Μπαστούνια πεζοπορίας: Πόσο χρήσιμα είναι και για ποιους;

Το καλοκαίρι είναι η εποχή που οι περισσότεροι άνθρωποι αρέσκονται στο να κάνουν βόλτες στη φύση και τα μπαστούνια πεζοπορίας θεωρούνται απαραίτητα αξεσουάρ για τα άτομα που κάνουν περπάτημα ή πεζοπορία, διότι βελτιώνουν την κινητικότητα και την ισορροπία του σώματος.

Παρόλο που τα μπαστούνια πεζοπορίας θεωρούνται αξεσουάρ μόνο για ηλικιωμένους, πλέον η δημοτικότητά τους έχει αυξηθεί και χρησιμοποιούνται από ανθρώπους κάθε ηλικίας που θέλουν να βελτιώσουν την εμπειρία της πεζοπορίας τους, μειώνοντας τον κίνδυνο τραυματισμού και βλάβης στα γόνατα και τη μέση.

Ο Michael Fredericson, καθηγητής ορθοπεδικής χειρουργικής στο Stanford Health Care, προτείνει τη χρήση μπαστουνιών πεζοπορίας από όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως ηλικίας και σωματικής κατάστασης και κυρίως από ανθρώπους που ταλαιπωρούνται από πόνο στις αρθρώσεις, διότι όπως υπογράμμισε, βελτιώνουν την ισορροπία και προσφέρουν υποστήριξη στο βάδισμα, κυρίως σε ανώμαλα και δύσβατα μονοπάτια.

Διαβάστε επίσης: 13 Κοινά λάθη στο περπάτημα και πώς να τα διορθώσετε

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της χρήσης των μπαστουνιών πεζοπορίας;

Κατά τη διάρκεια της πεζοπορίας ή του περπατήματος, η  χρήση μπαστουνιού πεζοπορίας προσφέρει μια σειρά από πλεονεκτήματα, όπως η βελτιωμένη κινητικότητα, η βελτιωμένη ισορροπία και η ασφάλεια.

1. Κινητικότητα

Τα μπαστούνια πεζοπορίας μετατοπίζουν τη δύναμη που ασκείται κατά το βάδισμα, από τα κάτω άκρα στα χέρια, μειώνοντας τον πόνο στα γόνατα και το κάτω μέρος της πλάτης.  

Σύμφωνα με την Linda Brown, φυσιοθεραπεύτρια στο Brown Physical Therapy στο Σακραμέντο, παρόλο που η χρήση μπαστουνιών πεζοπορίας είναι θέμα προσωπικής επιλογής του κάθε ατόμου, η πλειοψηφία των πεζοπόρων τα χρησιμοποιούν για να μειώσουν το ενδεχόμενο προβλημάτων που σχετίζονται με την κινητικότητα, νοουμένου ότι, όπως είπαμε πιο πάνω, η χρήση τους, μετατοπίζει μέρος της δύναμης που ασκείται στο κάτω μέρος της πλάτης και τα γόνατα κατά την βάδιση, στα χέρια.

Όπως διαπίστωσε μια πρόσφατη μελέτη,  η χρήση των μπαστουνιών πεζοπορίας μειώνει τις δυνάμεις αντίδρασης του εδάφους (GRF) στις αρθρώσεις των γονάτων έως και κατά 16%. Μάλιστα, η ίδια μελέτη διαπίστωσε ότι η χρήση μπαστουνιών πεζοπορίας τόσο σε ανώμαλα μονοπάτια πεζοπορίας, όσο και σε επίπεδες επιφάνειες, μειώνει την κλίση του σώματος προς τα εμπρός, ωθώντας το σώμα να κάνει μικρότερα βήματα, γεγονός που μειώνει το βάρος που ασκείται στις αρθρώσεις των ποδιών, βελτιώνοντας κινητικότητα. 

Διαβάστε επίσης: Πόνος στο γόνατο: Τι πρέπει να κάνω και τι να προσέχω;

2. Πρόληψη τραυματισμών

Παρόλο που η πεζοπορία είναι ένας πολύ καλός τύπος άσκησης, μπορεί ωστόσο μακροπρόθεσμα να προκαλέσει φθορά στους μυς και τις αρθρώσεις των ποδιών, αυξάνοντας τον κίνδυνο τραυματισμού και προβλημάτων κινητικότητας. Η χρήση μπαστουνιών πεζοπορίας, μπορεί να μετατοπίσει το βάρος από τις αρθρώσεις και τα πόδια, στα χέρια, μειώνοντας τον κίνδυνο προβλημάτων στις αρθρώσεις κατά τη γήρανση. Την ίδια ώρα, προσφέρει καλύτερη ισορροπία, πιο σταθερό βάδισμα και καλύτερη στάση του σώματος, μειώνοντας έτσι την πιθανότητα πόνου στη μέση.

Διαβάστε επίσης: Πόνος στην μέση: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

3. Ισορροπία

Η καλή ισορροπία κατά τη διάρκεια του περπατήματος και της πεζοπορίας, κυρίως σε μονοπάτια με ανώμαλο έδαφος, είναι απαραίτητη, διότι μειώνει τον κίνδυνο πτώσεων και τραυματισμών.

Σύμφωνα με έρευνες, η χρήση μπαστουνιών βελτιώνει την ισορροπία και την σταθερότητα των πεζοπόρων, οι οποίοι μεταφέρουν φορτίο στην πλάτη τους και των ατόμων με κινητικά προβλήματα.

Διαβάστε επίσης: Προβλήματα ισορροπίας: Αντιμετωπίστε τα αποτελεσματικά με 3 απλές ασκήσεις

4. Ασφάλεια

Τα μπαστούνια πεζοπορίας, πέραν από τα οφέλη που προσφέρουν στο ανθρώπινο σώμα, παρέχουν ταυτόχρονα και ασφάλεια στους πεζοπόρους.

Σε γενικές γραμμές τα μπαστούνια πεζοπορίας μπορούν:

• Να βοηθήσουν τους πεζοπόρους να περάσουν μέσα από ένα ποτάμι, προσφέροντάς τους ισορροπία και σταθερότητα.
• Να βοηθήσουν τους πεζοπόρους να φτάσουν στον προορισμό τους πιο γρήγορα.
• Να βοηθήσουν τους πεζοπόρους να ελέγξουν το έδαφος για το βάθος του, εάν υπάρχουν χόρτα ή νερό που το καλύπτουν.
• Να χρησιμοποιηθούν ως μέσο προστασίας των πεζοπόρων από τα άγρια ζώα και τα ερπετά.

Διαβάστε επίσης: Περπάτημα: 8 λόγοι που πρέπει να το ενσωματώσεις στην καθημερινότητά σου

Ποιοι μπορούν να ωφεληθούν περισσότερο από τη χρήση μπαστουνιών πεζοπορίας;

Τα μπαστούνια πεζοπορίας μπορούν να ωφελήσουν όλους τους ανθρώπους ως μέσο ανακούφισης του πόνου των αρθρώσεων και ως μέσο βελτίωσης της ισορροπίας τους. Παρόλα αυτά, ορισμένα άτομα ωφελούνται περισσότερο.

Πέραν από τα άτομα άνω των 65 ετών, από τη χρήση μπαστουνιών πεζοπορίας, μπορούν να ωφεληθούν άτομα με:

• Νόσος του Πάρκινσον
• Παχυσαρκία
• Ινομυαλγία
• Οξεία και χρόνια οσφυαλγία
• Αρθρίτιδα
• Πόνο στις αρθρώσεις

Διαβάστε επίσης: 5 συμβουλές για καλύτερα αποτελέσματα στο περπάτημα

Ποια είναι τα μειονεκτήματα των μπαστουνιών πεζοπορίας;

Όπως συμβαίνει με όλα τα βοηθήματα, έτσι και τα μπαστούνια πεζοπορίας έχουν και κάποια μειονεκτήματα όπως θα δούμε πιο κάτω.

• Τα μπαστούνια πεζοπορίας που απαιτούν τη χρήση και των δύο χεριών, δυσκολεύουν τη μεταφορά μπουκαλιών, τη χρήση καμερών ή φωτογραφικών μηχανών και την κατανάλωση ποτού ή φαγητού κατά τη διάρκεια της χρήσης τους.
• Κατά το περπάτημα σε μια δύσβατη περιοχή, υπάρχει ενδεχόμενο τα μπαστούνια πεζοπορίας να πιαστούν σε κάποιον βράχο, προκαλώντας απώλεια της ισορροπίας και πτώση.
• Με τη χρήση των μπαστουνιών πεζοπορίας καταβάλλεται μεγαλύτερη σωματική προσπάθεια, πράγμα που σημαίνει ότι οι πεζοπόροι καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια, γεγονός που αυξάνει το ενδεχόμενο πόνου στα χέρια και τους ώμους.

Διαβάστε επίσης: 5 οφέλη από το περπάτημα που θα σας εκπλήξουν

Πώς να επιλέξετε το σωστό μπαστούνι πεζοπορίας;

Η σωστή επιλογή μπαστουνιών πεζοπορίας, εξαρτάται από τις προσωπικές προτιμήσεις του κάθε ανθρώπου. Είτε επιλέξετε μπαστούνι του ενός ή και των δύο χεριών, θα πρέπει να προσέξετε να είναι ανάλογο του ύψους σας. Συγκεκριμένα, το μπαστούνι θα πρέπει να είναι σε ύψος όπου όταν το κρατάτε με το χέρι εκτεταμένο και παράλληλο με το έδαφος, να δημιουργείται ορθή γωνιά με τον ώμο σας. Σύμφωνα με τον Fredericson, τα καλύτερα μπαστούνια είναι τα ρυθμιζόμενα σε ύψος, τα οποία πρέπει να κονταίνουν ή επιμηκύνονται ανάλογα με τη φορά του εδάφους (ανηφόρα, κατηφόρα ή πεδιάδα).

Άλλα χαρακτηριστικά που πρέπει να εξετάσετε κατά την αγορά ενός μπαστουνιού πεζοπορίας είναι τα ακόλουθα:

• Δυνατότητα αναδίπλωσης: Καθιστά βολική την αποθήκευσή τους όταν δεν σας είναι απαραίτητα.
• Ελαφριά μπαστούνια πεζοπορίας: Εύκολη μετακίνηση.
• Υλικό κρατήματος: Το καουτσούκ, ο φελλός ή κάποιο άλλο αφρώδες υλικό, κάνουν το μπαστούνι πεζοπορίας πιο εύκολο στο κράτημα.
• Απορροφητικά ελατήρια στο εσωτερικό του μπαστουνιού: Βοηθούν στην απορρόφηση των κραδασμών.
• Μηχανισμός ασφάλισης: Διατηρεί το ύψος του μπαστουνιού σταθερό κατά τη χρήση του.

Είτε συνηθίζετε να κάνετε πεζοπορία, είτε θέλετε απλά να απολαύσετε το περπάτημα στην εξοχή αυτό το καλοκαίρι, παίρνοντας μαζί σας ένα μπαστούνι πεζοπορίας θα βελτιώσετε την ισορροπία σας, θα μεγιστοποιήσετε την ασφάλεια σας και θα ευνοήσετε την υγεία των γονάτων και της πλάτης σας. Να θυμάστε ότι τα μπαστούνια πεζοπορίας, μπορούν να προσφέρουν απλόχερα τα οφέλη τους, όχι μόνο στους ηλικιωμένους, αλλά σε όλους τους ανθρώπους, όλων των ηλικιών.

Διαβάστε επίσης: 8 παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά την υγεία των οστών σας