Πονοκέφαλος, είναι όπως υποδηλώνει και το όνομά του, ο πόνος στο κεφάλι. Ο πόνος αυτός διαφέρει σημαντικά ανάλογα με:
Πρόκειται για μια ιδιαίτερα κοινή κατάσταση που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους, πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Παρόλο που οι περισσότεροι τύποι πονοκεφάλου δεν είναι επικίνδυνοι, υπάρχουν και ορισμένοι που αποτελούν σημάδι κάποιας σοβαρής ασθένειας και χρήζουν ιατρικής παρέμβασης. (Πονοκέφαλος & ημικρανία: Ποια είναι η διαφορά μεταξύ τους;)
Υπάρχουν πολλοί τύποι πονοκεφάλου, οι οποίοι χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες και συγκεκριμένα σε πρωτοπαθείς πονοκεφάλους και δευτεροπαθείς πονοκεφάλους.
Οι πρωτοπαθείς πονοκέφαλοι δεν προκύπτουν από κάποια υποκείμενη ιατρική κατάσταση. Βασικό ρόλο στην εμφάνισή τους παίζει η χημική δραστηριότητα του εγκεφάλου, τα νεύρα, τα αιμοφόρα αγγεία και οι μυς του κρανίου, όπως επίσης και ορισμένα κληρονομικά γονίδια.
Στους πρωτοπαθείς πονοκεφάλους συμβάλλουν επίσης καταστάσεις που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, όπως το αλκοόλ, το κάπνισμα, η στάση του σώματος, η παράληψη γευμάτων και η κατανάλωση ορισμένων τροφίμων, όπως τα επεξεργασμένα κρέατα που είναι πλούσια σε αλάτι.
Σημειώνεται ότι οι πρωτοπαθείς πονοκέφαλοι είναι μεν ενοχλητικοί, αλλά συνήθως δεν είναι επικίνδυνοι.
Οι δευτεροπαθείς πονοκέφαλοι είναι αποτέλεσμα κάποιας υποκείμενης ιατρικής κατάστασης, της οποίας αποτελούν σύμπτωμα.
Οι πονοκέφαλοι μπορούν να επηρεάσουν τον οποιονδήποτε άνθρωπο, ενήλικα, παιδί ή έφηβο, σε οποιαδήποτε φάση της ζωής του. Περίπου το 96% των ανθρώπων σε παγκόσμιο επίπεδο, εμφανίζουν πονοκεφάλους πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ζωής τους. (Χρόνιος καθημερινός πονοκέφαλος: Ποιοι οι τύποι του; Τι πρέπει να γνωρίζετε;)
Οι εργαζόμενοι σε χώρους με έντονη ηχορύπανση ή χημικές αναθιμυάσεις υποφέρουν βέβαια συχνότερα από πονοκεφάλους, όπως και αυτοί που βιώνουν έντονο στρες ή αυτοί που δεν κοιμούνται σωστά ή καταναλώνουν πολύ αλκοόλ.(Πώς σχετίζεται ο πονοκέφαλος με το αλκοόλ;)
Οι πρωτοπαθείς πονοκέφαλοι, όπως οι ημικρανίες και οι αθροιστικοί πονοκέφαλοι, στους οποίους, όπως είπαμε πιο πάνω, βασικό ρόλο παίζει η χημική δραστηριότητα του εγκεφάλου, συσχετίζονται με τον κιρκάδιο ρυθμό του σώματος (εσωτερικό ρολόι του σώματος). Όταν η κορτιζόλη και η μελατονίνη, οι δυο βασικές ορμόνες που ρυθμίζουν τον ύπνο, δεν βρίσκονται σε ισορροπία, διαταράσσουν τον ύπνο και προκαλούν πονοκεφάλους. (Μελατονίνη: Δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως «φυσικό» υπνωτικό χάπι)
Οι επαναλαμβανόμενοι πονοκέφαλοι, τείνουν να εμφανίζονται κάθε μέρα την ίδια ώρα και σύμφωνα με τους επιστήμονες, έχουν άμεση σχέση με τον ύπνο. Το σωστό πρότυπο ύπνου, κατά συνέπεια, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση αυτών των πονοκεφάλων. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, οι επαναλαμβανόμενοι καθημερινοί πονοκέφαλοι τύπου ημικρανίας ή οι αθροιστικοί πονοκέφαλοι, συνδέονται σημαντικά με τον κιρκάδιο ρυθμό του σώματος.
Η συγκεκριμένη μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology, ανέλυσε τις υπάρχουσες μελέτες που εξέτασαν τον χρόνο εμφάνισης των αθροιστικών πονοκεφάλων και των ημικρανιών και μελέτες στις οποίες η κορτιζόλη και η μελατονίνη, συσχετίστηκαν με τους πονοκεφάλους.
Μετά την ανάλυση των δεδομένων τους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 71% των συμμετεχόντων εμφάνιζαν επαναλαμβανόμενους αθροιστικούς πονοκεφάλους αργά το βράδυ ή νωρίς το πρωί, πράγμα που δείχνει ότι οι αθροιστικοί πονοκέφαλοι έχουν άμεση σχέση με τον κιρκάδιο ρυθμό του σώματος, ο οποίος ρυθμίζεται από την έκκριση της κορτιζόλης και της μελατονίνης.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα της μελέτης, Mark Joseph Burish, MD, PhD και επίκουρος καθηγητής νευρολογίας στο Κέντρο Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου του Τέξας, η ημικρανία και οι αθροιστικοί πονοκέφαλοι, έχουν άμεση σχέση με τον ύπνο και τον κιρκάδιο ρυθμό του σώματος. Με βάση αυτό, ανοίγει ο κύκλος μελλοντικών ερευνών για την αντιμετώπιση του προβλήματος μέσω φαρμάκων που θα στοχεύουν τις κιρκάδιες αλλαγές που παρατηρούνται όταν προκύπτουν αθροιστικοί πονοκέφαλοι και ημικρανίες.
Το πρόγραμμα του ύπνου, ελέγχεται και ρυθμίζεται από τον υποθάλαμο του εγκεφάλου. Ο υποθάλαμος είναι ευαίσθητος στο φως και ανάλογα με το αν ο άνθρωπος εκτίθεται στο φως ή στο σκοτάδι, εκκρίνει και τις κατάλληλες ορμόνες. Συγκεκριμένα, η μελατονίνη, είναι η ορμόνη του ύπνου, που εκκρίνεται όταν υπάρχει έλλειψη φωτός. Όταν αρχίσει να εκκρίνεται από τον υποθάλαμο, ο άνθρωπος νυστάζει. Η κορτιζόλη, είναι η ορμόνη της εγρήγορσης (αφύπνισης) που εκκρίνεται με την έκθεση στον ήλιο. Όταν εκκρίνεται από τον υποθάλαμο, ο άνθρωπος καταλαβαίνει ότι ήρθε η ώρα να ξυπνήσει. Η διατάραξη αυτού του εσωτερικού ρολογιού, επηρεάζει το πρόγραμμα του ύπνου (κύκλος ύπνου-αφύπνισης). (5 τρόποι να φτιάξετε το ιδανικό πρόγραμμα ύπνου για εσάς)
Οι αθροιστικοί πονοκέφαλοι, χαρακτηρίζονται από έντονο πόνο, που επηρεάζει τη μια πλευρά του κεφαλιού. Αυτός ο τύπος πονοκεφάλου, μπορεί να επηρεάσει τους ανθρώπους μέχρι και 8 φορές κατά τη διάρκεια της μέρας, αλλά κάνει την εμφάνισή του πολύ πιο συχνά κατά τη διάρκεια της νύχτας, διαταράσσοντας τον ύπνο.
Σύμφωνα με τη μελέτη, τα άτομα που επηρεάζονταν συχνότερα από αθροιστικούς πονοκεφάλους, είχαν αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης στο σώμα τους και χαμηλά επίπεδα μελατονίνης, πράγμα που διατάρασσε τον ύπνο τους και οδηγούσε σε πονοκεφάλους. Φυσιολογικά, όταν η κορτιζόλη αυξάνεται στο σώμα ενός ανθρώπου, σύμφωνα με τον Yohannes Woldeamanuel, MD, καθηγητή στο τμήμα νευρολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, η μελατονίνη μειώνεται, ενώ όταν η κορτιζόλη μειώνεται, η μελατονίνη αυξάνεται. Η μελατονίνη τείνει να αυξάνεται το βράδυ, ενώ η κορτιζόλη την ημέρα. Κάποιοι παράγοντες όμως, όπως η αυξημένη πρόσληψη καφεΐνης, η έκθεση στο τεχνητό φως, η άσκηση και το άγχος, μπορούν να επηρεάσουν αυτόν τον κύκλο, οδηγώντας σε υπνηλία κατά τη διάρκεια της μέρας, απώλεια συγκέντρωσης, εστίασης και εγρήγορσης (κόπωση) και πονοκέφαλο.
Παρόλο που οι ερευνητές δεν κατανοούν ακόμη πλήρως το πώς η διαταραχή του ύπνου επηρεάζει την ανθρώπινη υγεία και προκαλεί πονοκεφάλους, ευελπιστούν ότι μελλοντική έρευνα θα ξεκαθαρίσει το τοπίο και θα οδηγήσει στη ανάπτυξη φαρμάκων που θα στοχεύουν και θα ρυθμίζουν το κιρκάδιο σύστημα του σώματος και κατά συνέπεια, ρυθμίζοντας τις ορμόνες, θα βελτιώνουν τον ύπνο και θα μειώνουν το ενδεχόμενο πονοκεφάλων.
Αν έχετε πονοκέφαλο την ίδια ώρα κάθε μέρα, υπάρχουν διάφορες πρακτικές, τις οποίες μπορείτε να εφαρμόσετε για να βελτιώσετε την ποιότητα του ύπνου σας και να ελαχιστοποιήσετε το ενδεχόμενο πονοκεφάλου, που όπως περιγράψαμε πιο πάνω, είναι αποτέλεσμα κακού ύπνου, που προκύπτει από τη διατάραξη του κιρκάδιου ρυθμού του σώματος.
Σύμφωνα με τον Woldeamanuel, ο επιπολασμός των πρωτοπαθών πονοκεφάλων, τείνει να αυξάνεται σε παγκόσμιο επίπεδο και αυτό φαίνεται να σχετίζεται με συνήθειες, όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ, οι ώρες που πάει κάποιος για ύπνο, η χρήση κινητού πριν τον ύπνο και η έλλειψη άσκησης. Η βελτίωση λοιπόν, αυτών των συνηθειών, μπορεί να συμβάλει στη μείωση των πρωτοπαθών πονοκεφάλων.
Για να βελτιώσετε το κιρκάδιο ρυθμό του σώματός σας, τον ύπνο σας και κατά συνέπεια να μειώσετε το ενδεχόμενο πονοκεφάλων, εφαρμόστε τις ακόλουθες πρακτικές:
Για να διαχειριστείτε τους πονοκεφάλους σας, εκτός από την προσπάθειά σας να ρυθμίσετε το εσωτερικό ρολόι του σώματός σας, θα πρέπει επίσης:
Σε περίπτωση που καμία από τις πιο πάνω στρατηγικές δεν έχει θετικά αποτελέσματα, επικοινωνήστε άμεσα με τον γιατρό σας. (Πονοκέφαλος που χειροτερεύει; Πότε χρειάζεται μια εξέταση απεικόνισης εγκεφάλου;)
Αν έχετε καθημερινό πονοκέφαλο, θα πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό σας σε περίπτωση που:
1. Ο πονοκέφαλος είναι νέος και σοβαρός
2. Ο πονοκέφαλος προέκυψε μετά από ατύχημα ή τραύμα στο κεφάλι
3. Μαζί με τον πονοκέφαλο εμφανίζονται συμπτώματα όπως:
Ο καρκίνος του προστάτη είναι ένας από τους πιο κοινούς τύπους καρκίνου μεταξύ των ανδρών.…
Στον δυναμικό κόσμο της γυμναστικής, όπου οι τάσεις έρχονται και φεύγουν, μια προσέγγιση κερδίζει σταθερά…
Η έρευνα δείχνει ότι ορισμένα αιθέρια έλαια, οι σύνθετες δηλαδή ενώσεις που αφαιρούνται από διάφορα…
Η σωματική σύνθεση αποτελεί μια μετασχηματιστική προσέγγιση της φυσικής κατάστασης, που διαφέρει θεμελιωδώς από το…
Τώρα που μπαίνει η άνοιξη, πολλοί άνθρωποι θέλουν να καθαρίσουν σε βάθος το σπίτι τους.…
Το στόμα είναι γεμάτο με μικρόβια, τα περισσότερα από τα οποία είναι αβλαβή και προστατευτικά.…