Αυξημένος κίνδυνος άνοιας από τη μακροχρόνια χρήση φαρμάκων για παλλινδρόμηση οξέος

Εκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο, χρησιμοποιούν σε τακτική βάση μια κατηγορία φαρμάκων για την παλινδρόμηση οξέος, φάρμακα τα οποία είναι γνωστά ως αναστολείς αντλίας πρωτονίων (PPI), για την αντιμετώπιση της δυσπεψίας και της καούρας. Μια νέα μελέτη, ωστόσο, διαπίστωσε ότι υπάρχει κάποια σύνδεση ανάμεσα στη συγκεκριμένη κατηγορία φαρμάκων και διάφορες γνωστικές διαταραχές, όπως η άνοια.

Διαβάστε επίσης: Παλινδρόμηση οξέος: 8 φυσικοί τρόποι απαλλαγής από τα συμπτώματά της

Τα φάρμακα για την παλινδρόμηση οξέος αυξάνουν τον κίνδυνο άνοιας;

Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology, διαπίστωσε ότι τα άτομα που χρησιμοποιούν συγκεκριμένο τύπο φαρμάκων για την παλινδρόμηση οξέος, σε μακροχρόνια βάση, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο άνοιας,συγκριτικά με τα άτομα που δεν χρησιμοποιούν τα συγκεκριμένα φάρμακα.

Σύμφωνα με την συγγραφέα της μελέτης, καθηγήτρια στο Τμήμα Επιδημιολογίας και Κοινοτικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, Pamela Lutsey, οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων, προορίζονται για βραχυπρόθεσμη χρήση για την αντιμετώπιση των γαστρεντερικών συμπτωμάτων. Παρόλα αυτά, υπάρχουν πολλοί, δυστυχώς, άνθρωποι που τα χρησιμοποιούν σε μακροχρόνια βάση.

Η Lutsey και οι συνεργάτες της ανέλυσαν ιατρικά δεδομένα από 5.712 άτομα, με μέση ηλικία τα 75 έτη, που στην αρχή της μελέτης δεν είχαν άνοια. Μετά την ανάλυση των δεδομένων τους, τα οποία αφορούσαν μόνο τη χρήση συνταγογραφούμενων φαρμάκων για την παλινδρόμηση οξέος, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 26% (1.490) των συμμετεχόντων λάμβαναν αναστολείς αντλίας πρωτονίων. Ακολούθως, οι ερευνητές χώρισαν τους συμμετέχοντες σε τέσσερις ομάδες, ανάλογα με τον χρόνο χρήσης των αναστολέων αντλίας πρωτονίων, ως ακολούθως:

• Άτομα που δεν είχαν χρησιμοποιήσει ποτέ αναστολείς αντλίας πρωτονίων
• Άτομα που λάμβαναν αναστολείς αντλίας πρωτονίων για έως και 2,8 χρόνια
• Άτομα που λάμβαναν αναστολείς αντλίας πρωτονίων από 2,8 έως 4,4 χρόνια
• Άτομα που λάμβαναν αναστολείς αντλίας πρωτονίων για περισσότερο από 4,4 χρόνια

Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για 5,5 χρόνια κατά μέσο όρο, κατά τη διάρκεια των οποίων το 10% (415) εξ΄αυτών εμφάνισε άνοια, συμπεριλαμβανομένου του 11,7% των ατόμων που έπαιρναν τα συγκεκριμένα φάρμακα και του 9,8% των ατόμων που δεν έπαιρναν τα συγκεκριμένα φάρμακα. Μετά την προσαρμογή των δεδομένων τους σε παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, η αρτηριακή πίεση και ο διαβήτης, οι ερευνητές βρήκαν ότι τα άτομα που λάμβαναν αναστολείς αντλίας πρωτονίων για περισσότερα από 4,4 χρόνια είχαν 33% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια, συγκριτικά με τα άτομα που δεν έπαιρναν τα συγκεκριμένα φάρμακα. Παρόλα αυτά, ο κίνδυνος άνοιας εμφανίστηκε και στα άτομα που λάμβαναν για μικρότερο χρονικό διάστημα από 4.4 χρόνια, αναστολείς αντλίας πρωτονίων, όμως ο κίνδυνος αυτός δεν ήταν μεγάλος. Σύμφωνα με τους συγγράφεις της μελέτης, με την βραχυπρόθεσμη χρήση των αναστολέων αντλίας πρωτονίων δεν υπάρχει σημαντικός κίνδυνος άνοιας.

Σε κάθε περίπτωση, τονίζεται ότι η παρούσα μελέτη δεν είχε ως σκοπό της να αποδείξει ότι τα φάρμακα για την παλινδρόμηση οξέων προκαλούν άνοια, ωστόσο, βρήκε ότι υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα στα δύο.

Διαβάστε επίσης: Τι πρέπει να γνωρίζετε για την παλινδρόμηση οξέος και το ρέψιμο;

Τι είναι οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων;

Οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων (PPI) είναι μια κατηγορία φαρμάκων που μειώνουν την ποσότητα του οξέος που εκκρίνεται από το στομάχι στο γαστρεντερικό σύστημα. Σύμφωνα με τον Brooks Cash, MD , επικεφαλής του Τμήματος Γαστρεντερολογίας, Ηπατολογίας και Διατροφής στην Ιατρική Σχολή McGovern στο Κέντρο Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Χιούστον, τα συγκεκριμένα φάρμακα χρησιμοποιούνται συνήθως για τη θεραπεία παθήσεων, όπως:

• Πεπτικό έλκος
• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ)
• Έλκος του στομάχου
• Διαβρωτική οισοφαγίτιδα

Διαβάστε επίσης: Κάψιμο στο στήθος: 6+1 βασικές αιτίες!

Τα συγκεκριμένα φάρμακα χρησιμοποιούνται από εκατομμύρια ανθρώπους για την αντιμετώπιση της καούρας και είναι διαθέσιμα τόσο χωρίς ιατρική συνταγή, όσο και με ιατρική συνταγή.

Διαβάστε επίσης: 10 Σπιτικές θεραπείες για να ανακουφιστείτε από τις καούρες

Γιατί τα φάρμακα για την παλινδρόμηση οξέος αυξάνουν τον κίνδυνο άνοιας;

Παρόλο που οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι χρειάζονται περεταίρω μελέτες για την κατανόηση της πιθανής σχέσης ανάμεσα στη μακροχρόνια χρήση των αναστολέων αντλίας πρωτονίων και τον κίνδυνο άνοιας, υπάρχουν κάποιες πιθανές εξηγήσεις για το γιατί τα συγκεκριμένα φάρμακα θα μπορούσαν δυνητικά να αυξήσουν τον κίνδυνο άνοιας.

Συγκεκριμένα, μια πιθανή εξήγηση για αυτή τη σχέση, είναι ότι η μακροχρόνια χρήση αναστολέων αντλίας πρωτονίων μπορεί να συμβάλει στην ανεπάρκεια βιταμίνης Β12, η ​​οποία με τη σειρά της μπορεί να συσχετιστεί με την γνωστική μείωση. Μια άλλη πιθανή εξήγηση, σύμφωνα με τον Jason Krellman, αναπληρωτή καθηγητή νευροψυχολογίας στο Ιατρικό Κέντρο Irving του Πανεπιστημίου Κολούμπια, είναι ότι η χρόνια χρήση των εν λόγω φαρμάκων, προκαλεί αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο το σώμα παράγει και μεταβολίζει το αμυλοειδές στον εγκέφαλο, οδηγώντας σε αύξηση των επιπέδων του βήτα-αμυλοειδούς.  Το αμυλοειδές είναι μια πρωτεΐνη που όταν υπάρχει σε αυξημένες ποσότητες στον εγκέφαλο, αποτελεί ένδειξη της νόσου του Αλτσχάϊμερ ή άλλων καταστάσεων υγείας που προκαλούν άνοια.

Επιπρόσθετα, η χρήση αναστολέων αντλίας πρωτονίων μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου, που δυνητικά μπορούν να επηρεάσουν τη γνωστική λειτουργία. Τα συγκεκριμένα φάρμακα μάλιστα, μπορούν να προκαλέσουν κάποιο είδος φλεγμονής στον εγκέφαλο, που δυνητικά μπορεί να συμβάλει στη γνωστική μείωση και κατά συνέπεια στην άνοια.

Διαβάστε επίσης: Ποια είναι η διαφορά μεταξύ καούρας και γαστοοισοφαγικής παλινδρόμησης;

Ποιους άλλους κινδύνους εγκυμονεί η χρήση φαρμάκων για την παλινδρόμηση οξέων;

Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, η μακροχρόνια χρήση αναστολέων αντλίας πρωτονίων, θα μπορούσε δυνητικά να συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, καταγμάτων στα οστά και νεφρική νόσο. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τα ευρήματα άλλων μελετών, θα μπορούσε να συνδεθεί με γαστρεντερικές (GI) λοιμώξεις, όπως το C. difficile και άλλες παθήσεις του εντέρου.

Σύμφωνα με την Kalender-Rich, οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων μειώνουν την ικανότητα του σώματος να απορροφά ορισμένες βιταμίνες και μέταλλα, όπως το μαγνήσιο, ο σίδηρος και η βιταμίνη Β12, αλλά σε γενικές γραμμές, η χρήση τους εγκυμονεί μικρότερο κίνδυνο για άλλες ασθένειες. Σε κάθε περίπτωση όμως, οι κίνδυνοι υγείας διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του και τις υποκείμενες ασθένειες που τον χαρακτηρίζουν.

Διαβάστε επίσης: Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: 6 συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε

Ποια συμπτώματα προκαλεί η παλινδρόμηση οξέος;

Τα πιο κοινά συμπτώματα της παλινδρόμησης οξέος είναι τα ακόλουθα:

• Κάψιμο στο στήθος (καούρα), που εμφανίζεται συνήθως μετά το φαγητό και κατά τη διάρκεια της νύχτας
• Αναγωγή τροφής ή ενός όξινου υγρού στο λαιμό
• Πόνος στο πάνω μέρος της κοιλίας ή στο στήθος
• Δυσκολία στην κατάποση (δυσφαγία)
• Βήχας

Διαβάστε επίσης: Παλινδρόμηση οξέος: 6 φυσικοί τρόποι για απαλλαγή από τα συμπτώματά της