Τι είναι το κοιλιακό άλγος και ο πονοκέφαλος;

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους μπορεί να έχετε κοιλιακό άλγος και πονοκέφαλο ταυτόχρονα. Παρόλο που πολλές από τις αιτίες δεν είναι σοβαρές, κάποιες μπορεί να είναι. Ο πόνος στην κοιλιά και το κεφάλι μπορεί πιθανώς να αποτελούν ένδειξη ενός μεγαλύτερου προβλήματος.

Τόσο το κοιλιακό άλγος όσο και η κεφαλαλγία μπορεί να κυμαίνονται από ήπιο έως έντονο πόνο, ανάλογα με την αιτία.

Ποιες είναι οι αιτίες του κοιλιακού άλγους και του πονοκεφάλου;

Ορισμένες αιτίες επαναλαμβανόμενου κοιλιακού άλγους και κεφαλαλγίας είναι κοινές, ενώ άλλες πιο σπάνιες. Κάποιες είναι ήπιες, ενώ άλλες σοβαρές. Ακολουθούν ορισμένες από τις πιθανές αιτίες κοιλιακού άλγους και πονοκεφάλου, από την περισσότερο στη λιγότερο κοινή.

Κοινό κρυολόγημα

Το κοινό κρυολόγημα είναι μία ιογενής λοίμωξη της μύτης και του λαιμού. Τα περισσότερα άτομα παθαίνουν πολλές φορές κρυολόγημα μέσα σε ένα έτος και αναρρώνουν μέσα σε 7-10 ημέρες χωρίς θεραπεία. Μπορείτε βέβαια να αντιμετωπίσετε τα εξατομικευμένα συμπτώματα ενός κοινού κρυολογήματος. Η συμπτωματολογία περιλαμβάνει:

• Ρινική συμφόρηση ή ρινική καταρροή
• Πονόλαιμο
• Βήχα
• Φτέρνισμα
• Χαμηλό πυρετό
• Πόνους
• Γενικό αίσθημα αδιαθεσίας

Γαστρεντερίτιδα

Η γαστρεντερίτιδα μερικές φορές αποκαλείται ίωση στομάχου, όμως στην πραγματικότητα δεν είναι γρίπη. Είναι η φλεγμονή της εσωτερικής επένδυσης των εντέρων που προκαλείται από βακτήρια ή παράσιτα. Η ιογενής γαστρεντερίτιδα είναι η δεύτερη πιο κοινή ασθένεια στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Ναυτία
• Διάρροια
• Εμετό
• Πυρετό
• Ρίγη

Δυσανεξία σε τροφές

Η τροφική δυσανεξία ή ευαισθησία συμβαίνει όταν έχετε δυσκολία στην πέψη ενός συγκεκριμένου τύπου τροφίμου. Δεν είναι αλλεργία. Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι μία κοινή τροφική δυσανεξία. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Ναυτία
• Αέρια
• Φούσκωμα
• Κράμπες
• Καούρα
• Διάρροια
• Εμετό

Λοίμωξη από σαλμονέλα

Η σαλμονέλα είναι μία ασθένεια που μεταδίδεται από τις τροφές, συνήθως από κρέας, πουλερικά, αυγά ή γάλα. Είναι μία από τις πιο κοινές αιτίες βακτηριακής γαστρεντερίτιδας. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Ναυτία
• Εμετό
• Διάρροια
• Πυρετό
• Κοιλιακές κράμπες

Λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος

Μία λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε μέρος αυτού. Συνήθως, όμως, εκδηλώνεται στην ουροδόχο κύστη ή την ουρήθρα. Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος είναι περισσότερο συχνές στις γυναίκες. Δεν προκαλούν πάντα συμπτώματα, όταν όμως προκαλούν, αυτά περιλαμβάνουν:

• Ισχυρή, επίμονη ανάγκη ούρησης
• Επώδυνη ούρηση
• Ερυθρά, ροζ ή καφέ ούρα
• Νεφελώδη ούρα
• Δύσοσμα ούρα
• Πυελικό πόνο (ιδιαίτερα στις γυναίκες)

Λίθοι στους νεφρούς

Τα ούρα μεταφέρουν απόβλητα. Όταν υπάρχει υπερβολική συγκέντρωση αποβλήτων στα ούρα, μπορούν να σχηματιστούν κρύσταλλοι και να δημιουργήσουν στέρεες μάζες που ονομάζονται λίθοι ή πέτρες. Οι λίθοι μπορούν να «κολλήσουν» στους νεφρούς ή την ουρήθρα.

Σε πολλές περιπτώσεις, οι λίθοι αποβάλλονται φυσικά μέσω του ουροποιητικού συστήματος, όμως μπορούν επίσης να προκαλέσουν συσσώρευση ούρων και έντονο πόνο. Τα συμπτώματα της νεφρικής λιθίασης περιλαμβάνουν:

• Έντονο πόνο σε μία πλευρά της μέσης
• Αίμα στα ούρα
• Ναυτία
• Εμετό
• Πυρετό
• Ρίγη
• Νεφελώδη ούρα
• Δύσοσμα ούρα

Προστατίτιδα

Η προστατίτιδα είναι η φλεγμονή του προστάτη αδένα. Μπορεί να προκαλείται από βακτήρια, αλλά συχνά η αιτία δεν μπορεί να εντοπιστεί. Η προστατίτιδα ίσως να μην προκαλεί συμπτώματα, όταν όμως προκαλεί, αυτά περιλαμβάνουν:

• Πόνο που διαρκεί τουλάχιστον τρεις μήνες σε μία τουλάχιστον από τις ακόλουθες περιοχές: μεταξύ του οσχέου και του πρωκτού, στην κάτω κοιλία, στο πέος, στο όσχεο ή στη μέση
• Πόνο κατά τη διάρκεια ή μετά την ούρηση
• Ούρηση περισσότερες από οκτώ φορές την ημέρα
• Ανικανότητα συγκράτησης των ούρων όταν αυτό είναι απαραίτητο
• Αδύναμη ροή ούρων
• Πυρετό
• Ρίγη
• Πόνοι στο σώμα
• Ανικανότητα πλήρους κένωσης της ουροδόχου κύστης
• Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος

Μονοπυρήνωση

Η μονοπυρήνωση είναι μία μεταδοτική ασθένεια, περισσότερο κοινή σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Τα συμπτώματα συνήθως διαρκούν 4 έως 6 εβδομάδες, και σε κάποιες περιπτώσεις περισσότερο. Η συμπτωματολογία περιλαμβάνει:

• Εξαιρετική κόπωση
• Πυρετό
• Πόνους
• Πονόλαιμο
• Διογκωμένους λεμφαδένες
• Εξάνθημα

Κοιλιακή ημικρανία

Η κοιλιακή ημικρανία είναι μία μορφή ημικρανίας που παρατηρείται συχνά στα παιδιά. Ως επί το πλείστον υποχωρεί καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και αναπτύσσεται στην τυπική ημικρανία. Τα επεισόδια συνήθως διαρκούν 2 έως 72 ώρες και μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Μέτριο έως έντονο πόνο γύρω από τον ομφαλό
• Απώλεια όρεξης
• Ναυτία
• Εμετό

Γαστρεντερικές ασθένειες

Οι γαστρεντερικές ασθένειες περιλαμβάνουν ένα μεγάλο εύρος παθήσεων που εμπίπτουν σε δύο κατηγορίες: δομικές και λειτουργικές. Οι λειτουργικές γαστρεντερικές ασθένειες είναι όταν ο γαστρεντερικός σωλήνας φαίνεται φυσιολογικός, όμως δεν λειτουργεί σωστά. Σε αυτές ανήκουν η δυσκοιλιότητα και το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.

Οι δομικές γαστρεντερικές ασθένειες είναι όταν το έντερο δεν έχει φυσιολογική δομή ή λειτουργία. Παραδείγματα περιλαμβάνουν τις αιμορροΐδες, τον ορθοκολικό καρκίνο, τους πολύποδες και φλεγμονώδεις ασθένειες του εντέρου, όπως η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Crohn.

Γρίπη

Η γρίπη είναι μία αναπνευστική λοίμωξη που προκαλείται από τον ιό influenza. Μπορεί να είναι ήπια έως σοβαρή και να οδηγήσει ακόμη και στο θάνατο. Οι θανατηφόρες περιπτώσεις παρατηρούνται κυρίως σε πολύ μικρά παιδιά, σε ηλικιωμένους και σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται ξαφνικά και περιλαμβάνουν:

• Πυρετό
• Πονόλαιμο
• Βήχα
• Ρινική καταρροή ή συμφόρηση
• Πόνους στο σώμα
• Κόπωση
• Εμετό και διάρροια (λιγότερο κοινά συμπτώματα)

Πνευμονία

Η πνευμονία είναι μία λοίμωξη των κυψελίδων στον έναν ή και τους δύο πνεύμονες. Μπορεί να είναι ήπια έως απειλητική για τη ζωή. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Πόνο στο στήθος
• Βήχα με φλέγμα
• Πυρετό
• Ρίγη
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Κόπωση
• Ναυτία
• Εμετό
• Διάρροια

Φλεγμονή της χοληδόχου κύστης

Η φλεγμονή της χοληδόχου κύστης συνήθως εμφανίζεται όταν ένας χολόλιθος αποφράσσει τον χοληφόρο πόρο, ο οποίος μεταφέρει τη χολή έξω από τη χοληδόχο κύστη. Αυτή η φλεγμονή επίσης ονομάζεται χολοκυστίτιδα και μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια. Η φλεγμονή της χοληδόχου κύστης απαιτεί νοσηλεία και πιθανώς χειρουργική επέμβαση. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Πυρετό
• Ναυτία
• Έντονο και σταθερό κοιλιακό άλγος στην οξεία χολοκυστίτιδα
• Κοιλιακό άλγος που εμφανίζεται και υποχωρεί στη χρόνια χολοκυστίτιδα

Πυελική φλεγμονώδης νόσος

Η πυελική φλεγμονώδης νόσος είναι μία λοίμωξη στα αναπαραγωγικά γυναικεία όργανα. Προκαλείται από βακτήρια, συνήθως από μία σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη, και μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα γονιμότητας αν δεν αντιμετωπιστεί. Η πυελική φλεγμονώδης νόσος συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα, αλλά πιθανά συμπτώματα είναι τα εξής:

• Πυελικό άλγος
• Πυρετός
• Δύσοσμες κολπικές εκκρίσεις
• Δυσπαρευνία
• Πόνος κατά την ούρηση
• Άτακτες περίοδοι

Σκωληκοειδίτιδα

Η σκωληκοειδίτιδα είναι μία απόφραξη της σκωληκοειδούς απόφυσης. Μπορεί να προκαλέσει την αύξηση της πίεσης στη σκωληκοειδή απόφυση, προβλήματα στην αιματική ροή, φλεγμονή και πιθανώς ρήξη του οργάνου.

Επείγον ιατρικό περιστατικό

Η σκωληκοειδίτιδα αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό. Αν πιστεύετε ότι έχετε σκωληκοειδίτιδα, κατευθυνθείτε αμέσως στο νοσοκομείο. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Ξαφνικό κοιλιακό άλγος, συνήθως στη δεξιά πλευρά

• Πρήξιμο στην κοιλιά

• Ήπιος πυρετός

• Απώλεια όρεξης

• Ναυτία

• Εμετός

• Δυσκοιλιότητα ή διάρροια

• Ανικανότητα αποβολής αερίων

Εκκολπωματίτιδα

Η εκκολπωματίτιδα αφορά στο σχηματισμό μικρών σάκων στο παχύ έντερο που προβάλλουν μέσω αδύναμων σημείων στα τοιχώματα του εντέρου. Όταν οι σάκοι υφίστανται φλεγμονή, έχετε εκκολπωματίτιδα. Η εκκολπωμάτωση συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα, όμως η εκκολπωματίτιδα συνοδεύεται από πιθανά συμπτώματα που περιλαμβάνουν:

• Πόνο στην κάτω αριστερή κοιλία
• Δυσκοιλιότητα ή διάρροια
• Πυρετό
• Ρίγη
• Ναυτία
• Εμετό

Άλλες αιτίες

Άλλες, σπανιότερες αιτίες επαναλαμβανόμενου κοιλιακού άλγους και πονοκεφάλων είναι οι εξής:

• Σύνδρομο κυκλικών εμέτων, το οποίο προκαλεί επαναλαμβανόμενα επεισόδια έντονης ναυτίας και εμετού
• Σύνδρομο υπεραιμοσφαιρίνης D, μία σπάνια γενετική διαταραχή που προκαλεί υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο, κοιλιακό άλγος και απώλεια όρεξης
• Σύνδρομο ορθοστατικής ταχυκαρδίας, μία πάθηση που επηρεάζει την αιματική κυκλοφορία (τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ζάλη, λιποθυμία και αυξημένο καρδιακό ρυθμό όταν σηκώνεστε από ξαπλωμένη σε όρθια θέση)

Κοιλιακό άλγος και πονοκέφαλος μετά το φαγητό

Εάν τα συμπτώματά σας εμφανίζονται 8 έως 72 ώρες αφότου έχετε φάει ή πιει κάτι, το κοιλιακό άλγος και ο πονοκέφαλος μπορεί να οφείλονται σε γαστρεντερίτιδα. Εάν ο πόνος εμφανίζεται ταχύτερα, μπορεί να οφείλεται σε τροφική δυσανεξία ή γαστρεντερική νόσο.

Κοιλιακό άλγος και πονοκέφαλος κατά την εγκυμοσύνη

Η πιο κοινή αιτία κοιλιακού άλγους και πονοκεφάλου κατά την εγκυμοσύνη είναι μία λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος.

Κοιλιακό άλγος και πονοκέφαλος με ναυτία

Η πιο κοινή αιτία κοιλιακού άλγους και πονοκεφάλου με ναυτία είναι η ιογενής γαστρεντερίτιδα.

Πώς αντιμετωπίζεται το κοιλιακό άλγος και ο πονοκέφαλος;

Οι θεραπείες για το επαναλαμβανόμενο κοιλιακό άλγος και τον πονοκέφαλο εξαρτώνται από την αιτία. Πιθανές θεραπευτικές επιλογές και οι παθήσεις για τις οποίες χρησιμοποιούνται περιλαμβάνουν:

• Μη θεραπεία (η ασθένεια θα υποχωρήσει από μόνη της). Κοινό κρυολόγημα, γαστρεντερίτιδα και μονοπυρήνωση. Ωστόσο, μπορείτε να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα αυτών των ασθενειών, όπως τη ρινική καταρροή ή τη ναυτία. Η ενυδάτωση είναι ένα σημαντικό βήμα.
• Αντιβιοτικά. Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, πνευμονία, φλεγμονή της χοληδόχου κύστης, πυελική φλεγμονώδης νόσος και εκκολπωματίτιδα. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστείτε ενδοφλέβια αντιβιοτικά.
• Χειρουργική επέμβαση. Σοβαρή νεφρική λιθίαση (στην οποία οι λίθοι διασπώνται με ηχητικά κύματα), φλεγμονή της χοληδόχου κύστης (αφαίρεση της χοληδόχου κύστης) ή σκωληκοειδίτιδα (σκωληκοειδεκτομή).
• Παυσίπονα. Λίθοι στους νεφρούς, πνευμονία και φλεγμονή της χοληδόχου κύστης.
• Φάρμακα για την ημικρανία. Κοιλιακή ημικρανία. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο οξεία όσο και προληπτική θεραπεία για την ημικρανία, ανάλογα με τη συχνότητα και τη σοβαρότητά της.
• Αντιϊικά φάρμακα. Γρίπη.
• Αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου.
• Αποφυγή πυροδοτικών τροφών. Δυσκοιλιότητα, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, τροφική δυσανεξία.

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε το γιατρό σας

Παρόλο που πολλές αιτίες επαναλαμβανόμενου κοιλιακού άλγους και πονοκεφάλου, όπως το κοινό κρυολόγημα, δεν απαιτούν ιατρική φροντίδα, άλλες είναι σοβαρές. Επισκεφτείτε το γιατρό σας αν έχετε συμπτώματα:

• Σκωληκοειδίτιδας
• Πυελικής φλεγμονώδους νόσου
• Φλεγμονής της χοληδόχου κύστης
• Πνευμονίας
• Λίθων στους νεφρούς
• Εκκολπωματίτιδας

Θα πρέπει επίσης να επισκεφτείτε το γιατρό σας αν ο πόνος είναι έντονος, ιδιαίτερα αν είναι ξαφνικός, ή αν ο πόνος ή άλλα συμπτώματα διαρκούν για μεγάλη χρονική περίοδο.

Σύνοψη

Πολλές αιτίες επαναλαμβανόμενου κοιλιακού άλγους και πονοκεφάλου μπορούν να αντιμετωπιστούν απλά περιμένοντας να υποχωρήσει η ασθένεια από μόνη της και αντιμετωπίζοντας τα συμπτώματα στο μεταξύ. Άλλες αιτίες όμως είναι σοβαρές.

Επειδή το κοιλιακό άλγος και ο πονοκέφαλος που διαρκώς εμφανίζονται μπορεί να αποτελούν σύμπτωμα ενός μεγαλύτερου προβλήματος, επισκεφτείτε το γιατρό σας αν τα συμπτώματά σας είναι σοβαρά ή αν έχετε άλλα συμπτώματα σοβαρής ασθένειας, όπως αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω.

Βιβλιογραφία

Abdominal migraine. (2016).
americanmigrainefoundation.org/resource-library/abdominal-migraine/

About infectious mononucleosis. (2018).
cdc.gov/epstein-barr/about-mono.html

Appendicitis. (n.d.).  
medlineplus.gov/appendicitis.html

Boles, R.G. (2017). Cyclic vomiting syndrome.  
rarediseases.org/rare-diseases/cyclic-vomiting-syndrome/

Diverticulosis and diverticulitis. (2016).
medlineplus.gov/diverticulosisanddiverticulitis.html

Food problems: Is it an allergy or intolerance? (2015).  
my.clevelandclinic.org/health/diseases/10009-food-problems-is-it-an-allergy-or-intolerance

Gastroenteritis (2019).
medlineplus.gov/gastroenteritis.html

Gastrointestinal disorders. (2016).  
my.clevelandclinic.org/health/articles/7040-gastrointestinal-disorders

Key facts about influenza (flu). (2018).
cdc.gov/flu/about/keyfacts.htm

Kidney stones. (n.d.).
kidney.org/atoz/content/kidneystones

Matuszkiewicz-Rowińska J, et al. (2015). Urinary tract infections in pregnancy: old and new unresolved diagnostic and therapeutic problems. DOI:
10.5114/aoms.2013.39202

Mayo Clinic Staff. (2019). Common cold.
mayoclinic.org/diseases-conditions/common-cold/symptoms-causes/syc-20351605

Mayo Clinic Staff. (2018). Pneumonia.
mayoclinic.org/diseases-conditions/pneumonia/symptoms-causes/syc-20354204

Mayo Clinic Staff. (2019). Urinary tract infection (UTI).
mayoclinic.org/diseases-conditions/urinary-tract-infection/symptoms-causes/syc-20353447

Pelvic inflammatory disease. (2019).  
womenshealth.gov/a-z-topics/pelvic-inflammatory-disease

Periodic fever syndrome. (2019).  
my.clevelandclinic.org/health/articles/17354-periodic-fever-syndrome

Postural orthostatic tachycardia syndrome (POTS). (n.d.).  
my.clevelandclinic.org/health/diseases/16560-postural-orthostatic-tachycardia-syndrome-pots

Prostatitis: Inflammation of the prostate. (2014).
niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/prostate-problems/prostatitis-inflammation-prostate