Βήχας: Αυτές οι 9 φυσικές θεραπείες θα σας ανακουφίσουν άμεσα

Ο βήχας μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα διαφόρων καταστάσεων υγείας, όπως οι εποχικές αλλεργίες, οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, η παλινδρόμηση οξέος, κλπ. Ο βήχας παίζει σημαντικό ρόλο στην απομάκρυνση ερεθιστικών και παθογόνων παραγόντων από το σώμα, αλλά όταν επιμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα τότε γίνεται ενοχλητικός και μπορεί να σηματοδοτεί κάποιο σοβαρότερο πρόβλημα υγείας.

Ανάλογα με την υποκείμενη αιτία του βήχα υπάρχουν διάφορες φυσικές θεραπείες που θεωρούνται αποτελεσματικές για την ανακούφισή του. Ωστόσο, πριν τη χρήση βοτάνων ή συμπληρωμάτων για την αντιμετώπιση του βήχα συνιστάται πάντα η επικοινωνία με το γιατρό, λόγω των πιθανών ανεπιθύμητων παρενεργειών και αλληλεπιδράσεων με άλλα φάρμακα, που μπορεί να λαμβάνει κάποιος.

Παρακάτω αναφέρονται μερικές από τις πιο αποτελεσματικές φυσικές θεραπείες για την ανακούφιση του βήχα:

1. Μέλι

Σε μια ανασκόπηση μελετών του 2021 διαπιστώθηκε πως το μέλι βοηθά στην ανακούφιση του βήχα, που οφείλεται σε λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος και προλαμβάνει την ανάγκη χρήσης αντιβιοτικών. Επιπλέον, ερευνητές μιας πρόσφατης μελέτης παρατήρησαν πως το μέλι είναι εξίσου αποτελεσματικό, ίσως και λίγο περισσότερο, από τη δεξτρομεθορφάνη, ένα κοινό κατασταλτικό φάρμακο για το βήχα.

Για τη φυσική αντιμετώπιση του βήχα συνιστάται η κατανάλωση μιας κουταλιάς μελιού ή η προσθήκη αυτού σε κάποιο ζεστό ρόφημα, όπως το τσάι.

2. Τζίντζερ

Το τζίντζερ έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, οι οποίες το καθιστούν αποτελεσματικό στην ανακούφιση του ξηρού ή ασθματικού βήχα. Παρόλο που δεν υπάρχουν πολλές μελέτες που να επιβεβαιώνουν την ευεργετική αυτή δράση του τζίντζερ, ερευνητές έχουν παρατηρήσει πως πολλά φυσικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένου του τζίντζερ, χρησιμοποιούνται ευρύτατα στην παραδοσιακή ασιατική ιατρική για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες.

3. Ζεστά ροφήματα

Μια μελέτη του 2008 έδειξε πως η κατανάλωση υγρών σε θερμοκρασία δωματίου μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην ανακούφιση του βήχα, της καταρροής και του φτερνίσματος. Τα ζεστά ροφήματα, μάλιστα, αποδείχθηκαν ακόμη πιο ευεργετικά για την ανακούφιση συμπτωμάτων όπως ο πονόλαιμος, η κόπωση και το ρίγος. Μερικά ζεστά ροφήματα, που μπορεί να είναι ευεργετικά για την ανακούφιση του βήχα, είναι τα εξής:

• Αφεψήματα βοτάνων
• Μαύρο τσάι χωρίς καφεΐνη
• Ζεστό νερό
• Ζεστοί χυμοί φρούτων
• Διαυγείς ζωμοί (σούπες)

4. Αρωματικοί ατμοί

Ο παραγωγικός βήχας, δηλαδή ο βήχας που παράγει βλέννα ή φλέματα, μπορεί να βελτιωθεί με την εισπνοή ατμών. Μια απλή μέθοδος είναι η παραμονή στο χώρο του μπάνιου, μετά το ντους, για την εισπνοή του ατμού που έχει μαζευτεί. Εναλλακτικά, η εισπνοή των αρωματικών ατμών είναι μια ακόμη εξαιρετική μέθοδος. Συγκεκριμένα, για να είναι αποτελεσματική αυτή η μέθοδος ένα άτομο θα πρέπει να ακολουθήσει τα εξής βήματα:

• Γέμισμα ενός μεγάλου μπολ με ζεστό νερό
• Προσθήκη βοτάνων ή αιθέριων ελαίων, όπως ο ευκάλυπτος ή το δεντρολίβανο
• Τοποθέτηση του κεφαλιού πάνω από το μπολ με μια πετσέτα, ώστε να παγιδευτεί ο ατμός
• Εισπνοές του ατμού για 10-15 λεπτά με κλειστά τα μάτια

Η διαδικασία αυτή μπορεί να επαναληφθεί μια έως δύο φορές την ημέρα για την ανακούφιση του βήχα και άλλων συμπτωμάτων του κοινού κρυολογήματος. Παρόλο που η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται από αρκετούς ανθρώπους και θεωρείται αποτελεσματική, δεν υπάρχουν ακόμη επιστημονικά δεδομένα που να επιβεβαιώνουν πως η εισπνοή ατμού είναι βοηθητική για την ανακούφιση του βήχα.

5. Αλθαία

Η αλθαία (Althaea officinalis), ή αλλιώς γνωστή ως marshmallow στην αγγλική γλώσσα, είναι ένα βότανο με μακρά ιστορία χρήσης για την ανακούφιση του βήχα και του πονόλαιμου. Η αλθαία έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βλεννώδεις ουσίες, οι οποίες βοηθούν στην ανακούφιση του ερεθισμού που προκαλείται στο λαιμό λόγω του βήχα.

Ο συνδυασμός της αλθαίας με άλλα βότανα, όπως το θυμάρι και ο κισσός, έχει φανεί επίσης αποτελεσματικός. Συγκεκριμένα, η λήψη φυτικού σιροπιού με τα 3 αυτά βότανα για 12 μέρες έχει αποδειχθεί εξαιρετικά βοηθητική στην ανακούφιση του βήχα που προκύπτει ως αποτέλεσμα του κοινού κρυολογήματος ή άλλων λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος.

Μια μελέτη in vitro έχει δείξει επίσης πως το εκχύλισμα αλθαίας έχει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, που το καθιστούν εξίσου αποτελεσματικό με τη δικλοφενάκη, ένα μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο.

Τέλος, η αλθαία διατίθεται στην αγορά και ως αποξηραμένο βότανο, το οποίο μπορεί να καταναλωθεί ως τσάι ύστερα από βύθιση του σε ζεστό νερό.

6. Γαργάρες με αλατόνερο

Παραδοσιακά, οι γαργάρες με θαλασσινό νερό χρησιμοποιούνται για την ανακούφιση του πονόλαιμου και των συμπτωμάτων που σχετίζονται με το κοινό κρυολόγημα. Συγκεκριμένα, το αλατόνερο θεωρείται πως μπορεί να βοηθήσει στη χαλάρωση της βλέννας και ανακούφιση του πόνου, αλλά όχι στη μείωση του ιικού φορτίου.

Για τη δοκιμή αυτής της μεθόδου χρειάζεται μισό κουταλάκι του γλυκού αλάτι διαλυμένο σε ένα φλιτζάνι ζεστού νερού και στη συνέχεια αφού κρυώσει το διάλυμα πραγματοποιούνται οι γαργάρες. Οι γαργάρες μπορούν να γίνουν πολλές φορές μέσα στην ημέρα μέχρι να αρχίσει να βελτιώνεται ο βήχας. Ωστόσο, άτομα με υπέρταση και μικρά παιδιά πρέπει να αποφεύγουν τις γαργάρες με αλατόνερο.

7. Βρωμελίνη

Η βρωμελίνη είναι ένα ένζυμο το οποίο προέρχεται από τον ανανά και βρίσκεται σε μεγάλη συγκέντρωση στον πυρήνα του. Έχει αντιφλεγμονώδεις και ενδεχομένως βλεννολυτικές ιδιότητες, που σημαίνει πως μπορεί να διασπά και να απομακρύνει τη βλέννα από το σώμα.

Αρκετοί άνθρωποι καταναλώνουν χυμό ανανά σε καθημερινή βάση θεωρώντας πως αυτός βοηθά στη μείωση της βλέννας στο λαιμό και καταστολή του βήχα. Ωστόσο, ο χυμός ανανά μπορεί να μην περιέχει αρκετή ποσότητα βρωμελίνης, γι’ αυτό συνήθως χρησιμοποιούνται τα συμπληρώματα βρωμελίνης.

Πριν τη χρήση των συμπληρωμάτων βρωμελίνης απαιτείται η συμβουλή του γιατρού, διότι η βρωμελίνη μπορεί να προκαλεί αλλεργία σε μερικά άτομα, αλλά και να αντιδρά με ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντιπηκτικά.

8. Θυμάρι

Το θυμάρι είναι ένα βότανο που χρησιμοποιείται ευρέως για την ανακούφιση του βήχα, του πονόλαιμου, της βρογχίτιδας και διαφόρων πεπτικών διαταραχών. Σε μια μετα-ανάλυση του 2015, οι ερευνητές συμπέραναν πως η χρήση παρασκευασμάτων θυμαριού βοηθά στην ανακούφιση συμπτωμάτων βήχα, ενώ σε μια πρόσφατη μελέτη του 2021 αποδείχθηκε επίσης πως η χρήση σταγόνων θυμαριού, σε συνδυασμό με κισσό, βοηθά στη βελτίωση των συμπτωμάτων βρογχίτιδας, αλλά και του βήχα. Στις μέρες μας, κυκλοφορούν στην αγορά πολλά σιρόπια για το βήχα που περιλαμβάνουν θυμάρι.

9. Προβιοτικά

Το προβιοτικά δεν ανακουφίζουν άμεσα το βήχα, αλλά δρουν εξισορροπώντας τα βακτήρια στο έντερο και ενισχύοντας έτσι το ανοσοποιητικό σύστημα. Ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα βοηθά στην καταπολέμηση των λοιμώξεων του αναπνευστικού, που συνήθως αποτελούν αιτία εμφάνισης του βήχα.

Σύμφωνα με μια μελέτη του 2013, τα βακτήρια του γένους Lactobacillus έχουν φανεί ωφέλιμα στην πρόληψη του κοινού κρυολογήματος. Επιπλέον, μια άλλη μετα-ανάλυση του 2016 διαπίστωσε πως η λήψη προβιοτικών από παιδιά είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της συχνότητας που αυτά εμφάνιζαν λοιμώξεις της αναπνευστικής οδού, γεγονός που θα μπορούσε έμμεσα να μειώσει το βήχα.

Η λήψη συμπληρωμάτων προβιοτικών θεωρείται ιδιαίτερα ευεργετική, για το σκοπό αυτό, σε συνδυασμό με την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε προβιοτικά.