Λυγαριά (chaste tree): Πώς μπορεί να ωφελήσει τις γυναίκες;

Η λυγαριά ή αλλιώς chaste tree (Vitex agnus–castus) είναι ένας θάμνος που αναπτύσσεται κυρίως στις χώρες της Μεσογείου και της Ασίας. Έχει βιολετί άνθη και καρπούς και χρησιμοποιείται παραδοσιακά εδώ και 2.500 χρόνια για τη θεραπεία διάφορων γυναικολογικών παθήσεων. Οι αποξηραμένοι καρποί και τα φύλλα της λυγαριάς είναι τα μέρη του φυτού που χρησιμοποιούνται για τις ευεργετικές ιδιότητες τους, οι οποίες οφείλονται στα ιριδοειδή, τα φλαβονοειδή και τις προγεστίνες, που αυτά περιέχουν.

Τα τελευταία 50 χρόνια, ο αποξηραμένος καρπός της λυγαριάς χρησιμοποιείται ευρέως στην Ευρώπη για την αντιμετώπιση γυναικολογικών παθήσεων, όπως το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (PMS), η μαστωδυνία, οι ανωμαλίες του εμμήνου κύκλου και η στειρότητα.

Ποια είναι τα πιθανά οφέλη της λυγαριάς;

• Βοηθά στην πρόληψη των συμπτωμάτων του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου (PMS)

Σε κλινικές δοκιμές, η λυγαριά φάνηκε να δρα ευεργετικά στη περίπτωση του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου (PMS), μειώνοντας ορισμένα ήπια αλλά και πιο έντονα συμπτώματα, όπως ο πόνος και η ευαισθησία στο στήθος, το οίδημα, η δυσκοιλιότητα, η ευεξαπτότητα, η καταθλιπτική διάθεση, η νευρικότητα και ο πονοκέφαλος.

• Συμβάλει στην αντιμετώπιση προβλημάτων γονιμότητας

Τα φλαβονοειδή που περιέχει η λυγαριά φαίνεται πως έχουν την ικανότητα να ρυθμίζουν τα επίπεδα διαφόρων ορμονών, όπως η προλακτίνη και η προγεστερόνη, οι οποίες συνδέονται με τη γονιμότητα.

Συγκεκριμένα, τα υπερβολικά αυξημένα επίπεδα προλακτίνης σε γυναίκες με μικρή ωχρινική φάση είναι μια από τις αιτίες μειωμένης γονιμότητας. Διάφορες ενώσεις που περιέχει η λυγαριά φαίνεται να δρουν ευεργετικά μέσω ρύθμισης της απελευθέρωσης προλακτίνης από την υπόφυση, η οποία εμπλέκεται τόσο στην εγκυμοσύνη όσο και στην παραγωγή μητρικού γάλακτος.

Επιπλέον, η λυγαριά έχει παρουσιάσει θετικά αποτελέσματα σε κλινικές μελέτες, όπου φαίνεται να αυξάνει τα επίπεδα της προγεστερόνης στο σώμα των γυναικών και να επαναφέρει στα φυσιολογικά την ωχρινοτρόπο ορμόνη (LH), με αποτέλεσμα να βοηθά στην επιμήκυνση της ωχρινικής φάσης και πιθανότατα την επίτευξη της εγκυμοσύνης.

• Ανακουφίζει από συμπτώματα της εμμηνόπαυσης

Η ικανότητα της λυγαριάς να εξισορροπεί τα επίπεδα ορισμένων ορμονών μπορεί να συμβάλει στην ανακούφιση από διάφορα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει πως η χρήση προϊόντων που περιλαμβάνουν λυγαριά, βοηθάει στη βελτίωση συμπτωμάτων, όπως οι νυχτερινές εφιδρώσεις και τα προβλήματα ύπνου σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Ωστόσο, δεν είναι γνωστό αν η ευεργετική αυτή δράση οφείλεται αποκλειστικά στη λυγαριά, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να διεξαχθούν σαφή αποτελέσματα.

Ποιες είναι οι πιθανές παρενέργειες από τη χρήση λυγαριάς;

Η χρήση της λυγαριάς δεν προκαλεί σοβαρές παρενέργειες και σε φυσιολογικές δόσεις θεωρείται ασφαλής. Ωστόσο, σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν ήπιες παρενέργειες, όπως η ναυτία, η διάρροια, ο πονοκέφαλος, ο κνησμός και διάφορες γαστρεντερικές διαταραχές.

Ποια άτομα πρέπει να αποφεύγουν τη χρήση λυγαριάς;

Γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού δεν πρέπει να χρησιμοποιούν τη λυγαριά, λόγω μη επαρκών στοιχείων για την ασφάλειά της σε αυτές τις περιπτώσεις.

Επιπλέον, άτομα που πάσχουν από κάποιο ορμονοευαίσθητο είδος καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, του τραχήλου της μήτρας ή των ωοθηκών πρέπει να αποφεύγουν τη χρήση φυτικών σκευασμάτων λυγαριάς.

Τέλος, άτομα που λαμβάνουν φάρμακα, όπως τα αντισυλληπτικά, φάρμακα για τη θεραπεία της νόσου του Parkinson και της ψύχωσης, πρέπει να επικοινωνήσουν με τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης πριν από τη χρήση λυγαριάς για φαρμακευτικούς σκοπούς, καθώς είναι πιθανή η αλληλεπίδραση μεταξύ τους.