Τι είναι ο πόνος στη σιαγόνα;

Ο ξαφνικός πόνος στη μία πλευρά της σιαγόνας μπορεί να είναι ανησυχητικός, αλλά συνήθως δεν είναι σοβαρός. Ίσως σας προβληματίσει για το αν έχετε κάποιο απόστημα στο δόντι ή αν τρίζετε τα δόντια σας τη νύχτα.

Υπάρχουν πολλές πιθανές αιτίες για τον πόνο στη μία πλευρά της σιαγόνας. Ακολουθούν οι κυριότερες από αυτές, τα συμπτώματα που πρέπει να αναζητήσετε και πότε πρέπει να επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας.

Θα πρέπει ο πόνος στη σιαγόνα να με ανησυχεί;

Γενικά, ο πόνος στη σιαγόνα δεν αποτελεί αιτία άμεσης ανησυχίας. Ωστόσο, σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να αποτελεί πρώιμη ένδειξη εμφράγματος. Οποιοσδήποτε μπορεί να βιώσει αυτό το σύμπτωμα, όμως εκδηλώνεται περισσότερο συχνά στις γυναίκες.

Αν παθαίνετε έμφραγμα, είναι πιθανό ότι θα βιώσετε τα ακόλουθα συμπτώματα σε συνδυασμό με τον πόνο στη σιαγόνα:

• Πίεση ή πόνος στο στήθος που υποχωρεί όταν ξεκουράζεστε, αλλά επανεμφανίζεται
• Σφίξιμο, πόνος και πίεση στο στήθος και τα χέρια που μπορεί να εκτείνεται έως τη γνάθο, τον αυχένα, την πλάτη και το στόμαχο
• Καούρα ή δυσπεψία
• Δύσπνοια
• Ναυτία, εμετό και στομαχικό άλγος
• Υπερβολική κόπωση
• Ζάλη
• Ξαφνικός κρύος ιδρώτας

Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικά ή προοδευτικά μέσα στην πάροδο αρκετών ωρών ή ημερών. Αν ο πόνος στη σιαγόνα συνοδεύεται από τα προαναφερθέντα συμπτώματα, αναζητήστε επείγουσα ιατρική φροντίδα ή ζητήστε από κάποιον να σας οδηγήσει στο πλησιέστερο νοσοκομείο.

Κοινές αιτίες του πόνου στη σιαγόνα

1. Διαταραχές κροταφογναθικής άρθρωσης

Οι διαταραχές της κροταφογναθικής άρθρωσης επηρεάζουν την άρθρωση που συνδέει το κρανίο με τη γνάθο. Ο διάρθριος δίσκος διαχωρίζει τα οστά στην άρθρωση και βοηθά στη σωστή κίνηση. Εάν αυτός ο δίσκος δεν βρίσκεται στη σωστή θέση ή η άρθρωση έχει υποστεί βλάβη, θα νιώσετε πόνο και άλλα συμπτώματα στη μία ή και τις δύο πλευρές της σιαγόνας.

Άλλα συμπτώματα των διαταραχών κροταφογναθικής άρθρωσης είναι τα εξής:

• Ευαισθησία γύρω από τη σιαγόνα
• Πόνος στο αυτί
• Πόνος ή χαρακτηριστικοί ήχοι («κλικ») κατά τη μάσηση ή το άνοιγμα του στόματος
• Δυσκολία στο άνοιγμα και το κλείσιμο του στόματος εάν η άρθρωση κλειδώσει

Πολλοί παράγοντες συνεισφέρουν στις διαταραχές κροταφογναθικής άρθρωσης, επομένως δεν είναι εύκολο να εντοπιστεί μία συγκεκριμένη αιτία.

Προβλήματα που είναι γνωστό ότι διαδραματίζουν ρόλο στις εν λόγω διαταραχές είναι:

• Αρθρίτιδα
• Τρίξιμο των δοντιών
• Ιστική βλάβη
• Κακή σύγκλειση των δοντιών
• Λοίμωξη ή τραυματισμός της γνάθου
• Βλάβη στο χόνδρο της άρθρωσης

Εάν έχετε συμπτώματα διαταραχής κροταφογναθικής άρθρωσης, επισκεφτείτε το γιατρό ή τον οδοντίατρό σας ώστε να εντοπίσετε την υποκείμενη αιτία.

2. Ιγμορίτιδα

Η φλεγμονή των ρινικών κοιλοτήτων μπορεί να προκαλέσει ιγμορίτιδα. Η πάθηση εμφανίζεται αν έχετε κρυολόγημα, ωστόσο αλλεργίες και άλλες ιατρικές παθήσεις συνεισφέρουν στην εμφάνιση της ιγμορίτιδας.

Εάν τα ιγμόρεια που βρίσκονται πίσω από τις παρειές, γνωστά ως ιγμόρεια άνω γνάθου, υποστούν φλεγμονή, μπορεί να αισθανθείτε πόνο στη μία ή και τις δύο πλευρές της σιαγόνας.

Άλλα συμπτώματα ιγμορίτιδας είναι τα εξής:

• Ρινική συμφόρηση που καθιστά δύσκολη την αναπνοή μέσω της μύτης
• Κιτρινωπή ή πρασινωπή βλέννα που απορρέει από τη μύτη ή εντός του λαιμού
• Πόνος, πίεση και οίδημα στο πρόσωπο
• Κόπωση
• Μειωμένη όσφρηση ή γεύση

Η ιγμορίτιδα συνήθως υποχωρεί από μόνη της, όμως καλό θα ήταν να επισκεφτείτε τον γιατρό σας αν διαρκεί περισσότερο από μία εβδομάδα.

3. Οδοντιατρικά προβλήματα

Ο πόνος στη μία πλευρά της σιαγόνας μπορεί να οφείλεται σε οδοντιατρικά ιατρικά προβλήματα ή προβλήματα στοματικής υγιεινής.

Κοινά οδοντιατρικά προβλήματα που προκαλούν πόνο στη σιαγόνα είναι τα ακόλουθα:

• Τερηδόνα
• Απόστημα στα δόντια
• Εμφάνιση φρονιμιτών
• Ασθένεια των ούλων
• Κακή σύγκλειση των δοντιών
• Τρίξιμο των δοντιών

Εάν πράγματι υπάρχει κάποιο οδοντιατρικό πρόβλημα, θα έχετε και άλλα συμπτώματα, όπως:

• Πόνο στα δόντια που επιμένει ή εμφανίζεται και υποχωρεί
• Ευαίσθητα δόντια
• Επώδυνα, αιμορραγικά ούλα
• Έλκη στο στόμα
• Δύσοσμη αναπνοή ή επίμονη ξηροστομία
• Πόνο κατά τη μάσηση ή την κατάποση

Το οίδημα του προσώπου και ο πυρετός σε συνδυασμό με έντονο πόνο στα δόντια μπορεί να υποδεικνύουν απόστημα. Καλέστε αμέσως το γιατρό ή τον οδοντίατρό σας για τα συγκεκριμένα συμπτώματα, ιδιαίτερα εάν η αναπνοή και η κατάποση καθίστανται δύσκολες.

Σπάνιες αιτίες πόνου στη σιαγόνα

Τα ακόλουθα προβλήματα δεν είναι κοινά, όμως μπορούν να οδηγήσουν σε πόνο στη μία πλευρά της σιαγόνας. Εάν δεν υπάρχει σαφής αιτία για τον πόνο, ο γιατρός θα πρέπει να αποκλείσει αυτές τις παθήσεις.

4. Νευραλγία τριδύμου

Αυτή η χρόνια πάθηση γενικά απορρέει από μη φυσιολογική πίεση στο τρίδυμο νεύρο. Η πίεση αποτρέπει τη φυσιολογική λειτουργία του νεύρου, οδηγώντας σε σοβαρό πόνο. Ένας τραυματισμός ή πρόβλημα στον εγκέφαλο μπορούν επίσης να προκαλέσουν την πάθηση.

Η νευραλγία τριδύμου είναι περισσότερο κοινή στις γυναίκες και στα άτομα άνω των 50 ετών. Το κύριο σύμπτωμα είναι ο έντονος πόνος που συνήθως εμφανίζεται στη μία πλευρά του προσώπου.

Αυτός ο πόνος μπορεί:

• Να εμφανίζεται όταν αγγίζετε το πρόσωπό σας ή κινείτε τους μύες του προσώπου, ακόμη και ελάχιστα
• Να δημιουργεί διαπεραστική αίσθηση σαν σοκ
• Να είναι σαν μόνιμος πόνος ή αίσθηση καύσου
• Να προκαλεί μυϊκές συσπάσεις στο πρόσωπο
• Να εμφανίζεται σε επεισόδια που διαρκούν για δευτερόλεπτα ή λεπτά
• Να εμφανίζεται στην κάτω γνάθο, τις παρειές ή το στόμα
• Να γίνεται πιο έντονος με την πάροδο του χρόνου

Ο πόνος συχνά είναι σύντομος, αλλά εξουθενωτικός. Μπορεί να μην ανταποκρίνεται σε μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα, αλλά ο γιατρός θα σας προτείνει άλλες θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων συνταγογραφούμενων αναλγητικών.

5. Οστεομυελίτιδα

Η οστεομυελίτιδα είναι μία σχετικά σπάνια αλλά σοβαρή λοίμωξη των οστών που εμφανίζεται όταν βακτήρια μολύνουν ένα οστό.

Τα οστά της γνάθου μπορεί να μολυνθούν ύστερα από ένα οδοντιατρικό χειρουργείο, αν έχετε ένα σοβαρό οδοντιατρικό πρόβλημα ή αν υπάρξει τραυματισμός του στόματος με κάποιο τρόπο. Παθήσεις που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα αυξάνουν τον κίνδυνο.

Αυτή η λοίμωξη μπορεί να εξαπλωθεί και να προκαλέσει νέκρωση του οστού. Η έγκαιρη θεραπεία με αντιβιοτικά μπορεί να αποτρέψει σοβαρές επιπλοκές, επομένως είναι σημαντικό να λάβετε άμεση φροντίδα εάν έχετε:

• Πόνο στη σιαγόνα που επιδεινώνεται
• Πυρετό
• Οίδημα ή ευαισθησία στα δόντια ή τη σιαγόνα
• Ερυθρότητα ή θερμότητα στην επώδυνη περιοχή
• Κόπωση
• Δύσοσμη αναπνοή
• Δυσκολία στο άνοιγμα ή το κλείσιμο του στόματος λόγω πόνου και οιδήματος
• Μούδιασμα στη γνάθο, τα χείλη το στόμα

6. Όγκοι και κύστες

Οι όγκοι διαφέρουν από τις κύστες. Οι όγκοι είναι μάζες ιστού, ενώ οι κύστες γενικά περιέχουν υγρό. Και τα δύο μπορούν να προκαλέσουν πόνο στη σιαγόνα, αν και είναι σπάνια.

Συχνά δεν είναι καρκινικοί, όμως μπορεί να έχουν επιπτώσεις στη στοματική υγιεινή. Αναπτύσσονται ταχέως, προκαλώντας μετακίνηση των δοντιών και καταστρέφοντας οστά και ιστούς στη γνάθο και το στόμα.

Ορισμένοι κοινοί τύποι όγκων και κύστεων που μπορεί να επηρεάσουν το στόμα είναι οι εξής:

• Αμελοβλάστωμα
• Οδοντογενής κύστη
• Οδόντωμα

Δεν προκαλούν όλες οι κύστες και οι όγκοι συμπτώματα, ωστόσο μπορεί να βιώσετε τα ακόλουθα σε συνδυασμό με επίμονο πόνο στη σιαγόνα:

• Ερυθρές ή λευκές κηλίδες στο στόμα
• Ανοιχτά ή αιμορραγικά έλκη
• Ψηλαφητή μάζα
• Επίμονο πόνο ή αίσθηση βραχνάδας στο λαιμό
• Δυσκολία στην κατάποση ή την κίνηση της σιαγόνας
• Ανάπτυξη ιστού γύρω από τα δόντια
• Οίδημα της σιαγόνας και του προσώπου

Η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο του όγκου και την αιτία, όμως ο έγκαιρος εντοπισμός και η ιατρική παρέμβαση βελτιώνουν τις πιθανότητες μιας αποτελεσματικής θεραπείας.

Πώς μπορώ να ανακουφιστώ από τον πόνο στη σιαγόνα;

Εάν έχετε ήπιο ή προσωρινό πόνο στη σιαγόνα, μπορεί να μη χρειαστείτε ιατρική θεραπεία. Εάν η αιτία δεν είναι σοβαρή, ο πόνος συνήθως βελτιώνεται μόλις το πρόβλημα υποχωρήσει.

Στο μεταξύ, τα παρακάτω μπορούν να σας βοηθήσουν:

• Χρησιμοποιήστε θερμότητα. Η θερμότητα βοηθά στην χαλάρωση των μυών και την ανακούφιση του πόνου και της ακαμψίας.
• Χρησιμοποιήστε πάγο ή κρύα κομπρέσα. Αυτά θα βοηθήσουν στη μείωση του πόνου και είναι ιδιαίτερα χρήσιμα αν έχετε οίδημα.
• Λάβετε μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα. Η παρακεταμόλη, η ιβουπροφαίνη και άλλα μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα μπορεί να ανακουφίσουν τον πόνο προσωρινά. Ακολουθήστε προσεκτικά τις οδηγίες που αναγράφονται στη συσκευασία. Αν η συνιστώμενη δόση δεν φέρει αποτέλεσμα ή χρειάζεται να λαμβάνετε παυσίπονα για περισσότερο από λίγες μέρες, επισκεφτείτε το γιατρό σας.
• Ξεκουράστε τη σιαγόνα όσο είναι εφικτό. Επιλέξτε τροφές που δεν απαιτούν πολλή μάσηση, ώστε να αποφύγετε την υπέρχρηση των μυών της σιαγόνας.
• Δοκιμάστε το μασάζ. Ο γιατρός ή ένας φυσικοθεραπευτής μπορούν μέσω του μασάζ να ανακουφίσουν τον πόνο και την τάση στη σιαγόνα. Μπορούν επίσης να σας δείξουν ορισμένες τεχνικές για να εφαρμόσετε μόνοι σας στο σπίτι. Αυτό είναι ιδιαίτερα επιβοηθητικό αν πάσχετε από διαταραχές κροταφογναθικής άρθρωσης.
• Προσπαθήστε να χαλαρώσετε. Εάν ο πόνος στη σιαγόνα προέρχεται από τρίξιμο των δοντιών, οι τεχνικές χαλάρωσης θα σας βοηθήσουν να αποφύγετε αυτή τη συνήθεια ως απόκριση στο στρες. Η χαλάρωση των μυών μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο.
• Αλλάξτε τη θέση που κοιμάστε. Εάν πάντα κοιμάστε στην ίδια πλευρά ή κοιμάστε με το χέρι κάτω από τη σιαγόνα, αυτό μπορεί να ασκεί πίεση στους μύες. Αλλάξτε την πλευρά που κοιμάστε, ώστε να μειώσετε τον πόνο. Ακόμη και αν ο πόνος έχει διαφορετική αιτία, ο ύπνος την άλλη πλευρά μπορεί να τον ανακουφίσει τη νύχτα.

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε το γιατρό σας

Παρόλο που ο πόνος στη σιαγόνα δεν είναι πάντα σοβαρός, ο πόνος που συνοδεύεται από συγκεκριμένα συμπτώματα μπορεί να υποδεικνύει σοβαρή πάθηση που χρήζει θεραπείας.

Μπορείτε να επισκεφθείτε το γιατρό ή τον οδοντίατρό σας εάν ο πόνος επιμένει για περισσότερο από λίγες μέρες ή υποχωρεί και επανεμφανίζεται.

Ακολουθούν ορισμένες ενδείξεις που υποδεικνύουν ότι είναι ώρα να λάβετε ιατρική συμβουλή:

• Έχετε δυσκολία στη σίτιση, την κατάποση ή την αναπνοή.
• Ο πόνος καθιστά δύσκολη την κίνηση του στόματος.
• Έχετε πόνο ή πυρετό που δεν υποχωρεί.
• Έχετε έντονο πόνο που ξαφνικά υποχωρεί ύστερα από μία ξαφνική αλατώδη έκκριση στο στόμα που έχει δυσάρεστη γεύση και οσμή.

Ένας υψηλός πυρετός, ο εξαιρετικός πόνος ή το οίδημα που επηρεάζει την ικανότητά σας να αναπνεύσετε και να καταπιείτε, αποτελούν όλα σοβαρά συμπτώματα που απαιτούν άμεση θεραπεία.

Αν έχετε πόνο στη σιαγόνα σε συνδυασμό με αυτά τα συμπτώματα, θα πρέπει να κατευθυνθείτε στα πλησιέστερα επείγοντα περιστατικά αντί να περιμένετε να κλείσετε ραντεβού με το γιατρό σας.

Βιβλιογραφία

Abscessed teeth. (n.d.).
aae.org/patients/dental-symptoms/abscessed-teeth/

Acute sinusitis. (2018).
my.clevelandclinic.org/health/diseases/15285-acute-sinusitis

Auluck A. (2016). How do I manage a patient with osteomyelitis?
jcda.ca/g13

Fuentes J. (2017). Detecting a different kind of jaw pain.
vitalrecord.tamhsc.edu/detecting-a-different-kind-of-jaw-pain/

Heart attack symptoms in women. (2015).
heart.org/en/health-topics/heart-attack/warning-signs-of-a-heart-attack/heart-attack-symptoms-in-women

Heart attack. (n.d.).
heart.org/en/health-topics/heart-attack

Jaw pain. (n.d.).
mouthhealthy.org/en/az-topics/j/jaw-pain

Mayo Clinic Staff. (2018). Osteomyelitis.
mayoclinic.org/diseases-conditions/osteomyelitis/symptoms-causes/syc-20375913

Nezafati S, et al. (2009). Localized osteomyelitis of the mandible secondary to dental treatment: Report of a case.
ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3517289/

Should you use ice or heat for pain? (2014).
health.clevelandclinic.org/should-you-use-ice-or-heat-for-pain-infographic

TMJ (temporomandibular joint and muscle disorders). (n.d.).
nidcr.nih.gov/health-info/tmj/more-info

Top ten dental symptoms.
mouthhealthy.org/en/top-dental-symptoms

Trigeminal neuralgia fact sheet. (2019).
ninds.nih.gov/Disorders/Patient-Caregiver-Education/Fact-Sheets/Trigeminal-Neuralgia-Fact-Sheet

Trigeminal neuralgia. (n.d.).
aans.org/Patients/Neurosurgical-Conditions-and-Treatments/Trigeminal-Neuralgia

Zuniga J. (2015). When toothache turns out to be a tumor.
utswmed.org/medblog/jaw-tumor