Χρήση αντισυλληπτικών: Είναι αναστρέψιμος ο κίνδυνος θρόμβωσης αίματος;

Μια από τις πιο δημοφιλείς μορφές αντισύλληψης, είναι τα συνδυαστικά ορμονικά αντισυλληπτικά χάπια, τα οποία, παρόλο που είναι ασφαλή σε γενικές γραμμές, θεωρούνται από πολλούς επικίνδυνα ως αιτία θρόμβωσης.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο κίνδυνος εμφάνισης θρόμβων αίματος από τη λήψη αντισυλληπτικών χαπιών είναι χαμηλός, αλλά δεν είναι μηδενικός. Ο κίνδυνος αυτός τείνει να αυξάνεται από διάφορους παράγοντες, όπως ο τύπος του αντισυλληπτικού χαπιού που χρησιμοποιείται και το χρονικό διάστημα κατά το οποίο χρησιμοποιούνται τα αντισυλληπτικά χάπια.

Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα, διαπίστωσε ότι όταν η λήψη ενός αντισυλληπτικού χαπιού σταματήσει, ο κίνδυνος εμφάνισης θρόμβων αίματος μειώνεται πολύ νωρίτερα από ότι είναι θεωρητικά αναμενόμενο.

Διαβάστε επίσης: Αυτές είναι οι 10 πιο κοινές παρενέργειες του αντισυλληπτικού χαπιού!

Πόσο επικίνδυνη είναι η λήψη αντισυλληπτικών χαπιών σε ότι αφορά τους θρόμβους αίματος;

Σύμφωνα με τον Marc Blondon, καθηγητή των Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων της Γενεύης και της Ιατρικής Σχολής της Ελβετίας, υπάρχουν πολλές επιλογές αντισυλληπτικών χαπιών, που περιέχουν μια ορμόνη που ονομάζεται οιστρογόνο, η οποία αποδεδειγμένα αυξάνει τον κίνδυνο θρόμβων αίματος κατά τρεις φορές.

Παρόλο που οι ερευνητές της παρούσας μελέτης γνώριζαν από πριν την σχέση που έχουν τα ορμονικά αντισυλληπτικά με τον κίνδυνο εμφάνισης θρόμβων στο αίμα, αυτό που δεν ήταν τόσο ξεκάθαρο ήταν ο χρόνος που παραμένει αυτός ο κίνδυνος, μετά την διακοπή των αντισυλληπτικών χαπιών. Για να δώσουν απάντηση σε αυτό το ερώτημα, ο Blondon και η ομάδα του, εξέτασαν μια ομάδα γυναικών που θα σταματούσαν να παίρνουν αντισυλληπτικά χάπια.

Τρεις μήνες μετά τη διακοπή των αντισυλληπτικών χαπιών, οι γυναίκες κλήθηκαν να κάνουν εξετάσεις αίματος για να διαπιστωθεί αν υπήρξε αλλαγή στον κίνδυνο που διέτρεχαν να εμφανίσουν θρόμβους αίματος. Μετά την ανάλυση των δεδομένων τους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο εν λόγω κίνδυνος μειώθηκε σε διάστημα δύο με τεσσάρων εβδομάδων από τη στιγμή της διακοπής των αντισυλληπτικών χαπιών.

Ο κίνδυνος θρόμβωσης, ωστόσο, εξαρτάται από διάφορους παράγοντες και όχι μόνο από τη λήψη αντισυλληπτικών. Μερικοί από τους εν λόγω παράγοντες δεν μπορούν να αλλάξουν, όπως για παράδειγμα τα γονίδια μιας γυναίκας, ενώ άλλοι παράγοντες μπορούν να αλλάξουν. Η λήψη αντισυλληπτικών, με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης, ανήκει στη δεύτερη ομάδα. Δηλαδή στην ομάδα των παραγόντων που μπορούν να τροποποιηθούν και αυτό γιατί σύμφωνα με τον Blondon, ο κίνδυνος θρόμβωσης μειώνεται γρήγορα μετά τη διακοπή των αντισυλληπτικών χαπιών και συγκεκριμένα μειώνεται κατά 80% τις πρώτες δύο εβδομάδες και κατά 85% έως και 90% σε διάστημα τεσσάρων εβδομάδων μετά τη διακοπή των χαπιών.

Τα ευρήματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι ο κίνδυνος εμφάνισης θρόμβων στο αίμα που σχετίζεται με τα αντισυλληπτικά χάπια είναι προσωρινός και διαρκεί μόνο όσο η γυναίκα παίρνει τα χάπια και για δύο με τέσσερις εβδομάδες αργότερα, κατά τις οποίες μειώνεται δραματικά. Με βάση αυτό, η λήψη αντισυλληπτικών χαπιών δεν είναι καθόλου επικίνδυνη για τις γυναίκες που αποφασίζουν να τα χρησιμοποιήσουν. 

Διαβάστε επίσης: Αντισυλληπτικά χάπια: Μάθε τα υπέρ και τα κατά τους

Γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι γυναίκες τον κίνδυνο που ενέχουν τα αντισυλληπτικά χάπια σε ότι αφορά τους θρόμβους αίματος;

Το να είναι ενημερωμένες οι γυναίκες για τη σχέση που έχουν τα αντισυλληπτικά χάπια με τον κίνδυνο θρόμβωσης, είναι πολύ σημαντικό, διότι αυτό θα παίξει σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις που παίρνουν σχετικά με την υγεία τους. Για παράδειγμα, μια γυναίκα που έχει ιστορικό θρόμβων αίματος, θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει να σταματήσει τη χρήση αντισυλληπτικών χαπιών ή να αποφασίσει να μην πάρει καθόλου αντισυλληπτικά, γνωρίζοντας ότι υπάρχει ενδεχόμενο να σχηματίζει ξανά θρόμβωση.

Επιπρόσθετα, για τις γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά και σκοπεύουν να υποβληθούν σε κάποια χειρουργική επέμβαση, συνιστάται η διακοπή τους, για να μειωθεί περεταίρω ο κίνδυνος θρόμβωσης κατά την ανάρρωση, ο οποίος είναι έτσι και αλλιώς αυξημένος λόγω της ακινησίας που συνοδεύει τις χειρουργικές επεμβάσεις.

Σύμφωνα με τον Blondon, παρόλο που ήταν γνωστή η σχέση μεταξύ αντισυλληπτικών και θρόμβων αίματος, η παρούσα μελέτη είναι πολύ σημαντική διότι φέρνει στο φως, μέχρι στιγμής άγνωστα στοιχεία, για τον χρόνο που χρειάζεται για να μειωθεί αυτός ο κίνδυνος, καθιστώντας πολλές αποφάσεις πιο εύκολες (όπως για παράδειγμα το χρονικό διάστημα της διακοπής τους πριν από μια επέμβαση), μειώνοντας ταυτόχρονα την ανησυχία πολλών γυναικών.

Διαβάστε επίσης: Αντισύλληψη και καρκίνος του μαστού: Ποια είναι η σχέση μεταξύ τους;

Ποιες γυναίκες κινδυνεύουν περισσότερο να αναπτύξουν θρόμβους αίματος;

Οι γυναίκες που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν θρόμβους στο αίμα τους όταν λαμβάνουν αντισυλληπτικά χάπια είναι εκείνες με θρομβοφιλία, σύμφωνα με τον Monte Swarup, γυναικολόγο στο Chandler της Αριζόνα.

Παρόλα αυτά, υπάρχουν και άλλες ομάδες ατόμων που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο θρόμβωσης όπως:

• Άτομα με ιστορικό θρόμβων αίματος
• Άτομα με θρομβοφλεβίτιδα
• Άτομα με μη ελεγχόμενη υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση)
• Γυναίκες που έχουν ή είχαν καρκίνο του μαστού
• Όσες ταλαιπωρούνται από ημικρανίες
• Γυναίκες με ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου
• Όσες που έχουν υποστεί προηγουμένως καρδιακή προσβολή
• Γυναίκες με αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ο Λύκος

Σημειώνεται ότι άλλες μελέτες που έχουν εξετάσει τα ποσοστά θρόμβωσης ανάμεσα σε γυναίκες που λαμβάναν αντισυλληπτικά χάπια, έχουν διαπιστώσει ότι αυξημένο κίνδυνο διατρέχουν και όσες είναι παχύσαρκες.

Άλλοι παράγοντες που αυξάνουν γενικά τον κίνδυνο θρόμβωσης είναι:

• Εγκυμοσύνη
• Κάπνισμα
• Ακινησία
• Καρκίνος

Διαβάστε επίσης: Θρόμβοι στο πόδι: Πώς να τους προλάβουμε!

Αυξάνουν όλα τα αντισυλληπτικά τον κίνδυνο θρόμβων αίματος;

Μελέτες, ανάμεσά τους και η παρούσα, έχουν διαπιστώσει ότι ορισμένες μέθοδοι αντισύλληψης αυξάνουν περισσότερο τον κίνδυνο θρόμβωσης συγκριτικά με άλλες. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι:

• Ο κίνδυνος θρόμβωσης είναι μεγαλύτερος με μεθόδους που περιέχουν οιστρογόνα
• Ο κίνδυνος θρόμβωσης είναι μεγαλύτερος με μεθόδους όπως οι δακτύλιοι και τα έμπλαστρα, παρά με τα αντισυλληπτικά χάπια
• Οι ενδομήτριες συσκευές δεν ενέχουν κίνδυνο θρόμβωσης
• Τα αντισυλληπτικά χάπια μόνο με προγεστίνη, αυτά δηλαδή που δεν περιέχουν οιστρογόνα, δεν ενέχουν κίνδυνο θρόμβων αίματος

Διαβάστε επίσης: Αντισυλληπτικά μόνο με προγεστίνη: Όλα όσα πρέπει να ξέρετε

Πώς μπορεί να μειωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης θρόμβων στο αίμα;

Όπως είπαμε και νωρίτερα σε αυτό το άρθρο, υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης θρόμβων στο αίμα, που δεν είναι τροποποιήσιμοι, δηλαδή δεν μπορούν να αλλάξουν, όπως μια κληρονομική διαταραχή της πήξης του αίματος ή μια πάθηση που προκαλεί θρόμβους και άλλοι παράγοντες που είναι τροποποιήσιμοι, που μπορούν δηλαδή να αλλάξουν μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο.

Για να μειώσετε τον κίνδυνο θρόμβωσης ακολουθήστε τις πιο κάτω συμβουλές:

• Κάντε προληπτικούς ελέγχους για καρκίνο
• Κάντε ετήσιες γενικές εξετάσεις
• Διατηρήστε το βάρος σας σε φυσιολογικά επίπεδα (ΔΜΣ κάτω από 30)
• Μην καπνίζετε. Συμβουλευτείτε έναν ειδικό για τρόπους διακοπής του καπνίσματος
• Διατηρήστε το σώμα σας ενυδατωμένο, καταναλώνοντας τουλάχιστον 8 ποτήρια νερό την ημέρα
• Μιλήστε με τον γιατρό σας για εναλλακτικές αντισυλληπτικές μεθόδους που δεν περιέχουν οιστρογόνα
• Ακολουθήστε ένα δραστήριο τρόπο ζωής. Φροντίστε να ασκήστε τακτικά (τουλάχιστον 150 λεπτά άσκησης την εβδομάδα) ή τουλάχιστον να μετακινείτε αρκετές φορές το σώμα σας κατά τη διάρκεια της μέρας, αν η δουλειά σας είναι καθιστική.

Διαβάστε επίσης: Θρόμβος αίματος: Ποια είναι τα συμπτώματά του;