Παθολογικά

Εντερική παρεμπόδιση

Τι είναι η εντερική παρεμπόδιση;

Τα σωματίδια της τροφής πρέπει να διανύσουν μία απόσταση περισσότερο από 7,5 μέτρα στο λεπτό και το παχύ έντερο ως μέρος της φυσιολογικής διαδικασίας της πέψης. Αυτά τα σωματίδια τροφής και τα απόβλητα βρίσκονται διαρκώς σε κίνηση. Όμως, μία εντερική παρεμπόδιση θέτει τέλος στην κίνηση αυτή. Η εντερική παρεμπόδιση συμβαίνει όταν το λεπτό ή το παχύ έντερο αποφράσσουν. Η απόφραξη μπορεί να είναι μερική ή ολική και αποτρέπει τη δίοδο των υγρών και της τροφής.

Αν συμβεί εντερική παρεμπόδιση, τροφές, υγρά, γαστρικά οξέα και αέρια συσσωρεύονται πίσω από το σημείο της απόφραξης. Αν συσσωρευτεί μεγάλη πίεση, το έντερο μπορεί να υποστεί ρήξη και να προκύψει διαρροή επικίνδυνων εντερικών περιεχομένων και βακτηρίων εντός της κοιλιακής χώρας. Αυτή είναι μία επιπλοκή επικίνδυνη για τη ζωή.

Υπάρχουν πολλές πιθανές αιτίες της εντερικής παρεμπόδισης και συχνά η κατάσταση δεν μπορεί να αποτραπεί. Η έγκαιρη διάγνωση και η θεραπεία είναι κρίσιμες. Αν η εντερική παρεμπόδιση δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να αποβεί θανατηφόρος.

Συμπτώματα Αίτια Μωρά Επίσκεψη στο γιατρό Διάγνωση Επιπλοκές Θεραπεία Έκβαση

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της εντερικής παρεμπόδισης;

Η εντερική παρεμπόδιση προκαλεί μία πληθώρα δυσάρεστων συμπτωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των εξής:

  • Ναυτία
  • Εμετός
  • Έντονο φούσκωμα
  • Κοιλιακό άλγος
  • Έντονες κοιλιακές κράμπες
  • Πρήξιμο στην περιοχή της κοιλιάς
  • Μειωμένη όρεξη
  • Δυσκοιλιότητα
  • Αδυναμία απομάκρυνσης κοπράνων ή αερίων
  • Διάρροια

Κάποια από τα συμπτώματα μπορεί να εξαρτώνται από τη θέση και τη διάρκεια της απόφραξης. Για παράδειγμα, ο εμετός είναι ένα πρώιμο σύμπτωμα απόφραξης του λεπτού εντέρου. Μπορεί, όμως, να εκδηλωθεί και εξαιτίας απόφραξης του παχέος εντέρου εάν αυτή υφίσταται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μία μερική απόφραξη μπορεί να οδηγήσει σε διάρροια, ενώ μία ολική σε αδυναμία αποβολής κοπράνων και αερίων.

Η εντερική παρεμπόδιση μπορεί ακόμη να προκαλέσει σοβαρή λοίμωξη και φλεγμονή της κοιλιακής χώρας, γνωστή ως περιτονίτιδα. Αυτό συμβαίνει όταν μέρος του εντέρου υποστεί ρήξη. Η περιτονίτιδα οδηγεί σε πυρετό και έντονο κοιλιακό πόνο και είναι μία κατάσταση απειλητική για τη ζωή που απαιτεί άμεση χειρουργική επέμβαση.

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της εντερικής παρεμπόδισης;

Μία μερική παρεμπόδιση μπορεί να υποχωρήσει χωρίς χειρουργική επέμβαση. Όταν, όμως, η παρεμπόδιση είναι ολική, είναι πολύ πιθανό να χρειαστείτε χειρουργείο.

Μηχανικές παρεμποδίσεις

Η μηχανική παρεμπόδιση αφορά στην απόφραξη του εντέρου από ένα φυσικό εμπόδιο. Στο λεπτό έντερο αυτό μπορεί να οφείλεται σε:

  • Κήλες, οι οποίες περιλαμβάνουν την εξώθηση ενός μέρους του εντέρου έξω από το σώμα ή μέσα σε ένα άλλο σημείο του σώματος
  • Φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, όπως η νόσος του Crohn
  • Αντικείμενα που έχουν καταποθεί, ιδιαίτερα σε παιδιά
  • Συμφύσεις, οι οποίες αποτελούνται από συνδετικό ιστό και μπορεί να αναπτυχθούν μετά από οποιαδήποτε εγχείρηση στην κοιλιακή ή πυελική χώρα ή μετά από πολύ σοβαρή φλεγμονή
  • Δυσπλασίες του εντέρου, συχνές στα νεογέννητα, αλλά μπορούν να συμβούν και σε παιδιά και εφήβους
  • Όγκος στο λεπτό έντερο
  • Συστροφή του εντέρου
  • Εγκολεασμό, δηλαδή ενσφήνωση ενός τμήματος του λεπτού εντέρου στο αμέσως επόμενο
  • Χολόλιθους, παρόλο που σπάνια προκαλούν παρεμπόδιση

Παρόλο που είναι λιγότερο κοινό, μηχανικά εμπόδια μπορούν επίσης να αποφράξουν και το παχύ έντερο. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε:

  • Ενσφήνωση κοπράνων
  • Εκκολπωματίτιδα, φλεγμονή ή μόλυνση εκκολπωμάτων του εντέρου
  • Καρκίνο του παχέος εντέρου
  • Καρκίνο των ωοθηκών
  • Συστροφή του εντέρου και εγκολεασμό
  • Συμφύσεις από λοιμώξεις της πυελικής χώρας ή εγχειρήσεις
  • Στένωση του παχέος εντέρου εξαιτίας φλεγμονής ή σχηματισμού ουλώδους ιστού
  • Βύσμα μυκωνίου (το μηκώνιο είναι τα πρώτα κόπρανα που αποβάλλουν τα νεογέννητα)

Μη μηχανικές παρεμποδίσεις

Το λεπτό και το παχύ έντερο φυσιολογικά συνεργάζονται σε ένα συντονισμένο σύστημα κίνησης. Αν κάτι διακόψει αυτό το συντονισμό, μπορεί να προκαλέσει εντερική παρεμπόδιση. Αυτό είναι γνωστό ως μη μηχανική παρεμπόδιση. Αν είναι μία προσωρινή κατάσταση, αναφέρεται ως ειλεός. Αν γίνει μακροπρόθεσμη ή χρόνια, καλείται ψευδο-παρεμπόδιση.

Αιτίες του ειλεού περιλαμβάνουν:

  • Λοιμώξεις, όπως γαστρεντερίτιδα ή σκωληκοειδίτιδα
  • Διαταραχές ηλεκτρολυτών
  • Εγχείρηση στην κοιλιακή ή πυελική χώρα
  • Κάποια φάρμακα, όπως τα οπιοειδή αναλγητικά

Εντερική ψευδο-παρεμπόδιση μπορεί να προκληθεί από:

  • Υποθυρεοειδισμό
  • Νόσο του Πάρκινσον, πολλαπλή σκλήρυνση και άλλες νευρολογικές διαταραχές
  • Διαταραχές που προκαλούν νευρική βλάβη, όπως ο διαβήτης
  • Νόσο του Hirschprung, μία διαταραχή στην οποία υπάρχει έλλειψη νεύρων σε σημεία του παχέος εντέρου

Μωρά

Εντερική παρεμπόδιση στα μωρά

Η εντερική παρεμπόδιση στα νήπια τυπικά προκύπτει από μολύνσεις ή ασθένειες οργάνων και μειωμένη αιματική ροή στα έντερα. Κάποια παιδιά μπορεί να εμφανίσουν εντερική παρεμπόδιση μετά από γαστρεντερίτιδα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή του λεπτού και του παχέος εντέρου.

Ο εγκολεασμός είναι περισσότερο κοινός σε παιδιά κάτω των δύο ετών. Είναι μία κατάσταση που συμβαίνει όταν ένα τμήμα του εντέρου ενσφηνώνεται στο αμέσως επόμενο. Ως αποτέλεσμα, τα έντερα αποφράσσουν.

Οποιοσδήποτε τύπος εντερικής παρεμπόδισης είναι δύσκολο να διαγνωστεί στα μωρά, επειδή δεν μπορούν να περιγράψουν τα συμπτώματα τους. Για αυτό οι γονείς θα πρέπει να παρατηρούν τα παιδιά για οποιεσδήποτε αλλαγές και συμπτώματα θα μπορούσαν να υποδεικνύουν εντερική απόφραξη, όπως:

  • Διόγκωση της κοιλιάς
  • Πυρετό
  • Εμβρυϊκή στάση
  • Πολύ δυνατό κλάμα
  • Εμετό με κιτρινοπράσινο χρώμα
  • Κόπρανα που μοιάζουν σαν να έχουν αίμα
  • Υπερβολική υπνηλία
  • Κραυγές πόνου
  • Σημάδια αδυναμίας

Αν παρατηρήσετε αυτά τα συμπτώματα ή άλλες αλλαγές στο παιδί σας, αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια.

Επίσκεψη στο γιατρό

Πότε πρέπει να επισκεφθώ το γιατρό;

Επισκεφθείτε το γιατρό σας αν βιώνετε συμπτώματα εντερικής παρεμπόδισης, ειδικά αν έχετε υποβληθεί σε εγχείρηση στην κοιλιακή χώρα. Αν εμφανίζετε κοιλιακό φούσκωμα, έντονη δυσκοιλιότητα ή απώλεια όρεξης, αναζητήστε άμεση ιατρική φροντίδα.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η εντερική παρεμπόδιση;

Αρχικά, ο γιατρός θα εφαρμόσει η πίεση στην κοιλιακή χώρα για να την εξετάσει. Στη συνέχεια, θα ακροαστεί με ένα στηθοσκόπιο τυχόν ήχους. Η παρουσία σκληρής μάζας ή ιδιαίτερων ήχων (ειδικά σε παιδιά) μπορεί να καθορίσει πού βρίσκεται η απόφραξη.

Άλλες οι εξετάσεις περιλαμβάνουν:

  • Αξονική τομογραφία
  • Ακτινογραφία ακτίνων-Χ
  • Εξετάσεις αίματος, για πλήρες αιμοδιάγραμμα, έλεγχο ηπατικής και νεφρικής λειτουργίας και επίπεδα ηλεκτρολυτών
  • Κολονοσκόπηση (ένας ευέλικτος σωλήνας με ένα φακό στην άκρη χρησιμοποιείται από το γιατρό για την εξέταση του παχέος εντέρου)
  • Κλύσμα με σκιαγραφικό υγρό

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές της εντερικής παρεμπόδισης;

Η θεραπεία είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση επιπλοκών, όπως:

  • Αφυδάτωση
  • Νεφρική ανεπάρκεια
  • Διαταραχές ηλεκτρολυτών
  • Διάτρηση (τρύπα που δημιουργείται στα έντερα και οδηγεί σε λοίμωξη)

Αν η παρεμπόδιση αποτρέπει το αίμα από το να φτάσει σε συγκεκριμένα σημεία του λεπτού ή του παχέος εντέρου, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε:

  • Νέκρωση του ιστού
  • Μόλυνση
  • Εντερική διάτρηση
  • Σήψη
  • Πολλαπλή ανεπάρκεια οργάνων
  • Θάνατο

Σε άτομα με χρόνια παρεμπόδιση εξαιτίας στένωσης του εντέρου, ο γιατρός μπορεί να τοποθετήσει μία μεταλλική ενδοπρόθεση (stent) εντός του εντέρου χρησιμοποιώντας ένα μακρύ σωλήνα που καλείται ενδοσκόπιο. Το πλεγματοειδές stent βοηθά στο να παραμείνει ανοιχτό το έντερο. Η διαδικασία αυτή μπορεί να μη χρειαστεί τομή στην κοιλιακή χώρα και πραγματοποιείται συνήθως αν το άτομο δεν μπορεί να υποβληθεί στην τυπική χειρουργική επέμβαση.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η εντερική παρεμπόδιση;

Η θεραπεία εξαρτάται από τη θέση και τη σοβαρότητα της παρεμπόδισης. Σε καμία περίπτωση μην επιχειρήσετε να θεραπεύσετε την κατάσταση μόνοι σας στο σπίτι.

Σε περίπτωση μερικής παρεμπόδισης ή ειλεού, είναι δυνατή η αντιμετώπιση απλά μέσω ξεκούρασης του εντέρου και χορήγησης ενδοφλέβιων υγρών. Η ξεκούραση του εντέρου σημαίνει ότι δεν θα σας δίνεται τίποτα να φάτε ή θα σας δίνονται μόνο υγρά κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Αν η αιτία της παρεμπόδισης είναι γνωστή, ο γιατρός θα την αντιμετωπίσει επίσης.

Είναι πολύ σημαντική η αντιμετώπιση της αφυδάτωσης. Ο γιατρός θα σας χορηγήσει ενδοφλέβια υγρά για τη διόρθωση της ανισορροπίας των ηλεκτρολυτών και μπορεί να σας τοποθετήσει καθετήρα στην ουροδόχο κύστη για την αποβολή των ούρων.

Μπορεί ακόμη να χρειαστεί να σας εισάγει έναν ευέλικτο σωλήνα που θα περάσει από τη μύτη στο λαιμό, το στομάχι και τα έντερα για την ανακούφιση από:

  • Πίεση
  • Πρήξιμο
  • Εμετό

Αν το πρόβλημά σας οφείλεται σε ναρκωτικά αναλγητικά, ο γιατρός θα σας συνταγογραφήσει φάρμακα που μειώνουν την επίδρασή τους στο έντερο.

Θα χρειαστεί χειρουργική επέμβαση αν τα προαναφερθέντα μέτρα αποβούν αναποτελεσματικά ή αν τα συμπτώματα επιδεινωθούν. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται νοσοκομειακή νοσηλεία. Θα σας χορηγηθούν ενδοφλέβια υγρά, όχι μόνο για την ανακούφιση από την αφυδάτωση, αλλά και για την πρόληψη του σοκ κατά τη διάρκεια της εγχείρησης.

Μία σοβαρή επιπλοκή της εντερικής απόφραξης μπορεί να είναι η μόνιμη βλάβη στο έντερο. Αν αυτό συμβεί, ο χειρουργός θα πραγματοποιήσει χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του νεκρού ιστού και την επανένωση των δύο υγιών τμημάτων του εντέρου.

Παρόλο που τα συνταγογραφούμενα φάρμακα δεν μπορούν να θεραπεύσουν την ίδια την παρεμπόδιση, μπορούν να βοηθήσουν, για παράδειγμα, στη μείωση της ναυτίας. Παραδείγματα τέτοιων φαρμάκων περιλαμβάνουν:

  • Αναλγητικά
  • Αντιβιοτικά, για τη μείωση της μόλυνσης
  • Αντιεμετικά

Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να αγνοήσετε τα συμπτώματα μιας εντερικής παρεμπόδισης ή να προσπαθήσετε να αντιμετωπίσετε την πάθηση στο σπίτι.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση της εντερικής παρεμπόδισης;

Αν δεν αντιμετωπιστεί η εντερική παρεμπόδιση, μπορεί να προκαλέσει τη νέκρωση του πάσχοντος ιστού. Επίσης, μπορεί να οδηγήσει σε διάτρηση του εντέρου, σοβαρή λοίμωξη και σοκ.

Γενικά, η έκβαση της κατάστασης εξαρτάται από την αιτία της. Οι περισσότερες περιπτώσεις εντερικής παρεμπόδισης είναι αντιμετωπίσιμες. Ωστόσο, αιτίες, όπως ο καρκίνος, απαιτούν μακροχρόνια θεραπεία και παρακολούθηση.

+ 11 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Abdominal adhesions. (2013, September) niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/abdominal-adhesions

2. Ansari, P. (2007, September). Intestinal obstruction. Merck Manuals merckmanuals.com/home/print/digestive-disorders/gastrointestinal-emergencies/intestinal-obstruction.html

3. Bowel obstruction. (2016, June 6) cancer.gov/about-cancer/treatment/side-effects/constipation/GI-complications-pdq#section/_22

4. Intestinal obstruction. (n.d.) nicklauschildrens.org/gastrointestinal/intestinal-obstruction

5. Intestinal obstruction. (n.d.) nlm.nih.gov/medlineplus/intestinalobstruction.html

6. Large bowel (intestinal) obstruction. (2013, August 20) my.clevelandclinic.org/health/diseases_conditions/hic-large-bowel-intestinal-obstruction

7. Maung, A. A., Johnson, D. C., Piper, G. L., Barbosa, R. R., Rowell, S. E., Bokhari, F., … Kerwin, A. J. (2012, November). Small-bowel obstruction, evaluation and management of. The Journal of Trauma and Acute Care Surgery, 73(5), S362-S369 journals.lww.com/jtrauma/Fulltext/2012/11004/Evaluation_and_management_of_small_bowel.14.aspx

8. Mayo Clinic Staff. (2015, December 31). Intestinal obstruction: Overview mayoclinic.org/diseases-conditions/intestinal-obstruction/home/ovc-20168459

9. Pujahari, A. K. (2016, November). Decision making in bowel obstruction: A review. Journal of Clinical and Diagnostic Research: JCDR, 10(11), PE07-PE12 ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5198398

10. Sawai, R. S. (2012, December). Management of colonic obstruction: A review. Clinics in Colon and Rectal Surgery, 25(4), 200-203 ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3577614/

11. Tabibian, N., Swehli, E., Boyd, A., Umbreen, A., & Tabibian, J. H. (2017, March). Abdominal adhesions: A practical review of an often overlooked entity. Annals of Medicine and Surgery, 15, 9-13 ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5295619