Το feverfew (Tanacetum parthenium) ή αλλιώς γνωστό ως παρθενούλι και τανατσέτο, είναι ένα μικρό θαμνώδες, αρωματικό φυτό που πλέον καλλιεργείται σε όλο τον κόσμο για τις ευεργετικές του ιδιότητες. Τα άνθη του μοιάζουν πολύ με αυτά του χαμομηλιού, ενώ τα φύλλα του είναι χνουδωτά και πολύ αρωματικά.

Το όνομά του προέρχεται από τη λατινική λέξη “febrifugia”, που σημαίνει «περιστέλλων του πυρετού» και από την αρχαιότητα χρησιμοποιούταν ευρέως ως αντιπυρετικό. Κατά τον 18^ο αιώνα μάλιστα ήταν γνωστό ως «μεσαιωνική ασπιρίνη». Στην παραδοσιακή ιατρική το feverfew χρησιμοποιείται επίσης για την πρόληψη των ημικρανιών και τη θεραπεία του στομαχόπονου, του πονόδοντου, της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, της στειρότητας, της δερματίτιδας, των διαταραχών της εμμήνου ρήσεως, αλλά και των τσιμπημάτων από έντομα.

Παρόλο που το μεγαλύτερο μέρος της ευεργετικής του δράσης αποδίδεται στη δραστική ένωση παρθενολίδη, εκχυλίσματα feverfew χωρίς παρθενολίδη φαίνεται πως είναι εξίσου αποτελεσματικά σε περιπτώσεις όπως η προστασία από βλάβες που προκαλούνται από την υπεριώδη ακτινοβολία UV.

Ποια είναι τα πιθανά οφέλη του feverfew;

• Προλαμβάνει την εμφάνιση ημικρανίας

Σε μελέτες in vitro οι δραστικές ενώσεις του feverfew, όπως η παρθενολίδη και η τανετίνη, κατέστειλαν την παραγωγή προσταγλαδινών, οι οποίες προάγουν τη φλεγμονή, ανέστειλαν τους σπασμούς των λείων μυών των αιμοφόρων αγγείων, παρεμπόδισαν την αγγειοδιαστολή στον εγκέφαλο και την απελευθέρωση φλεγμονωδών μορίων. Οι μηχανισμοί αυτοί πιθανότατα να εξηγούν τον τρόπο με τον οποίο δρα στην πρόληψη της ημικρανίας.

Ορισμένες κλινικές μελέτες έδειξαν αποτελεσματική μείωση της συχνότητας εμφάνισης και έντασης των κρίσεως ημικρανίας με τη χρήση του feverfew, ενώ άλλες δεν παρατήρησαν διαφορά σε σχέση με την ομάδα που λάμβανε εικονικό φάρμακο. Έτσι, αν και η χρήση του feverfew είναι πολλά υποσχόμενη στον τομέα αυτό, απαιτείται παραπάνω έρευνα για την εξαγωγή συμπερασμάτων.

• Έχει αντικαρκινική δράση

Η παρθενολίδη και άλλες παρόμοιες λακτόνες, που περιέχει το feverfew, εμφανίζουν αντικαρκινική δράση in vitro ενάντιας σε αρκετά είδη καρκίνου, όπως ο καρκίνος του δέρματος, του λάρυγγα και του μαστού. Παρόλα αυτά κανένα από τα παραπάνω δεν έχει αποδειχθεί μέσα από κλινικές μελέτες σε ανθρώπους.

• Βοηθάει στην αντιμετώπιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας

Μια in vitro μελέτη έδειξε πως το εκχύλισμα feverfew αναστέλλει την αυξημένη έκφραση του ICAM-1, ενός μορίου που εμπλέκεται στην παθογένεση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, σε ανθρώπινους αρθρικούς ινοβλάστες. Ωστόσο, μια τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο κλινική δοκιμή στην οποία συμμετείχαν 40 γυναίκες, δεν έδωσε ενθαρρυντικά αποτελέσματα, καθώς η μόνη παράμετρος που φάνηκε να βελτιώνεται σημαντικά στην ομάδα που χρησιμοποίησε το feverfew, ήταν η δύναμη της λαβής.

• Συμβάλει στη θεραπεία της ψωρίασης

Η αντιφλεγμονώδης δράση του παρουσιάζει το feverfew θεωρείται πως ίσως να συμβάλει στη μείωση της φλεγμονής του δέρματος που παρατηρείται στη ψωρίαση και τη ροδόχρους ακμή. Παρόλα αυτά δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να υποστηρίζουν κάτι τέτοιο, παρά μόνο αναφορές από παραδοσιακή χρήση.

Υπάρχουν ανεπιθύμητες παρενέργειες από τη χρήση του feverfew;

Δεν έχουν αναφερθεί σοβαρές παρενέργειες από τη χρήση του feverfew, αλλά σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει ναυτία, πεπτικές διαταραχές και φούσκωμα. Η μάσηση των φρέσκων φύλλων του μπορεί επίσης να προκαλέσει ερεθισμούς στο στόμα και στοματικά έλκη σε ορισμένους ανθρώπους, ενώ ερεθισμοί στο δέρμα μπορεί να εμφανιστούν μετά από τοπική χρήση.

Άτομα που διακόπτουν το feverfew μετά από μακροχρόνια χρήση μπορεί να εμφανίσουν παρενέργειες, όπως πονοκεφάλους, άγχος, προβλήματα ύπνου και δυσκαμψία στους μυς.

Ποια άτομα δεν πρέπει να χρησιμοποιούν το feverfew;

Άτομα που έχουν αλλεργία σε φυτά της ίδιας οικογένειας, όπως η αμβροσία και το χρυσάνθεμο, δεν πρέπει να χρησιμοποιούν feverfew, όπως επίσης και άτομα που λαμβάνουν αντιπηκτικά φάρμακα και φάρμακα που αποτελούν υπόστρωμα του κυτοχρώματος P450 3A4.

Επιπλέον, η χρήση του feverfew πρέπει να αποφεύγεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, διότι μπορεί να επηρεάσει τις συσπάσεις της μήτρας.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση συνιστάται η επικοινωνία με τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης πριν τη λήψη feverfew.