Καρκίνος του μαστού: Υπάρχει φαρμακευτική αγωγή για την πρόληψή του;

Στην Αγγλία έχει πρόσφατα εγκριθεί η αναστροζόλη, ως μέτρο πρόληψης για τον καρκίνο του μαστού, για γυναίκες που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν την ασθένεια. Το εν λόγω φάρμακο έχει εγκριθεί εδώ και χρόνια ως θεραπεία για τον καρκίνο του μαστού, ωστόσο, η απόφαση της Εθνικής Υπηρεσίας Υγείας της Αγγλίας (NHS), να επεκτείνει τη χρήση του, συνεπάγεται ότι χιλιάδες πολίτες θα επωφεληθούν από τη δράση του ως προληπτικό μέτρο κατά του καρκίνου του μαστού.

Σε κάθε περίπτωση όμως, πρέπει να σημειωθεί ότι η αναστροζόλη χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, τόσο για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού, όσο και ως προληπτικό μέτρο. Πέραν από την αναστροζόλη, υπάρχουν και πολλά άλλα διαθέσιμα φάρμακα για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού, τα οποία θα δούμε αναλυτικά πιο κάτω.

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος του μαστού: Ξεδιαλύνοντας 15 κοινούς μύθους

Ποια φάρμακα είναι διαθέσιμα για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού;

1.Ταμοξιφαίνη

Για ποιους λόγους έχει εγκριθεί η ταμοξιφαίνη;

Η ταμοξιφαίνη (εμπορική ονομασία φαρμάκου Soltamox), ανήκει σε μια ομάδα φαρμάκων που ονομάζονται εκλεκτικοί ρυθμιστές υποδοχέων οιστρογόνου (SERM), οι οποίοι δρουν είτε ως οιστρογόνα στο ανθρώπινο σώμα, είτε εμποδίζουν τη δράση των οιστρογόνων. Το εν λόγω φάρμακο χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού που είναι θετικός στους υποδοχείς των οιστρογόνων και είναι εγκεκριμένο και ως μέσο πρόληψης του καρκίνου του μαστού για τις γυναίκες που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο.

Διαβάστε επίσης: Εμμηνόπαυση και καρκίνος του μαστού: Ποια είναι η σχέση μεταξύ τους;

Γιατί βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού η ταμοξιφαίνη;

Η ταμοξιφαίνη είναι αναστολέας των υποδοχέων των οιστρογόνων και επειδή ο θετικός στους υποδοχείς των οιστρογόνων καρκίνος του μαστού τροφοδοτείται με οιστρογόνα, το φάρμακο, αναστέλλοντας τα οιστρογόνα στους μαστούς και άλλα μέρη του σώματος, προλαμβάνει την ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού.

Πόσο αποτελεσματική είναι η ταμοξιφαίνη;

Σύμφωνα με έρευνες, η ταμοξιφαίνη μειώνει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Μια μεγάλη κλινική μελέτη διαπίστωσε ότι στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο, το εν λόγω φάρμακο, μετά από πέντε χρόνια χρήσης, μπόρεσε να μειώσει τον κίνδυνο διηθητικού καρκίνου του μαστού κατά περίπου 50%. Σημειώνεται επίσης ότι τα αποτελέσματα του φαρμάκου διαρκούν πέραν του χρόνου που λαμβάνεται, μειώνοντας μακροχρόνια τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος του μαστού: Πώς να ελέγξετε το στήθος σας;

Ποιος μπορεί να πάρει ταμοξιφαίνη;

Σύμφωνα με τον FDA, η ταμοξιφαίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί από ασθενείς με θετικό στα οιστρογόνα καρκίνο του μαστού και άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού. Το φάρμακο μπορεί  να χρησιμοποιηθεί τόσο από προεμμηνοπαυσιακές, όσο και από μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Τα άτομα υψηλού κινδύνου για καρκίνο του μαστού είναι:

• Άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού
• Άτομα με ιστορικό λοβιακού καρκινώματος in situ
• Άτομα με ιστορικό άτυπης υπερπλασίας του πόρου (ADH)
• Άτομα με ιστορικό άτυπης λοβιακής υπερπλασίας (ALH)
• Άτομα με γονιδιακή μετάλλαξη που συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού, όπως η μετάλλαξη BRCA

Μιλήστε με τον γιατρό σας για να κατανοήσετε τον κίνδυνο που διατρέχετε για καρκίνο του μαστού.

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος του μαστού: Πότε υπάρχει κίνδυνος ανάπτυξης και άλλων καρκίνων;

Πώς λαμβάνεται η  ταμοξιφαίνη και ποιες οι πιθανές της παρενέργειες;

Η ταμοξιφαίνη συνήθως λαμβάνεται καθημερινά για πέντε χρόνια, ως μέσο πρόληψης του καρκίνου του μαστού. Διατίθεται τόσο σε μορφή χαπιού, όσο και σε υγρή μορφή.

Οι παρενέργειες της ταμοξιφαίνης είναι ήπιες για τις περισσότερες γυναίκες και αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Εξάψεις
• Αύξηση βάρους
• Κολπική ξηρότητα

Πιο σοβαρές παρενέργειες, οι οποίες εμφανίζονται σε σπάνιες περιπτώσεις, περιλαμβάνουν:

• Καρκίνος της μήτρας
• Θρόμβοι αίματος
• Εγκεφαλικό επεισόδιο

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος μαστού: 5 αλλαγές που συμβαίνουν στο δέρμα του μαστού

2.Ραλοξιφαίνη

Για ποιους λόγους έχει εγκριθεί η ραλοξιφαίνη;

Η ραλοξιφαίνη (εμπορική ονομασία φαρμάκου Evista), είναι εγκεκριμένη από τον FDA για τη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης διηθητικού καρκίνου του μαστού σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, ενώ ταυτόχρονα χρησιμοποιείται για την πρόληψη και τη θεραπεία της οστεοπόρωσης σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Τονίζεται ότι η ραλοξιφαίνη δεν χρησιμοποιείται ως θεραπεία για τον καρκίνο του μαστού, παραμόνο για προληπτικούς σκοπούς.

Διαβάστε επίσης: Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος του μαστού;

Γιατί βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού η ραλοξιφαίνη;

Η ραλοξιφαίνη, όπως και η ταμοξιφαίνη, ανήκει στην ομάδα των φαρμάκων που ονομάζονται εκλεκτικοί ρυθμιστές υποδοχέων οιστρογόνου (SERM) και παρόλο που έχει μελετηθεί μόνο σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, θεωρητικά θα μπορούσε να λειτουργήσει και για άλλες ηλικιακές ομάδες αφού έχει παρόμοιο μηχανισμό με την ταμοξιφαίνη.

Για την πρόληψη του καρκίνου, η ραλοξιφαίνη αναστέλλει τα οιστρογόνα του μαστού και σε άλλους ιστούς του σώματος, πράγμα ιδιαίτερα σημαντικό για τα άτομα υψηλού κινδύνου, νοουμένου ότι τα οιστρογόνα τροφοδοτούν τα καρκινικά κύτταρα.

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος του μαστού: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι νεαρές γυναίκες!

Πόσο αποτελεσματική είναι η ραλοξιφαίνη;

Μια μελέτη που διήρκησε επτά χρόνια (πέντε χρόνια χρήσης του εκάστοτε φαρμάκου και δυο χρόνια παρακολούθησης των γυναικών), στην οποία συγκρίθηκε η αποτελεσματικότητα της ραλιξιφαίνης με την αποτελεσματικότητα της ταμοξιφαίνης, διαπιστώθηκε ότι η ραλοξιφαίνη μείωσε τον κίνδυνο διηθητικού καρκίνου του μαστού κατά περίπου 38%, ενώ η ταμοξιφαίνη μείωσε τον κίνδυνο διηθητικού καρκίνου του μαστού κατά 50%.

Διαβάστε επίσης: Μεταστατικός καρκίνος μαστού; Τι είναι, πώς θεραπεύεται και πόσο επικίνδυνος είναι;

Ποιος μπορεί να πάρει ραλοξιφαίνη;

Αντίθετα με την ταμοξιφαίνη, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο από προεμμηνοπαυσιακές, όσο και από μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, η ραλοξιφαίνη εγκρίθηκε μόνο για μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, οι οποίες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού.

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος μαστού πρώιμου σταδίου: Πολλοί ασθενείς ζουν για πολλά χρόνια μετά τη διάγνωση

Πώς λαμβάνεται η ραλοξιφαίνη και ποιες οι πιθανές της παρενέργειες;

Η ραλοξιφαίνη λαμβάνεται καθημερινά σε μορφή χαπιού, συνήθως για διάστημα πέντε ετών. Οι πιο κοινές παρενέργειες του φαρμάκου είναι οι ακόλουθες:

• Εξάψεις
• Συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά της γρίπης
• Κράμπες στα πόδια
• Πρήξιμο στα πόδια
• Βήχας
• Δύσπνοια
• Εφίδρωση
• Πόνος στο στήθος
• Κοιλιακός πόνος

Μια από τις πιο σοβαρές παρενέργειες του φαρμάκου, με βάση αποτελέσματα κλινικών δοκιμών, είναι η φλεβική θρομβοεμβολή (πήξη αίματος σε μια φλέβα). Σε κάθε περίπτωση όμως, σύμφωνα με τους ειδικούς, οι σοβαρές παρενέργειες του φαρμάκου όπως οι θρόμβοι αίματος, όταν αυτό χρησιμοποιείται ως θεραπεία για την οστεοπόρωση, είναι πολύ σπάνιες.

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος του μαστού και αυτοέλεγχος: Ποιες αλλαγές είναι ανησυχητικές;

3.Αναστροζόλη

Για ποιους λόγους έχει εγκριθεί η αναστροζόλη;

Η αναστροζόλη (εμπορική ονομασία φαρμάκου Arimidex) ανήκει σε μια κατηγορία φαρμάκων που ονομάζονται αναστολείς αρωματάσης (AIs), οι οποίοι λειτουργούν διαφορετικά από τους εκλεκτικούς ρυθμιστές υποδοχέων οιστρογόνου.

Η αναστροζόλη, είναι εγκεκριμένη από τον FDA για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού που είναι θετικός στους ορμονικούς υποδοχείς σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και ως μέτρο πρόληψης του καρκίνου του μαστού.

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος μαστού με HER2-Θετικό: Ποια θεραπεία βοηθά πολύ τις ασθενείς;

Γιατί βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού η αναστροζόλη;

Οι αναστολείς αρωματάσης λειτουργούν αναστέλλοντας τις μικρές ποσότητες οιστρογόνων που παράγουν οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυσή τους. Όπως οι εκλεκτικοί ρυθμιστές υποδοχέων οιστρογόνου, οι αναστολείς αρωματάσης στοχεύουν τα οιστρογόνα, με την διαφορά ότι στοχεύουν τα οιστρογόνα που παράγονται στον περιφερειακό ιστό (την κύρια πηγή οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση) και όχι από άλλους ιστούς του σώματος, όπως η μήτρα. Οι αναστολείς αρωματάσης μπλοκάρουν τη δραστηριότητα ενός ενζύμου που ονομάζεται αρωματάση, το οποίο χρησιμοποιείται από το σώμα για την παραγωγή οιστρογόνων, λειτουργώντας ως προληπτικό μέτρο κατά του καρκίνου του μαστού, νοουμένου ότι τα καρκινικά κύτταρα, όπως είπαμε αρκετές φορές σε αυτό το άρθρο, τρέφονται από τα οιστρογόνα.

Διαβάστε επίσης: Καρκινικά κύτταρα: Πώς σχηματίζονται και σε τι διαφέρουν από τα φυσιολογικά;

Πόσο αποτελεσματική είναι η αναστροζόλη;

Σύμφωνα με μελέτες, οι αναστολείς αρωματάσης, ανάμεσά τους η αναστροζόλη, μειώνουν κατά 50% τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού, όταν λαμβάνονται για διάστημα πέντε ετών. Τα φάρμακα ωστόσο που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού, δεν είναι αποτελεσματικά για όλους τους τύπους καρκίνου του μαστού και συγκεκριμένα, μελέτες έχουν δείξει ότι οι εν λόγω αναστολείς δεν έχουν πραγματικά θετική επίδραση στην πρόληψη σπάνιων τύπων καρκίνου του μαστού όπως ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού.

Διαβάστε επίσης: Ποιες εναλλακτικές θεραπείες υπάρχουν όταν ο καρκίνος δεν ανταποκρίνεται στη χημειοθεραπεία;

Ποιος μπορεί να πάρει αναστροζόλη;

Η αναστροζόλη είναι εγκεκριμένη για χρήση από μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Όμως, όπως συμβαίνει με όλα τα φάρμακα που αναφέρονται σε αυτό το άρθρο, η αναστροζόλη θα πρέπει να χρησιμοποιείται κυρίως από άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού.

Πώς λαμβάνεται η αναστροζόλη και ποιες οι πιθανές της παρενέργειες;

Οι παρενέργειες της αναστροζόλης είναι παρόμοιες με τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και συνήθως περιλαμβάνουν:

• Εξάψεις
• Δυσκαμψία των αρθρώσεων
• Αυπνία
• Αραίωση μαλλιών
• Κολπική ξηρότητα

Η πιο σοβαρή παρενέργεια της αναστροζόλης είναι η απώλεια της οστικής μάζας (οστεοπενία και οστεοπόρωση).

Διαβάστε επίσης: Οστεοπενία: Ποια η διαφορά της με την οστεοπόρωση; Πώς διαγιγνώσκεται;