Τι είναι η περιεμμηνόπαυση και η εμμηνόπαυση;

Η εμμηνόπαυση είναι το μόνιμο τέλος του εμμηνορροϊκού κύκλου μιας γυναίκας, που σηματοδοτείται από την έλλειψη περιόδου για ένα συνεχόμενο χρόνο.

Η διαδικασία της εμμηνόπαυσης δεν συμβαίνει σε μια νύχτα, αντίθετα, προκύπτει μακροπρόθεσμα και σταδιακά. Σε αυτό το χρονικό διάστημα, οι ωοθήκες σταματούν να παράγουν οιστρογόνα και προγεστερόνη (οι ορμόνες που είναι απαραίτητες για την σύλληψη ενός μωρού) και να απελευθερώνουν ωάρια. 

Παρόλο που η εμμηνόπαυση εμφανίζεται συνήθως γύρω στα 48-50, η ακριβής ηλικία ποικίλει ανάλογα με τη γενετική της γυναίκας, τις ιατρικές καταστάσεις που την χαρακτηρίζουν και παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής της. (Πώς επηρεάζει η εμμηνόπαυση το στήθος; Τι μπορείτε να κάνετε;)

Τόσο η περιεμμηνόπαυση, όσο και η εμμηνόπαυση, αποτελούν μέρος της ίδιας μεταβατικής περιόδου που σηματοδοτεί το τέλος του αναπαραγωγικού κύκλου, αλλά πρακτικά αντιπροσωπεύουν δύο διαφορετικά στάδια:

• Η περιεμμηνόπαυση είναι το στάδιο που οδηγεί στην εμμηνόπαυση: Είναι η περίοδος κατά την οποία οι ωοθήκες μειώνουν σταδιακά τα επίπεδα των ορμονών που παράγουν και τον αριθμό των ωαρίων που απελευθερώνουν. Αυτή η μειωμένη λειτουργία των ωοθηκών ξεκινά γύρω στα 40 και διαρκεί μερικούς μήνες ή μερικά χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της μετάβασης, τα συμπτώματα που προκαλούνται είναι ακανόνιστες περίοδοι, εξάψεις, εναλλαγές της διάθεσης, κολπική ξηρότητα, κόπωση και δυσκολία στον ύπνο. (Πώς να απαλύνετε τα συμπτώματα της περιεμμηνόπαυσης;)
• Η εμμηνόπαυση είναι το χρονικό σημείο κατά το οποίο η έμμηνος ρύση σταματά οριστικά: Σε αυτό το στάδιο, οι ωοθήκες σταματούν να παράγουν ορμόνες και να απελευθερώνουν ωάρια. Η μέση ηλικία της εμμηνόπαυσης είναι τα 52 έτη, αν και μερικές γυναίκες εμφανίζουν νωρίτερα πρόωρη εμμηνόπαυση ή ιατρική εμμηνόπαυση (όταν οι ωοθήκες αφαιρούνται χειρουργικά ή καταστρέφονται από ιατρικές θεραπείες) (Πώς βιώνουν οι γυναίκες την πρώιμη εμμηνόπαυση;)

Μπορεί η εμμηνόπαυση να αναστραφεί;

Αυστηρά μιλώντας, η εμμηνόπαυση είναι μια διαδικασία που δεν μπορεί να αντιστραφεί φυσικά. Θεωρείται ότι είναι το τέλος του αναπαραγωγικού κύκλου μιας γυναίκας, που σημαίνει ότι δεν έχει πλέον τη δυνατότητα να μείνει έγκυος.

Με βάση αυτό, τα τελευταία χρόνια, οι ερευνητές έχουν εξετάσει θεραπείες που θα μπορούσαν ενδεχομένως να αναστρέψουν την εμμηνόπαυση προσωρινά. Αυτό θα μπορούσε να προσφέρει σε μια γυναίκα εναλλακτικές επιλογές να μείνει έγκυος σε αυτό το σημείο της ζωής της. Ωστόσο, απαιτείται πολύ περισσότερη έρευνα για να μπορέσει η επιστήμη να επιβεβαιώσει την ευρεία αποτελεσματικότητα των θεραπειών που προάγουν την αναστροφή της εμμηνόπαυσης. (5 τρόποι να αντιμετωπίσετε το άγχος της εμμηνόπαυσης)

Ποιες θεραπείες μπορούν να αναστρέψουν την εμμηνόπαυση;

Οι ερευνητές, μελετούν τις δυνατότητες προσωρινής αποκατάστασης της ωορρηξίας, σε γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση ή σε γυναίκες που πλησιάζουν ή έχουν φτάσει στην εμμηνόπαυση. Θεωρητικά, αυτές οι θεραπείες θα μπορούσαν να επιτρέψουν στις γυναίκες που έχουν φτάσει στην περιεμμηνόπαυση ή την εμμηνόπαυση να μείνουν έγκυες μέσω φυσικής σύλληψης ή με πρόσθετη υποστήριξη γονιμότητας. Μερικές από τις εν λόγω θεραπείες περιλαμβάνουν:

1. Ενέσεις πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια (PRP)

Μια σημαντική πειραματική θεραπεία που μελετάται είναι η χρήση ενέσεων πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια (PRP), για την επαναδιέγερση του αναπαραγωγικού συστήματος.

Η συγκεκριμένη θεραπεία περιλαμβάνει την έγχυση πλάσματος PRP μέσω ένεσης στις ωοθήκες, το οποίο είναι συμπυκνωμένο διάλυμα αιμοπεταλίων που προέρχεται από το αίμα της ίδιας της γυναίκας. (Ποιες αλλαγές μπορεί να βιώσει μια γυναίκα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;)

Με βάση την αναφερόμενη ικανότητα του PRP να βοηθά στην επούλωση τραυματισμών ή βλαβών του σώματος, ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν ότι οι ενέσεις PRP μπορούν να διεγείρουν τις ωοθήκες και να αναστρέψουν την εμμηνόπαυση, τουλάχιστον για ένα χρονικό διάστημα. (Εναλλακτικές θεραπείες πριν από την αντικατάσταση γόνατος: Ποιες είναι επιβλαβείς και ποιες αξιόπιστες;)

Ομάδες ερευνητών έχουν δοκιμάσει τη χρήση ενέσεων PRP σε γυναίκες με πρώιμη εμμηνόπαυση, περιεμμηνόπαυση και εμμηνόπαυση, που ενδιαφέρονται να διερευνήσουν τις αναπαραγωγικές τους επιλογές. Σε δύο από αυτές τις μελέτες, πολλές από τις συμμετέχουσες παρουσίασαν αποκατάσταση της εμμήνου ρύσεως τους και μερικές που είχαν χαμηλή ωοθηκική εφεδρεία μπόρεσαν να υποβληθούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) ανάκτησης ωαρίων και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να μείνουν έγκυες.

Τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα αυτών των μελετών δεν είναι ακόμη διαθέσιμα και απαιτούνται πιο συγκεκριμένα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα της αναζωογόνησης των ωοθηκών.

2. Μελατονίνη

Μια άλλη θεραπεία που έχει διερευνηθεί είναι η χρήση μελατονίνης. Γνωστή ως η ορμόνη του ύπνου, η μελατονίνη είναι μια φυσική χημική ουσία που λέει στο σώμα πότε να κοιμηθεί και πότε να ξυπνήσει. Επειδή η μελατονίνη επηρεάζεται από ορμόνες όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη, επηρεάζεται και από τις ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν στην εμμηνόπαυση. Η μελατονίνη είναι επίσης σημαντική για την ανάπτυξη του εμβρύου και τα χαμηλά της επίπεδα έχουν συνδεθεί με τη στειρότητα.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η λήψη συμπληρωμάτων μελατονίνης, μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία του θυρεοειδούς και τα επίπεδα ορισμένων ορμονών που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση. Απαιτούνται, ωστόσο, πρόσθετες μελέτες, αλλά με βάση τα υπάρχοντα αποτελέσματα, πιστεύεται από μερικούς επιστήμονες ότι η μελατονίνη θα μπορούσε να είναι μια φυσική επιλογή θεραπείας για την καθυστέρηση της εμμηνόπαυσης.

Ποιους κινδύνους εγκυμονούν οι θεραπείες αναστροφής της εμμηνόπαυσης;

Όπως συμβαίνει με κάθε ιατρική θεραπεία, υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι και από τις θεραπείες αναστροφής της εμμηνόπαυσης, που η κάθε γυναίκα πρέπει να σταθμίσει έναντι των οφελών τους, πριν πάρει την απόφαση να τις δοκιμάσει.

Για την αναζωογόνηση των ωοθηκών, υπάρχει η πιθανότητα παρενεργειών μετά από τις ενέσεις PRP, όπως:

• Πόνος
• Φλεγμονή
• Τραυματισμός ιστού
• Μόλυνση

Επιπλέον, οι εγκυμοσύνες κατά την εμμηνόπαυση ενέχουν περισσότερους σχετικούς κινδύνους λόγω της πιθανότητας για ωάρια χαμηλότερης ποιότητας, μεταβλητές ορμόνες και αλλαγές στη μήτρα, που ενδεχομένως να μην μπορούν να υποστηρίξουν μια επιτυχημένη εγκυμοσύνη. (Εγκυμοσύνη μετά τα 40: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε)

Η μελατονίνη, από την άλλη, μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλα φάρμακα και μερικές γυναίκες εμφανίζουν παρενέργειες όπως ζάλη, υπνηλία, πονοκέφαλος και ναυτία.