Διαβήτης και υπερβολική εφίδρωση: Πώς σχετίζονται;

Ο διαβήτης είναι μια ενδοκρινική διαταραχή, που σημαίνει ότι επηρεάζει πολλά διαφορετικά συστήματα του σώματος. Εξαιτίας αυτού, είναι πιο δύσκολο να διατηρηθεί σταθερή η εσωτερική θερμοκρασία του σώματος, μια διαδικασία που ονομάζεται θερμορύθμιση. Ο διαβήτης διαταράσσει τη φυσική ικανότητα του σώματος να εξισορροπεί τη θερμοκρασία του. (Διαβήτης: Υπάρχουν φυτικές τροφές που είναι πιο προστατευτικές από άλλες;)

Τα υψηλά ή χαμηλά επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, οδηγούν σε υπεριδρωσία (υπερβολική εφίδρωση) ή ανιδρωσία (έλλειψη εφίδρωσης). Η υπεριδρωσία εμφανίζεται πιο συχνά στα άτομα με διαβήτη και συνήθως σηματοδοτεί την ανάγκη για αυστηρότερη διαχείριση της γλυκόζης. Η ανιδρωσία (η μειωμένη ή απουσία εφίδρωσης) είναι λιγότερο συχνή και επηρεάζει τα πόδια των ατόμων με διαβητική νευροπάθεια.

Έρευνες δείχνουν ότι έως και το 84% των ατόμων με διαβήτη βιώνουν εφίδρωση όταν έχουν υπογλυκαιμία, η οποία επηρεάζει κυρίως τον λαιμό. Ευτυχώς, η εφίδρωση στα άτομα με διαβήτη προκαλείται από ήπια χαμηλά επεισόδια σακχάρου, που συνήθως υποχωρούν λίγο μετά την κατανάλωση λίγης ζάχαρης. (Υπογλυκαιμία: Μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση;)

Ποιοι τύποι εφίδρωσης προκύπτουν από τον διαβήτη;

Υπάρχουν τρεις διαφορετικοί τύποι προβλημάτων εφίδρωσης που προκύπτουν από τον διαβήτη:

• Υπεριδρωσία
• Γευστική εφίδρωση
• Νυχτερινές εφιδρώσεις

1. Υπεριδρωσία

Η αδρεναλίνη προκαλεί υπερβολική εφίδρωση ή υπεριδρωσία, ως μέρος μιας αντιρυθμιστικής ορμονικής απόκρισης στη χαμηλή γλυκόζη.

Το σώμα προσπαθεί να παραμείνει σε πολύ στενά ορμονικά όρια για να διατηρήσει την ομοιόστασή του, την ανάγκη του δηλαδή να φτάσει και να διατηρήσει μια ορισμένη κατάσταση ισορροπίας. Κάθε φορά που αυτό δεν επιτυγχάνεται για τον οποιοδήποτε λόγο, όπως συμβαίνει στον διαβήτη, η θερμορύθμιση διαταράσσεται και προκαλείται υπεριδρωσία.

2. Γευστική εφίδρωση

Η γευστική εφίδρωση είναι ένα κοινό σύμπτωμα του σακχαρώδη διαβήτη, η οποία χαρακτηρίζεται από υπερβολική εφίδρωση του προσώπου, του τριχωτού της κεφαλής και του λαιμού μετά από κατάποση τροφής ή/και ποτού.

Η γευστική εφίδρωση παρατηρείται στον μακροχρόνιο διαβήτη και σχετίζεται με τη νεφροπάθεια, την περιφερική νευροπάθεια και άλλες καταστάσεις που διαταράσσουν το αυτόνομο νευρικό σύστημα. (Ο διαβήτης τύπου 2 είναι αναστρέψιμος: Δείτε πώς!)

3. Νυχτερινές εφιδρώσεις

Το βράδυ, το σώμα χρησιμοποιεί ενέργεια από τους υδατάνθρακες που καταναλώνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας, για επανόρθωση και αποκατάσταση. Αν καταναλωθούν πολλοί υδατάνθρακες, το θερμορρυθμιστικό σύστημα αποσυντονίζεται.

Το κλειδί για την αποφυγή της νυχτερινής εφίδρωσης είναι η παρακολούθηση των συμπτωμάτων πριν τον ύπνο. Ο  εντοπισμός των χαμηλών επιπέδων του σακχάρου από νωρίς, διορθώνεται γρήγορα με την απλή κατανάλωση ενός υδατάνθρακα, όπως το κράκερ.

Σημειώνεται ότι η εφίδρωση είναι ανάλογη με τα επίπεδα του σακχάρου του αίματος, πράγμα που σημαίνει ότι για όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα είναι χαμηλό το σάκχαρο του αίματος, τόσο περισσότερο θα ιδρώνετε. (5 πιθανές αιτίες της νυχτερινής εφίδρωσης)

Ποιες είναι οι αιτίες της υπερβολικής εφίδρωσης που σχετίζονται με τον διαβήτη;

Η πιο κοινή αιτία της υπερβολικής εφίδρωσης, ειδικά τη νύχτα, είναι η υπογλυκαιμία. Η αδρεναλίνη παράγεται ως απάντηση στη μείωση των επιπέδων του σακχάρου του αίματος, που έχει ως αποτέλεσμα τη στένωση των αιμοφόρων αγγείων και την ενεργοποίηση των ιδρωτοποιών αδένων. 

Το χαμηλό σάκχαρο προκαλείται από διάφορους λόγους, όπως:

• Λήψη υπερβολικής ποσότητας ινσουλίνης
• Μη ικανοποιητική κατανάλωση υδατανθράκων
• Παράλειψη γεύματος ή σνακ
• Υπερβολική άσκηση
• Λήψη υπερβολικής ποσότητας φαρμάκου που παράγει ινσουλίνη
• Κατανάλωση αλκοόλ

Σημειώνεται ότι η εφίδρωση είναι ένα κοινό σύμπτωμα στα άτομα με διαβήτη, αλλά σπάνια συμβαίνει από μόνη της χωρίς λόγο.

Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Τρέμουλο
• Νευρικότητα
• Ρίγος
• Ευερεθιστικότητα
• Σύγχυση
• Ταχυπαλμία
• Ζαλάδα
• Τάση για λιποθυμία
• Πείνα
• Ναυτία
• Χλωμό χρώμα δέρματος (λόγω έλλειψης ροής αίματος)
• Κούραση
• Θολή, διπλή ή μειωμένη όραση
• Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στα χείλη, τη γλώσσα ή τα μάγουλα
• Πονοκέφαλος
• Προβλήματα συντονισμού, αδεξιότητα
• Εφιάλτες κατά τη διάρκεια του ύπνου
• Επιληπτικές κρίσεις

Πώς αντιμετωπίζεται η υπερβολική εφίδρωση;

Η θεραπεία της υπερβολικής εφίδρωσης εξαρτάται από τη σοβαρότητα και την αιτία της.

Οι τοπικές θεραπείες περιλαμβάνουν:

• Αντιιδρωτικά
• Ιοντοφόρηση νερού βρύσης για παλαμιαία/πελματιαία εφίδρωση
• Glycopyrrolate για γευστική εφίδρωση
• Ενέσεις βοτουλινικής τοξίνης (Botox)

Η επαγόμενη από τον διαβήτη εφίδρωση έχει ως αποτέλεσμα τη γενικευμένη εφίδρωση σε όλο το σώμα, η οποία θεραπεύεται με:

• Αντιχολινεργικά φάρμακα (π.χ. βρωμιούχο μεθανηθήλιο)
• Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά (π.χ. αμιτριπτυλίνη)
• Βήτα-αναστολείς
• Αναστολείς διαύλων ασβεστίου (π.χ. διλτιαζέμη)

Η χειρουργική επέμβαση επιλέγεται για πιο σοβαρά συμπτώματα, όπως:

• Ενδοσκοπική θωρακική συμπαθεκτομή
• Μασχαλιαία απόξεση, λιποαναρρόφηση για υπεριδρωσία της μασχάλης