Υπογοναδισμός

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες του υπογοναδισμού;

Οι αιτίες του πρωτοπαθούς υπογοναδισμού περιλαμβάνουν:

• Αυτοάνοσες διαταραχές, όπως η νόσος του Addison και ο υποπαραθυρεοειδισμός
• Γενετικές διαταραχές, όπως το σύνδρομο Τurner και το σύνδρομο Klinefelter
• Σοβαρές λοιμώξεις, ιδιαίτερα η παρωτίτιδα η οποία επηρεάζει τους όρχεις
• Ασθένειες του ήπατος και των νεφρών
• Κρυψορχία
• Αιμοχρωμάτωση, η οποία συμβαίνει όταν το σώμα απορροφά πολύ σίδηρο
• Έκθεση σε ακτινοβολία
• Χειρουργική επέμβαση στα αναπαραγωγικά όργανα

Ο δευτεροπαθής υπογοναδισμός μπορεί να οφείλεται σε:

• Γενετικές διαταραχές, όπως το σύνδρομο Κallmann (μη φυσιολογική ανάπτυξη του υποθαλάμου)
• Λοιμώξεις, συμπεριλαμβανομένου του HIV
• Διαταραχές της υπόφυσης
• Φλεγμονώδεις νόσους, όπως η σαρκοείδωση, η φυματίωση και η ιστιοκύττωση
• Παχυσαρκία
• Ταχεία απώλεια βάρους
• Διατροφικές ανεπάρκειες
• Χρήση στεροειδών ή οπιοειδών
• Χειρουργική επέμβαση στον εγκέφαλο
• Έκθεση σε ακτινοβολία
• Τραυματισμό της υπόφυσης ή του υποθαλάμου
• Όγκο μέσα ή κοντά στην υπόφυση

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα του υπογοναδισμού;

Τα συμπτώματα που μπορεί να εκδηλωθούν στις γυναίκες περιλαμβάνουν:

• Αμηνόρροια
• Αργή ή καθόλου ανάπτυξη του μαστικού ιστού
• Εξάψεις
• Απώλεια τριχοφυΐας στο σώμα
• Μειωμένη ή καθόλου σεξουαλική επιθυμία
• Γαλακτωδη έγκριση από τους μαστούς

Τα συμπτώματα που μπορεί να εκδηλωθούν στους άνδρες περιλαμβάνουν:

• Απώλεια της τριχοφυΐας στο σώμα
• Απώλεια μυών
• Μη φυσιολογική ανάπτυξη του στήθους
• Μειωμένη ανάπτυξη του πέους και των όρχεων
• Στυτική δυσλειτουργία
• Οστεοπόρωση
• Μειωμένη ή καθόλου σεξουαλική επιθυμία
• Υπογονιμότητα
• Κόπωση
• Εξάψεις
• Δυσκολία στη συγκέντρωση

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται ο υπογοναδισμός;

Ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση για να επιβεβαιώσει ότι η σεξουαλική σας ανάπτυξη είναι στο κατάλληλο επίπεδο για την ηλικία σας. Θα εξετάσει τη μυϊκή σας μάζα, την τριχοφυΐα στο σώμα και τα αναπαραγωγικά σας όργανα.

Έλεγχος ορμονών

Αν ο γιατρός πιστεύει ότι μπορεί να έχετε υπογοναδισμό, θα ελέγξει πρώτα τα επίπεδα των ορμονών του φύλου. Θα χρειαστεί να υποβληθείτε σε μία εξέταση αίματος για τον έλεγχο των επιπέδων της θυλακιοτρόπου (FSH) και της ωχρινοτρόπου ορμόνης (LH). Η υπόφυση παράγει αυτές τις αναπαραγωγικές ορμόνες.

Αν είστε γυναίκα, θα ελεγχθούν τα επίπεδα οιστρογόνων. Αν είστε άντρας, θα ελεγχθούν τα επίπεδα τεστοστερόνης. Αυτές οι εξετάσεις συνήθως πραγματοποιούνται το πρωί όταν τα επίπεδα των ορμονών βρίσκονται στην υψηλότερη συγκέντρωση. Αν είστε άντρας, ο γιατρός επίσης μπορεί να ζητήσει μία ανάλυση σπέρματος για την καταμέτρηση των σπερματοζωαρίων. Ο υπογοναδισμός μπορεί να μειώσει τον αριθμό των σπερματοζωαρίων σας.

Επιπλέον, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει περαιτέρω εξετάσεις αίματος για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και τον αποκλεισμό άλλων πιθανών αιτιών των συμπτωμάτων σας.

Τα επίπεδα σιδήρου μπορούν να επηρεάσουν τις ορμόνες του φύλου. Για αυτό το λόγο, ο γιατρός μπορεί να αναζητήσει υψηλά επίπεδα σιδήρου στο αίμα, κάτι το οποίο παρατηρείται τυπικά στην αιμοχρωμάτωση.

Ένας ακόμη έλεγχος ο οποίος μπορεί να ζητηθεί είναι ο έλεγχος των επιπέδων προλακτίνης. Η προλακτίνη είναι μία ορμόνη που προωθεί την ανάπτυξη του μαστικού ιστού και την παραγωγή γάλακτος στις γυναίκες, αλλά είναι παρούσα και στα δύο φύλα.

Ο γιατρός μπορεί ακόμη να ζητήσει έλεγχο των θυρεοειδικών ορμονών. Προβλήματα με το θυρεοειδή μπορεί να προκαλούν συμπτώματα παρόμοια με αυτά του υπογοναδισμού.

Απεικονιστικές τεχνικές

Οι απεικονιστικές τεχνικές μπορεί επίσης να είναι χρήσιμες στη διάγνωση. Ένα υπερηχογράφημα χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για τη δημιουργία εικόνων των ωοθηκών και τον έλεγχο τυχόν προβλημάτων, όπως κύστεις στις ωοθήκες και σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.

Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει επίσης αξονική ή μαγνητική τομογραφία για τον έλεγχο όγκου στην υπόφυση.

Θεραπεία

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για τον υπογοναδισμό;

Θεραπεία για το γυναικείο υπογοναδισμό

Αν είστε γυναίκα, η θεραπεία περιλαμβάνει την αύξηση της ποσότητας των γυναικείων ορμονών του φύλου.

Η θεραπεία πρώτης γραμμής θα είναι κατά πάσα πιθανότητα μία θεραπεία οιστρογόνων εάν έχετε υποβληθεί σε υστερεκτομή. Είτε με τη μορφή επιθέματος είτε με τη μορφή δισκίου, θα σας δοθεί συμπλήρωμα οιστρογόνων.

Επειδή τα αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου, θα σας δοθεί συνδυασμός οιστρογόνων και προγεστερόνης εάν δεν έχετε υποβληθεί σε υστερεκτομή. Η προγεστερόνη μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου αν λαμβάνετε οιστρογόνα.

Άλλες θεραπείες στοχεύουν συγκεκριμένα συμπτώματα. Αν, για παράδειγμα, έχετε μειωμένη σεξουαλική επιθυμία, μπορεί να λάβετε χαμηλές δόσεις τεστοστερόνης. Αν έχετε ανώμαλο έμμηνο κύκλο ή δυσκολία στη σύλληψη, μπορεί να σας χορηγηθούν ενέσεις της ανθρώπινης χοριακής γοναδοτροπίνης ή δισκία που περιέχουν την ορμόνη FSH, ώστε να πυροδοτηθεί η ωορρηξία.

Θεραπεία για τον ανδρικό υπογοναδισμό

Η τεστοστερόνη είναι η ανδρική ορμόνη του φύλου. Η θεραπεία αντικατάστασης τεστοστερόνης χρησιμοποιείται ευρέως για την αντιμετώπιση του ανδρικού υπογοναδισμού. Μπορείτε να λάβετε συμπληρώματα τεστοστερόνης μέσω:

• Ενέσεων
• Επιθέματος
• Gel
• Παστίλιας

Ενέσεις της εκλυτικής ορμόνης των γοναδοτροπινών (GNRH) μπορεί να πυροδοτήσουν την ήβη ή να αυξήσουν την παραγωγή σπέρματος.

Θεραπεία για τον υπογοναδισμό σε άντρες και γυναίκες

Η θεραπεία για άνδρες και γυναίκες είναι παρόμοια αν ο υπογοναδισμός οφείλεται σε όγκο στην υπόφυση. Η θεραπεία για τη συρρίκνωση ή την αφαίρεση του όγκου μπορεί να περιλαμβάνει:

• Ακτινοθεραπεία
• Φαρμακευτική αγωγή
• Χειρουργική επέμβαση

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση του υπογοναδισμού;

Εκτός και αν προκαλείται από μία αντιμετωπίσιμη κατάσταση, ο υπογοναδισμός είναι μία χρόνια πάθηση που απαιτεί δια βίου θεραπεία. Οι ορμόνες του φύλου θα μειωθούν αν σταματήσετε τη θεραπεία σας.

Αναζητήστε την κατάλληλη υποστήριξη μέσω ψυχοθεραπείας ή ομάδων υποστήριξης πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την ιατρική σας θεραπεία.