Πρόληψη και θεραπεία

Ποια φάρμακα πρέπει να λαμβάνονται με προσοχή από ηλικιωμένους;

Με τα χρόνια, το ανθρώπινο σώμα δεν λειτουργεί τόσο αποτελεσματικά όσο παλαιότερα. Πολλά συστήματα αρχίζουν να αποδυναμώνονται ή να αναπτύσσουν προβλήματα, τα οποία ανάμεσα σε άλλα επηρεάζουν και τον τρόπο που δρουν τα φάρμακα στον οργανισμό. Για παράδειγμα, τα πεπτικά προβλήματα επηρεάζουν το πόσο γρήγορα απορροφάται ένα φάρμακο από τον οργανισμό, ενώ τα ηπατικά προβλήματα οδηγούν είτε σε συσσώρευση του φαρμάκου στην κυκλοφορία, είτε σε πιο αργή μεταφορά του στην κυκλοφορία. Ως αποτέλεσμα, τα φάρμακα προκαλούν διάφορες παρενέργειες στους ηλικιωμένους, οι οποίοι καλούνται να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί.

Ποια φάρμακα πρέπει να λαμβάνονται με προσοχή από ηλικιωμένους;

1. Παυσίπονα

Ορισμένα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), όπως η ιβουπροφαίνη, η ασπιρίνη και η ναπροξένη, αποτρέπουν την σωστή λειτουργία άλλων φαρμάκων. Γενικότερα, σύμφωνα με τους ειδικούς, τα ΜΣΑΦ  δεν πρέπει να συνδυάζονται με αραιωτικά αίματος, φάρμακα για τον διαβήτη, φάρμακα για την υπέρταση και διουρητικά. Οι ηλικιωμένοι που λαμβάνουν διάφορες φαρμακευτικές αγωγές πρέπει να είναι προσεκτικοί και να συμβουλεύονται πάντα τον γιατρό τους.

2. Μυοχαλαρωτικά

Τα μυοχαλαρωτικά συνταγογραφούνται κυρίως για διευκόλυνση των μυϊκών πόνων και των μυϊκών σπασμών. Μυοχαλαρωτικά όπως η κυκλοβενζαπρίνη (Flexeril), η μεθοκαρβαμόλη (Robaxin) και η καρισοπροδόλη (Soma) προκαλούν παρενέργειες, όπως η αδιαθεσία και η σύγχυση, καταστάσεις που αυξάνουν το ενδεχόμενο πτώσης, κακής διάθεσης και αυτοκτονικών σκέψεων.

3. Ορισμένα φάρμακα για τον διαβήτη

Ορισμένα φάρμακα για τον διαβήτη, όπως η χλωροπροπαμίδη (Diabinese) και η γλυβουρίδη (DiaBeta, Glynase), μπορούν να μειώσουν σημαντικά το σάκχαρο στο αίμα προκαλώντας υπογλυκαιμία. Η υπογλυκαιμία προκαλεί σύγχυση, εφίδρωση, πείνα και κόπωση και στην περίπτωση που είναι σοβαρή ή μακροχρόνια μπορεί να οδηγήσει σε επιληπτικές κρίσεις και πιο σπάνια σε θάνατο.

4. Αντιισταμινικά

Τα αντιισταμινικά χορηγούνται σε περιπτώσεις αλλεργίας, για να απομακρύνουν συμπτώματα όπως το έντονο φτέρνισμα. Μερικές φορές ωστόσο, προκαλούν παρενέργειες όπως η υπνηλία και η σύγχυση. Συμπτώματα τα οποία είναι πολύ επικίνδυνα για τους ηλικιωμένους διότι μπορεί να οδηγήσουν σε λανθασμένη διάγνωση της κατάστασης τους.

5. Αγχολυτικά

Τα αγχολυτικά φάρμακα, όπως η διαζεπάμη (Valium), η αλπραζολάμη (Xanax) και το χλωροδιαζεποξείδιο (Librium), χορηγούνται σε άτομα με αυξημένο άγχος, για να βελτιώσουν την διάθεση τους. Ωστόσο, μπορούν να παραμείνουν στο ανθρώπινο σώμα για αυξημένο χρονικό διάστημα, προκαλώντας παρενέργειες όπως η σύγχυση, η οποία σε ηλικιωμένους αυξάνει τον κίνδυνο πτώσεων.

6. Υπνωτικά

Τα υπνωτικά, μπορεί να βοηθούν τους ανθρώπους να κοιμηθούν, αλλά προκαλούν διάφορα προβλήματα την επόμενη μέρα, όπως προβλήματα ισορροπίας, αδιαθεσία, έντονη κόπωση, σύγχυση, αδυναμία σκέψης και μνήμης, ξηροστομία, θολή όραση και προβλήματα στην ουροδόχο κύστη. Όλα αυτά τα προβλήματα αποτελούν σημαντικό εμπόδιο για τον άνθρωπο, πόσο μάλλον για τους ηλικιωμένους που ήδη έχουν σημαντικές δυσλειτουργίες στο σώμα τους.

7. Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά

Τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά είναι μια παλαιότερη κατηγορία φαρμάκων για την κατάθλιψη, τα οποία πλέον δεν συνταγογραφούνται συχνά. Τα εν λόγω φάρμακα προκαλούν διάφορες παρενέργειες οι οποίες τείνουν να είναι χειρότερες στους ηλικιωμένους. Συγκεκριμένα, προκαλούν δυσκοιλιότητα, ακανόνιστο καρδιακό παλμό, θολή όραση, σύγχυση, προβλήματα μνήμης, ξηροστομία και συχνοουρία.

8. Αντιψυχωτικά

Τα αντιψυχωτικά φάρμακα συνταγογραφούνται σε άτομα που πάσχουν από ψυχικές διαταραχές, όπως η σχιζοφρένεια και η διπολική διαταραχή, αλλά σύμφωνα με τους ειδικούς τείνουν να είναι πιο επικίνδυνα για τους ηλικιωμένους, καθώς αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, αιμορραγίας του εγκεφάλου και άνοιας.

9. Συνδυαστικά φάρμακα

Υπάρχουν πολλά φάρμακα που δεν χρειάζονται ιατρική συνταγή, όπως μερικά παυσίπονα, που έχουν περισσότερα από ένα δραστικά συστατικά. Για παράδειγμα, κάποια φάρμακα για το κρυολόγημα συνδυάζουν αποσυμφορητικά μαζί με αντιισταμινικά. Οι εν λόγω συνδυασμοί μπορούν να προκαλέσουν σύγχυση, υπνηλία και κόπωση, ενώ στους ηλικιωμένους μπορούν να επιδεινώσουν ήδη υπάρχοντα προβλήματα, όπως η υπέρταση και η συχνοουρία. Πριν πάρετε κάποιο φάρμακο φροντίστε να συμβουλεύεστε πάντα τον γιατρό σας.