Τι είναι η γαστρεντερική αιμορραγία;

Η γαστρεντερική αιμορραγία είναι ένα σοβαρό σύμπτωμα που εκδηλώνεται εντός του πεπτικού σωλήνα. Ο πεπτικός σωλήνας αποτελείται από τα παρακάτω όργανα:

• Οισοφάγος
• Στόμαχος
• Λεπτό έντερο (συμπεριλαμβανομένου του δωδεκαδάκτυλου)
• Παχύ έντερο
• Ορθό
• Πρωκτός

Η γαστρεντερική αιμορραγία μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιοδήποτε από αυτά τα όργανα. Εάν η αιμορραγία συμβεί στον οισοφάγο το στόμαχο ή το αρχικό τμήμα του λεπτού εντέρου (δωδεκαδάκτυλο), θεωρείται αιμορραγία του άνω γαστρεντερικού σωλήνα. Η αιμορραγία στο λεπτό έντερο, το παχύ έντερο, το ορθό ή τον πρωκτό καλείται αιμορραγία κατώτερου γαστρεντερικού σωλήνα.

Η έκταση της αιμορραγίας μπορεί να ποικίλλει από μία πολύ μικρή ποσότητα αίματος έως απειλητική για τη ζωή αιμορραγία. Μερικές φορές, η αιμορραγία μπορεί να είναι τόσο μικρή ώστε το αίμα να ανακαλυφθεί μόνο με εξετάσεις κοπράνων.

Τι προκαλεί τη γαστρεντερική αιμορραγία;

Τα διαφορετικά μέρη του πεπτικού συστήματος επηρεάζονται από διαφορετικές παθήσεις.

Αιτίες αιμορραγίας άνω γαστρεντερικού σωλήνα

Τα πεπτικά έλκη είναι μία κοινή αιτία γαστρεντερικής αιμορραγίας. Αυτά τα έλκη είναι ανοιχτές πληγές που εμφανίζονται στο βλεννογόνο του στομάχου ή του δωδεκαδακτύλου. Μία λοίμωξη από το βακτήριο Ηelicobacter pylori συνήθως προκαλεί πεπτικά έλκη.

Επίσης, διογκωμένες φλέβες στον οισοφάγο μπορεί να υποστούν ρήξη και αιμορραγία, ως αποτέλεσμα μιας πάθησης που ονομάζεται οισοφαγικοί κιρσοί. Ρήξη στα τοιχώματα του οισοφάγου μπορεί επίσης να προκαλέσει γαστρεντερική αιμορραγία. Αυτή η πάθηση είναι γνωστή ως σύνδρομο Mallory-Weiss.

Αιτίες αιμορραγίας κατώτερου γαστρεντερικού σωλήνα

Μία από τις πιο κοινές αιτίες αιμορραγίας στον κατώτερο γαστρεντερικό σωλήνα είναι η κολίτιδα, η οποία εκδηλώνεται όταν το παχύ έντερο υφίσταται φλεγμονή. Η κολίτιδα έχει πολλαπλές αιτίες συμπεριλαμβανομένων των εξής:

• Λοίμωξη
• Τροφική δηλητηρίαση
• Παράσιτα
• Νόσος του Crohn ή ελκώδης κολίτιδα
• Μειωμένη αιματική ροή στο παχύ έντερο

Οι αιμορροΐδες είναι μία άλλη κοινή αιτία γαστρεντερικής ή πρωκτικής αιμορραγίας. Η αιμορροΐδα είναι μία διογκωμένη φλέβα στο ορθό ή τον πρωκτό. Αυτές οι διογκωμένες φλέβες μπορεί να υποστούν ρήξη και αιμορραγία.

Μία ραγάδα πρωκτού επίσης μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερική αιμορραγία του κατώτερου γαστρεντερικού σωλήνα. Η ραγάδα είναι ρήξη στο μυϊκό δακτύλιο που σχηματίζει τον πρωκτικό σφιγκτήρα. Η πάθηση συνήθως προκαλείται από δυσκοιλιότητα ή σκληρά κόπρανα.

Ποια είναι τα συμπτώματα της γαστρεντερικής αιμορραγίας;

Υπάρχουν ορισμένα πράγματα που μπορείτε να κάνετε αν υποπτεύεστε ότι μπορεί να έχετε γαστρεντερική ή ορθοκολική αιμορραγία. Τα κόπρανά σας μπορεί να είναι πιο σκούρα και κολλώδη σαν πίσσα εάν η αιμορραγία προέρχεται από το στόμαχο ή τον άνω γαστρεντερικό σωλήνα.

Μπορεί να αποβάλλετε αίμα μέσω του πρωκτού κατά τη διάρκεια κενώσεων του εντέρου, κάτι το οποίο θα σας κάνει να παρατηρήσετε αίμα στην τουαλέτα ή στο χαρτί της τουαλέτας. Το αίμα συνήθως έχει ανοιχτό κόκκινο χρώμα. Η αιματέμεση είναι μία επιπλέον ένδειξη ότι υπάρχει αιμορραγία σε κάποιο τμήμα του γαστρεντερικού σωλήνα.

Αν βιώνετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα ή αν έχετε εμετό που μοιάζει με κόκκους καφέ, καλέστε αμέσως το γιατρό σας.

Η γαστρεντερική αιμορραγία μπορεί να αποβεί απειλητική για τη ζωή, για αυτό η έγκαιρη ιατρική φροντίδα κρίνεται απαραίτητη. Επίσης, αναζητήστε ιατρική θεραπεία αν βιώνετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

• Ωχρότητα δέρματος
• Αδυναμία
• Ζάλη
• Λαχάνιασμα

Αυτά τα συμπτώματα μπορεί επίσης να υποδεικνύουν σοβαρή αιμορραγία.

Πώς διαγιγνώσκεται η αιτία της γαστρεντερικής αιμορραγίας;

Η διάγνωση της υποκείμενης αιτίας της γαστρεντερικής αιμορραγίας συνήθως ξεκίνα με τη λήψη του πλήρους ιατρικού ιστορικού σας. Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει ένα δείγμα κοπράνων για τον έλεγχο παρουσίας αίματος σε συνδυασμό με τις υπόλοιπες εξετάσεις για την αναζήτηση αναιμίας.

Η αιμορραγία του άνω γαστρεντερικού σωλήνα συνήθως διαγιγνώσκεται με ενδοσκόπηση.

Η ενδοσκόπηση είναι μία διαδικασία που περιλαμβάνει τη χρήση μιας μικρής κάμερας στην άκρη ενός μακριού, ευέλικτου ενδοσκοπικού σωλήνα που ο γιατρός περνά μέσω του λαιμού σας. Το ενδοσκόπιο ύστερα εισέρχεται στον γαστρεντερικό σωλήνα.

Η κάμερα επιτρέπει στο γιατρό να εξετάσει ενδελεχώς το εσωτερικό του γαστρεντερικού σωλήνα και να εντοπίσει πιθανώς την πηγή της αιμορραγίας.

Επειδή η ενδοσκόπηση περιορίζεται μόνο στον άνω γαστρεντερικό σωλήνα, ο γιατρός μπορεί επίσης να πραγματοποιήσει μία εντεροσκόπηση. Η εν λόγω διαδικασία πραγματοποιείται εάν η αιτία της αιμορραγίας δεν εντοπιστεί κατά τη διάρκεια της ενδοσκόπησης.

Η εντεροσκόπηση είναι παρόμοια με την ενδοσκόπηση με τη διαφορά ότι συνήθως υπάρχει ένα μπαλόνι προσαρτημένο στην άκρη του σκοπίου που φέρει την κάμερα. Όταν το μπαλόνι φουσκώνει, επιτρέπει στο γιατρό να ανοίξει τα έντερα και να τα εξετάσει ενδελεχώς.

Για να καθορίσει την αιτία της αιμορραγίας του κατώτερου γαστρεντερικού σωλήνα, ο γιατρός μπορεί να πραγματοποιήσει μία κολονοσκόπηση. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, θα εισάγει έναν λεπτό ευέλικτο σωλήνα εντός του ορθού σας. Μία κάμερα βρίσκεται προσαρτημένη στην άκρη του σωλήνα, ώστε ο γιατρός να δει το παχύ έντερο σε όλο του το μήκος.

Αέρας περνάει μέσα από το σωλήνα για να παρέχει καλύτερη εικόνα. Ο γιατρός μπορεί να πραγματοποιήσει βιοψία για περαιτέρω εξετάσεις.

Επιπρόσθετα, ίσως χρειαστεί να υποβληθείτε σε μία τεχνική σάρωσης για τον εντοπισμό της γαστρεντερικής αιμορραγίας. Ένας αβλαβής ραδιενεργός ιχνηθέτης θα χορηγηθεί με ένεση στις φλέβες σας. Ο ιχνηθέτης αυτός θα εμφανιστεί στις ακτινογραφίες ακτίνων-Χ και ο γιατρός θα διαπιστώσει από πού αιμορραγείτε.

Εάν ο γιατρός δεν μπορεί να εντοπίσει την πηγή της αιμορραγίας με ενδοσκόπηση ή σάρωση, θα πραγματοποιήσει μία δοκιμή Pillcam. Για αυτή την εξέταση θα χρειαστεί να καταπιείτε ένα δισκίο το οποίο περιέχει μία μικρή κάμερα, η οποία θα λάβει εικόνες του εντέρου για τον εντοπισμό της πηγής της αιμορραγίας.

Πώς ανακουφίζονται τα συμπτώματα της γαστρεντερικής αιμορραγίας;

Μία ενδοσκόπηση μπορεί να είναι χρήσιμη, όχι μόνο για τη διάγνωση της γαστρεντερικής αιμορραγίας, αλλά και για την αντιμετώπισή της.

Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ειδικά ενδοσκόπια με κάμερα και εξαρτήματα λέιζερ στην άκρη, σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή, για τον τερματισμό της αιμορραγίας. Επιπλέον, ο γιατρός μπορεί να χρησιμοποιήσει μικρά χειρουργικά εργαλεία μέσω του σκοπίου, ώστε να κλείσει αιμοφόρα αγγεία που αιμορραγούν.

Εάν οι αιμορροΐδες είναι η πηγή της αιμορραγίας, μη συνταγογραφούμενες θεραπείες μπορεί να είναι αρκετές. Εάν τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα δεν είναι αποτελεσματικά για εσάς, ο γιατρός μπορεί να χρησιμοποιήσει θεραπεία θερμότητας για να συρρικνώσει τις αιμορροΐδες. Τα αντιβιοτικά συνήθως αντιμετωπίζουν λοιμώξεις.

Βιβλιογραφία

Gastrointestinal (GI) bleeding. (2016).
niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/gastrointestinal-bleeding/all-content

Hemorrhoids. (2016).
niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/hemorrhoids/all-content

Mayo Clinic Staff. Capsule endoscopy. (2018).
mayoclinic.org/tests-procedures/capsule-endoscopy/about/pac-20393366

Mayo Clinic Staff. (2015). Gastrointestinal bleeding.
mayoclinic.org/diseases-conditions/gastrointestinal-bleeding/basics/definition/con-20035736

Mayo Clinic Staff. (2016). Peptic ulcer.
mayoclinic.org/diseases-conditions/peptic-ulcer/home/ovc-20231363

Mayo Clinic Staff. (2017). Rectal bleeding: Definition.
mayoclinic.org/symptoms/rectal-bleeding/basics/definition/sym-20050740

Rectal bleeding. (2015).
my.clevelandclinic.org/health/articles/understanding-rectal-bleeding

Single and double balloon enteroscopy. (n.d.)
hospitals.jefferson.edu/tests-and-treatments/single-and-double-balloon-enteroscopy/