Ο αστράγαλος ο μεμβρανώδης (Astragalus membranaceus) ανήκει σε μια οικογένεια φαρμακευτικών φυτών και η ρίζα του έχει μακρά ιστορία χρήσης στην παραδοσιακή κινέζικη ιατρική. Χρησιμοποιείται συχνά σε συνδυασμό με άλλα βότανα ως τονωτικό για την αύξηση της αντοχής, της δύναμης και της ζωτικότητας. Τα εκχυλίσματα αστραγάλου χρησιμοποιούνται επίσης ως συμπληρώματα διατροφής για τη βελτίωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού και τη μείωση της κόπωσης.

Οι ευεργετικές ιδιότητες του αστραγάλου οφείλονται στους πολυσακχαρίτες και τις τριτερπενικές σαπωνίνες του. Συγκεκριμένα, μελέτες in vitro και σε ζώα δείχνουν ότι ο αστράγαλος και τα συστατικά του έχουν αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιικές ιδιότητες, ενώ δρουν επίσης προστατευτικά στην καρδιά, στα νεφρά, τα οστά και το νευρικό σύστημα.

Ποια είναι τα οφέλη της ρίζας αστραγάλου;

1. Δρα ως αντιφλεγμονώδες

Το εκχύλισμα αστραγάλου, λόγω των πολυσακχαριτών και σαπωνινών που περιέχει, φάνηκε να παρουσιάζει αντιφλεγμονώδη δράση τόσο in vitro όσο και in vivo. Συγκεκριμένα, θετικά αποτελέσματα έχουν παρατηρηθεί στη θεραπεία της ελκώδους κολίτιδας και στη βελτίωση βλαβών στο δέρμα λόγω ατοπικής δερματίτιδας, μέσω ρύθμισης της δράσης των κυτοκινών.

2. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα

Ο αστράγαλος μπορεί να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα, πιθανότατα μέσω αύξησης της παραγωγής κυττάρων που συμμετέχουν στην ανοσολογική απόκριση, όπως τα μακροφάγα, και προστατεύει έτσι τον οργανισμό από διάφορους μικροοργανισμούς που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές λοιμώξεις.

3. Επιβραδύνει ή αποτρέπει την ανάπτυξη όγκων

Προκλινικά δεδομένα δείχνουν πως ο αστράγαλος μπορεί να παρουσιάζει αντικαρκινική δράση ενάντια στον καρκίνο του στομάχου, του παχέος εντέρου, του ήπατος και των ωοθηκών. Η ταυτόχρονη χρήση του με την αλδεσλευκίνη (δραστική ουσία που χορηγείται για την μείωση ανάπτυξης και εξάπλωσης όγκων)  φαίνεται να ενισχύει την ογκοκτόνο δράση και ταυτόχρονα να μειώνει τις ανεπιθύμητες παρενέργειες από αυτή.

4. Προστατεύει το καρδιαγγειακό σύστημα

Τα φλαβονοειδή του αστραγάλου αποτελούν ισχυρές δραστικές ενώσεις, οι οποίες συμβάλουν στη βελτίωση του λιπιδικού προφίλ, αναστολή της υπεροξείδωσης και αύξηση της δράσης των αντιοξειδωτικών ενζύμων, με αποτέλεσμα την προστασία από την εμφάνιση καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως η στεφανιαία νόσος.

5. Ρυθμίζει και προλαμβάνει τον σακχαρώδη διαβήτη και τις ασθένειες που σχετίζονται με αυτόν

Τα εκχυλίσματα της ρίζας αστραγάλου φαίνεται πως μπορούν να μειώσουν σημαντικά τα επίπεδα σακχάρου του αίματος και την αντίσταση στην ινσουλίνη, συμβάλλοντας έτσι αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και της πρώιμης διαβητικής νεφροπάθειας.

Οι πολυσακχαρίτες που περιέχει ο αστράγαλος μπορούν επίσης να μειώσουν τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων και της LDL χοληστερόλης σε αρουραίους με διαβήτη τύπου 2, βελτιώνοντας πιθανότατα διάφορες διαταραχές  μεταβολισμού του σωματικού λίπους.

6. Περιέχει αντιοξειδωτικές και αντιγηραντικές ιδιότητες

Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει πως ο αστράγαλος ασκεί αντιγηραντική δράση μέσω των αντιοξειδωτικών ιδιοτήτων του. Συγκεκριμένα, δεσμεύει ελεύθερες ρίζες που μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στα κύτταρα, προλαμβάνει το οξειδωτικό στρες και αναστέλλει την υπεροξείδωση των λιπιδίων, σύμφωνα με μελέτες in vitro.

7. Βοηθά στην επούλωση πληγών και ελαχιστοποιεί τις ουλές

Οι πολυσακχαρίτες του αστραγάλου αποτελούν ένα πολλά υποσχόμενο μέσο για την επούλωση πληγών, σύμφωνα με in vitro μελέτες, και ο μηχανισμός δράσης τους σχετίζεται με την αναστολή της φλεγμονής, την επιτάχυνση του κυτταρικού κύκλου και την προώθηση της έκκρισης παραγόντων αποκατάστασης της βλάβης.

8. Ανακουφίζει από τα συμπτώματα της χημειοθεραπείας

Μελέτες έχουν δείξει πως η χορήγηση αστραγάλου σε ενέσιμη μορφή μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής σε ασθενείς με προχωρημένους και μεταστατικούς καρκίνους και να μειώσει τα συμπτώματα ναυτίας, εμέτου και τη γαστρεντερική τοξικότητα που προκαλούνται από τη χημειοθεραπεία. Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα αυτά.

9. Αντιμετωπίζει το κρυολόγημα και τη γρίπη

Στην παραδοσιακή κινέζικη ιατρική ο αστράγαλος χρησιμοποιείται για τη θεραπεία λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, όπως το κοινό κρυολόγημα και η γρίπη. Ωστόσο, η αντιϊκή δράση του δεν έχει μελετηθεί αρκετά ώστε να χρησιμοποιηθεί ιατρικά για το σκοπό αυτό.

10. Παρέχει συμπληρωματική θεραπεία για το αλλεργικό άσθμα

Η αστραγαλοσίδη IV, μια κύρια δραστική ένωση του αστραγάλου, φαίνεται πως μπορεί να ρυθμίσει την ενεργοποίηση και διακίνηση των ηωσινόφιλων και να συμβάλει στη βελτίωση του αλλεργικού άσθματος.

Ποιες είναι οι πιθανές παρενέργειες από τη χρήση αστραγάλου;

Ο αστράγαλος θεωρείται ασφαλής για τους περισσότερους ενήλικες, ωστόσο σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις έχουν αναφερθεί ανεπιθύμητες παρενέργειες από την κατανάλωσή του που περιλαμβάνουν το κνησμό, ρινικά συμπτώματα, εξανθήματα και  δυσφορία στο στομάχι.

Άτομα που λαμβάνουν κάποια φαρμακευτική αγωγή και έγκυες ή θηλάζουσες γυναίκες πρέπει να συμβουλεύονται τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης πριν τη χρήση αστραγάλου, διότι είναι πιθανό να υπάρξουν αλληλεπιδράσεις ή παραπάνω ανεπιθύμητες παρενέργειες.