Το φάρμακο GLP-1 της παχυσαρκίας μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου!

Η παχυσαρκία και το υπερβολικό σωματικό βάρος (Δείκτης μάζας σώματος 30 και περισσότερο) έχουν συνδεθεί από πολλές μελέτες με αυξημένο κίνδυνο τουλάχιστον δεκατριών τύπων καρκίνου, ανάμεσά τους ο καρκίνος των νεφρών, ο καρκίνος του παχέος εντέρου. ο καρκίνος του μαστού και του ενδομητρίου.

Χιλιάδες διαγνώσεις καρκίνου που σχετίζονται με την παχυσαρκία και ξεπερνούν το εκατομμύριο, λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο σε παγκόσμιο επίπεδο. Μάλιστα, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι τα επόμενα χρόνια η παχυσαρκία θα παρουσιάσει έξαρση και κατά συνέπεια ο καρκίνος θα επηρεάσει πολύ περισσότερο τον νεότερο πληθυσμό.

Υπάρχουν όμως φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας, όπως οι αγωνιστές GLP-1 (εμπορικές μάρκες Wegovy και Zepbound) που είναι πολλά υποσχόμενα για την απώλεια βάρους και τη μείωση του κινδύνου της καρδιακής νόσου. Θα μπορούσαν άραγε αυτά τα φάρμακα να μειώσουν και τον κίνδυνο καρκίνου που σχετίζεται με την παχυσαρκία; Πάμε πιο κάτω να δούμε τι απαντούν οι ειδικοί.

Διαβάστε επίσης: Παιδική παχυσαρκία: Τι επιπτώσεις έχει στην υγεία ενός παιδιού;

Πώς συνδέεται η παχυσαρκία με τον καρκίνο;

Σύμφωνα με την Amanda Velazquez,  διευθύντρια ιατρικής παχυσαρκίας στο Cedars -Sinai στο Λος Άντζελες, η παχυσαρκία είναι μια πολύπλοκη νόσος, που προκαλεί φλεγμονή σε κυτταρικό επίπεδο. Είναι συγκεκριμένα αποτέλεσμα της γενετικής μας σε συνδυασμό με το περιβάλλον που ζούμε, παράγοντες οι οποίοι μαζί οδηγούν σε αυξημένο κίνδυνο καρκίνου.

Η χρόνια φλεγμονή, σημείωσε, μπορεί να εξηγήσει τον λόγο που η παχυσαρκία συνδέεται με τον καρκίνο. Συγκεκριμένα, όσο τα λιποκύτταρα του σώματος αυξάνονται και πολλαπλασιάζονται, η χρόνια φλεγμονή που τα χαρακτηρίζει, οδηγεί στη δυσλειτουργικότητά τους και στη δυσλειτουργικότητα των οργάνων και των συστημάτων που δημιουργούν. Η διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους, είναι εδώ και χρόνια μια σημαντική σύσταση για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου, αλλά αυτή η σύσταση επικεντρώνεται στην υγιεινή διατροφή και τη συστηματική σωματική άσκηση και δεν αναφέρεται σε κανένα σημείο της η χρήση φαρμάκων για την απώλεια βάρους.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, χρειάζονται περαιτέρω μακροπρόθεσμες μελέτες για να διαπιστωθεί με ακρίβεια το κατά πόσον τα φάρμακα GLP-1 για την παχυσαρκία μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου. Όμως, όπως εξήγησε η Velazquez, η απώλεια βάρους έστω και μέσω φαρμάκων, συνεπάγεται μειωμένα ποσοστά παχυσαρκίας, που θα μπορούσαν να ερμηνευθούν ως μειωμένα ποσοστά καρκίνου.

Διαβάστε επίσης: Παχυσαρκία: 4 ενδείξεις που υποδεικνύουν πως διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο

Πώς μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου τα φάρμακα GLP-1;

Έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη, προσπαθούν να κατανοήσουν το πώς συνδέεται η παχυσαρκία με τα φυσικά φονικά κύτταρα (NK), ενός τύπου ανοσοκυττάρων που αναγνωρίζουν τα καρκινικά κύτταρα και περιορίζουν την ανάπτυξη καρκινικών όγκων. 

Διαβάστε επίσης: Καρκινικά κύτταρα: Πώς σχηματίζονται και σε τι διαφέρουν από τα φυσιολογικά;

Σύμφωνα με μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2018 και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature,  τα φυσικά κύτταρα φονιάδες ΝΚ είναι λιγότερο λειτουργικά στα παχύσαρκα άτομα και η αποκατάστασή τους μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου που σχετίζεται με την παχυσαρκία. Μια άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Obesity, στην οποία συμμετείχαν 20 άτομα, διαπίστωσε ότι τα φάρμακα GLP-1 θα μπορούσαν να βελτιώσουν τη λειτουργικότητα των κυττάρων ΝΚ στα παχύσαρκα άτομα, ανεξάρτητα από το αν τελικά οδηγούν σε απώλεια βάρους ή όχι.

Σύμφωνα με τον Andrew Hogan, PhD, ανώτερο συγγραφέα της μελέτης του Obesity και αναπληρωτή καθηγητή στην ανοσολογία στο Πανεπιστήμιο Maynooth στην Ιρλανδία, τα φάρμακα GLP-1 μπορούν δυνητικά να βελτιώσουν πολλούς παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου λόγω παχυσαρκίας, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη, η μειωμένη λειτουργικότητα των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, το αυξημένο σωματικό βάρος και η συστημική φλεγμονή. Ωστόσο, παρά τα θετικά τους, τα φάρμακα GLP-1 δεν αποτελούν αντικαρκινική θεραπεία, ξεκαθάρισε ο Hogan, αλλά θα μπορούσαν να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου μόνο στα παχύσαρκα άτομα.

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος: Ποια είναι τα στάδια και οι βαθμίδες του; Ποια η σημασία τους;

Ποια ανεπιθύμητα αποτελέσματα θα μπορούσε να έχει η χρήση των φαρμάκων GLP-1;

Η χρήση των φαρμάκων GLP-1 θα μπορούσε να επηρεάσει πολλές πτυχές της ανθρώπινης ζωής. Για παράδειγμα, πολλοί άνθρωποι διαπιστώνουν ότι χάνοντας βάρος, απομακρύνονται από εθιστικές συνήθειες που έρχονταν ως αποτέλεσμα της παχυσαρκίας τους, όπως η υπερκατανάλωση φαγητού.

Για τις παρενέργειες όμως αυτών των φαρμάκων χρειάζονται περισσότερες μελέτες. Κάποια φάρμακα GLP-1 έχουν στην ετικέτα τους προειδοποίηση ότι μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου του θυρεοειδούς, ωστόσο, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων, το αντίστοιχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης του FDA, υπογραμμίζει ότι δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν αυτόν τον κίνδυνο.

Σε κάθε περίπτωση, αν τα φάρμακα τελικά αποδειχθούν αποτελεσματικά ενάντια στον κίνδυνο καρκίνου, θα πρέπει  να χρησιμοποιούνται συμπληρωματικά, σε συνδυασμό με την υγιεινή διατροφή, την άσκηση, την διαχείριση του άγχους και τον επαρκή ύπνο και όχι μόνα τους, για να έχουν αποτέλεσμα.

Διαβάστε επίσης: Παχυσαρκία: Τι είναι σημαντικότερο το τι τρως ή το πόσο τρως;

Πέραν από τον καρκίνο, σε ποιες άλλες επιπλοκές μπορεί να οδηγήσει η παχυσαρκία;

Η παχυσαρκία, πέραν από τον καρκίνο, μπορεί να οδηγήσει και σε άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως τα ακόλουθα:

• Καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικό επεισόδιο: Η παχυσαρκία αυξάνει την αρτηριακή πίεση και την χοληστερίνη. Τόσο η υπέρταση, όσο και η υψηλή χοληστερίνη, αποτελούν παράγοντες κινδύνου καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικών επεισοδίων.
• Πεπτικά προβλήματα: Η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο καούρας, ασθένειας της χοληδόχου κύστης και ηπατικών προβλημάτων.
• Υπνική άπνοια: Η υπνική άπνοια είναι μια δυνητικά σοβαρή διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από επανειλημμένη διακοπή και έναρξη της αναπνοής. Τα παχύσαρκα άτομα είναι πιο πιθανόν να εμφανίσουν αυτή τη διαταραχή. (Διαβάστε επίσης: Υπνική άπνοια: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε!)
• Διαβήτης τύπου 2: Η παχυσαρκία επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα χρησιμοποιεί την ινσουλίνη για τη διατήρηση του σακχάρου του αίματος σε φυσιολογικά επίπεδα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη αντίστασης στην ινσουλίνη, μιας κατάστασης που αυξάνει τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2.
• Οστεοαρθρίτιδα: Η παχυσαρκία αυξάνει την πίεση που ασκείται στις αρθρώσεις του σώματος, ως αποτέλεσμα μεταφοράς περισσοτέρου βάρους. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο οστεοαρθρίτιδας.
• Λιπώδης ηπατική νόσος: Η λιπώδης ηπατική νόσος είναι μια κατάσταση που έρχεται ως αποτέλεσμα υπερβολικής συσσώρευσης λίπους στο συκώτι. Ο κίνδυνος ανάπτυξής της είναι μεγαλύτερος στα παχύσαρκα άτομα. Η λιπώδης ηπατική νόσος μπορεί να οδηγήσει σε κίρρωση του ήπατος.

Διαβάστε επίσης: Παχυσαρκία: Πώς μπορεί να σχετίζεται με τον εγκέφαλο;

Ποια σημάδια μπορεί να υποδηλώνουν καρκίνο;

Αλλαγές στις φυσιολογικές διεργασίες του σώματος και ασυνήθιστα συμπτώματα, μπορούν δυνητικά να υποδηλώνουν ανάπτυξη καρκίνου. Τέτοια συμπτώματα είναι τα ακόλουθα:

• Αιμορραγία χωρίς εμφανή λόγο
• Αναιμία στις εξετάσεις γενικής αίματος
• Εξόγκωμα στο σώμα
• Αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου

Τα πιο πάνω συμπτώματα, δεν υποδηλώνουν πάντα καρκίνο. Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι αποτέλεσμα μη καρκινικών αιτιών, γι΄ αυτό χρήζουν αξιολόγησης από γιατρό.

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος: Πώς θα μειώσετε τον κίνδυνο ανάπτυξής του;

Πώς θα μειώσετε τον κίνδυνο καρκίνου;

Για να μειώσετε τον κίνδυνο καρκίνου, κάντε μικρές και απλές αλλαγές στη ζωή σας, οι οποίες θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην υγεία σας, όπως οι ακόλουθες:

• Υγιεινή και θρεπτική διατροφή (πλούσια σε φρούτα και λαχανικά)
• Σωματική άσκηση (τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης άσκηση την εβδομάδα)
• Διακοπή καπνίσματος (μιλήστε με έναν ειδικό για τρόπους διακοπής) (Διαβάστε επίσης: Διακοπή καπνίσματος: Ποιες αλλαγές θα συμβούν στο σώμα;)

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος: Μειώνονται τα ποσοστά θανάτου