Η βιοτίνη, ή αλλιώς γνωστή ως βιταμίνη Β7 ή βιταμίνη Η, είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη, η οποία παίζει ζωτικό ρόλο στην ενζυμική διάσπαση των λιπών, των υδατανθράκων και των πρωτεϊνών (ιδιαίτερα του αμινοξέος της τρυπτοφάνης) στα τρόφιμα. Εμπλέκεται επίσης στην πρωτεϊνοσύνθεση, βοηθά στη σωστή λειτουργία του νευρικού συστήματος και συμβάλει στη διατήρηση της υγείας του δέρματος, των μαλλιών και των νυχιών.
Η βιοτίνη συναντάται σε μια ποικιλία τροφίμων, αλλά παράγεται και από τα εντερικά βακτήρια. Η βιοτίνη που παράγεται από τη μικροχλωρίδα του εντέρου δεν μπορεί όμως να απορροφηθεί από το παχύ έντερο, με αποτέλεσμα να μην είναι διαθέσιμη για χρήση από τον ανθρώπινο οργανισμό.
Όπως και οι υπόλοιπες βιταμίνες του συμπλέγματος Β, η βιοτίνη βοηθά το σώμα στην παραγωγή ενέργειας από τη τροφή, αλλά και τη διατήρηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα σταθερών.
Η έλλειψη βιοτίνης είναι σπάνια, όπως επίσης και η τοξικότητα λόγω υπερβολικής πρόσληψής της, καθώς η υδατοδιαλυτότητά της επιτρέπει την αποβολή της περίσσειας από το σώμα, μέσω των ούρων.
Σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται τα συμπληρώματα βιοτίνης;
Η βιοτίνη βοηθά στη θεραπεία ορισμένων γενετικών παθήσεων, που προκαλούνται λόγω έλλειψης ορισμένων ενζύμων. Αυτές είναι οι εξής:
- Ανεπάρκεια βιοτινιδάσης
- Προπιονική οξυαιμία
- Ανεπάρκεια συνθετάσης ολοκαρβοξυλάσης
Οι παθήσεις αυτές μπορεί να προκαλέσουν νευρολογική βλάβη και δερματικά προβλήματα.
Τα συμπληρώματα βιοτίνης συχνά προωθούνται επίσης για την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης και ενίσχυση της υγείας των μαλλιών, του δέρματος και των νυχιών. Παρόλα αυτά, τα οφέλη των συμπληρωμάτων αυτών για τα μαλλιά, το δέρμα και τα νύχια δεν έχουν επιβεβαιωθεί πλήρως μέσω έρευνας, αλλά υπάρχουν πολλές αναφορές περιπτώσεων που υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητά τους.
Πόση ποσότητα βιοτίνης χρειάζεται ένα άτομο καθημερινά;
| ΟΜΑΔΑ | ΕΠΑΡΚΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΠΡΟΣΛΗΨΗ |
| Βρέφη (0 έως και 6 μηνών) | 5 mcg |
| Βρέφη (7 έως 12 μηνών) | 6 mcg |
| Παιδιά (1 έως και 3 ετών) | 8 mcg |
| Παιδιά (4 έως και 8 ετών) | 12 mcg |
| Παιδιά (9 έως και 13 ετών) | 20 mcg |
| Έφηβοι (14 έως και 18 ετών) | 25 mcg |
| Ενήλικες (19 ετών και άνω) | 30 mcg |
| Έγκυες γυναίκες | 30 mcg |
| Θηλάζουσες γυναίκες | 35 mcg |
Ποιες είναι οι καλύτερες πηγές διατροφικής πρόσληψης βιοτίνης;
Μερικές τροφές που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε βιοτίνη είναι οι εξής:
- Μοσχαρίσιο συκώτι
- Αυγά
- Σολομός
- Αβοκάντο
- Χοιρινό κρέας
- Γλυκοπατάτες
- Ξηροί καρποί & σπόροι (πχ. ηλιόσποροι, αμύγδαλα)
- Μανιτάρια
- Τυρί
- Κουνουπίδι
- Σπανάκι
- Καλαμπόκι
Τι μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια βιοτίνης;
Η ανεπάρκεια βιοτίνης είναι σπάνια, καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι προσλαμβάνουν αρκετή ποσότητά της μέσω της διατροφής. Ωστόσο, σε μερικές περιπτώσεις η ανεπάρκεια βιοτίνης μπορεί να προκληθεί λόγω των εξής:
- Κατανάλωση πολλών ωμών ασπραδιών αυγού (παραπάνω από 6 ημερησίως), καθώς τα ασπράδια περιέχουν αβιδίνη, μια πρωτεΐνη που παρεμποδίζει την απορρόφηση της βιοτίνης
- Ένα εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
- Κίρρωση του ήπατος
- Φαινυλκετονουρία
- Λήψη αντισπασμωδικών φαρμάκων, όπως η καρβαμαζεπίνη και η φαινυτοΐνη
- Χρόνια κατανάλωση αλκοόλ
- Ορισμένες σπάνιες γενετικές διαταραχές
Επιπλέον, περίπου το 1/3 των εγκύων γυναικών παρουσιάζουν ήπια ανεπάρκεια βιοτίνης, παρά το γεγονός πως καταναλώνουν επαρκείς ποσότητές της. Για το λόγο αυτό, μπορεί να χρειάζεται λήψη συμπληρωμάτων βιοτίνης, ύστερα από επικοινωνία με το γιατρό.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ανεπάρκειας βιοτίνης;
Η ανεπάρκεια ή έλλειψη βιοτίνης μπορεί να προκαλέσει τα εξής συμπτώματα:
- Εξασθενημένη ανοχή στη γλυκόζη
- Απώλεια όρεξης
- Ναυτία
- Μυϊκός πόνος (μυαλγία)
- Τοπικές αισθητηριακές αλλαγές (παραισθησία)
- Σμηγματορροϊκή δερματίτιδα
- Κατάθλιψη
- Εύθραυστα νύχια
- Αραίωση μαλλιών
- Εξάντληση