Ασθένειες πεπτικού συστήματος

Χολαγγειίτιδα

Τι είναι η χολαγγειίτιδα και πώς αντιμετωπίζεται

Τι είναι η χολαγγειίτιδα;

Η χολαγγειίτιδα είναι φλεγμονή (διόγκωση και ερυθρότητα) του χοληφόρου πόρου. Το Αμερικανικό Ίδρυμα για το Ήπαρ αναφέρει ότι η χολαγγειίτιδα είναι ένας τύπος ηπατοπάθειας. Μπορεί περαιτέρω να ταξινομηθεί και είναι γνωστή ως:

  • Πρωτοπαθής χολική χολαγγειίτιδα (PBC)
  • Πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα (PSC)
  • Δευτεροπαθής χολαγγειίτιδα
  • Ανοσολογική χολαγγειίτιδα

Οι χοληφόροι οδοί μεταφέρουν τη χολή από το ήπαρ και τη χοληδόχο κύστη προς το λεπτό έντερο. Η χολή είναι ένα πράσινο κίτρινο-καφέ υγρό που βοηθά το σώμα να πέψει και να απορροφήσει τα λίπη. Επίσης βοηθά στην απομάκρυνση των αποβλήτων από το ήπαρ.

Όταν οι χοληφόροι πόροι υφίστανται φλεγμονή ή αποφράσσουν, η χολή μπορεί να συσσωρευτεί εντός του ήπατος κάτι το οποίο οδηγεί σε ηπατική βλάβη και άλλα προβλήματα. Μερικοί τύποι χολαγγειίτιδας είναι ήπιοι, ενώ άλλοι σοβαροί και απειλητικοί για τη ζωή του ασθενούς.

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι χολαγγειίτιδας:

  • Η χρόνια χολαγγειίτιδα συμβαίνει αργά με την πάροδο του χρόνου. Μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα σε βάθος χρόνου 5 έως 20 ετών.
  • Η οξεία χολαγγειίτιδα συμβαίνει ξαφνικά και τα συμπτώματα εμφανίζονται σε μία μικρή χρονική περίοδο.
Συμπτώματα Θεραπεία Αίτια Διάγνωση Επιπλοκές Έκβαση

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της χολαγγειίτιδας;

Τα συμπτώματα εξαρτώνται από τον τύπο της χολαγγειίτιδας που έχετε και πόσο καιρό υπάρχει πάθηση. Κάθε άτομο με χολαγγειίτιδα μπορεί να έχει ελαφρώς διαφορετικά συμπτώματα. Περισσότερο από το 50% των ατόμων που διαγιγνώσκονται με χρόνια χολαγγειίτιδα είναι ασυμπτωματικά.

Ορισμένα πρώιμα συμπτώματα της χρόνιας χολαγγειίτιδα σας μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Ξηρούς οφθαλμούς
  • Κόπωση
  • Κνησμώδες δέρμα
  • Ξηροστομία

Αν έχετε χρόνια χολαγγειίτιδα για παρατεταμένο διάστημα, μπορεί να βιώνετε:

  • Μυϊκούς πόνους
  • Πόνο στην άνω δεξιά πλευρά της κοιλιακής χώρας
  • Πόνος στα κόκκαλα ή τις αρθρώσεις
  • Απώλεια βάρους
  • Νυχτερινή εφίδρωση
  • Διάρροια ή υδαρά κόπρανα
  • Σκούρο χρώμα δέρματος (υπέρχρωση)
  • Κόπρανα στο χρώμα του πηλού
  • Διογκωμένα άκρα ποδός και αστραγάλους
  • Αλλαγές στη διάθεση και προβλήματα μνήμης
  • Φούσκωμα (συσσώρευση υγρού στην κοιλιακή χώρα)
  • Εναποθέσεις λίπους (ξανθώματα) στο δέρμα γύρω από την περιοχή των ματιών
  • Εναποθέσεις λίπους στους αγκώνες, τα γόνατα, τις παλάμες και τα πέλματα

Αν έχετε οξεία χολαγγειίτιδα, μπορεί να εμφανίσετε άλλα ξαφνικά συμπτώματα, όπως:

  • Ναυτία
  • Εμετό
  • Υψηλό πυρετό για περισσότερο από 24 ώρες
  • Χαμηλή αρτηριακή πίεση
  • Αμβλύ πόνο ή κράμπες στην άνω δεξιά περιοχή της κοιλιακής χώρας
  • Σύγχυση
  • Ρίγη
  • Κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών (ίκτερος)
  • Πόνο κάτω από τις ωμοπλάτες
  • Οξύ ή αμβλύ πόνο στο μέσο του στομάχου
  • Πόνο στην πλάτη

Ο γιατρός μπορεί να εντοπίσει ενδείξεις χολαγγειίτιδας σε άλλα σημεία του σώματος, όπως:

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η χολαγγειίτιδα;

Η αντιμετώπιση της χρόνιας και οξείας χολοκυστίτιδας μπορεί να διαφέρουν. Αυτό συμβαίνει επειδή οι αιτίες της νόσου ποικίλουν. Η θεραπεία επίσης εξαρτάται από το πόσο έγκαιρα διαγιγνώσκεται η πάθηση. Και τα δύο είδη χολαγγειίτιδας μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές αν δεν αντιμετωπιστούν.

Η έγκαιρη θεραπεία είναι ιδιαίτερα σημαντική στην οξεία χολαγγειίτιδα. Ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει αντιβιοτικά έως δέκα μέρες (όπως πενικιλίνη, μετρονιδαζόλη, σιπροφλοξασίνη και κεφτριαξόνη).

Μπορεί επίσης να σας προτείνει ενδονοσοκομειακές θεραπείες, όπως:

  • Ενδοφλέβια χορήγηση υγρών
  • Αποστράγγιση του χοληφόρου πόρου

Σε αντίθεση με την οξεία χολαγγειίτιδα, δεν υπάρχουν διαθέσιμα φάρμακα για την αντιμετώπιση της χρόνιας μορφής. Ένα φάρμακο που ονομάζεται ουρσοδεοξυχολικό οξύ μπορεί να βοηθήσει στην προστασία του ήπατος. Λειτουργεί βελτιώνοντας τη ροή της χολής, αλλά από μόνο του δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη χολαγγειίτιδα.

Η αντιμετώπιση της χρόνιας χολαγγειίτιδας περιλαμβάνει:

  • Έλεγχο της ηπατικής λειτουργίας
  • Διαχείριση των συμπτωμάτων
  • Διαδικασίες για τη διάνοιξη των φραγμένων χοληφόρων πόρων

Θεραπευτικές διαδικασίες τόσο για τη χρονιά όσο και για την οξεία χολαγγειίτιδα είναι οι εξής:

  • Ενδοσκοπική θεραπεία. Μία διαστολή με μπαλόνι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάνοιξη των χοληφόρων πόρων και την αύξηση της ροής της χολής. Αυτό βοηθά στη βελτίωση των συμπτωμάτων. Μπορεί να χρειαστείτε ενδοσκοπική θεραπεία αρκετές φορές ώστε να αντιμετωπίσετε τη χολαγγειίτιδα. Μπορεί να υποβληθείτε σε ολική ή μερική αναισθησία πριν τη διαδικασία.
  • Διαδερμική θεραπεία. Αυτή είναι παρόμοια με την ενδοσκοπική θεραπεία, αλλά πραγματοποιείται μέσω του δέρματος. Ο γιατρός θα σας υποβάλλει σε τοπική ή ολική αναισθησία πριν τη διαδικασία.
  • Εγχείρηση. Ο γιατρός μπορεί να αφαιρέσει το τμήμα του χοληφόρου πόρου που έχει υποστεί απόφραξη. Ειδάλλως, μπορεί να τοποθετήσει ένα stent για να διανοίξει και να αποστραγγίξει τους χοληφόρους πόρους. Για αυτή τη διαδικασία θα υποβληθείτε σε ολική αναισθησία.
  • Μεταμόσχευση ήπατος. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστείτε μεταμόσχευση ήπατος. Ο γιατρός θα αντικαταστήσει το πάσχον ήπαρ με ένα νέο από έναν δότη. Θα χρειαστεί, όμως, να λαμβάνετε φάρμακα ώστε να μην απορριφθεί το μόσχευμα για το υπόλοιπο της ζωής σας μετά την εγχείρηση.

Μπορεί επίσης να χρειαστείτε θεραπεία για ορισμένες σοβαρές παρενέργειες της χολαγγειίτιδας:

  • Διατροφή. Η χολαγγειίτιδα μπορεί να επηρεάσει την πέψη και τον τρόπο με τον οποίο το σώμα απορροφά ορισμένες βιταμίνες. Για αυτό μπορεί να χρειαστεί να λαμβάνετε συμπληρώματα βιταμίνης Α, D, Ε και Κ.
  • Αδύναμα οστά. Ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα για την οστεοπόρωση. Τα συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D βοηθούν στη βελτίωση της οστικής πυκνότητας και δύναμης.
  • Υπέρταση. Ο γιατρός θα ελέγχει, και αν χρειάζεται θα αντιμετωπίσει, την υψηλή αρτηριακή πίεση στο ήπαρ (πυλαία υπέρταση).

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της χολαγγειίτιδας;

Υπάρχει ένα μεγάλο εύρος αιτιών για τη χολαγγειίτιδα. Ωστόσο, η αιτία δεν εντοπίζεται πάντοτε.

Η χρόνια χολαγγειίτιδα μπορεί να είναι μία αυτοάνοση νόσος. Αυτό σημαίνει ότι το ίδιο σας το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στους χοληφόρους πόρους προκαλώντας φλεγμονή.

Με την πάροδο του χρόνου η φλεγμονή μπορεί να πυροδοτήσει το σχηματισμό ουλώδους ή σκληρού ιστού εντός των χοληφόρων πόρων. Η ουλοποίηση καθιστά τους πόρους σκληρούς και στενούς και μπορεί ακόμη να οδηγήσει και σε απόφραξη των μικρών πόρων.

Οι αιτίες της οξείας χολαγγειίτιδας είναι οι εξής:

  • Χολόλιθοι
  • Βακτηριακές λοιμώξεις
  • Αποφράξεις
  • Όγκοι

Περιβαλλοντικές αιτίες και για τους δύο τύπους χολαγγειίτιδας συμπεριλαμβάνουν:

  • Κάπνισμα
  • Λοιμώξεις (βακτήρια, ιοί, μύκητες ή παράσιτα)
  • Χημικά

Προδιαθεσικοί παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης χολαγγειίτιδας είναι:

  • Το θήλυ φύλο. Η χρόνια χολαγγειίτιδα είναι περισσότερο κοινή στις γυναίκες.
  • Τα γονίδια. Η χολαγγειίτιδα μπορεί να εμφανίζει κληρονομικότητα.
  • Η ηλικία. Συνήθως εμφανίζεται σε ενήλικες 30 με 60 ετών.
  • Η καταγωγή. Η νόσος είναι περισσότερο κοινή στη βόρεια Αμερική και τη βόρεια Ευρώπη.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η χολαγγειίτιδα;

Ο γιατρός μπορεί να διαγνώσει χολαγγειίτιδα με εξετάσεις και απεικονιστικές τεχνικές. Αρκετές ενδείξεις μπορεί να εμφανιστούν στις ακόλουθες εξετάσεις αίματος:

  • Πλήρες αιμοδιάγραμμα
  • Έλεγχος ηπατικής λειτουργίας
  • Έλεγχος νεφρικής λειτουργίας
  • Καλλιέργεια αίματος

Οι τεχνικές σάρωσης βοηθούν στην απεικόνιση της αιματικής ροής στο ήπαρ και άλλα μέρη της κοιλιακής χώρας:

  • Ακτινογραφία ακτίνων-Χ (μία χολαγγειογραφία χρησιμοποιεί σκιαγραφικό υγρό για την απεικόνιση των χοληφόρων πόρων)
  • Αξονική τομογραφία
  • Υπερηχογράφημα
  • Μαγνητική τομογραφία

Μπορεί να χρειαστείτε και άλλες εξετάσεις, όπως εξετάσεις ούρων, χολής και κοπράνων.

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι επιπλοκές της χολαγγειίτιδας;

Η χολαγγειίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας αν δεν αντιμετωπιστεί. Οι επιπλοκές περιλαμβάνουν:

  • Ηπατικά προβλήματα. Η χολαγγειίτιδα μπορεί να προκαλέσει κίρρωση (ουλοποίηση) του ήπατος. Αυτό μπορεί να επιβραδύνει την ηπατική λειτουργία ή να οδηγήσει και σε ηπατική ανεπάρκεια. Επιπλέον, αυξάνεται ο κίνδυνος καρκίνου του ήπατος. Η χολαγγειίτιδα μπορεί να προκαλέσει διόγκωση του ήπατος και υψηλή αρτηριακή πίεση.
  • Χολόλιθοι. Η χολή που έχει μπλοκαριστεί μπορεί να σκληρύνει και να μετατραπεί σε λίθους, προκαλώντας πόνο και λοιμώξεις.
  • Διογκωμένο σπλήνα. Εάν το ήπαρ δεν λειτουργεί σωστά και δεν φιλτράρει απόβλητα και τοξίνες, «παλαιά» ερυθρά αιμοσφαίρια μπορούν να συσσωρευτούν εντός του σπλήνα προκαλώντας τη διόγκωσή του.
  • Διογκωμένες φλέβες. Υψηλή αρτηριακή πίεση στο ήπαρ μπορεί να ασκήσει υπερβολική πίεση στις φλέβες του στομάχου. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διογκωμένες και κατεστραμμένες φλέβες, ακόμη και αιμορραγία.
  • Λοιμώξεις του αίματος. Η οξεία χολαγγειίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε σήψη (μία λοίμωξη του αίματος). Αυτό μπορεί να προκαλέσει βλάβη σε αρκετά τμήματα του σώματος και να απειλήσει τη ζωή του ασθενούς αν δεν αντιμετωπιστεί.

Η χρόνια χολαγγειίτιδα επίσης συνδέεται με παθήσεις, όπως προβλήματα του θυρεοειδούς, σκληρόδερμα και ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση για τα άτομα με χολαγγειίτιδα;

Οι ενδείξεις και τα συμπτώματα ποικίλουν μεταξύ των ατόμων με χολαγγειίτιδα. Σε μερικές περιπτώσεις, η αιτία μπορεί να μην είναι γνωστή. Δεν μπορείτε πάντα να αποτρέψετε την εμφάνιση της νόσου.

Η έγκαιρη θεραπεία μπορεί να σας βοηθήσει ώστε να έχετε μία καλύτερη έκβαση. Επίσης, συνεισφέρει στην πρόληψη συμπτωμάτων και επιπλοκών. Επισκεφτείτε αμέσως το γιατρό σας αν έχετε τα παρακάτω συμπτώματα:

  • Κοιλιακό άλγος
  • Πυρετό
  • Αλλαγές στην πέψη και τις κενώσεις του εντέρου
  • Κιτρίνισμα των ματιών και του δέρματος

Να θυμάστε ότι μπορεί να μην βιώνετε καθόλου συμπτώματα. Οι τακτικές επισκέψεις στο γιατρό θα σας βοηθήσουν να αξιολογήσετε την υγεία του ήπατος με μία απλή εξέταση αίματος.

Ορισμένοι τύποι χολαγγειίτιδας είναι πιο εύκολο να αντιμετωπιστούν με την κατάλληλη θεραπεία. Λάβετε τα φάρμακα όπως ακριβώς σας έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός σας και μην ξεχνάτε τις τακτικές ιατρικές επισκέψεις για παρακολούθηση.

Μπορείτε να προλάβετε τις επιπλοκές με αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως τον τερματισμό του καπνίσματος. Μία υγιής ισορροπημένη διατροφή με πληθώρα φυτικών ινών μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα της χολαγγειίτιδας και να συνεισφέρει στην πρόληψη των επιπλοκών. Συμβουλευτείτε το γιατρό ή το διατροφολόγο σας ώστε να βρείτε το βέλτιστο για εσάς διατροφικό πλάνο.