδια παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση εξανθημάτων. Τα εξανθήματα, κυρίως στο πρόσωπο, είναι σε κάθε περίπτωση, άβολα και ενοχλητικά. (Παιδική ηλικία: Κοινά δερματικά εξανθήματα)
Ποιες είναι οι βασικότερες αιτίες εξανθημάτων στο πρόσωπο;
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν εξανθήματα στο πρόσωπο και πιο κάτω θα δούμε μερικούς από αυτούς.
1. Λοιμώδεις αίτιες
Τα βακτήρια, οι ιοί και οι μύκητες, μπορούν να προκαλέσουν λοιμώξεις του δέρματος. Συχνά, τα εν λόγω παθογόνα εισέρχονται στο δέρμα μέσω ενός κοψίματος, τσιμπήματος εντόμου ή κάποιας πληγής, προκαλώντας μόλυνση, κόκκινα εξανθήματα και άλλα συμπτώματα.
- Βακτηριακές λοιμώξεις του δέρματος: Οφείλονται σε βακτήρια, όπως ο στρεπτόκοκκος ή ο σταφυλόκοκκος, οι οποίες συνήθως ξεκινούν ως μικρά, κόκκινα εξογκώματα, που σιγά-σιγά αυξάνονται σε μέγεθος. Συνήθως, οι βακτηριακές λοιμώξεις είναι ήπιες και αντιμετωπίζονται εύκολα με τοπικά ή από του στόματος αντιβιοτικά.
- Ιογενείς λοιμώξεις του δέρματος: Προκαλούνται από ιούς, όπως ο ιός της ανεμοβλογιάς – ζωστήρα (VZV) και κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές. Οι ιογενείς λοιμώξεις που προκαλούν δερματικά εξανθήματα είναι ο έρπητας ζωστήρας, η ανεμοβλογιά, το Molluscum contagiosum, τα κονδυλώματα και η ιλαρά.
- Μυκητιασικές λοιμώξεις: Ένας από τους πιο συνηθισμένους τύπους μυκητιασικών λοιμώξεων, γνωστός ως μόλυνση ζύμης, προκαλείται από υπερανάπτυξη φυσικών μυκήτων που ονομάζονται Candida, ιδιαίτερα Candida albicans. Η μόλυνση ζύμης εμφανίζεται συχνότερα στις υγρές περιοχές του σώματος, όπως ο κόλπος ή το στόμα, αλλά επιπρόσθετα, μπορεί να εμφανιστεί και στο πρόσωπο και συγκεκριμένα στο μέτωπο, τη μύτη και στις γωνιές του στόματος.
2. Αλλεργικές αιτίες
Η αλλεργική αντίδραση προκαλείται από ευαισθησία σε κάτι που καταναλώσατε ή αγγίξατε. Η ουσία στην οποία είστε αλλεργικοί, ονομάζεται αλλεργιογόνο. Το σώμα ερμηνεύει το αλλεργιογόνο ως επικίνδυνο και ωθεί το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί εναντίον του. Αυτή η επίθεση ονομάζεται αλλεργική αντίδραση.
Τα συμπτώματα της αλλεργικής αντίδρασης εμφανίζονται σε πολλά μέρη του σώματος, συμπεριλαμβανομένου του προσώπου. Παραδείγματα αλλεργικών αντιδράσεων που μπορεί να προκαλέσουν εξάνθημα στο πρόσωπο είναι τα ακόλουθα:
3. Αυτοάνοσες, χρόνιες και φλεγμονώδεις αίτιες
- Ροδόχρους ακμή: Μια κοινή, χρόνια πάθηση του δέρματος που συνήθως επηρεάζει μόνο το πρόσωπο, αν και περιστασιακά μπορεί αν επηρεάσει το λαιμό, το στήθος και άλλες περιοχές του σώματος. Χαρακτηρίζεται από ερυθρότητα, εξανθήματα που μοιάζουν με σπυράκια και μικροσκοπικά ορατά αιμοφόρα αγγεία. Σημειώνεται ότι είναι συχνότερη σε άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα και γυναίκες στην εμμηνόπαυση.
- Σμηγματορροϊκή δερματίτιδα: Πρόκειται για φλεγμονή των ανώτερων στοιβάδων του δέρματος, που χαρακτηρίζεται από κόκκινο, κνησμώδες και φολιδωτό δέρμα. Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα είναι κληρονομική πάθηση και συνήθως επιδεινώνεται από τις ορμονικές αλλαγές και τις κρύες καιρικές συνθήκες.
- Ψωρίαση: Είναι μια αυτοάνοση διαταραχή που αναγκάζει το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτίθεται στα κύτταρα του δέρματος, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται αλλοιώσεις, φλεγμονές και φολιδωτά μπαλώματα στο δέρμα.
- Λύκος: Μια αυτοάνοση διαταραχή που προκαλεί φλεγμονή. Κοινό σύμπτωμα του λύκου είναι ένα εξάνθημα σε σχήμα πεταλούδας στη μύτη και στα μάγουλα.
- Δερματομυοσίτιδα: Μια σπάνια ασθένεια που πιστεύεται ότι είναι αυτοάνοση, η οποία προκαλεί ένα κοκκινωπό, συμμετρικό εξάνθημα γύρω από τα μάτια, μυϊκή αδυναμία και φλεγμονή.
4. Απειλητικές για τη ζωή αιτίες
Υπάρχουν και ορισμένες δυνητικά απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν εξάνθημα στο πρόσωπο, όπως:
- Πέμφιγα: Σπάνια αυτοάνοση ασθένεια που προκαλεί επώδυνες φουσκάλες. Συνήθως επηρεάζει το στόμα, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και στο πρόσωπο, στο τριχωτό της κεφαλής, στο στήθος και στην πλάτη. Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία μπορεί να εξελιχθεί και να προκαλέσει απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές, όπως η σήψη.
- Σύνδρομο Stevens-Johnson / τοξική επιδερμική νεκρόλυση: Μια σοβαρή δερματική αντίδραση που χαρακτηρίζεται από επώδυνες φουσκάλες του δέρματος και των βλεννογόνων. Μπορεί να προκαλέσει την απολέπιση μεγάλων τμημάτων του δέρματος και να βλάψει τα μάτια. Η πιο κοινή της αιτία είναι μια ανεπιθύμητη αλλεργική αντίδραση σε κάποιο φάρμακο.
Ποια συμπτώματα προκαλούν τα εξανθήματα στο πρόσωπο;
Τα ακριβή συμπτώματα που προκαλεί ένα εξάνθημα στο πρόσωπο, εξαρτώνται από την υποκείμενη αιτία που το προκάλεσε. Συνήθως παρατηρούνται συμπτώματα όπως: