Ποια είναι η καλύτερη εποχή κατανάλωσης κάθε φρούτου και λαχανικού;

Στη σημερινή εποχή, είναι συνηθισμένο να διατίθενται στην αγορά φρούτα και λαχανικά ανεξάρτητα από την εποχικότητά τους, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Αυτό συμβαίνει διότι πλέον χρησιμοποιούνται πολύ τα θερμοκήπια, τα οποία μπορούν να προσφέρουν τις συνθήκες που χρειάζεται ένα τρόφιμο για να μεγαλώσει εκτός εποχής.

Ωστόσο, είναι γνωστό πως το κάθε φρούτο και λαχανικό είναι καλύτερο να καταναλώνεται τη δική του εποχή, καθώς τότε έχει περάσει ο κατάλληλος χρόνος που χρειάζεται για την ωρίμανσή του, με αποτέλεσμα να έχει καλύτερη γεύση και μεγαλύτερη θρεπτική αξία.

Τι είναι η εποχιακή διατροφή;

Κάθε φυτό ακολουθεί έναν κύκλο ανάπτυξης και μόλις αυτό φτάσει στο μέγιστο της ανάπτυξής του (ή ωριμότητας) τότε συλλέγεται προς κατανάλωση. Τη στιγμή αυτή της συλλογής το φρούτο ή το λαχανικό προσφέρει τη μέγιστη θρεπτική του αξία και καλύτερη γεύση.

Η «εποχιακή διατροφή» είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται συχνά από διαιτολόγους, μάγειρες και αγρότες, για να περιγράψει την κατανάλωση τροφών ανάλογα με την εποχικότητά τους, δηλαδή τη χρονική στιγμή που είναι περισσότερο φρέσκα. Το να τρώει κάποιος εποχιακά όμως δεν είναι μόνο θέμα διατροφής, αλλά αφορά επίσης τη βιωσιμότητα και καλύτερη διαχείριση των φυσικών πόρων.

Ποια είναι τα οφέλη της εποχιακής διατροφής;

Οι υποστηρικτές της εποχιακής διατροφής λένε πως όταν οι τροφές καταναλώνονται στο μέγιστο της ωριμότητας και φρεσκάδας τους, προσφέρουν περισσότερα θρεπτικά συστατικά και οφέλη. Μελέτες έχουν δείξει πως η αποθήκευση των φρέσκων τροφών μπορεί να προκαλέσει χημικές αλλαγές και απώλειες θρεπτικών συστατικών, ενώ επίσης όσο περισσότερο χρόνο θέλει ένα τρόφιμο να φτάσει από το χωράφι στο τραπέζι τόσο περισσότερο χάνει τη θρεπτική του αξία.

Για παράδειγμα, μελέτες έχουν διαπιστώσει πως τα επίπεδα ασβεστίου, καλίου, φωσφόρου, μαγνησίου και χλωροφύλλης των λαχανικών μειώνονται σημαντικά με την πάροδο του χρόνου που χρειάζεται για να μεταφερθούν από το χωράφι στο παντοπωλείο προς πώληση. Αυτό συμβαίνει επίσης στα προϊόντα εκτός εποχής που συνήθως εισάγονται από άλλες χώρες και πρέπει να συλλέγονται νωρίτερα με αποτέλεσμα να χάνουν μεγάλο μέρος της θρεπτικής τους αξίας.

Ωστόσο, ορισμένα τρόφιμα καταψύχονται αμέσως μετά τη συγκομιδή τους, όταν είναι ακόμη φρέσκα, με αποτέλεσμα να διατηρούν μεγάλο μέρος των θρεπτικών τους συστατικών.

Η εποχιακή διατροφή μπορεί επίσης να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, που σχετίζονται με τη μεταφορά προϊόντων και διατήρησή τους σε ψυχρή αποθήκευση. Τέλος, η προτίμηση εποχιακών φρούτων και λαχανικών βοηθά στη στήριξη των μικρών αγροτών και της τοπικής οικονομίας.

Πώς μπορεί κάποιος να καταλάβει ποια είναι τα εποχιακά τρόφιμα;

Ο καλύτερος τρόπος για να μπορέσει κάποιος να βρει εποχικά τρόφιμα στην περιοχή του είναι η επίσκεψη της τοπικής (λαϊκής) αγοράς, καθώς εκεί οι αγρότες πουλάνε μόνο όσα φρούτα και λαχανικά καλλιεργούν και μαζεύουν εκείνη τη χρονική περίοδο.

Επιπλέον, ένας κατάλογος με τα πιο γνωστά φρούτα και λαχανικά της κάθε εποχής, που μπορεί κάποιος να συμβουλευτεί, παρατίθεται παρακάτω.

Ιανουάριος

Φρούτα: μήλα, μανταρίνια, δαμάσκηνα, γκρέιπφρουτ, λεμόνι, πορτοκάλι, αχλάδι, ρόδι

Λαχανικά: μπρόκολο, παντζάρι, πράσο, ραδίκι, λαχανάκια Βρυξελλών, σπανάκι, σέσκουλο, κουνουπίδι, μαρούλι, λάχανο, φινόκιο, αβοκάντο

Φεβρουάριος

Φρούτα: μήλα, μανταρίνια, γκρέιπφρουτ, λεμόνι, πορτοκάλι, αχλάδι, ρόδι

Λαχανικά: λάχανο, αντίδι, κουνουπίδι, μπρόκολο, μαρούλι, λαχανάκια Βρυξελλών, παντζάρι, σπανάκι, σέσκουλο, φινόκιο, ραδίκι, πράσο, αβοκάντο

Μάρτιος

Φρούτα: γκρέιπφρουτ, λεμόνι, πορτοκάλι, ρόδι

Λαχανικά: σπαράγγια, λάχανο, αντίδι, αρακάς, αβοκάντο, λαχανάκια Βρυξελλών, μαρούλι, μπρόκολο, κουνουπίδι, πράσο, ραδίκι, ρέβα, σπανάκι, σέσκουλο, φινόκιο, παντζάρι

Απρίλιος

Φρούτα: γκρέιπφρουτ, ρόδι

Λαχανικά: αβοκάντο, κουνουπίδι, κολοκυθάκια, αγκινάρα, αρακάς, λάχανο, λαχανάκια Βρυξελλών, μαρούλι, μπρόκολο, παντζάρι, πράσο, σπαράγγια, σέσκουλο, σπανάκι, ραδίκι

Μάιος

Φρούτα: γκρέιπφρουτ, νεκταρίνι, φράουλα, μούσμουλο

Λαχανικά: βλίτα, φασολάκια, σπαράγγια, αγκινάρα, αγγούρι, μελιτζάνα, αντίδι, κολοκυθάκι, αρακάς, λάχανο, μαρούλι, παντζάρι, πιπεριές, ραπανάκι, σπανάκι

Ιούνιος

Φρούτα: βερίκοκο, ροδάκινο, κεράσι, νεκταρίνι, φράουλα, καρπούζι

Λαχανικά: ντομάτα, αγγούρι, βλίτα, αρακάς, παντζάρι, σπανάκι, πιπεριές, κολοκυθάκι, μελιτζάνα, φασολάκια, καλαμπόκι, ραπανάκι

Ιούλιος

Φρούτα: κεράσι, βερίκοκο, ροδάκινο, καρπούζι, πεπόνι, νεκταρίνι, βανίλιες

Λαχανικά: αγγούρι, αντίδι, βλίτα, αρακάς, καλαμπόκι, μελιτζάνα, κολοκύθα, ραπανάκι, λάχανο, κολοκυθάκι, μάραθος, πιπεριές, μπάμιες, φασολάκια, ντομάτα, σέσκουλο

Αύγουστος

Φρούτα: σύκο, καρπούζι, ροδάκινο, πεπόνι, σταφύλι, βανίλιες

Λαχανικά: ντομάτα, αγγούρι, μπάμιες, αντίδι, βλίτα, κολοκύθα, κολοκυθάκι, λάχανο, πιπεριές, ραδίκι, ραπανάκι, φασολάκια, καλαμπόκι, μάραθος, μελιτζάνα

Σεπτέμβριος

Φρούτα: σταφύλι, αχλάδι, μήλο, καρπούζι, κορόμηλο, πεπόνι, βανίλιες

Λαχανικά: φασολάκια, κολοκυθάκι, μανιτάρια, ντομάτα, αγγούρι, πιπεριές, βλίτα, μπάμιες, μελιτζάνες, πράσο, σπανάκι, καλαμπόκι

Οκτώβριος

Φρούτα: αχλάδι, κυδώνι, μήλο, σταφύλι, λωτός, ρόδι

Λαχανικά: μπρόκολο, κουνουπίδι, βλίτα, κολοκυθάκι, κολοκύθα, λάχανο, μαρούλι, πράσο, ραδίκι, σέσκουλο, ρέβα, σπανάκι, φινόκιο, μάραθος, μελιτζάνα, πιπεριές, ραπανάκι, φασολάκια, ντομάτα, αγγούρι

Νοέμβριος

Φρούτα: αχλάδι, μήλο, ρόδι, μανταρίνι, πορτοκάλι, σταφύλι

Λαχανικά: κουνουπίδι, μπρόκολο, λάχανο, λαχανάκια Βρυξελλών, μαρούλι, παντζάρι, πράσο, ραδίκι, σέσκουλο, σπανάκι, φινόκιο

Δεκέμβριος

Φρούτα: αχλάδι, γκρέιπφρουτ, μανταρίνι, πορτοκάλι, ρόδι

Λαχανικά: κουνουπίδι, μπρόκολο, λάχανο, λαχανάκια Βρυξελλών, παντζάρι, πράσο, ραδίκι, σέσκουλο, ρέβα, σπανάκι, μαρούλι

Ορισμένα φρούτα και λαχανικά είναι διαθέσιμα όλο το χρόνο, καθώς είναι ανθεκτικά σε υψηλότερες και χαμηλότερες θερμοκρασίες. Αυτά είναι οι μπανάνες, τα ακτινίδια, το κρεμμύδι, το σκόρδο, οι πατάτες, τα καρότα, ο μαϊντανός, ο άνηθος και το σέλινο.