Υπάρχει σχέση μεταξύ της νόσου του Πάρκινσον και της άνοιας;

Η νόσος του Πάρκινσον και η άνοια είναι και οι δύο προοδευτικές καταστάσεις που επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου. Είναι επίσης και οι δύο πολύ πιο συχνές στον ηλικιωμένο πληθυσμό:

• Το 96% των περιπτώσεων της νόσου του Πάρκινσον εμφανίζεται σε άτομα άνω των 50 ετών
• Το 95% των περιπτώσεων άνοιας σε άτομα άνω των 65 ετών

Επιπλέον, ένα άτομο με νόσο του Πάρκινσον μπορεί να έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξει άνοια σε κάποιο στάδιο. Πιστεύεται ότι αυτό συμβαίνει περίπου στα μισά από τα άτομα με Πάρκινσον. Τα αποτελέσματα μελετών που παρακολούθησαν ασθενείς επί 10 χρόνια και οκτώ χρόνια αντίστοιχα υποδηλώνουν ότι η άνοια διαγιγνώσκεται σε ποσοστό μεταξύ 30% και σχεδόν 80% των ατόμων με Πάρκινσον.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τη νόσο του Πάρκινσον και την άνοια ως δύο διαφορετικές εκφυλιστικές καταστάσεις:

• Δεν έχουν τις ίδιες πρωταρχικές αιτίες ή τα ίδια πρωταρχικά συμπτώματα
• Είναι σύνηθες να αναπτύσσεται η μία χωρίς την άλλη

Τι είναι η νόσος του Πάρκινσον και ποια τα συμπτώματα της;

Τα εγκεφαλικά κύτταρα και τα νευρικά κύτταρα που είναι υπεύθυνα για τον συντονισμό του τρόπου κίνησης των μυών σας επηρεάζονται από αλλαγές στη δομή του νευρικού σας συστήματος. Αυτό σημαίνει ότι η ικανότητά σας να κινείστε ομαλά και αποτελεσματικά μειώνεται σταδιακά.

Συμπτώματα: Τα κύρια συμπτώματα είναι το τρέμουλο (τρόμος), η δυσκαμψία και η βραδύτητα της κίνησης. Υπάρχουν επίσης πολλά άλλα πιθανά συμπτώματα που μπορεί να αναπτυχθούν καθώς η νόσος εξελίσσεται και επηρεάζουν τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική σας ευεξία.

Τι είναι η άνοια και ποια τα συμπτώματα της;

Τα κύτταρα και τα νεύρα στο τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για τη γνωστική σας λειτουργία καταστρέφονται ή χάνονται. Αυτό προκαλεί σημαντική νοητική επιδείνωση που επηρεάζει την καθημερινή ζωή.

Συμπτώματα: Η παρακμή σε αυτή την περιοχή του εγκεφάλου σας οδηγεί συνήθως σε δυσκολίες με τη μνήμη, τη σκέψη, τη συλλογιστική, την ανάκληση της κατάλληλης γλώσσας και την κοινωνική συμπεριφορά.

Ποια είναι τα κοινά συμπτώματα του Πάρκινσον και της άνοιας;

Η νόσος του Πάρκινσον και η άνοια μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε παρόμοια συμπτώματα. Αν και η νόσος Πάρκινσον θεωρείται συχνά ως μια ασθένεια που παρεμβαίνει μόνο στην κίνηση, μπορεί επίσης να οδηγήσει σε προβλήματα σκέψης και μνήμης. Η Dr Katherine Fletcher, διευθύντρια ερευνητικής επικοινωνίας στο Parkinson’s UK, εξηγεί:

Το Πάρκινσον μπορεί να επηρεάσει τη μνήμη, τη σκέψη και τη συγκέντρωση, με ορισμένους ανθρώπους να το βιώνουν πιο ήπια από άλλους. Ωστόσο, εάν τα προβλήματα σκέψης και μνήμης είναι αρκετά σοβαρά ώστε να επηρεάζουν την ικανότητα κάποιου να εκτελεί καθημερινές εργασίες, τότε μπορεί να διαγνωστεί με άνοια.

Η σχέση μεταξύ του Πάρκινσον και της άνοιας μπορεί να προκαλέσει σύγχυση. Ακολουθούν ορισμένες συνήθεις ερωτήσεις:

• Η νόσος του Πάρκινσον οδηγεί πάντα σε άνοια;

Όχι. Ενώ η νόσος του Πάρκινσον σημαίνει ότι έχετε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας, περίπου τα μισά άτομα με Πάρκινσον δεν θα εμφανίσουν συμπτώματα άνοιας

• Η νόσος Πάρκινσον προκαλεί άνοια;

Οι ειδικοί πιστεύουν ότι το Πάρκινσον από μόνο του δεν προκαλεί άμεσα άνοια, αν και αυξάνει τον κίνδυνο μαζί με άλλους παράγοντες που σχετίζονται με την ηλικία. Εάν εμφανιστεί άνοια, συνήθως αναπτύσσεται σε άτομα με Πάρκινσον που είναι άνω των 70 ετών

Είναι η νόσος του Πάρκινσον μια μορφή άνοιας;

Η νόσος του Πάρκινσον δεν αποτελεί μορφή άνοιας και συχνά αναπτύσσεται εντελώς ανεξάρτητα από την άνοια. Ωστόσο, μπορεί να έχετε ακούσει τον όρο “άνοια του Πάρκινσον” – αυτός αναφέρεται σε μια μορφή άνοιας που προσβάλλει μόνο άτομα με νόσο του Πάρκινσον. Η σημαντική διάκριση είναι ότι δεν την αναπτύσσουν όλοι όσοι πάσχουν από Πάρκινσον.

Πώς σχετίζεται το Πάρκινσον με την άνοια;

Ενώ το Πάρκινσον και η άνοια είναι εντελώς ανεξάρτητες καταστάσεις, τα άτομα με Πάρκινσον έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν ορισμένες μορφές άνοιας.

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι άνοιας που επηρεάζουν ορισμένα άτομα με Πάρκινσον: Η άνοια του Πάρκινσον και η άνοια με σωμάτια Lewy.

Και οι δύο αυτοί τύποι άνοιας περιλαμβάνουν ανώμαλες πρωτεϊνικές εναποθέσεις που ονομάζονται σωμάτια Lewy και σχηματίζονται στα εγκεφαλικά κύτταρα. Επειδή είναι τόσο παρόμοιες, μπορεί να ακούσετε και τις δύο να αποκαλούνται άνοια με σωμάτια Lewy.

Σύμφωνα με την Fletcher, τα συμπτώματα της άνοιας του Πάρκινσον και της άνοιας με σωμάτια Lewy μπορεί να είναι πολύ παρόμοια. Αυτά περιλαμβάνουν τόσο κινητικά (σωματικά) όσο και γνωστικά (νοητικά) συμπτώματα:

Τα σωματικά συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Τρέμουλο
• Ακαμψία και δυσκαμψία
• Επιβράδυνση της κίνησης
• Λιποθυμία
• Αστάθεια
• Διαταραγμένη όραση
• Προβλήματα κατάποσης
• Προβλήματα ουροδόχου κύστης και εντέρου

Τα ψυχικά συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Απώλεια μνήμης
• Πιο αργή σκέψη
• Δυσκολία στην κατανόηση, τον προγραμματισμό ή τη λήψη αποφάσεων
• Γλωσσικά προβλήματα
• Οπτικές ψευδαισθήσεις ή παραληρητικές ιδέες
• Διακύμανση της συνείδησης
• Προβλήματα ύπνου

Ωστόσο, η σειρά με την οποία εμφανίζονται τα κινητικά και νοητικά συμπτώματα είναι διαφορετική. Εάν υπάρχουν κινητικά συμπτώματα (όπως τρόμος ή ακαμψία) για τουλάχιστον ένα έτος πριν από την εμφάνιση των συμπτωμάτων άνοιας, οι ειδικοί συχνά θέτουν τη διάγνωση της άνοιας του Πάρκινσον. Ενώ εάν τα συμπτώματα της άνοιας εμφανιστούν πριν ή ταυτόχρονα με τα κινητικά συμπτώματα, οι ειδικοί θα δώσουν συνήθως τη διάγνωση της άνοιας με σωμάτια Lewy.

Εάν έχετε ήδη διάγνωση της νόσου του Πάρκινσον, μπορεί να εκλάβετε τα συμπτώματά σας ως ένδειξη αυτής της πάθησης και η διάγνωση της άνοιας με σωμάτια Lewy μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Εάν τα συμπτώματά σας φαίνεται να έχουν κλιμακωθεί ταχύτερα από το συνηθισμένο κατά τη διάρκεια μερικών μηνών, αυτό μπορεί να αποτελεί ένδειξη ότι έχετε αναπτύξει άνοια.

Παρόλο που μπορεί να νιώθετε δύσκολα ή και ντροπιαστικά να απευθυνθείτε για βοήθεια αν παρατηρήσετε ότι τα συμπτώματα επιδεινώνονται και διαταράσσουν τις καθημερινές σας εργασίες, η διάγνωση σημαίνει ότι μπορεί να σας προσφερθεί καλύτερη θεραπεία και υποστήριξη. Δεν υπάρχει μία μόνο εξέταση για την άνοια του σώματος Lewy, αλλά ο ιατρός σας μπορεί να διενεργήσει διάφορες αξιολογήσεις, όπως εξετάσεις ούρων και αίματος και εγκεφαλικές σαρώσεις.