Ένας μη καρκινικός όγκος του εγκεφάλου είναι ένα σύμπλεγμα μη φυσιολογικών κυττάρων στον εγκέφαλο. Οι περισσότεροι μη καρκινικοί όγκοι αναπτύσσονται αργά και δεν εξαπλώνονται σε άλλα μέρη του σώματος, όπως συμβαίνει με τους καρκινικούς όγκους. Οι γιατροί ονομάζουν αυτούς τους όγκους καλοήθεις.

Υπάρχουν πολλά είδη μη καρκινικών όγκων, με το καθένα από αυτά να επηρεάζει διαφορετικό τύπο εγκεφαλικών κυττάρων. Παρόλο που δεν είναι καρκινικοί αυτοί οι όγκοι, είναι πολύ σημαντικό να παρακολουθούνται από τον γιατρό, καθώς, σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορούν να γίνουν καρκινικοί. (Τι μας κάνει να ξεχνάμε; Οι διαφορετικές αιτίες της απώλειας μνήμης)

Ποιοι είναι οι πιο κοινοί τύποι μη καρκινικών όγκων του εγκεφάλου;

1. Μηνιγγίωμα

Το μηνιγγίωμα είναι το πιο κοινό είδος όγκου του εγκεφάλου, καλύπτοντας περίπου το ένα τρίτο των μη καρκινικών τύπων.

Τα μηνιγγιώματα ξεκινούν από τις μήνιγγες, δηλαδή το προστατευτικό κάλυμμα γύρω από τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Πρόκειται για όγκους που επηρεάζουν περισσότερο τις γυναίκες παρά τους άνδρες, αλλά γενικότερα, τα άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο είναι όσοι εκτίθενται σε υψηλές δόσεις ακτινοβολίας και τα άτομα με τη γενετική νόσο νευροϊνωμάτωση τύπου 1 (NF1) ή τύπου 2 (NF2). (Διαβήτης και εγκεφαλικό: Η κατανάλωση τσαγιού μειώνει τον κίνδυνο;)

Τα περισσότερα μηνιγγιώματα δεν προκαλούν συμπτώματα μέχρι να μεγαλώσουν, όταν όμως προκαλέσουν, αυτά περιλαμβάνουν:

• Πονοκέφαλο
• Επιληπτικές κρίσεις
• Ναυτία ή έμετο
• Αλλαγές προσωπικότητας
• Σύγχυση
• Προβλήματα όρασης
• Προβλήματα ομιλίας
• Απώλεια ακοής
• Μυϊκή αδυναμία

2. Αδενώματα υπόφυσης

Τα αδενώματα της υπόφυσης, ξεκινούν από την υπόφυση, η οποία βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου και παράγει ορμόνες. Η υπόφυση, κατευθύνει, επίσης, και άλλους αδένες του σώματος να παράγουν ορμόνες.

Τα αδενώματα της υπόφυσης είναι κοινά. Έως 1 στους 5 ενήλικες έχουν μικροσκοπικούς όγκους στην υπόφυσή τους. Οι περισσότεροι από αυτούς ωστόσο, δεν αναπτύσσονται ποτέ, ούτε προκαλούν προβλήματα. (Καρκίνωμα: Ποιοι οι τύποι του και πώς προκύπτει;)

Τα εν λόγω αδενώματα επηρεάζουν περισσότερο τις γυναίκες παρά τους άνδρες. Παρόλο που οποιοσδήποτε μπορεί να αναπτύξει αυτούς τους όγκους, τα άτομα με την κληρονομική νόσο πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας τύπου 1 (MEN1), διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο.

Ορισμένα αδενώματα της υπόφυσης παράγουν ορμόνες και ονομάζονται λειτουργικοί όγκοι. Τα συμπτώματα που προκαλούν εξαρτώνται από το αν παράγουν ορμόνες και ποιες είναι αυτές. Συγκεκριμένα:

• Προλακτίνη: Στις γυναίκες προκαλεί ακανόνιστη περίοδο ή απώλεια περιόδου και στους άνδρες μεγέθυνση μαστού.
• Αδρενοκορτικοτροπική ορμόνη (ACTH): Προκαλεί συμπτώματα της νόσου του Cushing, όπως αύξηση βάρους, εύκολους μώλωπες και αδυναμία.
• Θυρεοειδοτρόπος ορμόνη (TSH): Προκαλεί συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού, όπως απώλεια βάρους, νευρικότητα και εφίδρωση.

Άλλα συμπτώματα που προκαλούν τα αδενώματα της υπόφυσης περιλαμβάνουν:

• Πονοκέφαλο
• Απώλεια όρασης ή διπλή όραση
• Απώλεια σεξουαλικής επιθυμίας
• Αλλαγές στη συμπεριφορά
• Ακούσια αύξηση βάρους

3. Αιμαγγειοβλαστώματα

Τα αιμαγγειοβλαστώματα ξεκινούν από τα αιμοφόρα αγγεία και μπορούν να σχηματιστούν στον εγκέφαλο, το νωτιαίο μυελό ή στο πίσω μέρος του ματιού. Οι εν λόγω όγκοι επηρεάζουν συνήθως άτομα με τη γενετική νόσο Von Hippel-Lindau. (10 τροφές που τονώνουν τη λειτουργία του εγκεφάλου!)

Τα συμπτώματα των αιμαγγειοβλαστωμάτων είναι τα ακόλουθα:

• Μούδιασμα ή αδυναμία στα χέρια ή τα πόδια
• Πονοκέφαλος
• Ναυτία και έμετος
• Ζάλη
• Προβλήματα ισορροπίας και περπατήματος
• Απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου

4. Κρανιοφαρυγγιώματα

Τα κρανιοφαρυγγιώματα ξεκινούν από τα κύτταρα που υπάρχουν στη βάση του εγκεφάλου κοντά στην υπόφυση. Οι εν λόγω όγκοι αποτελούνται από συμπαγή μέρη και θύλακες γεμάτους με υγρό, που ονομάζονται κύστεις και είναι πιο συχνοί σε παιδιά 5 – 14 ετών και σε ενήλικες άνω των 45 ετών. (Καρκίνος: Πώς θα μειώσετε τον κίνδυνο ανάπτυξής του;)

Καθώς το κρανιοφαρυγγίωμα μεγαλώνει, μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα, όπως:

• Παχυσαρκία ή αύξηση βάρους
• Έντονη δίψα
• Συχνοουρία
• Επιβράδυνση της ανάπτυξης
• Καθυστερημένη εφηβεία
• Κόπωση
• Πονοκέφαλος
• Σύγχυση
• Αλλαγές στην όραση
• Αλλαγές προσωπικότητας
• Ναυτία και έμετος
• Κακή ισορροπία και δυσκολία στο περπάτημα

5. Γλοιώματα

Τα γλοιώματα αναπτύσσονται στα νευρογλοιακά κύτταρα, τα οποία περιβάλλουν και υποστηρίζουν τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Οι εν λόγω όγκοι επηρεάζουν τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες, αλλά είναι πιο κοινοί στους ενήλικες. Οι άνδρες ωστόσο, είναι ελαφρώς πιο πιθανό να εμφανίσουν γλοίωμα, συγκριτικά με τις γυναίκες.

Τα γλοιώματα εμφανίζονται σε διαφορετικούς βαθμούς, με βάση το πόσο μοιάζουν με τα φυσιολογικά κύτταρα και πόσο γρήγορα αναπτύσσονται. (Το γλοίωμα επηρεάζει τους γειτονικούς νευρώνες και επιταχύνει την ανάπτυξη του όγκου)